Postępowanie kliniczne w jadzicach (tężec i zatrucie jadem kiełbasianym) Dr hab. med. Anna Piekarska Katedra i Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologi UM w Łodzi

„Jadzice” Choroby wywołane działaniem toksyn (jadów) bakteryjnych : - zatrucie jadem kiełbasianym- botulismus - tężec- tetanus - błonica- diphteria Patogeny beztlenowe

Droga przenoszenia i wylęganie Tężec Jad Pozajelitowa Rana zakażona ziemią Przetrwalniki znajdują się w kale konia Rozwojowi tężca sprzyja inne zakażenie bakteryjne Do 21 dni !!! Pokarmowa Pokarmy przechowywane w warunkach beztlenowych (konserwy, weki, plastikowe pojemniki) Mięso , ryby, warzywa Częste zatrucia gromadne Od kilku godzin do kilku dni

Tetanospazmina laseczek tężca Neurotoksyna laseczek jadu kiełbasianego Patogeneza Tetanospazmina laseczek tężca Neurotoksyna laseczek jadu kiełbasianego Blokuje działanie neuroprzekaźników hamujacych (GABA i glicyny) Wzrost napięcia mięśni Gotowość do dalszego pobudzania (prężenia) Tachykardia Wzrost ciśnienia tętniczego Hamowanie uwalniania acetylochiliny obwodowego ukł. nerwowego Wiotkie porażenie mięśni Trwałe uszkodzenie synapsy Powrót funkcji wymaga wytworzenia nowych synaps

Objawy prodromalne Przeczulica i parestezje w okolicy zranienia Tężec Jad Przeczulica i parestezje w okolicy zranienia Nadmierna potliwość Ból brzucha Biegunka i/lub wymioty Zaburzenia widzenia

Objawy rozwiniętej choroby Tężec Jad Napady prężeń tężcowych Gwałtowny skurcz mm. gł. tułowia Skurcz mm. oddechowch Zwiększone napięcie mięśniowe Risus sardonicus Wzmożone napięcie mm. brzucha Kk. górne – wolne od napiecia Gorączka Oczne Opadanie powiek Szerokie źrenice Podwójne widzenie Nieostre widzenie Jama ustna Suchość w jamie ustnej Trudności w połykaniu Brak ruchomości podniebienia miekkiego Układ Oddechowy Płytki oddech lub brak Przewód pokarmowy Porażenie perystaltyki Układ moczowy Porażenie m. wypieracza moczu

Następstwa i powikłania Tężec Jad Złamanie kręgosłupa Zakażenia bakteryjne Powikłania naczyniowe (np. udar) Zakażenia bakteryjne układu oddechowego Zachłystowe zapalenie płuc Niedrożność porażenna jelit Zakażenia układu moczowego Długotrwałe porażenie m. wypieracza moczu (konieczność cewnikowania)

Przyczyny zgonu Tężec Jad Zatrzymanie oddechu- uduszenie Wtórne zakażenia bakteryjne- posocznica Zatrzymanie oddechu- uduszenie Wtórne zakażenia bakteryjne- posocznica

Rozpoznanie Tężec Jad Tylko kliniczne Próba biologiczna na myszach Poszukiwanie neurotosyny wmateriale z p. pokarmowgo Hodowla Cl. botulinum

Leczenie objawowe Tężec Jad Relanium Zwiotczenie farmakologiczne intubacja, oddech zastępczy Antybiotyk Żywienie pozajelitowe Leki p. gorączkowe i p. bolowe Antybiotyk Intubacja i pomoc oddechowa Żywienie i nawadnianie pozajelitowe Stymulacja perystaltyki Leki cholinergiczne Utrzymanie diurezy i cewnika moczowego

Leczenie przyczynowe Tężec Jad Surowica p.tężcowa Anatoskyna p.tężcowa Obcogatunkowa 40-60 tyś, j Immunoglobulina ludzka (tetabulina)- 5 tyś. j Anatoskyna p.tężcowa Dzień pierwszy Po 4-6 tygodniach Po 6-12 miesiącach Antytoksyna jadu kiełbasianego A+B+E, Zwykle 3-4000j każdego typu Do 72 godzin od wystąpienia pierwszych objawów

Zatrucie jadem kiełbasianym Wczesny okres

Zatrucie jadem kiełbasianym Wczesny okres

Zatrucie jadem kiełbasianym Późny okres