Przygotowanie do egzaminów gimnazjalnych Własności materii Przygotowanie do egzaminów gimnazjalnych

Uczeń: 3.1 analizuje różnice w budowie mikroskopowej ciał stałych, cieczy i gazów 3.2 omawia budowę kryształów na przykładzie soli kamiennej 3.3 posługuje się pojęciem gęstości 3.4 stosuje do obliczeń związek miedzy masą, gęstością, objętością ciał stałych i cieczy; na podstawie wyników pomiaru wyznacza gęstość cieczy i ciał stałych 3.5 opisuje zjawisko napięcia powierzchniowego na wybranym przykładzie Doświadczenia 9.1 wyznacza gęstość substancji z jakiej wykonano ciało w kształcie prostopadłościanu, walca lub kuli za pomocą wagi i linijki

CIAŁA STAŁE, CIECZE, GAZY 1/2 CECHY FIZYCZNE CIAŁA STAŁE CIECZE GAZY ściśle określony kształt, określona objętość, ciała stałe mogą być kruche, sprężyste, plastyczne brak własnego kształtu, przyjmowanie kształtu naczynia, określona objętość, tworzenie się powierzchni swobodnej, która jest zawsze równoległa do podłoża brak własnego kształtu, brak określonej objętości, ściśliwość, rozprężliwość Karta pracy zad. 1,2,3

CIAŁA STAŁE, CIECZE, GAZY 2/2 BUDOWA WEWNĘTRZNA CIAŁA STAŁE CIECZE GAZY cząsteczki są bardzo blisko siebie ułożone, oddziaływanie między cząsteczkami jest bardzo duże, cząsteczki mogą drgać jedynie wokół położenia równowagi cząsteczki ułożone są ciasno, ale chaotycznie, mogą się przemieszczać, oddziaływanie między cząsteczkami jest mniejsze niż w ciałach stałych odległości między cząsteczkami są duże, oddziaływania między cząsteczkami są bardzo słabe, cząsteczki poruszają się ruchem chaotycznym Karta pracy zad 4

CIAŁA KRYSTALICZNE I BEZPOSTACIOWE Ze względu na budowę wewnętrzną ciała stałe dzielimy na ciała krystaliczne i bezpostaciowe. Cząsteczki ciała krystalicznego ułożone są regularnie. Ciała bezpostaciowe nie mają uporządkowanej budowy wewnętrznej. Karta pracy zad 5

POJĘCIE GĘSTOŚCI Gęstość ciała to wielkość fizyczna, która opisuje sposób ułożenia cząsteczek. Zależy ona od masy ciała i jego objętości. Jednostki gęstości: Gęstość 9 g/cm3 oznacza, że w jednym cm3 substancji mieści się 9 g masy. Gęstość 14 g/cm3 oznacza, że w jednym cm3 mieści się 14 g rtęci. Porównując gęstości różnych ciał można stwierdzić, że największą gęstość mają ciała stałe, a najmniejszą gazy. Jest to spowodowane sposobem ułożenia cząsteczek w różnych stanach skupienia ciał Karta pracy zad 6, 7

Doświadczenie – wyznaczanie gęstości ciała w kształcie prostopadłościanu, kuli Potrzebne przyrządy: Waga lub siłomierz Linijka lub menzurka z wodą Kolejność wykonywania czynności: wyznacz za pomocą wagi masę ciała, można masę wyznaczyć za pomocą siłomierza, pamiętając, że masa jest 10 razy mniejsza od wskazań siłomierza zmierz boki prostopadłościanu Oblicz objętość prostopadłościanu korzystając ze wzoru Objętość prostopadłościanu możemy wyznaczyć też przy pomocy menzurki z wodą, obliczając różnicę objętości Oblicz gęstość ciała dzieląc masę przez objętość

NAPIĘCIE POWIERZCHNIOWE Napięcie powierzchniowe to zjawisko, w którym powierzchnia cieczy kurczy się samorzutnie do jak najmniejszych rozmiarów ze względu na przyciąganie działające między cząsteczkami