Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.
Affen Małpy
Der Name "Totenkopfäffchen" hört sich ziemlich gruselig an Der Name "Totenkopfäffchen" hört sich ziemlich gruselig an. Dabei sind die kleinen Affen in Wirklichkeit sehr niedlich - wie zum Beispiel Herr Nilsson, der Affe von Pippi Langstrumpf. Daher kommt auch der Name des Affens, denn die Zeichnung des Gesichtes erinnert ein wenig an einen Totenkopf. Nazwa "trupia główka" brzmi trochę przerażająco. W rzeczywistości są te małe małpki bardzo miłe jak np. Herr Nilsson, małpa Pippi Lansztrung. Nazwa tej małpy pochodzi stąd, że rysunek jej części twarzowej przypomina trupią czaszkę. „Totenkopfäffchen” leben in vielen Gebieten Mittel- und Südamerikas. „Trupie główki” zamieszkują obszary Ameryki Środkowej i Południowej.
Der Bärenpavian gilt als größte Pavianart Der Bärenpavian gilt als größte Pavianart. Sein schwarzes Gesicht geht in eine sehr lange hundeartige Schnauze über. Er hält sich hauptsächlich auf dem Boden auf. Als Lebensraum dienen Savannen, sowie Felsengebiete im Afrika. Pawian niedźwiedziowaty jest największy z gatunku pawianów. Jego czarna część twarzowa przechodzi w bardzo długi pysk, podobny do psów. Przebywa głównie na ziemi. Jego siedliskiem są sawanny jak również tereny skaliste w Afryce. Diese Affen bilden Gruppen, die aus 10 bis 150 Tieren bestehen. Małpy te tworzą stada od 10 do 150 zwierząt.
Brüllaffen gehören zu den größten Affen Panamas Brüllaffen gehören zu den größten Affen Panamas. Sie wiegen zwischen 6 und 9,5 kg und haben eine Körperlange von 35 bis 60 cm. Brüllaffen haben ihren Namen vom lauten Brüllen, das sie ausstoßen und das über mehrere Kilometer hinweg hörbar ist. Wyjce należą do największych małp Panamy. Ważą one od 6 do 9,5 kg i mają długość ciała od 35 do 60 cm. Wyjce zawdzięczają swoją nazwę głośnemu rykowi, który emitują i który jest słyszalny w odległości wielu kilometrów.
Der Berberaffe erreicht eine Körper-Länge von 38 bis 76 cm und ein Gewicht von 5 bis 13 kg. Ein Schwanz ist nicht vorhanden. Das dichte, dicke Fell hat die graugelbe Farbe. Er lebt im Atlasgebirge im Norden Marokkos und Algerien. Makak osiąga długość ciała od 38 do 76 cm i wagę od 5 do 13 kg. Nie posiada ogona. Gęsta, gruba sierść jest w kolorze żółto - brązowym. Żyje w górach Atlas na północy Maroka i Algierii. Sein Lebensraum sind die Zedern- und Eichenwälder in Höhen zwischen 1500 und 2000 m. Jego siedliskiem są lasy cedrowo - dębowe na wysokości między 1500 i 2000 m.
Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. gruselig - przejmujący dreszczem die kleinen Affen - małe małpy niedlich - miły die Zeichnung - rysunek das Gesicht - twarz der Totenkopf - trupia czaszka in vielen Gebieten - na wielu obszarach der Bärenpavian - pawian niedźwiedziowaty hundeartig - podobny do psa der Lebensraum - siedlisko das Felsengebiet - teren skalisty
Die Marmosetten haben Fellzeichnung sehr verschieden Die Marmosetten haben Fellzeichnung sehr verschieden. Auf den Ohren haben sie Haarbüschel. Sie sind in den Wäldern des Südamerikas (Amazonasbeckens) beheimatet. Marmozety mają bardzo różne ubarwienie sierści. Na uszach mają kępkę włosów. Zamieszkują lasy Południowej Ameryki (Niecki Amazonii). Nach einer rund 130- bis 150-tägigen Tragezeit bringt das Weibchen Zwillinge zur Welt. Po ciąży trwającej 130 -150 dni samica wydaje na świat bliźnięta.
Goldene Löwenäffchen erreichen eine Körperlänge von 26 bis 33 Zentimetern, wozu noch ein 32 bis 40 Zentimeter langer Schwanz kommt. Ihr seidiges Fell ist vorwiegend goldgelb gefärbt. Goldene Löwenäffchen sind Allesfresser. Marmozety lwie osiągają długość ciała od 26 do 33 cm, do tego dochodzi jeszcze ogon 32 - 40 cm długości. Ich jedwabista sierść ma przeważnie kolor złocisto- żółty. Marmozety lwie są wszystkożerne. Sie ernähren sich von Früchten, Blüten, Insekten, kleinen Wirbeltieren, Nektar und Eiern. Żywią się owocami, kwiatami, owadami, drobnymi kręgowcami, nektarem i jajami.
Meerkatzen -Weibchen bringen nach einer Tragezeit von 20 bis 24 Wochen ein einzelnes Junges zur Welt. Die Jungen werden am Bauch der Mutter getragen. Meerkatzen werden erst mit etwa 2,5 Jahren geschlechtsreif. Samice koczkodanów tumbili po okresie ciąży trwającej od 20 do 24 tygodni wydają na świat jedno młode. Młode noszone jest na brzuchu matki. Koczkodany tumbili osiągają dojrzałość płciową dopiero w wieku 2,5 lat.
Gorillas sind die größten und schwersten Affen in der Familie der Menschenaffen. Aufrecht stehend misst ein ausgewachsenes Männchen bis zu zwei Meter und wiegt 220 kg. Die Gorilas haben meist ein schwarzes Fell, lange Arme, kurze und kräftige Beine. Goryle to największe i najcięższe małpy z gatunku małp człekokształtnych.W postawie stojącej dorosły samiec mierzy do dwóch metrów i waży 220 kg. Goryle mają przeważnie czarną sierść, długie ramiona i mocne nogi. Typisch für Gorillas sind die dicken Augenbrauenwülste - deshalb schauen sie ein wenig ernst ein. Typowe dla goryli są grube łuki brwiowe - dlatego spoglądają one trochę poważnie.
Kapuzineraffen folgen gern den Menschen an ihre Siedlungen Kapuzineraffen folgen gern den Menschen an ihre Siedlungen. Dabei halten die Trupps eine feste Marschordnung ein: Zuerst die Halbwüchsigen, dann die Frauen und Männer, und den Schluß bilden die Mütter mit den sich anklammernden Kindern. Małpy kapucynki chętnie zbliżają się do osiedli ludzkich. Grupy zachowują przy tym ściśle ustalony porządek marszowy: najpierw młodzież, potem samice, samce a na końcu matki z uczepionym potomstwem. Ihr Haaranordnung auf dem Kopf sieht Kapuziner- Käppchens aus. Układ ich włosów na głowie wygląda jak czepek kapucyński.
Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. der Brüllaffe - wyjec wiegen - ważyć die Körperlange - długość ciała brüllen - ryczeć ausstoßen - emitować hörbar - słyszalny der Berberaffe - makak er ist nicht vorhanden - nie istnieje das Fell - futro die graugelbe Farbe - kolor szarożółty die Eichenwälder - lasy dębowe
Das leuchtend bunte Gesicht und der farbige Po sind typisch für die Mandrills. Sie gehören zu den größten Affen. Weil ihr Lebensraum immer mehr zerstört wird, sind sie selten geworden. Mieniąca się barwami część twarzowa i kolorowe pośladki są typowe dla mandryli. Należą one do największych małp. Ponieważ ich siedliska są wciąż niszczone występują rzadko. Ihre Arme und Beine sind gleich lang, so dass die Tiere gut auf allen Vieren gehen können. Ich ramiona i nogi są równej długości, tak że zwierzęta potrafią świetnie chodzić na czworaka.
Das Zwergseidenäffchen ist der kleinste Vertreter der Affen und lebt im Südamerika. Es lebt in Gruppen und ernährt sich vorwiegend von Baumsäften. Die Zwergseiden- äffchen erreichen die Körperlange von 12 bis 15 Zentimetern. Ihr Fell ist insbesondere am Kopf buschig. Pigmejka jest najmniejszą przedstawicielką małp i zamieszkuje Południową Amerykę. Żyje w stadach i żywi się przeważnie sokami z drzew. Pigmejki osiągają długość ciała od 12 do 15 cm. Ich futro jest puszyste, szczególnie na głowie. Sie sind tagaktiv, leben auf den Bäumen und können hervorragend klettern. Są aktywne w ciągu dnia, żyją na drzewach i potrafią świetnie się wspinać.
Schimpanse gelten als eine der intelligentesten Tiere Schimpanse gelten als eine der intelligentesten Tiere. Typisch für Schimpansen sind die Arme, die deutlich länger als die Beine sind. An Händen und Füßen besitzen sie je fünf Finger beziehungsweise Zehen. Szympansy uchodzą za jedne z najbardziej inteligentnych zwierząt. Typowe dla szympansów są ramiona, o wiele dłuższe niż nogi. Ich dłonie i stopy posiadają po pięć palców. Schimpansen haben ein kräftiges Gebiss - vor allem die Eckzähne der Männchen sind beeindruckend. Szympansy mają silny zgryz – a w szczególności kły samców są imponujące.
Der Lisztaffe wohnt im Südamerika Der Lisztaffe wohnt im Südamerika. Sein Name spiegelt exakt sein tatsächliches Aussehen wider. Mit seiner langen weißen Mähne um das schwarze Gesicht verdient er den Namen eines der schönsten Affen der Welt. Tamaryna białoczuba zamieszkuje Amerykę Południową. Jej nazwa doskonale odzwierciedla jej wygląd. Dzięki swej długiej białej grzywie wokół czarnej twarzy zasługuje na miano jednej z najpiękniej- szych małp świata. Die Rücken und die Schultern sind mit dem dicken, braunen Fell bedeckt und die Pfoten und der Bauch sind schneeweiß. Plecy i ramiona pokryte są gęstym brązowym futerkiem, a łapki i brzuch są śnieżnobiałe.
Den Assam-Makak kann man in Süd- und Südostasien treffen Den Assam-Makak kann man in Süd- und Südostasien treffen. Dort bewohnt die Regenwälder und Bambuswälder. Er hat ein kurzes gelbliches bis dunkelbraunes Fell. Sein Gesicht ist rötlich und unbehaart. Makaka arunachalskiego można spotkać go w Azji południowej i południowo wschodniej. Zamieszkuje tam lasy deszczowe i bambusowe. Posiada on sierść od żółtawej aż po ciemnobrązową. Jego część twarzowa jest czerwonawa i nieowłosiona. Er erreicht eine Größe von 50 bis zu 70 cm und ein Gewicht von 10 bis 15 Kilogramm. Osiąga wielkość od 50 do 70 cm i wagę od 10 do 15 kg.
Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. die Fellzeichnung - ubarwienie sierści das Haarbüschel - kępka włosów die Tragezeit - ciąża die Zwillinge - bliźnięta zur Welt bringen - wydać na świat das Amazonasbecken - Niecka Amazonki seidiges Fell - jedwabista sierść sie ernähren sich von...- żywią się... die Wirbeltieren - kręgowce die Insekten - owady die Meerkatze - koczkodan
Der Bambuslemur ist nur auf Madagaskar zu finden und hier auch nur an den Uferregionen des Alaotra-Sees. Die Tiere wiegen zwischen 1,1 - 1,4 kg und werden 38 - 40 cm groß. Das dichte Fell ist an der Oberseite graubraun, die Unterseite ist grau gefärbt. Lemura bambusowego można spotkać tylko na Madagaskarze a tutaj też tylko w rejonie przybrzeżnym jeziora Alaotra. Zwierzęta ważą od 1,1 - 1,4 kg i mierzą 38 -40 cm. Ich gęsta sierść na wierzchniej stronie ma kolor szarobrązowy, na spodniej szary. Sie ernähren sie sich von jungen Bambussprossen und von Gräsern, Blättern und Pilzen. Żywią się młodymi pędami bambusa oraz trawami, liśćmi i grzybami.
Den Tana-Mangabe findet man nur im Tal des Flusses Tana im östlichen Kenia in den dortigen Flusswäldern. Dort lebt er sowohl auf Bäumen als auch am Boden. Sein Fell ist grau-gelb und auf dem Kopf befindet sich ein roter Fleck. Mangabę zwyczajną można spotkać tylko w dolinie rzeki Tana we wschodniej Kenii w tamtejszych lasach nadbrzeżnych. Tam mieszka nie tylko na drzewach ale także i na ziemi. Jej sierść jest szaro - żółta a na głowie znajduje się ruda plamka. Er ernährt sich von den Pflanzen, den Früchten, den Insekten und den kleinen Tieren. Żywi się roślinami, owocami, owadami oraz małymi zwierzętami.
In Klammeraffen - Gruppen werden Verhaltensweisen, wie die Fellpflege, Eßgewohnheiten oder das Küssen in einer bestimmten Art und Weise weitergegeben. Die Sitten unterscheiden sich regional voneinander und können als Traditionen Orientierung geben. W stadach czepiaków zwyczaje takie jak pielęgnacja sierści, nawyki jedzeniowe czy pocałunki są w pewien sposób dalej przekazywane. Obyczaje różnią się i mogą stanowić orientację w terenie. Die Affen haben lange Greifschwänzen und lange Gliedmaßen. Małpy te posiadają długie ogony chwytne oraz długie kończyny.
Gibbons leben in Südostasien Gibbons leben in Südostasien. Sie sind Baum bewohnende Urwaldtiere mit dichter Behaarung, ohne sichtbaren Schwanz. Auf dem Boden gehen sie aufrecht und balancieren mit ihren sehr langen Armen. Gibony zamieszkują Azję południową. Są żyjącymi na drzewach zwierzętami dżungli o gęstym owłosieniu, bez widocznego ogona. Po ziemi chodzą w pozycji pionowej podpierając się swoimi bardzo długimi ramionami.
Indische Hutaffen sind tagaktive Affen Indische Hutaffen sind tagaktive Affen. Sie leben im südlichen Teil Indiens, im immergrünen Hochwald. Sie verbringen die meiste Zeit in den Bäumen und sind gute Schwimmer. Makaki indyjskie to małpy aktywne w ciągu dnia. Zamieszkują południową część Indii, w wiecznie zielonym lesie wysokogórskim. Spędzają większość czasu na drzewach i są dobrymi pływakami. Indische Hutaffen trifft man häufig am Rande menschlicher Siedlungen an. Makaki indyjskie spotyka się często na skraju ludzkich osiedli.
Wörter und Wendungen. - Słówka i zwroty. die Menschenaffen - małpy człekokształtne kräftige Beine - mocne nogi die Augenbrauenwülste - łuki brwiowe der farbige Po - kolorowe pośladki das Zwergseidenäffchen - pigmejka klettern - wspinać się ein kräftiges Gebiss - silny zgryz die Eckzähne - kły beeindruckend - robiący wrażenie die weiße Mähne - biała grzywa jungen Bambussprossen - młode pędy bambusa