Diego Rodríguez de Silva y Velázquez ochrzcz. 6 czerwca 1599 w Sewilli, zm. 6 sierpnia 1660 w Madrycie

Życiorys Najstarszy syn potomka starej sewilijskiej szlachty i matki sewilijki, Której nazwisko rodowe, Velazquez , zwyczajem Hiszpanów przyjął i właśnie nim zapisał się w kartach historii sztuki Naukę malarstwa pobierał w pracowni Francisco Pacheco, który wkrótce stanie się jego zięciem, a następnie pierwszym kronikarzem wielkiego malarza Okres sewilski – pierwszy etap twórczości artysty. Był to czas poszukiwania formy i krystalizacji zainteresowań tematyka obyczajową Największym autorytetem malarza był Caravaggio, którego wpływy przejawiają się w modelunku światłocieniowym, kontrastach i przedstawieniach naturalistycznych. Okres sewilijski charakteryzuje się przedstawieniami religijnymi, którym twórca nadaje cech codzienności, odrzucając stylizację i patetyzację dzieła. Charakterystycznym punktem tej twórczości jest mocne, jednostkowe skoncentrowanie światła. Postaci wyłaniają się z mroku.

Hołd trzech króli Postać Marii i Dzieciątka jest domniemanym portretem żony i córeczki artysty

Velazqez, już w okresie sewilijskim wykazywał zainteresowanie malarstwem obyczajowym. Najistotniejszymi przykładami tego czasu są Stara Kucharka i Nosiwoda -> BODEGONY (hiszp. „winiarnia”): W Wymienionych obrazach pierwszy raz na gruncie malarstwa hiszpańskiego pojawia się tematyka związana z kuchnią i przygotowaniem posiłku. Bohaterowie tych płócien bytują w przestrzeni wyznaczanej kolejnymi planami zapełnionymi przedmiotami w układach zbliżonych do martwej natury Powiązani są jedynie gestem wyciągniętej zamarłej na chwilę ręki, zdają się nie kontaktować ze sobą trwając w nastroju powagi i godności.

Stara kucharka

Okres sewilijski poza przedstawieniami religijnymi i obyczajowymi prezentuje jeszcze jeden typ kreowania formy Velazquez dokonał swego rodzaju połączenia wyżej wymienionych tematów . Obrazy religijne są intymne w nastroju i jednocześnie surowe w formie po przez oszczędność środków wyrazu. Gama kolorystyczna jest ciemna i głęboka

Chrystus w domu Marty i Marii

Mulatka (drugi plan ! – przedstawienie bibilijne)

Królewski dwór W 1622 roku wyjechał na krótko do Madrytu. W rok później został wezwany przez ministra króla Filipa IV i został mianowany nadwornym malarzem. Z hiszpańskim dworem królewskim będzie już związany do końca życia. W roku 1624 na stałe przeniósł się do Madrytu. W tym okresie poznał przebywającego w Madrycie Rubensa. Wtedy zapragnął udać się w podróż do Włoch i uzyskał na tę wyprawę królewskie pozwolenie. W tym okresie zarzuca malarstwo obyczajowe i zajmuje się portretami, które przyniosły mu ogromną sławę W latach 1629-1631 przebywał we Włoszech, gdzie odwiedził kolejno Genuę, Mediolan, Weronę, Wenecję, Ferrarę, Cento, Loreto, Bolonię, Rzym i  Neapol. Najwięcej czasu spędził w Rzymie. Wyprawa miała głównie charakter poznawczy. Malarz zetknął się bezpośrednio ze sztuką włoską, studiując i kopiując dzieła wielkich mistrzów: Rafaela, Michała Anioła, Tycjana i Tintoretta. Niedługo później powraca do tematyki biblijnej i mitologicznej

Portret konny księcia Olivaresa

Kuźnia Wulkana

Triumf Bahusa

Zakrwawione szaty Józefa

Dworskie malarstwo portretowe Z włoskich podróży Velazquez wyciągnął bardzo ważną lekcję koloru, która później rzutuje na kunszt jego malarstwa portretowego. Artysta w pełni ujawnia umiejętności subtelnego uchwycenia wyrazu psychicznego osób portretowanych. Członkowie rodziny królewskiej są tematem wielu płócien, pojawiają się również sceny polowań i codzienność dworską

Antonia de Ipeñarrieta Portret Anatonii z synem Don Luisem ukazuje zmianę stosunku Velazqueza do tradycyjnych form portretu dworskiego. Sztywna konwencja ustępuje miejsca naturalności i subtelności wykonania.

Artysta poza dworskimi postaciami skupiał się na portretowaniu błaznów. Najgłębsze od strony psychologicznej są właśnie portrety karłów i błaznów. Malarz mocno akcentował rysy ludzkie tych postaci. Oszczędnymi środkami mówił o człowieczeństwie ludzi, których ułomność była źródłem rozrywek i atrakcji całego dworu.

Poddanie Bredy Jedynym zachowanym obrazem historycznym Velazqueza jest Poddanie Bredy, malowane na królewskie zamówienie. Tematyka nawiązuje do kapitulacji niderlandzkiego miasta Breda, po kilkumiesięcznym oblężeniu. Obraz został namalowany zaledwie po 10 latach od wydarzenia. Scharakteryzował dwie bardzo różniące się grupy żołnierzy , dzieląc całość płótna prawie na dwie połowy

Portret Papieża Innocentego X Malarz położył nacisk na oczy modela , przenikliwe spojrzenie niemłodego człowieka pozwala mu przypisać cechy sprytu i nieufności.

Francis Bacon (1953) Bacon uważał obraz Hiszpana za jedno z największych dzieł w historii malarstwa, nie tylko ze względu na doskonałość formalną, ale przede wszystkim ze względu na wnikliwość w ukazaniu dwuznacznego charakteru postaci.

Wenus z lustrem – dzieło zamykające okres dojrzały, jest jedynym znanym aktem twórczości malarza

Infantki Panny dworskie (Las Meninas) Wielopostaciowe przedstawienie dworskie, malarz zawiera w nim swój autoportret Bohaterką pierwszego planu jest złotowłosa Infantka w otoczeniu towarzyszących jej postaci Bardzo ciekawa kompozycja -> główna postać (Infantka) wraz ze swoją świtą pojawiła się z wizytą w pracowni malarza, zajętego portretowaniem jej rodziców , których odbicia widoczne są w lustrze

Prządki Kolejny wielopostaciowy obraz Powrót malarza do tematyki rodzajowej podejmowanej we wczesnym okresie twórczości Scena dzieje się we wnętrzu manufaktury tapicerskiej Dwa tematy dzieła: - praca fizyczna, wskazuje na to uchwycenie ruchu kołowrotka - drugi plan przedstawia pełną spokoju scenę z życia dworu

Infantki Najlepsze portrety Velazqueza: - Infatki Marii Teresy - Infantki Marii Anny Portretował kolejne etapy życia infantki Małgorzaty , dzięki niemu przeszła do historii, jako urocze dziecko o niewinnej twarzy i melancholijnych oczach Chusteczki, kwiaty, drobne przedmioty trzymane w ręku towarzyszą osobom portretowanym – rekwizytów zazwyczaj jest niewiele Członkowie rodziny królewskie zazwyczaj ukazywani są w całej postaci, odziani we wspaniałe stroje wzbogacone ozdobami i koronkami Również w sferze malarskiej nie ma tu żadnych specjalnych warsztatowych tajemnic, pogrubionej, efektywnej faktury, czy rozmazywania farby. Artysta nakładał farbę delikatnie i cienko, oddaje to wrażenie świetlistości i lekkości materii