PODZIAŁ LIRYKI ZE WZGLĘDU NA SPOSÓB UOBECNIENIA SIĘ POMIOTU LIRYCZNEGO 1. Wszystkie teksty zaczerpnięte są z: www.poezja.org 2. Nauka o języku dla polonistów, pod red. St. Dubisza, Ksiązka i Wiedza, Warszawa 1999

AUTOR A PODMIOT LIRYCZNY / NARRATOR TEKST LIRYKA PODMIOT LIRYCZNY AUTOR EPIKA NARRATOR

MODEL AKTU MOWY i FUNKCJE JĘZYKA KONTEKST f. informatywna NADAWCA f. ekspresywna KOMUNIKAT f. poetycka ODBIORCA f. mpresywna KONTAKT f. fatyczna KOD f. metajezykowa LIRYKA PODMIOT LIRYCZNY ODBIORCA EPIKA NARRATOR ODBIORCA

LIRYKA BEZPOŚREDNIA POŚREDNIA liryka osobista liryka maski liryka roli PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA SPOSÓB UOBECNIENIA SIĘ PODMIOTU LIRYCZNEGO LIRYKA INWOKACYJNA (LIRYKA APELU) BEZPOŚREDNIA PODMIOTU ZBIOROWEGO POŚREDNIA liryka osobista liryka maski liryka roli liryka sytuacyjna liryka opisowa

LIRYKA BEZPOŚREDNIA LIRYKA OSOBISTA LIRYKA POŚREDNIA LIRYKA OPISOWA Stepy Akermańskie, A. Mickiewicz Wpłynąłem na suchego przestwór oceanu, Wóz nurza się w zieloność i jak łódka brodzi; ród fali łąk szumiących, wśród kwiatów powodzi, Omijam koralowe ostrowy burzanu. Już mrok zapada, nigdzie drogi ni kurchanu, Patrzę w niebo, gwiazd szukam, przewodniczek łodzi; Tam z dala błyszczy obłok? tam jutrzeńka wschodzi? To błyszczy Dniestr, to wzeszła lampa Akermanu LIRYKA BEZPOŚREDNIA LIRYKA OSOBISTA Nokturny, L. Staff W wieczór majowy, Pełen słodyczy, Woniami bzowy, Pieśnią słowiczy, Z modrej ciemnoty, W głębi ogrodu, Wypływa złoty Księżyc jak z miodu LIRYKA POŚREDNIA LIRYKA OPISOWA

LIRYKA BEZPOŚREDNIA LIRYKA ROLI LIRYKA BEZPOŚREDNIA LIRYKA MASKI Monolog dla Kasandry, Szymborska Wisława To ja, Kasandra. A to jest moje miasto pod popiołem. A to jest moja laska i wstążki prorockie. A to jest moja głowa pełna LIRYKA BEZPOŚREDNIA LIRYKA ROLI Na lipę, J. Kochanowski Gościu, siądź pod mym liściem, a odpocznij sobie! Nie dójdzie cię tu słońce, przyrzekam ja tobie, choć się nawysszej wzbije, a proste promienie ściągną pod swoje drzewa rozstrzelane cienie. Tu zawżdy chłodne wiatry z pola zawiewają, (…) A ja swym cichym szeptem sprawić umiem snadnie, że człowiekowi łacno słodki sen przypadnie. Jabłek wprawdzie nie rodzę, lecz mię pan tak kładzie jako szczep najpłodniejszy w hespryskim sadzie LIRYKA BEZPOŚREDNIA LIRYKA MASKI

LIRYKA POŚREDNIA LIRYKA SYTUACYJNA LIRYKA BEZPOŚREDNIA LIRYKA OSOBISTA Rozmowa z kamieniem, Szymborska Wisława Pukam do drzwi kamienia. - To ja, wpuść mnie. Chcę wejść do twego wnętrza, rozejrzeć się dokoła, nabrać ciebie jak tchu. - Odejdź - mówi kamień. - Jestem szczelnie zamknięty. Nawet rozbite na części będziemy szczelnie zamknięte. Nawet starte na piasek nie wpuścimy nikogo. LIRYKA POŚREDNIA LIRYKA SYTUACYJNA LIRYKA BEZPOŚREDNIA [***] I oczy wilgotne, Broniewski Władysław I oczy wilgotne, i serce samotne, i nie wiem, co robić dalej. Ja chciałbym gdzieś w lesie (a niech mnie rozniesie!) - umrzeć z żalu. LIRYKA OSOBISTA

LIRYKA PODMIOTU ZBIOROWEGO LIRYKA APELU Mazurek Dąbrowskiego, Józef Wybicki Jeszcze Polska nie umarła, kiedy my żyjemy. Co nam obca przemoc wydarła, szablą odbijemy. LIRYKA PODMIOTU ZBIOROWEGO List do ludożerców, Różewicz Tadeusz Kochani ludożercy nie patrzcie wilkiem na człowieka który pyta o wolne miejsce w przedziale kolejowym LIRYKA APELU