Wsparcie instytucjonalne i pozainstytucjonalne osób starszych w ich środowiskach zamieszkania. Model włoski dr Joanna Plak

Agenda wystąpienia Charakterystyka populacji seniorów we Włoszech demograficzna społeczno-ekonomiczna 2. Świadczenia pieniężne dla osób starszych emerytura zasiłki 3. Usługi dla osób starszych świadczone w mieszkaniach świadczone w instytucjach pobytu dziennego i czasowego świadczone w instytucjach pobytu stałego Inne formy wsparcia 4. Cechy włoskiego modelu wsparcia osób starszych w ich środowiskach zamieszkania.

Demografia 2011

Demografia 2000-2020

Demografia Populacja starzejąca się Zjawisko podwójnego starzenia Spadek liczby urodzeń poniżej prostej zastępowalności pokoleń Wzrost odsetka jednoosobowych gospodarstw domowych seniorów (singularyzacja) Feminizacja starości

Społeczno-ekonomiczna Ubóstwo seniorów (zróżnicowanie regionalne) Wzrost wydatków (energia transport) Spadek wydatków (wyżywienie, ubrania i buty, usługi medyczne) Co 4 senior trafia do szpitala z powodu złego żywienia się Główne źródło utrzymania- emerytury

Społeczno-ekonomiczna Problemy zdrowotne- głównie kardiologiczne, ale też osteoporoza. Odsetek chorych wzrasta z wiekiem Stan zdrowia – ani dobry ani zły (65-74), dobry (75+) Przemoc domowa- problem w miastach

Emerytura 2011 992,47 średnia emerytura w skali miesiąca

Emerytura

% emerytów pobierających świadczenie w danej wysokości

Inne świadczenia pieniężne Indennita di accompagnamento 100% niezdolność do pracy + konieczność wsparcia w codziennym życiu Nie ma charakteru celowego Przyczynia się do rozwoju szarej strefy usług opiekuńczych Także dla osób młodszych

Inne świadczenie pieniężne Assegno di cura Świadczenie wypłacane na poziomie regionów Test dochodowy (<15 tys. Euro na rok) Ciężka sytuacja finansowa+wsparcie Kontrakt na usługi społeczne min.20 godzin/tydzień Voucher opiekuńczy

Usługi świadczone w mieszkaniach Rodzina jako główny opiekun Przejście od modelu opieki w rodzinie do modelu opieki z badante (silna promocja od 2008 roku) Badante- zmniejszenie restrykcji dotyczącej zatrudnienia opiekunów, głównie kobiety ze wschodu, zarobki od 500 do 1000 Euro, edukacja opiekunek

Usługi świadczone w mieszkaniach Opieka paliatywna – hospicjum domowe Monitoring z systemem alarmowym SAD (Assistenza Domicilare Socio- Assistenziale) wyspecjalizowane usługi opiekuńcze, m.in. higiena, poruszanie się ADI (Assistenza Domicilare integrata con servizi Sanitari) – usługi zdrowotne zintegrowane ze społecznymi

Usługi świadczone w mieszkaniach AID (Assistenza Infermistica Domicilare) – opieka pielęgniarska Telesoccorso Telemedycyna Pronto salute – leki Książki z biblioteki do domu

Usługi świadczone w mieszkaniach Caad – (Centro Provinciale per l’Adattamento dell’Ambiente Domestico) – zespół multidyscyplinarny- fizjoterapeuta, pracownik socjalny, architekt- dostosowanie domu

Usługi świadczone w mieszkaniach Niski odsetek korzystających Średni koszt opieki to około 1500-1800 tys. Euro na miesiąc Dużo usług świadczą badante

Instytucje pobytu dziennego i czasowego Centra dzienne- półstacjonarne,65+ częściowo samodzielni, usługi opiekuńcze i aktywizacja społeczna, odciążenie rodzin Wyspecjalizowane centra pobytu dziennego – dla seniorów z zaburzeniami poznawczymi, powyżej 50 lat Szpitale i oddziały geriatryczne

Instytucje pobytu stałego Residenza Sanitarie Assistenziali (RSA) – usługi społeczne i zdrowotne dla seniorów i osób niepełnosprawnych, które nie mogą zostać objęte opieką domową, od 20 do 120 łóżek, pokój socjalny, kuchnia, jadalnia, toaleta, łazienka dla niepełnosprawnych, pokój rehabilitacyjny, punkt ambulatoryjny, miejsce kultu religijnego - Osoby dla osób sprawnych lub zależnych

Instytucje pobytu stałego Mieszkania chronione – 65+, osoby sprawne lub częściowo sprawne, wsparcie domowe zintegrowane z siecią usług socjalnych i społeczno-socjalnych na danym terenie, zapobiegają izolacji, koszty w ostateczności dofinansowane przez władze regionalne.

Inne formy wsparcia UTW Centra wolontariatu Kluby i zrzeszenia seniorów Zniżki na transport, kina, teatry Dostosowanie transportu publicznego i przestrzeni społecznej (likwidacja barier)

Cechy włoskiego modelu wsparcia osób starszych w ich środowiskach zamieszkania Włosi nie posiadają jednolitej i spójnej polityki wobec seniorów. Ciężar opieki spoczywa na rodzinach seniorów, (badante) odsetek korzystających z opieki instytucjonalnej jest znikomy. Rozdrobnienie: instytucjonalne, regionalne, źródeł finansowania, zarządzanie Dążenie do zintegrowania opieki zdrowotnej i społecznej.

Cechy włoskiego modelu wsparcia osób starszych w ich środowiskach zamieszkania Usługi zdrowotne świadczone są w ramach Narodowej Służby Zdrowia – poziom centralny poprzez ASL (lokalna służba zdrowia)- poziom regionalny Usługi socjalne są uzupełnieniem usług zdrowotnych. Są one kontrolowane przez samorządy. Subsydiarność w obszarze usług świadczonych dla seniorów – autonomia regionów

Cechy włoskiego modelu wsparcia osób starszych w ich środowiskach zamieszkania Celem jest przedłużenie aktywności seniora i jego niezależności w środowisku zamieszkania Takie założenia nie są powiązanie z odpowiednim wsparciem rodziny w opiece nad seniorem.