UBYTKI NIEPRÓCHNICOWEGO POCHODZENIA opracowali: Joanna Lasko i Łukasz Marczak

ATRYCJA proces mechaniczny włączający kontakt ząb-ząb dotyczy płaszczyzn czynnościowych fizjologiczna patologiczna

ATRYCJA fizjologiczna proces starzenia przyczyna: żucie (demastykacja) inne sytuacje kontaktów zębów (mowa, połykanie, zaciskanie przy wysiłku) dotyczy wszystkich zębów

ATRYCJA patologiczna przyczyna bruksizm kontakty przedwczesne wady zgryzu nieprawidłowa budowa zębów może dotyczyć grupy zębów

ATRYCJA obraz kliniczny starte powierzchnie: gładkie lśniące twarde cienka warstwa szkliwa na obwodzie centralnie zębina (zabarwienie od żółtego do ciemnobrązowego)

ATRYCJA wskazania do leczenia: estetyka wrażliwość na bodźce trudności w utrzymaniu uzupełnień protetycznych

ATRYCJA leczenie w zależności od przyczyny eliminacja parafunkcji eliminacja wad zgryzu eliminacja przeciążeń zgryzowych odbudowa (szkło –jonomer, materiał złożony, kompomer) odbudowa protetyczna (wysokość zwarcia!)

EROZJA chemiczne wytrawianie i rozpuszczanie bez udziału drobnoustrojów pochodzenia zewnętrznego pochodzenia wewnętrznego zaburzenia jakości i ilości wydzielanej śliny idiopatyczne (niskie pH śliny)

EROZJA pochodzenia zewnętrznego kwasy z pokarmów i napojów niektóre leki doustne kwasy ze środowiska pracy chlorowana woda w basenach

EROZJA pochodzenia wewnętrznego zaburzenia żołądkowo-jelitowe ciąża refluks żołądkowo-przełykowy bulimia alkoholizm choroby ogólnoustrojowe

EROZJA zaburzenia jakości i ilości śliny cukrzyca nadciśnienie tętnicze zaburzenia funkcji nerek radioterapia nowotworów głowy i szyi leki (antydepresanty, nasercowe)

EROZJA szkliwo rozpuszczenie hydroksy- i fluoroapatytów aktywna (‘plaster miodu’) bierna – pryzmaty mniej widoczne

EROZJA zębina głównie zębina międzykanalikowa odwapnienie zębiny okołokanalikowej

EROZJA pochodzenia zewnętrznego umiejscowienie ubytków powierzchnie przedsionkowe zębów szczęki w następnej kolejności zęby żuchwy głównie zęby przednie ew. przedtrzonowe rzadko zęby trzonowe

EROZJA pochodzenia wewnętrznego umiejscowienie ubytków głównie zęby trzonowe powierzchnie podniebienne zębów szczęki powierzchnie policzkowe (i żujące) zębów żuchwy pozostałe powierzchnie chronione przez język i ślinę

EROZJA obraz kliniczny wypolerowany wygląd szkliwa – pierwszy objaw płaskie ubytki / półkoliste wgłobienia powierzchnia ubytku: gładka, lśniąca, twarda

EROZJA podział zw. na obraz kliniczny: powierzchowne – tylko szkliwo umiejscowione – nie więcej niż 1/3 grubości zębiny uogólnione – ponad 1/3 grubości zębiny

EROZJA profilaktyka dokładny wywiad – DIETA!! unikanie szczotkowania od razu po kwaśnych pokarmach neutralizacja kwasów wodą bądź mlekiem preparaty fluoru żucie gum bez cukru

EROZJA leczenie wyeliminowanie czynników wywołujących odbudowa ubytków

ABRAZJA proces mechaniczny angażujący obce przedmioty lub materiały zawsze patologiczna zlokalizowana/rozlana

ABRAZJA przyczyny nadmierne zabiegi higieniczne patologiczne nawyki abrazje zawodowe

ABRAZJA nadmierne zabiegi higieniczne czynniki związane z pacjentem szczotkowanie: siła technika częstość czas

ABRAZJA nadmierne zabiegi higieniczne czynniki związane z materiałem szczoteczka: twardość zaokrąglenie włosia giętkość uchwyty długość uchwytu pasta: abrazyjność ilość pH

ABRAZJA nadmierne zabiegi higieniczne nadmierne stosowanie dodatkowych przyrządów: wykałaczki szczoteczki międzyzębowe

ABRAZJA patologiczne nawyki obgryzanie paznokci nagryzanie twardych przedmiotów abrazja zawodowa: ekspozycja na pyły abrazyjne trzymanie gwoździ między zębami, itp.

ABRAZJA umiejscowienie ubytków pow. wargowe, policzkowe i styczne zębów – nadmierna higiena pow. żujące i brzegi sieczne - nawyki

ABRAZJA obraz kliniczny kształt klina- przekrój podłużny recesja dziąsła – zawsze! obnażenie korzenia starte powierzchnie: gładkie lśniące twarde centralnie zębina (zabarwienie od żółtego do ciemnobrązowego)

ABRAZJA fazy aktywna – szybka utrata tkanek + reakcja na bodźce pasywna – powolna utrata tkanek + brak reakcji na bodźce

ABRAZJA leczenie kompletny instruktaż higieny eliminacja nawyków profilaktyka fluorkowa odbudowa ubytków

ABFRAKCJA proces mechaniczny prowadzący do zgięcia zęba skutek ekscentrycznych sił okluzyjnych mikrozłamania szkliwa i zębiny

ABFRAKCJA przyczyny wady ortodontyczne nadmierne siły podczas zwierania szczęk braki zębowe brak uzupełnień protetycznych źle zaprojektowane uzupełnienia protetyczne

ABFRAKCJA obraz kliniczny na granicy szkliwno-cementowej charakter klinowy ostre brzegi możliwa recesja dziąsła zlokalizowane na pow. wargowych głównie kły i przedtrzonowce

ABFRAKCJA leczenie usunięcie parafunkcji i węzłów urazowych odbudowa ubytków uzupełnienie braków zębowych

BIBLIOGRAFIA „Zarys Kariologii” pod red. prof. dr hab. Danuty Piątowskiej rok wyd. 2002 ISBN 83-87717-15-0 „Stomatologia zachowawcza. Zarys kliniczny” pod red. Zbigniewa Jańczuka wyd. III ISBN 978-83-200-3598-8