Opracowała Dominika Dyrka

Prezentacja na temat: "Opracowała Dominika Dyrka"— Zapis prezentacji:

1 Opracowała Dominika Dyrka
Zażalenie Opracowała Dominika Dyrka

2 Uwagi ogólne Zażalenie jest środkiem zwyczajnym odwoławczym w ścisłym tego słowa znaczeniu (sensu stricto) i w zasadzie posiada charakter dewolutywny. Jedynie przepis art. 395 § 2 KPC wprowadza wyjątek od charakteru dewolutywnego zażalenia, pozwala bowiem w sytuacjach przewidzianych w tym przepisie, na rozpoznanie zażalenia przez sąd pierwszej instancji. Podkreślić należy, że zażalenie nie przysługuje od orzeczeń rozstrzygających co do istoty sprawy, a jest ono dopuszczalne wyłącznie od rozstrzygnięć dotyczących kwestii procesowych. W procesie zażalenie przysługuje na: postanowienia kończące postępowanie w sprawie, zarządzenie przewodniczącego o zwrocie pozwu, postanowienia taksatywnie wymienione w art. 394 § 1 pkt 1–12.

3 1. Dopuszczalność zażalenia
Zażalenie jest drugim, obok apelacji, środkiem odwoławczym. Zażalenie przysługuje tylko na te postanowienia sądu I instancji i zarządzenia przewodniczącego, które zostały wymienione w art. 394 § 1 KPC. Zażalenie musi być złożone w terminie oraz spełniać określone warunki formalne. Termin przewidziany do wniesienia zażalenia jest terminem ustawowym, zawitym. Skrócenie albo przedłużenie tego terminu czy to z woli sądu, czy na wniosek strony jest niedopuszczalne. Żądanie przywrócenia terminu do wniesienia zażalenia jest dopuszczalne na ogólnych zasadach (art. 168 i n. KPC). Pismo obejmujące zażalenie musi czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego (art. 126 KPC). Ponadto pismo musi zawierać dalsze elementy i wskazanie zaskarżonego postanowienia, wniosek o jego zmianę lub uchylenie i zwięzłe uzasadnienie. Fakultatywnym elementem zażalenia "w miarę potrzeby", są nowe fakty i dowody. Mimo braku wyraźnego wskazania, zażalenie powinno zawierać oznaczenie wartości przedmiotu zaskarżenia, chyba że łączy się z innym środkiem zaskarżenia.

4 Postanowienie kończące postępowanie w sprawie i zarządzenie przewodniczącego
Do kategorii postanowień kończących postępowanie w sprawie należą postanowienia, których uprawomocnienie się zamyka drogę do rozstrzygnięcia sprawy co do istoty przez sąd danej instancji, jeżeli w chwili wydania sąd jest zwolniony z obowiązku dalszego rozpoznawania sprawy. Zażalenie do sądu II instancji przysługuje na zarządzenie przewodniczącego, którego przedmiotem jest zwrot pozwu.

5 Inne przypadki postanowień zaskarżalnych
1) zwrot pozwu, odmowa odrzucenia pozwu, przekazanie sprawy sądowi równorzędnemu lub niższemu albo podjęcie postępowania w innym trybie; 2) odmowa zwolnienia od kosztów sądowych lub cofnięcie takiego zwolnienia oraz odmowa ustanowienia adwokata lub radcy prawnego lub ich odwołanie; 3) oddalenie opozycji przeciwko wstąpieniu interwenienta ubocznego oraz niedopuszczenie interwenienta do udziału w sprawie wskutek uwzględnienia opozycji; 4) rygor natychmiastowej wykonalności; 41) wstrzymanie wykonania prawomocnego orzeczenia do czasu rozstrzygnięcia skargi o wznowienie postępowania; 42) stwierdzenie prawomocności orzeczenia; 5) skazanie świadka, biegłego, strony, jej pełnomocnika oraz osoby trzeciej na grzywnę, zarządzenie przymusowego sprowadzenia i aresztowania świadka oraz odmowa zwolnienia świadka i biegłego od grzywny i świadka od przymusowego sprowadzenia; 6) zawieszenie postępowania i odmowa podjęcia zawieszonego postępowania; 7) odmowa uzasadnienia orzeczenia oraz jego doręczenia; 8) sprostowanie lub wykładnia orzeczenia albo ich odmowa; 9) zwrot kosztów, określenie zasad ponoszenia przez strony kosztów procesu, wymiar opłaty, zwrot opłaty lub zaliczki, obciążenie kosztami sądowymi, jeżeli strona nie składa środka zaskarżenia co do istoty sprawy, koszty przyznane w nakazie zapłaty, zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz wynagrodzenie biegłego, mediatora i należności świadka; 10) oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego; 101) zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem; 11) odrzucenie zażalenia; 12) odrzucenie skargi na orzeczenie referendarza sądowego.

6 Zażalenie do SN Niezależnie od tego, czy w sprawie przysługuje skarga kasacyjna, zażalenie przysługuje na postanowienie odrzucające skargę kasacyjną oraz skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia sądowego. W sprawach, w których przysługuje skarga kasacyjna, zażalenie przysługuje na postanowienie kończące postępowanie w sprawie, z wyjątkiem postanowienia w przedmiocie odrzucenia pozwu albo umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie (od tych post. przysługuje skarga kasacyjna – art § 1 KPC) oraz postanowieniach wydanych w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie sądu I instancji.

7 Art kpc Na postanowienia sądu drugiej instancji, których przedmiotem są: oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego, zwrot kosztów procesu, zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, Skazanie świadka, biegłego, strony, jej pełnomocnika oraz osoby trzeciej na grzywnę, zarządzenie przymusowego sprowadzenia i aresztowania świadka, odmowa zwolnienia świadka i biegłego od grzywny i świadka od przymusowego sprowadzenia, przysługuje zażalenie do innego składu tego sądu, z wyjątkiem postanowień wydanych w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji.

8 Nadanie biegu zażaleniu
Po wpłynięciu zażalenia przewodniczący z urzędu bada jego dopuszczalność oraz ocenia, czy zażalenie spełnia stawiane mu wymogi formalne. Podejmuje też właściwe czynności związane z opłatą sądową od zażalenia. Prawidłowo wniesionemu zażaleniu niezwłocznie nadaje bieg. W szczególnych sytuacjach zażalenie może być uwzględnione przez sąd, który je wydał. W odróżnieniu od apelacji, zażalenie nie jest środkiem odwoławczym w pełni dewolutywnym. W wypadkach wskazanych w art. 395 § 2 KPC sąd I instancji, który wydał zaskarżone postanowienie władny jest je uwzględnić. Uchylenie przez sąd I instancji własnego postanowienia jest dopuszczalne, gdy zażalenie zarzuca nieważność postępowania lub gdy zażalenie jest oczywiście uzasadnione. Istotna zatem jest treść zażalenia. Sąd I instancji może wykorzystać jedynie te uchybienia, które zostały dostrzeżone i wytknięte przez skarżącego.

9 Wstrzymanie wykonania zaskarżonego postanowienia
W odróżnieniu od wyroku, sąd pierwszej instancji może wstrzymać wykonanie zaskarżonego postanowienia do czasu rozstrzygnięcia zażalenia. Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego postanowienia. Postanowienie o wstrzymaniu wykonania może być wydane wyłącznie na wniosek.

10 Rozpoznanie zażalenia
Rozpoznanie zażalenia następuje, co do zasady, na posiedzeniu niejawnym. Postanowienia wydane w postępowaniu zażaleniowym podlegają uzasadnieniu z urzędu. W postępowaniu zażaleniowym niezbędne jest odpowiednie stosowanie przepisów o apelacji. Skład sądu II instancji zależy od materii będącej przedmiotem rozpoznania.

11 Zażalenie na zarządzenie
Zarządzenia przewodniczącego podlegają zażaleniu wyjątkowo. Jeśli jednak służy na nie zażalenie, to na zasadach analogicznych jak w przypadku postanowień.

12 Bibliografia Marszałkowska-Krześ E. (red.), Kodeks Postępowania Cywilnego. Komentarz, Warszawa 2017, Legalis BeckOnline.