Wirusowe Zapalenia Wątroby - etiologia, diagnostyka, profilaktyka. Dr n.med. Witold Wrodycki Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologii UM w Łodzi

Wirusowe Zapalenia Wątroby – etiologia: A Wirusowe Zapalenia Wątroby – etiologia: A.wirusy pierwotnie hepatotropowe: 1. WZW A (HAV) 2. WZW B (HBV) 3. WZW C (HCV) 4. WZW D (HDV, koinfekcja z HBV) 5. WZW E (HEV) B. wirusy o wtórnym hepatotropizmie: EBV, CMV, VZV (HHV3 ), HSV (HHV-1, HHV-2)

Wirusowe Zapalenie Wątroby typu B /WZW B/ Wykryty w 1968r „antygen Australia” – HBsAg (Blumberg) Wirus należący do rodziny Hepadnaviride, zawierający podwójnie skręconą nić DNA zawierającą 3200 par zasad

Wirus B zapalenia wątroby (Hepatitis B Virus) 28

Epidemiologia HBV Ponad 400 mln zakażonych na świecie 1,25 mln zakażonych w USA Nosicielstwo HBsAg na świecie od 1-20% W Polsce nosicielstwo HBsAg - ok. 1-2 % Spadek liczby zakażonych od 1990r (szczepienia p/wzw B) 1..1....... ...., m m

Występowanie zakażeń HBV na świecie HBsAg Prevalence ³8% = High 2%-7% = Intermediate <2% = Low 36

Wirusowe zapalenie wątroby (hepatitis virusalis) 1961 – 57 088 przyp. zgony 102, 1970 – 70 355 przyp. zgony 369 2000 HAV 262 przyp. (25,5 % w wieku 0-14) zgony 0 HBV 2825 przyp.(10,3% w wieku 0-14) zgony 0 HCV 2086 przyp. (5,7 % w wieku 0-14) zgony 0 2011 WZW B 250 przyp. Interesujące obserwacje przyniosły badania w kierunku zakażeniu grzybami w kolejmnych dniach hospitalizacji i oczywiście antybiotykoterapii. Już wykonane pierwszego dnia posiewy w kierunku grzybów z różnych pięter ustroju wykazały obecność Cadnida w 17,6%, II badanie w 3–4 dniu – 23% a w 5-7 dobie hospitalizacji – 58,8% chorych wykazywało obecność Candida. Wyniki badań antygenów grzybiczych, które są jeszcze nieopublikowane w pełni potwierdzaja narastające zagrożenie zakażeniem grzybiczym w kolejnych dniach szerokowidmowej antybiotykoterapii.

Schematyczna budowa HBV

Drogi tranmisji HBV Seksualna Parenteralna Perinatalna

Wirus B – przebieg kliniczny Okres inkubacji: 45–180 dni średnio 60–90 dni Klinicznie jawne zakażenia: <5 r.ż. <10% >5 r.ż. 30%–50% Nadostre zapalenie wątroby: 0.5%–1% Przewlekłe zapalenie wątroby <5 r.ż. 30%–90% >5 r.ż 2%–10% Marskość pozapalna wątroby: 15%–25%

HBV – diagnostyka Markery wirusa HBV DNA HBeAg HBsAg Badania biochemiczne ALT AST Bilirubina P/ciała w surowicy Anty-HBc Anty-HBe Anti-HBs Albuminy Wsk. protrombinowy

Interpretacja markerów serologicznych HBV - osoba nie mająca nigdy kontaktu z HBV Markery wirusa HBsAg - HBeAg - HBV DNA- P/ciała w surowicy: Anti-HBc - Anti-HBs - Anti-HBe -

Interpretacja markerów serologicznych HBV: ostre wzw B Markery wirusa: HBsAg + HBeAg + HBV DNA+ Odpowiedź serologiczna ustroju na zakażenie: Anty-HBs- Anty-HBe- Anty-HBc+ W ostrym zakażeniu Anty-HBc IgM +

Ostre WZW typu B – naturalny serologiczny przebieg zakażenia Symptoms HBeAg anti-HBe Total anti-HBc Titer anti-HBs HBsAg IgM anti-HBc 4 8 12 16 20 24 28 32 36 52 100 Weeks after exposure

Przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby t Przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby t.B – interpretacja markerów serologicznych Odpowiedź serologiczna ustroju: Anty-HBc + Anty-HBs - Anty-HBe - Markery wirusa utrzymujące się > 6 miesięcy: HBsAg + HBeAg + HBV DNA + Anty-HBc IgM – Anty-HBc IgG +

Przewlekłe zapalenie wątroby t.B – serologiczny przebieg zakażenia Acute (6 months) Chronic (years) HBeAg anti-HBe HBsAg Total anti-HBc Titer IgM anti-HBc 4 8 12 16 20 24 28 32 36 52 Weeks after exposure Years

Koncentracja HBV w różnych płynach w ustrojowych Duża: krew osocze, sączące rany Średnia: nasienie, wydzielina pochowa, sączące rany Mała: mocz, kał, łzy, pot, pokarm

Rekomendowane postępowanie po ekspozycji na zakażenie HBV Status pracownika Postępowanie w zależności od statusu serologicznego żródła ekspozycji HBsAg+ HBsAg - Nieznany Nieszczepiony HBIG + I dawka szczepienia Rozpoczęcie szczepienia Rozpoczęcie szczenienia Odpowiadający na szczepienie (anty-HBs >10j brak Nieodpowiadający na szczepienie HBIG + I dawka szczepienia lub HBIG 2x Szczepiony ale odpowiedź nieznana 1.Ocena przeciwciał 2. Ew. rozpoczęcie szczepienia + HBIG 2. Ew. booster- I dawka szczepionki i ocena przeciwciał po miesiącu

Dziękuje za uwagę W leczeniu posocznic i ciężkich zakażeń bardzo ważne jest przestrzeganie zasady kontrolowanego stosowania antybiotyków –tj, włączenie antybiotyku dopiero po ustaleniu etiologii i lekooporności z czym wiąże się prawidłowe pobieranie i transport materiałów biologicznych. Zacytowałem tu zasadę podaną tu w Bydgoszczy w 2001r przez P dr Zielińska, która jest oczywiście nadal aktualna, zwłaszcza, że obecne techniki mikrobiologiczne np.. Bactec skracają czas oczekiwania na wyniki badań do kilkunastu godzin erę kilkudniowego oczekiwania na wyniki posiewów. Powoli więc mija również era włączania w okresie tego kilkudniowego oczekiwania na wyniki antybiotykoterapii wg. wcześniejszych schematów czy wręcz przyzwyczajeń.