RUCH W prezentacji znajdziesz: podział ruchów (slajdy 3 – 7) najważniejsze o ruchu jednostajnym (slajdy 8 – 11) zadania z ruchu jednostajnego z rozwiązaniami (slajdy 12 – 16) najważniejsze o ruchu jednostajnie przyspieszonym (slajdy 17 – 21) zadania z ruchu jednostajnie przyspieszonego z rozwiązaniami (slajdy 22 – 26) Prezentacja przygotowana dla uczniów Gimnazjum nr 4 w Siemianowicach Śląskich autorka Joanna Micał

Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych (fragment). Ruch prostoliniowy. Uczeń: 1) posługuje się pojęciem prędkości do opisu ruchu; przelicza jednostki prędkości; 2) odczytuje prędkość i przebytą odległość z wykresów zależności drogi i prędkości od czasu oraz rysuje te wykresy na podstawie opisu słownego; 5) odróżnia prędkość średnią od chwilowej w ruchu niejednostajnym; 6) posługuje się pojęciem przyspieszenia do opisu ruchu prostoliniowego jednostajnie przyspieszonego;

przemieszczenie – zmiana położenia Ruch w fizyce – zmiana położenia ciała odbywająca się w czasie względem określonego układu odniesienia. Wytłumaczenie problemu względności ruchu znajdziesz w prezentacji SIŁA cz.III KLIK Ruch opisują wielkości: przemieszczenie – zmiana położenia tor – linia, wzdłuż której porusza się ciało droga – długość odcinka toru (drogę mogę zmierzyć linijką i podać wynik w metrach) czas – różnica między chwilą końcową a początkową ruchu (czas mogę zmierzyć za pomocą zegarka lub stopera i podać wynik w sekundach)

Ze względu na tor ruch dzielimy na: prostoliniowy (torem ruchu jest linia prosta) krzywoliniowy (torem ruchu jest linia krzywa) A A B B

Ruch na ruchomych schodach Ruch samochodu na torze wyścigowym Zad. Które przykłady obrazują ruch prostoliniowy, a które ruch krzywoliniowy? Ruch pociągu Ruch pieszego i rowerzysty na drodze z zakrętem Ruch na ruchomych schodach Ruch planet Ruch kropel deszczu Ruch samolotu Ruch wagonika karuzeli Ruch urobku na taśmociągu Ruch statku Ruch cieczy w rurociągu Ruch zjeżdżającego na torze wodnym

Ruch na ruchomych schodach Ruch urobku na taśmociągu Ruch statku Odpowiedź: Ruch samochodu na torze wyścigowym Ruch samolotu Ruch prostoliniowy Ruch pieszego i rowerzysty na drodze z zakrętem Ruch pociągu Ruch krzywoliniowy Ruch kropel deszczu Ruch wagonika karuzeli Ruch planet Ruch na ruchomych schodach Ruch cieczy w rurociągu Ruch zjeżdżającego na torze wodnym

Ze względu na wartości prędkości ruch dzielimy na: jednostajny (prędkość nie zmienia się) zmienny (prędkość zmienia się) jednostajnie zmienny - jednostajnie przyspieszony - jednostajnie opóźniony (zmiany prędkości są jednakowe w jednakowych odstępach czasu) niejednostajnie zmienny ( o tym ruchu nie uczymy się w gimnazjum)

RUCH Jednostajny prostoliniowy

Kiedy ciało porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym? KLIK Ciało porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym, jeżeli na ciało nie działają żadne siły lub działające siły równoważą się. Dokładne wytłumaczenie problemu znajdziesz w prezentacji SIŁA cz.III – I zasada dynamiki

Co muszę wiedzieć o ruchu jednostajnym? KLIK W jednakowych odstępach czasu przyrosty drogi są takie same. Prędkość w ruchu jednostajnym jest stała (nie zmienia się) KLIK s [m] t [s] t [s]   4 48 3 36 1 2 3 4 2 24 1 12 KLIK

jednostka, w jakiej wyrażamy wielkość Wartość prędkości w ruchu jednostajnym obliczamy:     wielkość fizyczna oznaczenie wielkości jednostka, w jakiej wyrażamy wielkość droga s metr [m] czas t sekunda [s] prędkość v KLIK Jeżeli przekształcimy dany wyżej wzór możemy obliczyć drogę i czas w ruchu jednostajnym:    

? km Rozwiązanie: pokonuje w ciągu 100 m = 0,1 km   Rozwiązanie:   pokonuje w ciągu pokona w ciągu prawa strona proporcji rośnie 360 razy lewa strona proporcji musi również wzrosnąć tyle samo razy 100 m = 0,1 km 10 s 3600 s ? km zatem 0,1 km · 360 = 36 km  

Zad.2. Jeden podróżnik przebył drogę 12 km w czasie 2 godzin i 10 minut, drugi podróżnik przebył drogę 18 km w czasie 3 godzin i 35 minut. Który z nich szedł z większą średnią prędkością? Rozwiązanie: 1. Wypisuję dane i szukane. Sprawdzam jednostki.         2. Obliczam prędkość z jaką poruszał się każdy podróżnik korzystając z wzoru:       Odp: Pierwszy podróżnik szedł z większą średnią prędkością.

  Rozwiązanie: 1. Wypisuję dane i szukane. Sprawdzam jednostki. Odległość jaką przebywa Ziemia to inaczej droga, jaką pokonała Ziemia.     2. Przekształcam wzór:   3. Obliczam, jaką odległość przebywa Ziemia w ciągu jednej doby.   4. Obliczam, długość orbity czyli drogę, jaką Ziemia przebywa w ciągu roku, tj. t = 365 dni.   Odp: W ciągu jednej doby Ziemia przebywa 720 km. Długość orbity ziemskiej wynosi 262 800 km.

Zad.4. Na podstawie wykresu oblicz, ile wynosi wartość prędkości ciała na odcinku drogi AB, ile na odcinku BC i na ostatnim odcinku drogi CD? Ile wynosi wartość średniej prędkości ruchu na całej drodze? Rozwiązanie: Prędkość liczymy:   sCD = 18m Zatem, dla każdego odcinka z wykresu muszę odczytać drogę i czas, w którym ta droga została przebyta. sBC = 12m sAB = 12m KLIK tCD = 6s tAB = 6s tBC = 2s Prędkość dla odcinka AB: Prędkość dla odcinka BC: Prędkość dla odcinka CD:       KLIK KLIK

cd zadania z poprzedniego slajdu: Ile wynosi wartość średniej prędkości ruchu na całej drodze? Rozwiązanie: s = 42m Odczytuję z wykresu całkowitą przebytą drogę i czas, w którym ta droga została pokonana. KLIK t = 14s Wartość średniej prędkości na całej drodze wynosi:   WAŻNE: 1. Umiejętność odczytywania danych z wykresy i ich zastosowanie w zadaniu. 2. Liczenie średniej wartości prędkości i prędkości chwilowych.

Jednostajnie przyspieszony RUCH Jednostajnie przyspieszony

Kiedy ciało porusza się ruchem jednostajnie przyspieszonym? KLIK Jeżeli na ciało działa stała niezrównoważona siła, to ciało porusza się ruchem jednostajnie przyspieszonym. Dokładne wytłumaczenie problemu znajdziesz w prezentacji SIŁA cz.VI – II zasada dynamiki

Co muszę wiedzieć o ruchu jednostajnie przyspieszonym?

Jak obliczyć wielkości charakteryzujące ruch jednostajnie przyspieszony? KLIK   Przyspieszenie to zmiana prędkości w czasie. KLIK   Prędkość obliczymy po przekształceniu wzoru na przyspieszenie. KLIK   Droga w ruchu jednostajnie przyspieszonym.

Zależności, które zastosuję w zadaniach. KLIK W jednakowych odstępach czasu przyrosty prędkości są takie same. t [s]   Przyspieszenie ma stałą wartość. t [s]   KLIK s [m] t [s] Zależność drogi od czasu. KLIK

Rozwiązanie: 1. Wypisuję dane i szukane. Sprawdzam jednostki.   Rozwiązanie: KLIK 1. Wypisuję dane i szukane. Sprawdzam jednostki.         KLIK KLIK 2. Mogę obliczyć przyspieszenie:      

Zad.2. Wykres przedstawia zależność prędkości w ruchu ciała od czasu tego ruchu. Wyznacz wartość przyspieszenia w pierwszych 4 sekundach i w następnych 4 sekundach ruchu. . Rozwiązanie: KLIK   Odczytuję z wykresu zmianę prędkości i czas, w jakim ta zmiana nastąpiła, bo     KLIK     Obliczam wartość przyspieszenia w pierwszych 4 sekundach ruchu: Obliczam wartość przyspieszenia w następnych 4 sekundach ruchu :     KLIK

Zadanie podsumowujące Wykres przedstawia zależność prędkości od czasu w ruchu autobusu między dwoma przystankami. Odpowiedz na kolejne pytania do zadania. A B C D 1. Jaki ruch przedstawiają poszczególne odcinki wykresu? KLIK Odp: Odcinek AB – ruch jednostajnie przyspieszony (zmiany prędkości są takie same w jednakowych odstępach czasu). Odcinek BC – ruch jednostajny (wartość prędkości jest stała) Odcinek CD – ruch jednostajnie opóźniony (zmiany prędkości są takie same w jednakowych odstępach czasu).

A B C D 2. Na podstawie wykresu ustal czas rozpędzania i czas hamowania autobusu? KLIK Odp: Czas rozpędzania autobusu wynosi 3 minuty, a czas hamowania 2 minuty. czas rozpędzania czas hamowania   KLIK  

4. Oblicz wartości przyspieszeń przy rozpędzaniu i hamowaniu autobusu. czas rozpędzania czas hamowania 4. Oblicz wartości przyspieszeń przy rozpędzaniu i hamowaniu autobusu. KLIK   Korzystam z zależności:     Z wykresu odczytuję:   Obliczam przyspieszenia przy rozpędzaniu i hamowaniu autobusu:    

z pozostałymi prezentacjami. Zapraszam do pracy z pozostałymi prezentacjami. Zadania wykorzystane w prezentacji pochodzą ze „Zbioru zadań z fizyki dla gimnazjum” Romualda Subieta wydanego przez WSiP.