Bezpodstawne wzbogacenie Literatura: Z. Radwański, A. Olejniczak, Zobowiązania – część ogólna, Warszawa 2014 red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Zarys prawa cywilnego, Warszawa 2014 Opracowała mgr Irena Krauze – Lisowiec
ŹRÓDŁO ZOBOWIĄZAŃ ZDARZENIA PRAWNE Źródło prawa zobowiązań np. DECYZJE ADMINISTRACYJNE WPROWADZENIE DO OBROTU PRODUKTU NIEBEZPIECZNEGO CZYNY NIEDOZWOLONE CZYNNOŚCI PRAWNE BEZPODSTAWNE WZBOGACENIE ORZECZENIA KONSTYTUTYWNE JEDNOSTRONNE CZYNNOŚCI PRAWNE UMOWY
Przesłanki bezpodstawnego wzbogacenia Wzbogacenie jednego podmiotu Korzyść majątkowa Postać majątkowa zubożenia, w tym utracone korzyści Zubożenie drugiego podmiotu Związek między wzbogaceniem a zubożeniem Bezpodstawność wzbogacenia Brak podstawy prawnej Art. 405 kc
Bezpodstawne wzbogacenie ROSZCZENIE O WYDANIE KORZYŚCI zubożony Zobowiązany do wydania korzyści Roszczenie o zwrot nakładów
Roszczenie o wydanie bezpodstawnego wzbogacenia Osoba trzecia, gdy uzyskała od bezpodstawnie wzbogaconego korzyść nieodpłatnie Kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby ma Wyjątek: bezpodstawnie wzbogacony nie jest już wzbogacony Obowiązek wydania korzyści zużył korzyść lub utracił korzyść Granice odpowiedzialności: wzbogacenie i zubożenie w naturze Gdyby to nie było możliwe Chyba że zwrot wartości bezpodstawnie zbogacony powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu zużywając korzyść wyzbywając się korzyści lub Korzyść bezpośrednio uzyskana Surogaty Art. 405 – 407, art. 409 kc
Zwrot nakładów Zobowiązany do wydania korzyści ma Roszczenie o zwrot nakładów koniecznych, o ile nie mają pokrycia w korzyściach jakie uzyskał Może zabrać te nakłady przywracając stan poprzedni Roszczenie o zwrot innych nakładów, o ile zwiększają wartość korzyści w chwili jej wydania jednak Wyjątek: Kto czyniąc nakłady wiedział, że korzyść mu się nie należy Roszczenie o zwrot nakładów tylko o tyle, o ile zwiększają wartość korzyści w chwili jej wydania ma Sąd może zamiast wydania korzyści w naturze nakazać zwrot jej wartości w pieniądzu z odliczeniem wartości nakładów, które żądający byłby zobowiązany zwrócić Art. 408 kc
Przesłanki nienależnego świadczenia „Spełnienie świadczenia” przez zubożonego Brak zobowiązania Nie był zobowiązany 1 Nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył albo Odpadnięcie podstawy prawnej świadczenia 2 albo Nieosiągnięcie celu świadczenia 3 albo Nieważność czynności prawnej 4 Art. 410 kc
Brak obowiązku zwrotu nienależnego świadczenia wyjątek Spełnienie świadczenia z zastrzeżeniem zwrotu Świadomość braku zobowiązania 1 wyjątek Spełnienie świadczenia w celu uniknięcia przymusu wyjątek Nieważna czynność prawna 2 Spełnienie świadczenie czyni zadość zasadom współżycia społecznego Zadośćuczynienie przedawnionemu roszczeniu 3 Spełnienie niewymagalnego świadczenia 4 Gra lub zakład były zakazane wyjątek Spełnienie świadczenia z gry lub zakładu 5 wyjątek Gra lub zakład były nierzetelne Art. 411, art. 413 § 1 kc
Przepadek świadczenia nienależnego w naturze Sąd może orzec przepadek świadczenia na rzecz Skarbu Państwa jeżeli nie wartość świadczenia warunki Świadczenie zostało świadomie spełnione w zamian za dokonanie czynu zabronionego przez ustawę lub Świadczenie zostało świadomie spełnione w celu niegodziwym Art. 412 kc
Zbieg roszczeń Przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu nie uchybiają przepisom o obowiązku naprawieniu szkody
Dziękuję za uwagę