Zakaz darowizn między małżonkami Kraków, 4 grudnia 2013 r.
Małżeństwo Trzy warunki: wiek affectio maritalis conubium
Darowizna Co to za czynność? umowa - czynność dwustronna, trzeba się zgodzić na darowiznę wyłącznie przysparzająca - causa donandi
majątek męża majątek żony kiedy to możliwe? małżeństwo sine manu - żona nie weszła pod manus męża istnieją oddzielne majątki Darowizna między małżonkami? małżeństwo cum manu - istnieje tylko majątek męża
Darowizna w małżeństwie cum manu? czy to w ogóle czynność prawna? tak jakby dawał dzieciom, a i tak to było jego czy mogło mieć to znaczenie prawne? Mąż przekazał połowę majątku w darowiznach dla swojej żony cum manu. Umarł i zostawił 3 synów oraz żonę. Teraz wszyscy ubiegają się o udział 1/4 w pozostawionym spadku.
Darowizny w małżeństwie sine manu - D. 24,1,16 mą ż żon a 10 0 dłużnik dłużnik 2 Rozstrzygnięcie Tryfoniana: mąż może odzyskać 50 Dlaczego ?
darowizna na rzecz żony jest nieważna mąż dochodzi przedmiotu darowizny (100) żonie przypadło jednak tylko 50 (50 nie oddał jej dłużnik) żona nie skorzystała z całej darowizny, tylko z 50 wzbogaciła darowiznę, ma z niej pożytki (50) one nie wchodzą w skład darowizny zatem na korzyść żony - „pozostanie wzbogacona” Ulpian gdyby zyskała od drugiego dłużnika również 50, miałaby 200, ale wtedy musiałaby zwrócić 100
zakaz obejmuje przedmiot darowizny wzbogacenie, pożytki uzyskane z darowizny nie wchodzą w jej skład suma darowizny - tak wzbogacenie - nie co z tym dłużnikiem, który nie oddał 50? czy kobieta może go pozywać? czy może pozywać go mąż?
Za pomocą jakiej skargi może domagać się mąż? condictio ob iniustam causam skarga z bezpodstawnego wzbogacenia dlaczego bezpodstawne ponieważ bezprawne, wbrew zakazowi darowizn ograniczone rozumienie wzbogacenia: faktyczna wysokość darowizny, z której mogła skorzystać
D. 32,33,2 wierzyciel żony Sejusz - mąż żon a Zapis dla żony w testamencie: - wszystko co jej wypłacił i zapłacił na pokrycie długów stypulacyjnych - 20 auresusów rocznie dla żony 10 0
Rozstrzygnięcie Scewoli spłata wierzycielowi 100 była zgodną z prawem darowizną za życie nieważna po śmierci ważna (podobnie darowizny przed małżeństwem) formalnie nieważna darowizna dlatego uznana jako fideikomis stąd blokada teoretycznego prawa spadkobierców do 100 chyba że wykażą, iż testator nie miał na myśli tych 100 aureusów zapłaconych za życia
Następne zajęcia 11 grudnia kolokwium rozpoczynamy prawo spadkowe