HIV
HIV i AIDS
WIRUS HIV W AIDS czynnikiem chorobotwórczym (patogenem) jest wirus HIV, a dokładniej jego dwie bardzo blisko spokrewnione "wersje": HIV-1 i HIV-2. Z badań epidemiologicznych wynika, że HIV-1 jest rozpowszechniony na kontynentach półkuli północnej. HIV-2 występuje głównie w zachodniej Afryce. Zakażenia HIV-1 rozprzestrzeniają się przede wszystkim wśród homoseksualistów, biseksualistów, narkomanów stosujących narkotyki podawane za pomocą wstrzyknięć. Obydwa wirusy należą do tzw. retrowirusów, których genom tworzy kwas rybonukleinowy - RNA. Materiał genetyczny wirusa jest w otoczce, tzw. kapsydzie, w którego wnętrzu znajdują się, oprócz RNA, także białka, enzymy.
WIRUS HIV CD… HIV atakuje przede wszystkim limfocyty T-helper ("helpery", limfocyty CD4), które, jak wiadomo, odgrywają kluczową rolę w odporności. Ale nie tylko te komórki są celem jego agresji. Wirus może praktycznie zaatakować dowolny rodzaj komórki zdrowego organizmu. Przedostając się przez powłoki, pierwotnie jest wychwytywany (w drodze fagocytozy) przez rozsiane w błonach śluzowych komórki dendrytyczne. Obładowane wirusem komórki dendrytyczne wędrują do najbliższych węzłów chłonnych, prezentując się tam limfocytom T. W trakcie tej prezentacji dochodzi do przenikania wirusa do limfocyta.
HIV, zagnieżdżając się w limfocycie CD4 i namnażając się w nim (a dokładniej - replikując - zważywszy mechanizm wytwarzania kolejnych nici RNA), prowadzi do jego zniszczenia. Aby przedostać się do wnętrza limfocyta (a także komórki dendrytycznej), HIV wykorzytuje cząsteczkę CD4 jako receptora. Nie jest to jedyny receptor, z którym wirus wiąże się w celu wniknięcia do komórki. Jest nim też receptor cytokinowy (receptor chemokinowy CC). Uśmiercenie limfocyta jest konieczne do uwolnienia się dojrzałego wirusa i zaatakowania kolejnej ofiary. Większość kopii wirusa (virionów), niemal 99%, znajduje się w limfocytach. Zatakowany przez wirusa limfocyt CD4 żyje krótko, tylko dwa dni. Nie tylko wirus jest sprawcą śmierci limfocyta CD4. Także aktywne limfocyty cytotoksyczne CD8 powodują śmierć "helperów". HIV bardzo szybko się replikuje (dobowa synteza przekracza 10 miliardów kopii), ale też jest szybko eliminowany z osocza, szczególnie gdy choroba jest leczona. W ciągu niespełna jednego dnia może dojść do zniknięcia połowy replikowanych kopii. Znikanie kopii z osocza jest sygnałem do kolejnego cyklu zakażenia limfocytów CD4 w tkance limfatycznej. Szybki "obrót" wirusa stwarza okazję do mutacji, w wyniku których kolejne kopie stają się oporne na dotychczasowe leczenie.
WIRUS HIV 1) Wirus przyczepia się: Białko otoczkowe cząsteczki wirusa wiąże się z receptorami białka CD4 zaatakowanej komórki 2) Powielanie genów: Wirus HIV "kopiuje" swój materiał genetyczny 3) Replikacja: Wirus umieszcza powielone geny w DNA zakażonej komórki. Podczas podziału komórka wytwarza składniki HIV 4) Uwolnienie: Składniki wirusa zgromadzone przy ściance komórki tworzą "pąk", który odrywając się staje się nową cząsteczką HIV.
JAK DOCHODZI DO ZAKAŻENIA Do zakażenia HIV dochodzi w wyniku kontaktu człowieka z każdym płynem ustrojowym, w którym znajdują się zainfekowane wirusem komórki (przede wszystkim limfocyty) lub jest obecne zakażone wirusami osocze. Szczególnie niebezpieczny jest kontakt z krwią, bowiem w niej jest największe stężenie czynnika zakaźnego. HIV jest obecny w ślinie nasieniu, wydzielinie pochwowej, mleku matki. Jest też w płynie przesiękowym w otwartej ranie.
DROGI ZAKAŻENIA HIV Wirus HIV przenosi się poprzez: Krew (najbardziej efektywna droga zakażenia) i produkty krwiopochodne, spermę, płyn przedejakulacyjny, śluz szyjkowy (trudno się zarazić), mleko matki (udowodniono możliwość przeniesienia zakażenia tą drogą), przeniesienie z matki na dziecko (krew kobiety i dziecka nie mieszają się, jednak może do tego dojść np. podczas jakichś komplikacji porodowych).
INNE DROGI ZAKAŻENIA HIV przyjmowania krwi, produktów krwiopochodnych i narządów (zwłaszcza przed 1990), akupunktury, robienia tatuaży, bójki (jeśli doszło do kontaktu z krwią), uprawiania sportów kontaktowych, sportów lub sztuk walki, jeśli doszło do kontaktu z krwią, praktyk sadystyczno-masochistycznych, skaleczeń, ran, zadrapań podczas naprawiania sprzętu (zwłaszcza medycznego), używania dożylnie narkotyków, używania dożylnie środków dopingujących, karmienia piersią gdy matka jest zarażona, podczas ciąży i porodu, udzielania pierwszej pomocy ofiarom wypadków bez zachowania należytego zabezpieczenia, pracy z materiałem zakaźnym (np. w laboratorium) bez zachowania zasad bezpieczeństwa.
ZAKAŻENIE HIV Prawdopodobieństwo zakażenia HIV jest różne przy różnych drogach zakażenia (1/15 - największe ryzyko, 1/2000 - najmniejsze ryzyko): użycie zakażonej strzykawki: 1/15, stosunek analny: 1/30 (bierny) 1/125 (czynny), zakłucie zakażoną igłą, skalpelem: 1/150, stosunek dopochwowy: 1/600 (kobieta) 1/2000 (mężczyzna), transfuzja, przeszczep: 1/1.000.000 (w USA).
OBJAWY ZAKAŻENIA HIV W ciągu kilku tygodni od momentu infekcji u 30 do 60% osób zarażonych występują objawy pierwotnego zakażenia HIV. Jest to tzw. ostry zespół zakażenia retrowirusem albo zespół serokonwersji. Chory ma gorączkę, bóle stawów, jest osłabiony, pojawia się zaczerwienienie skóry i wysypka. Węzły chłonne ulegają znacznemu powiększeniu. W jamie ustnej są aftowe owrzodzenia. Czasem już wówczas mogą wystąpić objawy związane z niedoborami immunologicznymi, np. grzybice.
OBJAWY ZAKAŻENIA HIV Niektórzy nosiciele czasem jednak mają niecharakterystyczne objawy związane z zakażeniem, są to: stany podgorączkowe, osłabienie, biegunki. Badania krwi wykazują spadek liczby białych krwinek, może się też pojawić niedokrwistość oraz spadek liczby płytek krwi, którego tło jest autoimmunologiczne. Liczba limfocytów CD4 obniża się.
CO TO JEST AIDS???
AIDS charakteryzuje się niedoborami immunologicznymi typu komórkowego, związanymi z obniżaniem się liczby limfocytów pomocniczych, tzw. T-helper (potocznie nazywanych "helperami"), posiadających powierzchniowy znacznik CD4. W wyniku tych niedoborów dochodzi do rozwijania się zakażeń oportunistycznych (tj. zakażeń wywołanych drobnoustrojami, które w warunkach normalnych nie są patogenne), do powstawania nowotworów, oraz - wreszcie - do pojawiania się rozmaitych defektów i zaburzeń neurologicznych, szczególnie w ośrodkowym układzie nerwowym.
Kiedy układ immunologiczny zostaje uszkodzony, traci zdolność zwalczania chorób i infekcje mogą zagrażać życiu zakażonego. Osoby seropozytywne są bardziej narażone na takie choroby jak gruźlica, malaria, zapalenie płuc i półpasiec. Ich odporność spada w miarę ubywania komórek CD4. Zaatakowani przez HIV są również bardziej narażeni na tak zwane "infekcje oportunistyczne" spowodowane przez zwykłe bakterie, grzyby i pasożyty. Zdrowy organizm potrafi je zwalczyć, ale u ludzi, których układ immunologiczny jest osłabiony, te infekcje mogą wywoływać choroby, a w szczególnych przypadkach powodować śmierć.
CHOROBY TOWARZYSZĄCE AIDS Kandydoza i herpes Objawy: Kandydoza - białawy nalot i grudki, suche usta, trudności z przełykaniem. Herpes - bolesna opryszczka. Gruźlica Objawy: Uporczywy kaszel, bóle klatki piersiowej, plucie krwią, zmęczenie, chudnięcie, gorączka, nocna potliwość. Rak układu immunologicznego Objawy: Uszkodzenia skóry, zadyszka - jeśli mięsak występuje w płucach, krwawienia - jeśli zaatakował układ żołądkowo - jelitowy.
CHOROBY TOWARZYSZĄCE AIDS Zapalenie płuc Objawy: Gorączka, suchy kaszel, ucisk w klatce piersiowej, trudności w oddychaniu. Infekcje mózgu Objawy: Bóle głowy, gorączka, zaburzenia wzroku, mowy, mdłości i wymioty. Słabość po jednej stronie ciała, trudności w mówieniu i chodzeniu (toksoplazmoza), sztywny kark (zapalenie opon mózgowych). Infekcje jelit Objawy: Skurcze żołądka, mdłości i wymioty, potem - gorączka, nocne pocenie się, brak apetytu, chudnięcie, zmęczenie, biegunka. Ryzyko utraty wzroku Objawy: Zapalenie siatkówki - problemy ze wzrokiem takie jak: przesuwające się czarne plamki, zaburzenia wzroku i ślepe plamki.
ILOŚĆ OSÓB ŻYJĄCYCH Z HIV/AIDS NA ŚWIECIE
NOWE ZAKAŻENIA HIV TYLKO W 2007 ROKU
SZACOWANA LICZBA ZGONÓW W WYNIKU AIDS W 2007 ROKU
PROGNOZY NA ROK 2010 Autorzy powyższej analizy, z 2002r., przeprowadzonej przez amerykański wywiad przedstawiają szacunkową liczbę osób zakażonych HIV do roku 2010, podobnie oceniają także eksperci z ONZ. Wynika z niej m. in., że do roku 2010 w w Indiach wirus zaatakuje od 20 do 25 milionów ludzi, w Chinach ponad 10 milionów. W krajach Federacji Rosyjskiej prognozuje się w roku 2010 ok. 7 mln. osób żyjących z HIV/AIDS (obecnie 5,5 tys. zakażeń miesięcznie).
Każdego dnia na świecie przybywa ok Każdego dnia na świecie przybywa ok. 14 tysięcy nowo zakażonych HIV osób. W grupie wiekowej 15-24 lata nowe zakażenie następuje co 14 sek. Szacuje się, że dodatkowo na świecie z HIV żyje ok. 30 mln. osób, które są nieświadome swego zakażenia.
POLSKA A AIDS Od wdrożenia badań w roku 1985 do 31 stycznia 2008r. w Polsce zanotowano: 11.325 zakażeń HIV 2.038 zachorowań na AIDS 910 osób zmarło Powyższa liczba osób zakażonych, to przypadki zdiagnozowane i potwierdzone, jednak szacuje się, że w Polsce z HIV/AIDS żyje ok. 30 tysięcy osób.
PLAKAT
ŚWIATOWY DZIEŃ AIDS Światowy Dzień AIDS obchodzony jest co roku 1 grudnia. Uroczyste obchody niosą przesłanie współczucia, nadziei, solidarności z ludźmi żyjącymi z HIV i AIDS, a także zrozumienia problemów związanych z HIV, AIDS w każdym kraju na świecie. Powstanie Światowego Dnia AIDS zaproponowano na Światowym Szczycie Ministrów Zdrowia na temat AIDS w styczniu 1988 r. w Londynie. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele 140 państw. Rozumiejąc potrzebę kontynuacji i nasilenia wysiłków w walce z HIV i AIDS, 27 października 1988 r. na 38. plenarnym spotkaniu Zgromadzenia Ogólnego ustalono na wniosek Światowej Organizacji Zdrowia, że Światowy Dzień AIDS będzie obchodzony 1 grudnia. Dzień ten ma umożliwić organizacjom rządowym, pozarządowym i lokalnym, jak również osobom indywidualnym zwrócenie uwagi na walkę z AIDS, a także konieczność pomocy ludziom zakażonym HIV i chorym na AIDS oraz ich bliskim. Co roku Światowy Dzień AIDS obchodzony jest pod innym hasłem, odpowiadającym kampaniom, które skierowane są do różnych grup społeczeństwa.
TESTY WYKRYWAJĄCE HIV Zakażenie HIV rozpoznać można tylko po wykonaniu testu w kierunku obecności przeciwciał anty-HIV. Wynik ujemny (negatywny) takiego testu oznacza, że nie znaleziono przeciwciał anty-HIV. Przeciwciała powstają – jako odpowiedź układu odpornościowego organizmu – w odpowiedzi na zakażenie różnymi drobnoustrojami (bakteriami, wirusami i innymi). Jeśli badanie zostanie wykonane za wcześnie, przed upływem 12 tygodni (3 miesięcy) od potencjalnego momentu zakażenia, wynik testu może być fałszywie ujemny. Nie można bowiem wykluczyć, iż doszło do zakażenia, a tylko nie powstała dostatecznie duża ilość przeciwciał przeciwko wirusowi, tylko test ich „nie zauważył”. Ten okres od zakażenia do momentu pojawienia się przeciwciał anty-HIV nosi nazwę okienka serologicznego.
TESTY WYKRYWAJĄCE HIV Wynik dodatni (pozytywny) testu ELISA (EIA) nie dowodzi jeszcze zakażenia. Z różnych przyczyn taki wynik może być fałszywie dodatni. Wynik taki zawsze musi zostać potwierdzony przy pomocy testu Western blot, który wykonuje kilka specjalistycznych laboratoriów w Polsce. W tym teście także poszukuje się przeciwciał, ale skierowanych przeciwko poszczególnym antygenom wirusa. Dopiero dodatni wynik testu Western blot upoważnia do stwierdzenia, iż pacjent jest zakażony HIV.
GDZIE NAJLEPIEJ ZROBIĆ TEST NA HIV?? W Polsce najbezpieczniej jest wykonać test w Punktach Konsultacyjno-Diagnostycznych, w których testy wykonywane są bezpłatnie i A N O N I M O W O, prowadzone jest także poradnictwo przed i po teście. Wyniki dodatnie zawsze potwierdzane są testem Western blot
PUNKT W RZESZOWIE Punkt Konsultacyjno-Diagnostyczny przy Wojewódzkiej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej 35-310 Rzeszów ul. Wierzbowa 16 tel: 017/ 852 22 93 czwartek 15:30 - 18:00
TELEFON ZAUFANIA AIDS 022/692 82 26
CZERWONA KOKARDKA to symbol solidarności z ludźmi żyjącymi z HIV i AIDS, ich rodziną i przyjaciółmi. Symbolizuje poświęcenie i zaangażowanie w walkę z AIDS. Stanowi pierwszy krok na drodze upowszechnienia problematyki HIV i AIDS i oswojenia ludzi ze słowem AIDS. Idea czerwonej kokardki powstała w 1991 r. Pomysł znaku został zainspirowany żółtą wstążeczką, upamiętniającą żołnierzy amerykańskich uczestniczących w wojnie w Zatoce Perskiej. Czerwony kolor wybrano ze względu na skojarzenia, jakie wywołuje: krew, namiętności – nie tylko gniew, walka, ale i miłość. Czerwona kokardka jest w kształcie odwróconego V, ponieważ jeszcze nie odniesiono zwycięstwa nad epidemią HV i AIDS.
ŹRÓDŁA TNS OBOP WORLD HEALTH ORGANIZATION AIDS- artykuł lek. med. Ryszarda Feldmana, ordynatora III Oddziału Chorób Wewnętrznych w Szpitalu Praskim p. w. Przemienienia Pańskiego w Warszawie, napisany w styczniu 2000 dla serwisu RES MEDICA http://www.ama-assn.org/special/hiv/hivhome.htm http://www.aegis.com