Biosynteza białka-translacja Barbara Paździor, pielęgniarstwo gr.IX

TRANSLACJA- proces syntezy łańcucha polipeptydowego białek na matrycy mRNA. W jego wyniku dochodzi do ostatecznego przetłumaczenia informacji genetycznej zawartej pierwotnie w kodzie genetycznym DNA na konkretną strukturę białka.

Czynniki transalcji: mRNA transtportowy RNA- tRNA Rybosomy Energia, cząsteczki przenoszące energię ATP i GTP Enzymy

Translacja odbywa się w cytoplazmie  lub na błonach siateczki śródplazmatycznej szorstkiej. Proces ten jest katalizowany przez rybosom obejmujący podjednostkami przesuwającą się nić mRNA. 

Translacja składa się faz: inicjacji elongacji terminacji

Aminoacylo-tRNA W aktywacji właściwy aminokwas jest dołączany do tRNA za pomocą wiązania estrowego, powstałego przez reakcję grupy karboksylowej aminokwasu i grupy OH przy końcu 3' tRNA. Taki zespół określa się jako aminoacylo-tRNA. (aa-tRNA)

1.Inicjacja Mała podjednostka rybosomu przyłącza początek nici mRNA. Do kodonu AUG przyłącza się aa-tRNA, transportujący metioninę. Na końcu dołącza się duża podjednostka rybosomu.

2.Elongacja  Pierwszy aa-tRNA jest w miejscu P, do miejsca A przyłącza się nowy aa-tRNA. Wiązanie między aminokwasem a tRNA w pierwszym aa-tRNA ulega rozerwaniu, aminokwas się odłącza. Pomiędzy aminokwasami tworzy sie wiązanie peptydowe.

Rybosom przenosi tRNA z polipeptydem z miejsca A do miejsca P. tRNA pozbawiony aminokwasu jest przenoszony z miejsca P do miejsca E, po czym jest uwalniany. Jednocześnie rybosom przesuwa się względem nici mRNA o trzy kolejne nukleotydy, więc rybosom jest gotowy na przyjecie następnego aa-tRNA w miejscu A.

Podsumowując- elongacja polega na powtarzającym się cyklu wydarzeń: wejściu tRNA w wolne miejsce do rybosomu i związaniu jego antykodonu z kodonem na mRNA wytworzeniu wiązania peptydowego między dwoma sąsiednimi aminokwasami oddzieleniu się wcześniej przybyłego tRNA od aminokwasu i jego powrotu do cytoplazmy przesunięciu się świeżo przybyłego tRNA na miejsce A

3.Terminacja W momencie, gdy na nici mRNA pojawi się jeden z trzech kodonów nonsensownych (STOP) następuje zakończenie procesu syntezy białka. Wtedy dochodzi do związania w miejscu A czynnika uwalniającego, który powoduje odłączenie łańcucha polipeptydowego od tRNA.

Na końcu translacji odłączają się od siebie małe podjednostki rybosomu. Otrzymany łańcuch aminokwasów nie jest jeszcze gotową cząsteczką białka. Jest modyfikowany w procesie obróbki potranslacyjnej.

Obróbka potranslacyjna: Obróbka proteolityczna – proteazy usuwają zbędne fragmenty aktywacja białka poprzez usunięcie zbędnych fragmentów usunięcie sekwencji liderowych splicing polipeptydowy – usunięcie fragmentów ze środka łańcucha usunięcie pierwszych podstawników

hydroksylacja fosforylacja – aktywacja białka przez dołączenie grupy fosforanowej defosforylacja – dezaktywacja przez odłączenie grupy fosforanowej polirybozylacja – dołączenie adeniny dołączenie lipidów i metali glikozylacja – enzymatyczne przyłączenie reszt cukrowych

Bibliografia: F.Dubert, M.Jurgowiak, M.Worłowska, W.Zamachowski „Biologia na czasie 3” B.Hames, N.Hooper „Krótkie wykłady z biochemii” http://www.biologia.net.pl/genetyka/translacja.html

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ !