Bądź bezpieczny w sieci.

Internet to dzisiaj nie tylko miejsce rozrywki Internet to dzisiaj nie tylko miejsce rozrywki. Za jego pośrednictwem załatwiamy różne ważne sprawy. Dbajmy wówczas, aby niepowołane osoby nie miały dostępu do istotnych dla nas informacji. To niełatwe, ponieważ w trakcie podróży po sieci mimowolnie pozostawiamy po sobie ślady.

Informacje o nas mogą zostać przechwycone lub pozyskane przez internetowych przestępców. Często sami je udostępniamy. Dostawcy usług internetowych, administratorzy serwisów, programiści umożliwiają nam korzystanie z Internetu. Aby efektywniej wykonywać swoją pracę, zbierają o nas pewne informacje. Np. Google wykorzystuje je, aby dostosowywać wyniki wyszukiwania do użytkownika. Robi to, m.in. skanując treść e-maili czy zapisując wyszukiwane przez Ciebie frazy.

Internet może być także czasem źródłem napastowania lub nękania Internet może być także czasem źródłem napastowania lub nękania. Można publikować tu plotki, zdjęcia lub dane osobowe albo rozsyłać złośliwe wiadomości. Wiadomości SMS oraz telefony z aparatem otwierają nowe możliwości zabawy, ale i wykorzystywania. Prześladowca internetowy może dopaść swoją ofiarę w każdej chwili.

W Internecie obowiązują takie same przepisy jak w świecie realnym W Internecie obowiązują takie same przepisy jak w świecie realnym. Nie wolno obmawiać i obrażać ludzi w sieci. Może to zostać uznane za zniesławienie i podlegać karze oraz odszkodowaniu. Skasowanie czegoś, czego przygotowanie zajęło ledwie chwilę, może być trudne, i zazwyczaj pozostaje po tym ślad w sieci.

CYBERPRZEMOC W SIECI Cyberprzemoc - nękanie, straszenie, szantażowanie z użyciem sieci, publikowanie w Internecie lub rozsyłanie kompromitujących informacji, zdjęć, filmów, podszywanie się w sieci pod kogoś.

Osoby nękane cyberprzemocą, czasem doprowadzone do ostateczności, próbują nawet popełnić samobójstwo. Tak stało się z 12-letnią Sandrą. Dziewczynka wolała zginąć niż dalej być pośmiewiskiem dla kolegów i koleżanek ze szkoły. Chciała popełnić samobójstwo dlatego, że śmiali się oni ze zdjęć, na których była ze swoim chłopakiem.

Osoby słabe psychicznie, wrażliwe, spotykając się z krytyczną oceną osób trzecich, popadają w kompleksy, narażają się na obniżenie poczucia własnej wartości, co w konsekwencji może doprowadzić do depresji i prób samobójczych.  

SERWISY SPOŁECZNOŚCIOWE Na każdym serwisie społecznościowym (np. Nasza Klasa, Facebook, itp.) jest wiele opcji dotyczących prywatności. Wpisując się, przez wypełnienie formularza, nie trzeba podawać np. wieku, adresu. Każdy użytkownik ma prawo ukryć wybrane elementy swojego profilu dla innych użytkowników.

Ludzie często posługują się w Internecie pseudonimami, które pozwalają im uniknąć ujawnienia tożsamości. Prowadzenie rozmowy pod pseudonimem jest bezpieczne. Nie można Cię namierzyć, dopóki sam nie podasz swoich danych kontaktowych. Ta anonimowość może jednak prowadzić do nieodpowiedniego zachowania i używania wulgarnego języka przez niektóre osoby.

Przykład bezpiecznego profilu.

Poprzez czatowanie w sieci można rozmawiać z różnymi osobami i zawierać nowe przyjaźnie. Wiąże się to często z udzielaniem informacji o sobie. Nie powinno się ujawniać w sieci danych osobowych, np. imienia i nazwiska, adresu, numeru telefonu. Tożsamość użytkownika można odkryć także poprzez powiązanie różnych informacji, jakie o sobie podaje, np. nazwy szkoły, klubu sportowego, regionu zamieszkania itp. http://www.sieciaki.pl/files/pytania-odpowiedzi.swf

Często osoby, które poznajemy w sieci, nie są tymi, za które się podają.

HASŁO jest głównym i najczęściej jedynym zabezpieczeniem przed oglądaniem Twojego profilu czy maila przez inne osoby. Warto ułożyć dobre hasło i sprawdzić jego siłę. Staraj się używać bezpiecznych haseł i raz na pewien czas je zmieniaj. Bezpieczne hasło zbudujesz przy łącznym użyciu znaków z grup małych i dużych liter, cyfr i znaków specjalnych. Unikaj takich haseł, jak Twoje imię, imię psa, data urodzenia itp.

Które hasło jest według Ciebie najbezpieczniejsze? …..czarny …..czarnyKotBialyKoT …..czarny01

Czasem trudno zapamiętać hasła do różnych kont czy gier Czasem trudno zapamiętać hasła do różnych kont czy gier. W takiej sytuacji nie rób karteczek z zapisanymi loginami i hasłami. Zostawiasz wtedy dostęp do nich każdemu, kto korzysta z komputera. Złym pomysłem jest też zapisywanie niezaszyfrowanych haseł na dysku - łatwo jest je odnaleźć i stają się łatwym łupem dla złośliwego oprogramowania i hakerów. Nie warto używać też opcji „nie wylogowuj mnie”, która jest dostępna np. na Facebook’u, ponieważ obca osoba ma wtedy dostęp do naszego profilu.

Opcja „Zapamiętaj mnie na tym komputerze" ma ułatwić logowanie na często odwiedzanych stronach. Warto wiedzieć, że w przypadku konta Google po zaznaczeniu tej opcji jesteś zalogowany nawet po zamknięciu przeglądarki czy komputera. To oznacza, że każdy kto po Tobie korzysta z danego komputera, ma dostęp do Twoich kont mailowych, profili w serwisach społecznościowych czy komunikatorów. Wtedy każdy może np. podszywać się pod Ciebie, pisać do Twoich znajomych,

W euforii odkrywania dawnych znajomości, niewielu pomyślało o zagrożeniach, jakie niesie ze sobą opowiadanie na forum internetowym o swoim życiu prywatnym. Otrzeźwienie przyszło z chwilą, gdy uczestnicy portali zaczęli otrzymywać od innych niemiłe uwagi na swój temat. Dlatego na portalach jest szereg możliwości ograniczenia dostępu do danych, tzw. opcje prywatności, które pozwalają określić, jakie informacje są dostępne dla wszystkich, a jakie tylko dla znajomych.

Dane osobowe to wszelkie informacje, które ciebie dotyczą, a co za tym idzie, umożliwiają rozpoznanie cię. A zatem imię, nazwisko, data urodzenia... Najważniejsze z nich to numer PESEL i NIP, które błyskawicznie pozwalają cię zidentyfikować, bo są jednostkowe i przyznane raz na całe życie. Danymi osobowymi mogą być też cechy fizyczne, społeczne i kulturowe.

Podając w portalu informacje o innej osobie oraz publikując jej zdjęcia, upewnij się, że ta osoba nie ma nic przeciwko publikacji. Każdy ma prawo do ochrony swojego wizerunku. Jeśli osoba, która nie zgadza się na publikację zdjęcia na którym jest, zgłosi się do administratora strony, może on usunąć zdjęcie które opublikowałeś na swoim profilu. Jeśli publikujesz zdjęcia, które obrażają lub ośmieszają inną osobę, to ona może nawet  zgłosić to do sądu.

Ale są wyjątki - osoby publiczne, czyli takie które pokazują się w mediach np. aktorzy, politycy czy piosenkarze. Ich wizerunek należy „do wszystkich". Stąd możesz powiesić sobie plakat ulubionego piosenkarza w pokoju.

KOD POCZTOWY Ostatnio coraz częściej w sklepach podczas zapłaty kartą pytani jesteśmy o podanie naszego kodu pocztowego. Informacja ta wydaje się dla nas mało istotna, dlatego bez zastanawiania przekazujemy sprzedawcy wymagany od nas numerek. Czy to tylko pozory?

Na forum internetowym Castoramy znaleźć możemy następujący wpis: „Zbieramy kody pocztowe, aby badać zasięg oddziaływania poszczególnych sklepów. Innymi słowy chcemy wiedzieć skąd trafiają do nas Klienci, i co kupują. Te informacje wykorzystujemy jedynie dla celów statystycznych oraz, by jak najlepiej dopasować ofertę do potrzeb naszych Klientów.”

Gdy płacimy kartą, sklep nie zbiera informacji, które można by uznać za dane osobowe. Po wykonaniu takiej operacji sklep zna bowiem tylko ostatnie cyfry numeru karty. Ta informacja uzupełniona kodem pocztowym może umożliwić zewnętrznemu analitykowi, który miałby dostęp do numerów kart bankomatowych czy kredytowych oraz adresów zamieszkania ich posiadaczy, ustalenie, o jakiego klienta chodzi.

Jeśli dane kupi firma mająca klucz, to informacja o dokonywanych przez nas zakupach może stanowić cenne uzupełnienie profilu osobowego. Taki proces w świetle prawa jest nielegalny. Nie wolno bowiem profilować klienta, jeśli nie został o tym poinformowany oraz nie wyraził zgody.

Warto jednak pamiętać, że nie mamy obowiązku udzielania informacji na temat naszego kodu pocztowego. Zawsze posiadamy prawo do odmowy. Bezpieczniej jest podawać sklepom kody zbliżone do tych rzeczywistych. W ten sposób unikniemy narażenia się na przejęcie naszych danych osobowych.

Internet to miejsce, gdzie może przebywać każdy Internet to miejsce, gdzie może przebywać każdy. Pamiętaj, że cokolwiek napiszesz na swój temat lub na temat innych osób, zostanie w sieci na bardzo długo. Usunięcie takiej informacji i wszystkich jej kopii jest bardzo trudne a czasem niemożliwe.

Zastanów się, jakie informacje o sobie umieszczasz w sieci Zastanów się, jakie informacje o sobie umieszczasz w sieci. Czy chciałbyś, aby te informacje były znane Twoim kolegom, nauczycielom, przyszłym pracodawcom, uczniom...? Dlatego warto jest sprawdzić jak na danej stronie - forum, serwisie społecznościowym, ustawić sobie opcje prywatności. Chodzi o to, żebyś to Ty decydował, kto może zaglądać do twojego profilu.

Dziękujemy za uwagę. Prezentację przygotowały Milena Połap, Roksana Pustuła oraz Joanna Religa pod kierunkiem p. Marty Buczak.

Źródła informacji: http://www.edukacja.edux.pl/p-17888-cyberprzemocy-mowimy-nie-scenariusz-lekcji.php; http://edukacjamedialna.edu.pl/lekcje/twoje-bezpieczenstwo-w-internecie/ http://serwisy.gazetaprawna.pl/poradnik-konsumenta/artykuly/724595,dlaczego-sklep-chce-twoj-kod-pocztowy-i-czy-bezpiecznie-jest-go-podawac.html; http://www.helpline.org.pl/dowiedz-sie/dlaczego-warto/

http://www.policja.pl/pol/kgp/biuro-sluzby- kryminaln/cyberprzestepczosc/34597,Kompendium-jak-nie-dac-sie-oszukac-w-Internecie.html; http://polki.pl/finanse_dokumenty_artykul,10008650.html; http://sp.poniatowa.pl/Internet/art2.htm.