Normy rozwoju mowy

Dziecko trzyletnie powinno wymawiać głoski: „p, b, m, w, f” „t, d, ch, ń” „k, g, l” „ś, ź, ć, dź”

Dziecko czteroletnie powinno wymawiać głoski: Oprócz wyżej wymienionych wymawia jeszcze: „s, z, c, dz”

Dziecko pięcioletnie powinno wymawiać głoski: Oprócz wyżej wymienionych wymawia jeszcze: „sz, ż/rz, cz, dż”

Dziecko sześcioletnie powinno wymawiać głoski: Oprócz wyżej wymienionych wymawia jeszcze: „r”

Jakie wady wymowy występują najczęściej u dzieci w wieku szkolnym?

Parasygmatyzm Występuje, gdy głoski s, z, c, dz ś, ź, ć, dź sz, ż/rz, cz, dż są przez siebie zastępowane, np.: dziecko zamiast „szafa” mówi „safa”, zamiast „samolot” mówi „szamolot”

Seplenienie międzyzębowe (sygmatyzm interdentalny) Jest to wada wymowy polegająca na wsuwaniu języka między zęby przy wymowie głosek: s, z, c, dz ś, ź, ć, dź sz, ż/rz, cz, dż

Seplenienie boczne Występuje, gdy podczas mówienia głosek s, z, c, dz sz, ż/rz, cz, dż Język ułożony niesymetrycznie a strumień powietrza uchodzi bokiem

Pararotacyzm Występuje wówczas, gdy dziecko zastępuje głoskę „r” inną głoską najczęściej „l” lub „j”, np. „lowel” zamiast rower, „jakieta” zamiast rakieta

Parakappacyzm, paragammacyzm Występuje wtedy, gdy głoski k, g zastępowane są przez inne głoski, najczęściej przez t i d Dziecko mówi np. „tot”, zamiast kot „duma” zamiast guma

Mowa bezdźwięczna Mówimy wtedy, kiedy głoski dźwięczne zastępowane są przez głoski bezdźwięczne, np. z – s, np. „supa” zamiast zupa ż/rz – sz, np. „szaba” zamiast żaba dż – cz, „czem” zamiast dżem

Nosowanie Występuje, gdy głoski ustne wymawiane są „przez nos”

Jak możemy pomóc dziecku z nieprawidłową wymową?

Picie z kubka, unikanie picia z kubków typu „niekapek”, z butelek „Kubuś Play” Jedzenie łyżką (unikanie papek itp.) Samodzielne żucie i gryzienie pokarmów Częste oczyszczanie nosa z wydzieliny, ułatwi to dziecku oddychanie przez usta nie przez nos – tak ważne przy prawidłowym mówieniu (jeśli infekcje pojawiają się często warto znaleźć przyczynę, skonsultować się z laryngologiem lub alergologiem)

Poprzez śpiewanie piosenek, słuchanie muzyki, zabawy z dźwiękami rozwijamy wrażliwość słuchową Poprzez częste rozmowy - „kąpiele słowne”, czytanie bajek, wspólne mówienie wierszyków, uczenie wyliczanek, rozwijamy zasób słownictwa dziecka oraz doskonalimy jego umiejętność budowania zdań

Bibliografia D. Antos, G. Demel, I. Styczek „Jak usuwać seplenienie i inne wady wymowy.” G. Demel, „Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola” D. Emiluta-Rozya, „Wspomaganie rozwoju mowy dziecka w wieku przedszkolnym” B. Dawczak, I. Spychał, „Szumki”