narkomania w Polsce problem AIDS autor: katarzyna jarkiewicz
spis treści narkomania definicja leczenie statystyka narkomani w leczeniu stacjonarnym (na 100 tys.) dynamika leczących się narkomanów wykaz używanych środków w 2001 roku dynamika używania środków
spis treści narkomani według wieku narkomani według miejsca zamieszkania kobiety – narkomanki młodociani wśród narkomanów rodzaje środków według wieku i płci
spis treści AIDS skala zjawiska zachorowania i zgony na AIDS źródła zakażenia liczba zakażeń na 100 tys. ludności zapadalność na 100 tys. ludności
narkomania w Polsce
DEFINICJA Narkomania to uzależnienie od substancji psychoaktywnych, zwłaszcza tych, których obrót jest nielegalny w Polsce (na podstawie ustawy O przeciwdziałaniu narkomanii z 1997 roku), a których używanie wiąże się z wejściem w krąg specyficznej subkultury narkomanów.
LECZENIE Na przymusowe leczenie mogą być skierowane osoby uzależnione, które nie ukończyły 18 lat, przez sąd rodzinny na wniosek przedstawiciela ustawowego, krewnych w linii prostej, rodzeństwa albo z urzędu. Stosuje się leczenie dobrowolne ambulatoryjne, substytucyjne (programy metadonowe) oraz detoksykację.
STATYSTYKA W Polsce jest 30-70 tys. osób uzależnionych od narkotyków. Najczęściej po narkotyki sięgają osoby do 24 roku życia, ale duży jest odsetek takich osób w grupie wiekowej 25-34 lat. Nowością jest to, że po narkotyki coraz częściej sięgają nie tylko nieletni, ale także osoby dorosłe („yappe”).
STATYSTYKA Polska pod względem używania narkotyków zajmuje 13 miejsce, natomiast pod względem zażywania środków uspokajających bez zgody lekarza, zajmuje pierwsze miejsce w Europie. 18% uczniów szkol ponadpodstawowych przyjmuje lub przyjmowało narkotyki, co oznacza, że prawie co piąty uczeń w klasie zażywał czy zażywa środki psychoaktywne.
STATYSTYKA W Polsce jest od 40 do 60 tysięcy osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych (nie licząc osób uzależnionych od alkoholu), a 200- 300 tysięcy ludzi miało kontakt z tego typu substancjami. Spada ilość narkomanów stosujących iniekcje - wynika to ze wzrastającej świadomości młodzieży dotyczącej niebezpieczeństw, jakie niesie ze sobą stosowanie iniekcji, oraz ze stosowania programów redukcji szkód (rozdawanie czynnym narkomanom stosującym iniekcje jednorazowych igieł i strzykawek).
STATYSTYKA Na dziesięć osób uzależnionych od opiatow tylko dwie mają szansę powrotu do normalnego życia, osiem musi umrzeć przedwcześnie. Skuteczność wyleczenia narkomana w ośrodkach terapii długoterminowej wynosi 20-30% - w Polsce jest 50 takich ośrodków. Leczenie trwa dwa lata, a koszt pobytu jednej osoby wynosi 50 zł dziennie.
STATYSTYKA Rozszerza się wiek osób uzależnionych - z jednej strony coraz młodsze dzieci sięgają po środki odurzające (najczęściej są to środki wziewne), z drugiej wielu biznesmenów, a wiec ludzi pracujących, którzy powinni być dojrzali emocjonalnie, "pomaga" sobie biorąc amfetaminę.
NARKOMANI W LECZENIU STACJONARNYM (NA 100 TYS.)
DYNAMIKA LECZĄCYCH SIĘ NARKOMANÓW
WYKAZ UŻYWANYCH ŚRODKÓW W 2001 ROKU
DYNAMIKA UŻYWANIA ŚRODKÓW
NARKOMANI WEDŁUG WIEKU
NARKOMANI WEDŁUG MIEJSCA ZAMIESZKANIA
KOBIETY - NARKOMANKI Odsetki kobiet wahają się od 18% w województwie dolnośląskim do 51% w województwie świętokrzyskim - w porównaniu z 2000 rokiem większe odsetki kobiet pojawiły się w piętnastu województwach, tylko w jednym (dolnośląskie) nastąpił spadek. Z największym wzrostem odsetka kobiet mamy do czynienia w województwie świętokrzyskim.
MŁODOCIANI WŚRÓD NARKOMANÓW Największa frakcja niepełnoletnich występuje w województwie opolskim (19%), a najmniejsza w podkarpackim (5%). W sześciu województwach odsetki pacjentów w wieku do 18 lat wzrosły, w pozostałych dziesięciu spadły - spadek nastąpił także na poziomie całego kraju z 13,9% do 12,8%. Największe wzrosty odsetków niepełnoletnich odnotować trzeba w województwach: wielkopolskim, małopolskim i świętokrzyskim.
RODZAJE ŚRODKÓW WEDŁUG WIEKU I PŁCI Dla kobiet charakterystyczne są leki uspokajające i nasenne, dla najmłodszych substancje wziewne, dla najstarszych leki uspokajające i nasenne, pozostali to przede wszystkim użytkownicy opiatów.
problem AIDS
SKALA ZJAWISKA Od wdrożenia badań w 1985 roku do 31 stycznia 2006 roku stwierdzono zakażenie HIV u 9.907 obywateli polskich, wśród których było co najmniej 5.305 zakażonych w związku z używaniem narkotyków. Badania CBOS potwierdzają, że 40% -50% osób zarażonych wirusem HIV to narkomani (w latach 1995-99 liczba osób zarażonych wirusem HIV zmalała dwukrotnie). Ogółem odnotowano 1.732 zachorowania na AIDS 814 chorych zmarło.
BIBLIOGRAFIA Prezentację przygotowano w oparciu o prace: Z. Juczyński, Narkomania. Podręcznik dla nauczycieli, wychowawców i rodziców, PZWL, Warszawa 2002, Z. Kuratowska, AIDS. Nowa choroba, „Książka i Wiedza”, Warszawa 1986 oraz informacje zaczerpnięte ze stron internetowych www.narkomania.gov.pl i www.aids.gov.pl.
BIBLIOGRAFIA Prawa autorskie wykresów dotyczących problematyki AIDS należą do Magdaleny Rosińskiej i Anny Nitki z Państwowego Zakładu Higieny (http://www.pzh.gov.pl/epimeld/hiv_aids/index.htm.).