Substancje uzależniające -Narkotyki
Miniwykład Prowadzący zapoznaje klasę z tematyką cyklu zajęć – problemem zagrożeń dnia dzisiejszego. W tym celu mówi uczniom o pośpiechu, ciągłym braku czasu, którego doświadczają ludzie w XXI wieku. Koncentruje się także na problemach społeczeństwa, takich jak bezrobocie oraz jego konsekwencjach. Jednocześnie podkreśla, że każdy człowiek pragnie doświadczać w życiu przyjemnych chwil. – Kiedy doznaje przykrych uczuć, próbuje sobie z nimi radzić, korzystając z różnych sposobów.
Skojarzenia Prowadzący zadaje klasie pytanie: Co robią ludzie, by poprawić swoje samopoczucie? Zapisując odpowiedzi uczniów, przyjmuje określone kategorie: naturalne sposoby uzyskiwania zadowolenia z życia, np. czytanie książek, wycieczki, sport, wyjście do kina itp. sztuczne sposoby, takie jak: alkohol, narkotyki, palenie papierosów.
Omówienie planszy Uczniowie zastanawiają się nad podziałem arkusza na dwie części. W razie potrzeby prowadzący podpowiada klasie, że w trudnych sytuacjach radzimy sobie: w sposób naturalny – poprzez własną aktywność, która nie szkodzi ani nam, ani innym ludziom, sztucznie – stosując środki uzależniające – bezpośrednio działające na nasz mózg i nasze uczucia – które tylko chwilowo ulegają, dzięki działaniu danej substancji, zmianie. Przyjmując tego typu środki, ludzie nie są w stanie rozwiązać swoich problemów. Ograniczają natomiast swoją wolność, bo stopniowo uzależniają się od chemicznych „polepszaczy rzeczywistości”.
Doświadczenie – mechanizm uzależnienia Prowadzący pokazuje klasie szpulkę nici i prosi jedną osobę, by spróbowała rozerwać nitkę ( łatwo jest rozerwać jadną nitkę). Następnie inny uczeń owija nitką oba nadgarstki kolegi. Prowadzący ponownie prosi ucznia o rozerwanie nitek i oswobodzenie rąk. Kiedy okazuje się, że jest to niemożliwe, prowadzący wyjaśnia klasie, w jaki sposób ludzie uzależniają się od rozmaitych substancji. Człowiek stopniowo się uzależnia, niedostrzegalnie. Nadchodzi jednak moment, w którym uświadamia sobie, że nie może wykonywać żadnych obowiązków, żyć, jeżeli nie zażyje danej substancji. Jest osobą uzależnioną.
Wykład – Substancje uzależniające I. Nikotyna ( składnik dymu tytoniowego) II. Środki tłumiące - alkohol etylowy : składnik piwa, wina, koktajlii, koniaku, wódki - środki uspokajające - inhalanty: rozpuszczalniki lotne, kleje III. Halucynogeny - marihuana - LSD IV. Środki pobudzające - amfetamina - kokaina V. Opiaty - morfina - opium - heroina
Nikotyna Stymuluje centralny układ nerwowy. Wywołuje przyspieszone bicie serca i nagły przypływ energii. Daje poczucie trzeźwości i jasności myślenia. Nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla życia, ale regularne palenie zwiększa ryzyko zachorowania na raka płuc, przyczynia się do powstawania rozedmy, astmy, innych chorób oskrzelowych oraz chorób serca.
Środki tłumiące alkohol – wśród środków odurzających jest to największ„zabójca”. Środek ten powoduje spowolnienie pracy centralnego układu nerwowego, oddziałuje na pracę kory mózgowej i wywołuje stan euforii. Zmienia myśli, uczucia i zachowania. Alkohol niszczy komórki. Może być przyczyną wad wrodzonych, raka piersi oraz uszkodzeń wątroby. środki uspokajające – są to środki spowalniające pracę organizmu. Zaliczają się do nich lekarstwa, alkohole i niektóre narkotyki, takie jak: heroina, morfina, opium. Środki te powodują stan uspokojenia i senności, przynoszą ulgę odczuwającym ból. Powodują, że ludzie zapominają o swoich problemach. inhalanty – kleje, benzyna, nafta, lakiery, rozpuszczalniki, wywabiacze plam, płyny do czyszczenia oraz środki w aerozolu. Cykliczne wdychanie tych substancji powoduje uszkodzenie śluzówki nosa, krtani i płuc, uszkodzenie komórek krwi, zaburzenia łaknienia, utratę wagi, zaczerwienienie oczu, krwawienie z nosa, uszkodzenie wątroby i nerek. W sferze psychicznej zaburzenia orientacji w przestrzeni, utratę kontroli nad sobą, halucynację, utratę świadomości.
Halucynogeny marihuana, czyli tzw. trawa – jest to halucynogen wywołujący stan euforii. Zażywając marihuanę, ponosimy podobne konsekwencje dla zdrowia, jak w wyniku nadużywania alkoholu i nikotyny. Dym z marihuany zawiera więcej substancji rakotwórczych niż dym z papierosa. Bezpośrednio wpływa na system odpornościowy człowieka, obniża poziom hormonów u nastolatków, a zatem może hamować rozwój seksualny zarówno chłopców, jak i dziewcząt. Osłabia u młodego człowieka zdolność koncentracji uwagi i jasnego postrzegania rzeczywistości. LSD – to środek powszechnie znany jako kwas. Wpływa na układ nerwowy, powodując utratę kontroli nad czynnością mięśni. To, czego doświadcza osoba, która zażyła LSD jest nazywane „podróżą”. Człowiek będący pod wpływem działania tej używki ma wrażenie, że podróżuje. Inaczej reaguje na wrażenia przyswajane za pośrednictwem zmysłów, ponieważ wówczas kolor, dźwięk, smak, zapach bywają szczególnie intensywne, a odległość i poczucie czasu ulegają zmianie. Inaczej też odczuwa się własne ciało. Można widzieć rzeczy, ludzi, sceny, których się nigdy nie widziało. Wielu osobom w czasie „podróży” towarzyszy lęk.
Środki pobudzające amfetamina – środek pobudzający zwany „amfą”. Krótkotrwałym skutkiem zażywania amfetaminy jest natychmiastowy przypływ energii i radości, któremu towarzyszą jednak groźne długotrwałe efekty w sferze fizycznej i psychicznej. Chroniczne nadużywanie amfetaminy może wywołać objawy psychozy, łącznie z paranoją, halucynacjami i gwałtownymi zachowaniami. kokaina – działka kokainy to wałeczek proszku, który wdycha się przez słomkę lub zwinięty banknot. Kokaina przynosi szybkie i mocne poczucie euforii. Używanie tej substancji powoduje nieustanne występowanie kataru, krwotoki z nosa, chroniczny ból gardła, dziury w przegrodzie nosowej, zapalenie wątroby i problemy z płucami. Najniebezpieczniejszym wśród środków pobudzających jest pochodna kokainy, tzw. crack – narkotyk błyskawiczny. Substancja czynna dociera do mózgu w ciągu siedmiu sekund od spożycia, powodując przypływ energii trwający do dwudziestu minut. Narkotyk ten, umożliwiając najszybsze i najintensywniejsze przeżycie euforii, ma największą moc uzależnienia.
Opiaty grupa opiatów to narkotyki pochodzenia roślinnego. Najpierw z opium uzyskuje się morfinę i kodeinę, a następnie z nich heroinę i inne środki. Najczęściej po zażyciu małych dawek człowiek doświadcza stanu euforii, zaś przyjąwszy większą dawkę, jest w stanie zamroczenia. Prawie zawsze jako skutek uboczny, spowodowany działaniem narkotyków z tej grupy, występują zaparcia. Opiaty są środkami silnie uzależniającymi.