Terminy Przygotowała: mgr Diana Szwejser Zakład postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego
Sposoby obliczania terminów Terminy w k.p.a. mają charakter procesowy, dotyczą skuteczności czynności postępowania. Art. 57. [Sposób obliczania terminów] § 1. Jeżeli początkiem terminu określonego w dniach jest pewne zdarzenie, przy obliczaniu tego terminu nie uwzględnia się dnia, w którym zdarzenie nastąpiło. Upływ ostatniego z wyznaczonej liczby dni uważa się za koniec terminu. Terminy określone w tygodniach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim tygodniu, który nazwą odpowiada początkowemu dniowi terminu. Terminy określone w miesiącach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim miesiącu, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca. Parag. 3a nowela- terminy określone w latach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim roku, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim roku nie było- w dniu poprzedzającym bezpośrednio ten dzień. Jeżeli koniec terminu przypada na dzień ustawowo wolny od pracy lub SOBOTĘ, za ostatni dzień terminu uważa się NASTĘPNY DZIEŃ , KTÓRY NIE JEST DNIEM WOLNYM OD PRACY ANI SOBOTĄ. § 5. Termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało: 1) wysłane w formie dokumentu elektronicznego do organu administracji publicznej, a nadawca otrzymał urzędowe poświadczenie odbioru; 2) nadane w polskiej placówce pocztowej operatora 3) złożone w polskim urzędzie konsularnym; 4) złożone przez żołnierza w dowództwie jednostki wojskowej; 5) złożone przez członka załogi statku morskiego kapitanowi statku; 6) złożone przez osobę pozbawioną wolności w administracji zakładu karnego.
Parag. 5 odnosi się tylko do stron i uczestników postępowania, nie zaś do terminów załatwienia spraw przez organ. Terminy oznaczające datę czynności są przez organy wyznaczane np. termin rozpraw, nie wymagają obliczania i nie będą przywracane, lecz w uzasadnionych wypadkach będą ponownie wyznaczane np. nowy termin odraczanej rozprawy.
Terminy załatwiania spraw Art. 35. [Terminy załatwiania spraw] § 1. Organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone w oparciu o dowody przedstawione przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub w oparciu o fakty i dowody powszechnie znane albo znane z urzędu organowi, przed którym toczy się postępowanie, bądź możliwe do ustalenia na podstawie danych, którymi rozporządza ten organ. Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania. Przepisy szczególne mogą określać inne terminy. Postępowanie uproszczone – niezwłocznie, nie później niż w terminie miesiąca od wszczęcia postępowania. § 5. Do terminów określonych w przepisach poprzedzających nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania, trwania mediacji oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu.
Termin załatwienia sprawy przez organ/bezczynność Uchybienie terminowi: art. 36 O przypadku niezałatwienia sprawy w terminie organ administracji publicznej jest obowiązany zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy oraz pouczając o prawie do ponaglenia. Ten sam obowiązek ciąży na organie administracji publicznej również w przypadku zwłoki w załatwieniu sprawy z przyczyn niezależnych od organu. PONAGLENIE JEŚLI ORGAN NIE załatwia sprawy w terminie lub mu uchybia dochodzi do stanu bezczynności lub przewlekłości. Bezczynność – sytuacja, w której upływa, przewidziany przez ustawę procesową, termin załatwienia sprawy administracyjnej, a sprawa de facto nie zostaje załatwiona. PRZEWLEKŁOŚĆ - postępowanie jest prowadzone dłużej niż jest to niezbędne do załatwienia sprawy. Obecnie na bezczynność i przewlekłość mamy dwie instytucje: Sygnalizacja i ponaglenie Skarga do sa. Urzędnik, który nie może załatwić sprawy w kodeksowym terminie, jest obowiązany zawiadomić o tym stronę- jest to właśnie ZASYGNALIZOWANIE. Strona w tym wypadku może złożyć PONAGLENIE NA BECZYNNOŚĆ LUB PRZEWELEKŁOŚĆ.
Ponaglenie i skarga na bezczynność Do organu wyższego stopnia za pośrednictwem organu prowadzącego postępowanie albo do organu prowadzącego postępowanie- jeśli nie ma organu wyższego stopnia. Należy uzasadnić Ponaglenie organ przekazuje organowi wyższego stopnia bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 7 dni. . ponaglenie należy rozpatrzeć w terminie 7 dni. Organ rozpatrujący ponaglenie wydaje postanowienie, w którym oznajmia, czy organ rozpatrujący sprawę dopuścił się bezczynności lub przewlekłości i jednocześnie stwierdza, czy nastąpiło ono z rażącym naruszeniem prawa. W przypadku stwierdzenia uchybień, w postanowieniu organ wyższego stopnia wyznacza termin do załatwienia sprawy oraz zarządza wyjaśnienie przyczyn i osób winnych, a w razie potrzeby podjęcie działań prewencyjnych Pracownik, który z nieuzasadnionych przyczyn nie załatwił sprawy w terminie lub prowadził postępowanie dłużej niż było to niezbędne do załatwienia sprawy, uchybił swoim obowiązkom służbowym i podlega odpowiedzialności porządkowej albo dyscyplinarnej albo innej przewidzianej przez prawo. Jest to odpowiedzialność na zasadzie winy.
Skarga na bezczynność Do sądu administracyjnego, na podstawie przepisów p.p.s.a Są administracyjny rozpoznaje skargi na bezczynność w wypadku, gdy w postępowaniu przed organem powinna zapaść decyzja administracyjna, postanowienie w postępowaniu administracyjnym, egzekucyjnym lub zabezpieczającym albo gdy organ powinien był podjąć inne akty lub czynności z zakresu administracji publicznej, dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa- a właśnie w określonym terminie działań nie podjął- art. 3 parag. 2 pkt 8 i 9 p.p..a. Skarga przysługuje w wypadku milczenia centralnych organów adm rządowej, terenowych organów administracji rządowej zespolonej i niezespolonej, organów jst oraz innych organów, które z mocy prawa są powołane do załatwiania spraw z zakresu adm publicznej Skarga nie przysługuje wtedy, kiedy sa nie jest właściwy, czyli art. 5 p.p.s.a Wnosi się do sądu za pośrednictwem bezczynnego organu. Organ przekazuje skargę z aktami w terminie 30 dni. Może też sam skargę uwzględnić do dnia rozprawy przed sądem. Jeśli organ nie przekaże, sąd na wniosek skarżącego może zasądzić grzywnę do 10ktorności przeciętnego wynagrodzenia. Jeśli organ dalej nie przekazuje, sąd może sam rozpatrzeć na podstawie skargi. Sąd uwzględnia skargę na bezczynność i zobowiązuje organ do wydania w określonym czasie aktu lub interpretacji lub dokonania czynności. Jeśli organ nie wykona wyroku, skarżący może wnieść skargę z żądaniem wymierzenia organowi grzywny. Jeśli organ dalej nie wykona zgdonie z art. 154 parag. 2 p.p.s.a sąd może orzec o istnieniu lub nieistnieniu uprawnienia jeśli pozwala na to charakter sprawy.
Rodzaje terminów 1kryterium oznaczenia terminu w tekście aktu normatywnego a) bezwzględnie oznaczone- np. 14 dni na odwołanie B) względnie oznaczone np. bez zbędnej zwłoki 2-kryterium w czyjej dyspozycyjności jest dany termin, kto decyduje o jego długości; A) ustawowe, gdy decyduje ustawodawca-7 dni na zażalenia B) terminy wyznaczone – przez organ np. art. 116 parag. 1 3 kryterium skutków uchybienia terminu: A) zwykłe(porządkowe, instrukcyjne)- nie powodują negatywnych konsekwencji, jedynie przedłużają postępowanie- zwykle są to terminy wyznaczone- np. do złożenia dokumentu w postępowaniu dowodowym B) zawite- nie można naruszać, czynność po terminie jest nieważna i prawnie bezskuteczna. Terminy zawite podlegają przywróceniu o czym zaraz C) prekluzyjne (przedawniające)- powodują wygaśnięcie uprawnień i obowiązków czyli wygaśnięcie mocy prawnej danej czynności- nieprzywracalne np.;. 7 dniowy termin do złożenia prośby o przywrócenie terminu
Przywrócenie terminu Do terminów ustanawianych dla organów stosuje się art. 57, nie stosuje się zaś przepisów dotyczących przywrócenia terminu, te są dla stron i uczestników. Terminy WYZNACZANE co do zasady mają charakter (PREKLUZYJNE), mogą być przedłużane nie przywracane. Terminy USTAWOWE- mogą być przywracane (ZAWITE) ale nie przedłużane. Zachowanie terminu oznacza dokonanie jej przed upływem terminu wyznaczonego. NIEdokonanie W TERMINIE powoduje BEZSKUTECZNOŚĆ.
PRZYWRACANIE TERMINÓW Art. 58. W razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na prośbę zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. Prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. Jednocześnie z wniesieniem prośby należy dopełnić czynności, dla której określony był termin. Przywrócenie terminu do złożenia prośby przewidzianej w § 2 jest niedopuszczalne. Wystarczając jest uprawdopodobnienie, nie trzeba udowadniać Art. 59 O przywróceniu terminu postanawia właściwy w sprawie organ. Od postanowienia o odmowie przywrócenia terminu służy zażalenie. O przywróceniu terminu do wniesienia odwołania lub zażalenia postanawia ostatecznie organ właściwy do rozpatrzenia odwołania lub zażalenia. Art. 60. [Wstrzymanie wykonania decyzji lub postanowienia] Przed rozpatrzeniem prośby o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania lub zażalenia organ na żądanie strony może wstrzymać wykonanie decyzji lub postanowienia. Przesłanki z art. 58 – ŁĄCZNIE. NIE przywraca się Z URZĘDU. Środki PRZYMUSU – możliwość wymierzania kary grzywny lub kary porządkowej innym niż strona uczestnikom postępowania. Oraz ukaranie strony kosztami postępowania wynikającymi z ich winy.