Otolaryngologia problemy i zadania Tomasz Durko I Katedra Otolaryngologii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

OTOLARYNGOLOGIA SPACJALIZACJA 1-STOPNIOWA Podspecjalizacje Audiologia i foniatria Otolaryngologia dziecięca

Historia 1878 – Rząd Galicyjski we Lwowie wydaje „Reskrypt nr 542”: Zajęcia z otolaryngologii mogą odbywać się „najwięcej trzy razy w tygodniu i trwać każdy raz nie dłużej jak godzinę

Pionierzy polskiej otolaryngologii Prof. Antoni Jurasz 1847-1923 Lwów, Heidelberg Prof. Teodor Heryng 1847-1925 Warszawa Prof. Alfred Laskiewicz 1887-1970 Poznań, Edynburg Prof. Jan Miodoński 1902-1963 Kraków

Otolaryngologia UCHO- słuch i równowaga KRTAŃ – głos i oddychanie GARDŁO – skrzyżowanie dróg oddechowych i pokarmowych NOS I ZATOKI – węch, oddychanie, mowa

Fizjologia ślimaka przeniesienie energii akustycznej z okienka przedsionka do komórek rzęskowych narządu spiralnego wzmocnienie fali akustycznej w sposób aktywny i selektywny mechaniczna analiza częstotliwości swoisty wzmacniacz częstotliwości zamiana energii akustycznej na potencjały nerwu słuchowego – energii mechanicznej w energię bioelektryczną

Fizjologia ślimaka mechaniczna analiza częstotliwości największe przemieszczenie fali wędrownej dla każdej częstotliwości leży w różnych miejscach dla małych częstotliwości znajduje się blisko osklepka dla większych częstotliwości w pobliżu płytki strzemiączka każda częstotliwość jest reprezentowana w poszczególnych miejscach błony podstawnej - punktach drażnienia narządu Cortiego

Fizjologia ślimaka zamiana energii akustycznej na potencjały nerwu słuchowego – energii mechanicznej w energię bioelektryczną IHC, których depolaryzacja zależy od siły bodźca i wielkości wzmocnienia przez OHC przemieniają energię mechaniczną fal dźwiękowych w energię bioelektryczną dzięki metabolizmowi komórek receptorowych powstaje niezbędna energia do procesu przemiany

Fizjologia ślimaka zamiana energii akustycznej na potencjały nerwu słuchowego – energii mechanicznej w energię bioelektryczną potencjał czynnościowy po przekroczeniu progu pobudza włókno aferentne nerwu słuchowego mocniejsze drażnienie częstszych wyładowań w kk. czuciowych

Fizjologia ślimaka Potencjały ślimaka Potencjał spoczynkowy dodatni ładunek śródchłonki + 80 mV ujemny ładunek wewnątrz komórek rzęsatych - 80 mV utrzymanie różnicy potencjałów zapewnia prążek naczyniowy

Teorie słyszenia Dwie grupy teorii : Dźwięk ulega analizie w OUN Analiza bodźca akustycznego ma miejsce w obrębie narządu spiralnego

Teorie słyszenia Dźwięk ulega analizie w OUN teoria telefoniczna Rutherforda Ucho spełnia role mikrofonu, połączonego z OUN włóknami nerwowymi – linia przesyłkowa, błona podstawna drga na całej długości, amplituda drgań stanowi o natężeniu sygnału, szybkość wyładowań włókien nerwu słuchowego o częstotliwości

Analiza bodźca akustycznego ma miejsce Teorie słyszenia Analiza bodźca akustycznego ma miejsce w obrębie narządu spiralnego drgania przenoszone wyłącznie przez endolimfę (rezonacyjna) drgania przenoszą się w wyniku ruchu falowego błony podstawnej (falowa) zarówno endolimfa, jak i błona podstawna biorą w tym udział (falowa)

UCHO - RÓWNOWAGA

Funkcje narządów przedsionkowych Kontrola reakcji odruchowych organizmu na działające przyspieszenie kątowe i liniowe reagowanie na zmiany siły wektora grawitacji, co umożliwia orientację położenia ciała względem powierzchni ziemi dostarczanie informacji o położeniu głowy względem szyi, pozostałych części ciała oraz względem otaczających płaszczyzn podtrzymywanie napięcia mięśni całego ciała wyzwalanie odruchów napięciowych koniecznych w utrzymaniu równowagi spoczynkowej oraz po wykonaniu ruchu

Funkcje narządów przedsionkowych - c.d. wyzwalanie odruchów przedsionkowo-okoruchowych (oczopląs, ruchy kompensacyjne gałek ocznych) zapewnienie stabilizacji spojrzenia podczas ruchów głową kontrolowanie równowagi ciała w ramach zintegrowanych narządów receptorowych (błędnik, narząd wzroku, czucie głębokie) w ścisłej współpracy z CUN (pień mózgu, twór siatkowaty, móżdżek, kora mózgowa) wyzwalanie reakcji wegetatywnych ze strony układu oddechowego, krążenia i pokarmowego

Narząd łagiewkowo - otolitowy Odpowiedzialny jest za odruchy statyczne związane z działaniem siły grawitacji, siłami odśrodkowymi. Odbiera przyśpieszenia ruchu liniowego jeśli wektor ustawiony jest równolegle do powierzchni plamki łagiewki - kompensacyjne ruchy gałek ocznych, ustawienie szyi, kończyn - odruch otolitowo - okoruchowy Łagiewce przypisuje się występowanie oczopląsu położeniowego, dezorientację informacji przestrzennej, iluzję ruchu (u pilotów, marynarzy, kosmonautów) podrażnienie łagiewki w stapedectomii współpraca między narządami otolitowymi, a zespołem kanałów półkolistych

Oczopląs – pochodzący z układu przedsionkowego charakteryzuje się fazą szybką i wolną. Jest spowodowany zaburzeniami równowagi napięć bioelektrycznych między lewym a prawym układem przedsionkowym

Elektronystagmografia (ENG) Zalety: zwiększa wykrywalność oczopląsu umożliwia ocenę jakościową i ilościową badanie przy oczach otwartych i zamkniętych jest badaniem obiektywnym, użytecznym dla celów orzeczniczych Niedogodności: nie rejestruje bezpośrednich reakcji n. przeds. zależy od sprawności aparatury, łatwość powstawania artefaktów nie są rejestrowane ruchy oczopląsowe z komponentą obrotową

Uszkodzenia słuchu – leczenie operacyjne

Rekonstrukcje struktur ucha środkowego rekonstrukcje błony bębenkowej rekonstrukcje błony bębenkowej i kosteczek słuchowych

Rekonstrukcje struktur ucha środkowego rekonstrukcje aparatu przewodzącego dźwięk w tympanoplastykach zamkniętych rekonstrukcje aparatu przewodzącego dźwięk w tympanoplastykach otwartych rekonstrukcje aparatu przewodzącego dźwięk w otosklerozie

Rekonstrukcje struktur ucha środkowego VORP –(Vibrating Ossicular Prosthesis) BAHA –(Bone Anchored Hearing Aid)

Otoskleroza – leczenie operacyjne Wybór metody operacyjnej dokonujemy podczas zabiegu po wyłamaniu odnóg strzemiączka

Otoskleroza – leczenie operacyjne całe strzemiączko wraz z podstawą mobilizacja bezpośrednia wyłamane odnogi – płytka nieruchoma małe okienko – teflon piston wyłamane odnogi – płytka pęknięta stapedektomia częściowa stapedektomia całkowita płat ochrzęstnej protezka platynowa lub terflonowa okienko zarośnięte wytworzenie nowego okienka protezka teflon - piston