Styl i cechy oświecenia Epoki oświecenia 02-Unknown2.mp3
Styl Styl artystyczny – styl literatury pięknej. Cechuje się występowaniem różnych środków językowych właściwych danej epoce (onomatopeje, porównania, metafory, epitety, rym, rytm), bogactwem słownictwa, środków obrazowania, obecności elementów innego stylu.
Oświecenie Oświecenie, określane często jako wiek rozumu – nurt kulturalny oraz okres w historii Europy przypadający na lata 1688-1789. W rozumieniu szerszym: epoka w dziejach kultury europejskiej między barokiem a romantyzmem. Ludzie oświecenia najbardziej cenili to, co można pojąć rozumem. Ważna cecha oświecenia to sekularyzacja państw europejskich oraz sformułowanie praw człowieka.
Oświecenie w Polsce W Polsce idee oświecenia przyjęły się później niż w krajach Europy Zachodniej, co było związane z tym, że mieszczaństwo zyskało większe znaczenie dopiero w II poł. XVIII w. Przyjmuje się, że ramy czasowe polskiego oświecenia obejmują okres od lat 40. XVIII wieku do roku 1822, z zastrzeżeniem, iż niektóre przejawy klasycyzmu przetrwały do połowy XIX w. Specyfiką polskiego oświecenia był niespotykany gdzie indziej udział kleru katolickiego w tym ruchu. Pierwsze pokolenie ludzi oświecenia stanowili głównie duchowni, zaś w całokształcie epoki księża stanowili aż 40% spośród czołowych postaci oświecenia w Polsce. Zjawisko to bywa nazywane oświeceniem katolickim
Sztuka oświecenia Trzy główne style sztuki oświecenia to: - klasycyzm - rokoko - sentymentalizm Sztuka oświecenia jest przede wszystkim sztuką klasycyzmu. Charakteryzuje się ona spokojem, harmonią i równowagą. Uznaje jeden klasyczny (zaczerpnięty ze sztuki antycznej) wzorzec piękna. Dzieła oświeceniowe realizują hasło: "uczyć, bawiąc", czyli spełniają funkcję dydaktyczną.
Najwybitniejsi przedstawiciele oświecenia Filozofia: a) Wolter b) Jean Jacques Rousseau c) Monteskiusz d) Joseph Wright e) Denis Diderot f) Jean de Alembert
Przedstawiciele nauki oświecenia: a) Carl von Linne (Karol Lineusz) b) Benjamin Franklin c) Edward Jenner d) Bracia Montgolfier e) James Cook
Przedstawiciele malarstwa oświecenia i ich słynne dzieła: Antonie Watteau – Obojętny, Odjazd na Cyterę, Święto miłości, Sąd Parysa (rokoko); Jan Piotr Norblin – Jasełka polskie, Kabalarka (rokoko); Jacques – Luis David – Portret konny St. Kostki Potockiego, Śmierć Marata (klasycyzm); Marcello Bacciarelli – Portret własny w brązowym fraku
Antonie Watteau Sąd Parysa
Jacques – Luis David Śmierć Marata
Dzieła epoki Oświecenia w malarstwie Marcello Bacciarelli, "Portret Stanisława Augusta w stroju koronacyjnym"
Marcello Bacciarelli "Portret Króla Stanisława Augusta z klepsydrą"
Jacques – Luis David – Portret konny St. Kostki Potockiego
Przedstawiciele rzeźby oświecenia: Antonio Canova Bertel Thorvaldsen Apollo Jakub Tatarkiewicz
Rzeźba oświecenia Antonio Canova – Napoleon Antonio Canova - Wenus Bertel Thorvaldsen - Apollo
Muzyka oświecenia: Jednym z ważniejszych wydarzeń oświecenia, związanych z tą dziedziną życia artystycznego, była reforma opery. Ponadto nastąpiła ekspansja muzyki instrumentalnej oraz operowej. Wśród słuchaczy szerzyła się moda na koncerty w specjalnie przygotowanych salach, a także w domach prywatnych (do tej pory grane były w kościele lub na dworach). Znani kompozytorzy oświecenia to: Karol Filip Emanuel Bach, Johan Christian Bach, Krzysztof Wilibald Gluck, Józef Haydn, Wolfgang Amadeusz Mozart, Ludwig van Beethoven.
Słynni literaci oświecenia i ich dzieła Ignacego Krasickiego - Bajki, Satyry, Myszeida; Franciszek Bohomolec - Pan dobry; Franciszek Dmochowski - Sztuka rymotwórcza.
Przedstawiciele literatury oświecenia w Polsce: a) Franciszek Bohomolec b) Adam Naruszewicz c) Tomasz Kajetan Węgierski d) Stanisław Trębecki e) Franciszek Dionizy Kniaźnin f) Franciszek Karpiński g) Franciszek Ksawery Zabłocki h) Julian Ursyn Niemcewicz
Bibliografia Literatura: Pierre Chaunu, Cywilizacja wieku oświecenia, PIW Warszawa 1989. Ulrich im Hof, Europa Oświecenia,Wydawnictwo Krąg. Oficyna wydawnicza Volumen Warszawa 1995. Piotr Napierała, "Christian Europe and Enlightened Europe" [w:] EU Enlargement - Chance for all, Collegium Europaeum Gnesnense Foundation, Gniezno 2005. Strony www: - http://portalwiedzy.onet.pl/12387,,,,oswiecenie,haslo.html - http://www.polskina5.pl/oswiecenie - http://www.strefa9.eu/prace/wypracowanie_Jezyk- polski_OSWIECENIE-charakterystyka-epoki_41_2.php - http://pl.wikipedia.org/wiki/O%C5%9Bwiecenie_(okres)