REWITALIZACJA DZIELNICY „BLOKI” W CIECHANOWIE

PRZEDMIOT REWITALIZACJI Przedmiotem rewitalizacji jest Dzielnica „Bloki” – obszar poniemieckiej zabudowy wielorodzinnej z okresu okupacji, obejmujący około 100 budynków jednopiętrowych z użytkowym poddaszem, położona w północno – wschodniej części miasta pomiędzy ulicami 17 – go Stycznia, Narutowicza, Sienkiewicza (wraz z obszarem torów kolejowych), Świętochowskiego. Jest bardzo czytelna na planie miasta, co ilustrują zdjęcia zamieszczone poniżej.

Miasto Ciechanów

CEL REWITALIZACJI   Wyznaczony do rewitalizacji obszar stanowi pod względem historycznym i funkcjonalnym jeden z ważniejszych terenów miejskich. Koncentracja działań rewitalizacyjnych na tym obszarze gwarantuje najwyższą efektywność działań w stosunku do oczekiwanych efektów rewitalizacji, którymi będą: Przywrócenie wartości budynków Zagospodarowanie przestrzeni dzięki zieleni, placom zabw Zoorganizowanie miejsca dla małych imprez okolicznościowych (np. promocje regionu) Powstanie małych przedszkoli (dofinansowywanych przez UE) Zadbana zieleń Modernizacja chodników Powstanie domu dla młodzieży (np. miejsce ze stołem bilardowym, stołem do pinponga) Przywrócenie dworca do świetności Powstanie Domu dla seniorów 9duży odsetek ludzi w wielku poprodukcyjnym) Wzrost estetyczności miasta Poprawa warunków życia mieszkańców unikatowej dzielnicy.

OCENA STANU ISTNIEJĄCEGO Historia dzielnicy Budynki dzielnicy BLOKI zostały wybudowane w latach 1940 - 1942 przez administracje niemiecka i miały dostosować Ciechanów do pełnienia funkcji stolicy regencyjnej. W okresie rejencji za podstawowy problem w zagospodarowaniu nowych ziem uznano niedostatek mieszkań o standardzie odpowiednim dla urzędników administracji niemieckiej, dlatego od budowy osiedla mieszkaniowego zdecydowano się rozpocząć prace nad przebudowa miasta. Pierwsze roboty rozpoczęto w październiku 1940 roku. Domy różnicowano w zależności od pozycji w hierarchii społecznej przyszłych lokatorów – były to budynki przeznaczone dla dwóch, czterech i więcej rodzin, o różnym rozkładzie mieszkań i

standardzie. Nie zdążono zrealizować planów budowy osiedli domów jednorodzinnych dla pracowników instytucji rządowych. Wybudowano jedynie kilka willi jednorodzinnych we wschodniej części dzielnicy, m.in. tzw. „Willa Kocha”, pozostałe budynki to 2, 3 i 4-klatkowe bloki.

Kiedy już po okupantach zostały jedynie cmentarze i tablice upamiętniające miejsca zbrodni, osiedle na wiele dziesięcioleci stało się wizytówką miasta. Dzielnica „Bloki” stanowiła w 1945 roku zwarty obszar zabudowy mieszkaniowej, a stan techniczny budowli umożliwiał natychmiastowe zasiedlenie. Dzieląc duże mieszkania (o powierzchni liczącej często powyżej 100m²) na mniejsze uzyskano możliwość zasiedlenia ich większą ilością osób. W blokach zamieszkali nowi mieszkańcy, ludzie przybyli z różnych stron kraju, ze wsi oraz nielicznych ciechanowian. Osiedle usytuowane wśród bujnej zieleni, prezentowało się dobrze, a rozwiązania architektoniczne wykorzystujące dobre wzorce organizacyjne tamtych czasów sprzyjały wygodnemu życiu mieszkańców. Jeszcze w latach siedemdziesiątych robiło wrażenie: zadbane, pośród bujnej zieleni, były podziwiane przez mieszkańców.

Niestety mieszkańcy bloków, a również administratorzy (część budynków była w gestii Polskich Kolei Państwowych), nie dbali o stan techniczny obiektów. W kilka lat później, kiedy miasto stało się stolicą województwa i nastąpił gwałtowny rozwój infrastruktury Ciechanowa, powstawały zakłady przemysłowe, a wśród nich fabryka domów, mająca rocznie dawać miastu po kilka tysięcy mieszkań. Chyba wtedy uznano stare i już zniszczone budynki za niepotrzebne. Dotychczasowi mieszkańcy zaczęli przeprowadzać się do nowych lokali w dzielnicy Aleksandrówka. Budynki z „wielkiej płyty” stojące wprost na polach, posiadające centralne ogrzewanie i ciepłą wodę, były symbolem dobrego statusu materialnego. W poniemieckich blokach pozostawali ci, którzy nie mieli szansy na mieszkanie spółdzielcze, czy zakładowe.

Budynki przedstawiały coraz bardziej tragiczny obraz Budynki przedstawiały coraz bardziej tragiczny obraz. Oczywiście były próby ratowania ich, ale były to zwykle doraźne remonty. Gdzieś naprawiono dziurawy dach, gdzieś wymieniono rury kanalizacyjne, ale to nie zmieniło ponurego obrazu rzeczywistości. Lata dziewięćdziesiąte XX wieku dały pewną nadzieję. Niektórzy zaczęli wykupować mieszkania na własność, remontować je, ale nie dotyczyło to całych budynków. Bardzo szybko okazało się, że sami mieszkańcy nie poradzą sobie finansowo z remontami bloków. Zrozumiano, że potrzebny jest jakiś poważy plan rewitalizacji całego osiedla. Miasto, kilka lat temu, przeprowadziło eksperymentalnie remont jednego z budynków. Dzisiaj jest on wizytówką ul. Sienkiewicza, ale koszty jakie zostały poniesione są ogromne.

Odremontowany budynek przy ulicy Sienkiewicza

Stan obecny „Bloki” do dziś stanowią istotną część zasobów mieszkaniowych Ciechanowa, niestety są też jedna z najbardziej zdegradowanych dzielnic miasta. Rodzaj konstrukcji budynków, wchodzących w skład zasobów, niepodzielnie związany jest z okresem ich budowy. Miedzy budynkami z lat 40-tych wybudowane zostały w latach 60- tych 3-pietrowe budynki mieszkalne (tzw. „klocki”). W tej części miasta są również zlokalizowane prawie w całości zasoby PKP S.A., pochodzące z okresu II wojny światowej. Miedzy budynkami jest trochę nieuporządkowanej zieleni.

Budynki dzielnicy „Bloki” posiadają: fundamenty i ściany z cegły ceramicznej, ściany nośne z cegły pełnej, palonej o grubości 38 cm, w tym niektóre również z pustką termiczną, poza stropami nad piwnicami (cegła), pozostałe stropy drewniane, dachy dwuspadowe o konstrukcji drewnianej, z pokryciem dachówka ceramiczna i w kilku przypadkach-eternitem, podłogi z drewna, tynki zewnętrzne cementowo-wapienne, stolarkę okienną drewnianą, schody drewniane.

DIAGNOZA Powyższe uwarunkowania oraz stan techniczny budynków, charakteryzujący się niskim standardem i znacznym zdekapitalizowaniem, słabe wyposażenie zasobów oraz nieodpowiednia struktura zasiedlenia mieszkań, uzasadniają pilną potrzebę inwestowania celem utrzymania tych zasobów. Budynki w dzielnicy w większości wymagają odnowienia elewacji i docieplenia, remontów klatek schodowych, częściowo również wymiany pokrycia dachowego, a także wykonania instalacji centralnego ogrzewania.

Budynek mieszkalny przy ul. Sienkiewicza

Budynek mieszkalny przy ul. Sienkiewicza

Budynki mieszkalne przy ul. Wyzwolenia

Budynek mieszkalny przy ul. Świętochowskiego

Próby „upiększenia” budynku

Stan pokrycia dachowego – budynek przy ul. Sienkiewicza

Niekorzystna intensywność zabudowy i zaludnienia w osiedlu Bloki wymagają działań w kierunku poprawienia standardów zamieszkania. Problemem dzielnicy jest też konieczność modernizacji chodników osiedlowych i małej architektury, oraz brak zorganizowanych terenów rekreacyjnych, brak placów zabaw dla dzieci i miejsc spotkań dla młodzieży. Dużym problemem jest również niekorzystne zagospodarowanie terenów miedzy budynkami mieszkalnymi, gdzie znajdują się stare budynki gospodarcze i zniszczone blaszane garaże. Konieczne wydaje się uporządkowanie tych terenów.

Tereny zielone pomiędzy ul. Wyzwolenia i ul. Okrzei

Tereny zielone przy ul. Wyzwolenia

Większością budynków w imieniu gminy zarządza Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z. o.o. Jednak część z nich, będąca wcześniej w posiadaniu PKP, została sprzedana prywatnym właścicielom, którzy tworzą Wspólnoty Mieszkaniowe. Oprócz budynków mieszkalnych w dzielnicy wybudowana została hala, która obecnie używana jest do celów kulturalno- mieszkaniowych. Na parterze swoja siedzibę ma Towarzystwo Regionalne oraz Miedzywydziałowa Biblioteka Akademicka. Obecny stan techniczny tego budynku ilustrują poniższe zdjęcia:

Na ulicy Sienkiewicza zachowany jest zabytkowy odcinek drogi porytej kostka brukową.

Na omawianym obszarze znajduje się również budynek dworca kolejowego, który wymaga rozbudowy i kompleksowej modernizacji. Dworzec, oprócz dotychczasowych zadań, mógłby pełnić także funkcje handlowo-usługowe.

„Zaplecze” dworca PKP

Wejście na targowisko miejskie Obok dworca znajduje się targowisko miejskie, jedyny wyraźny obszar handlowo-usługowy w Ciechanowie, który w obecnym kształcie nie stanowi najlepszej wizytówki dla miasta. Właścicielem dworca wraz z całym zapleczem jest PKP, jednak Miasto podjęło już działania mające na celu komunalizacje tej nieruchomości. Wejście na targowisko miejskie

Mógłby w tym miejscu powstać nowoczesny kompleks dworcowy z częścią usługowo – handlową w postaci krytego bazaru. Tu również mogłoby powstać Centrum Informacji Turystycznej. W rejonie dzielnicy „Bloki” znajduje się wiele placówek oświatowych: Panstwowa Wyższa Szkoła Zawodowa (ulica Narutowicza 4A), I Liceum Ogólnokształcące (ulica 17 Stycznia 66), Zespół Szkół Nr 1 (ulica Powstańców Warszawskich 24), Zespól Szkół Nr 3 (ulica Okrzei 6). W dzielnicy Bloki mieścił się szpital miejski w czterech budynkach, obecnie w jednym z nich siedzibę ma Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej.

Siedziba MOPS – jeden z budynków dawnego szpitala

Budynki dawnego szpitala, aktualnie zamieszkiwane przez mieszkańców Ciechanowa

Budynek dawnego szpitala, aktualnie przeznaczony do rozbiórki

Dzielnica boryka się z istotnymi problemami społecznymi, zamieszkuje ja duży odsetek osób w wieku poprodukcyjnym. Obszar rewitalizowany cechuje się najwyższym odsetkiem osób, które korzystają z pomocy społecznej w porównaniu do reszty miasta.

WIZJA Pozyskanie dotacji europejskich na odnowę budynków, placy zabaw, budowę ścieżek rowerowych, poprawę stanu dróg Odnowienie starej dzielnicy w nowym nowoczesnym stylu Większa liczba mieszkań dla rodzin tego miasta i nie tylo, przyciągniecie nowych mieszkańców Przyciągniecie nowych inwestycji, obszar staje się bardziej atrakcyjny „zauważony” Stworzenie przy dworcu kolejowym nowego kompleksu handlowo – Usługowego Powstanie centrum informacji turystycznej

WNIOSKI Programem rewitalizacji objęty został cały obszar dzielnicy bloki. Głównym celem planu jest poprawa estetyki dzielnicy oraz warunków życia jej mieszkańców. Jako zadanie priorytetowe przyjeliśmy wykonanie modernizacji elewacji niszczejących budynków, naprawę pokrycia dachowego, wymianę stropów drewnianych, naprawę pokrycia dachowego. Do innych celów programu zaliczyliśmy: Zagospodarowanie terenów zielonych poprzez stworzenie nowoczesnych placów zabaw, Stworzenie miejsca spotkań dla młodzieży – kawiarnia wyposażona w stół bilardowy, piłkarzyki, stół do pinponga, itp. (mogłaby mieścić się w „krzywej hali” przy Pl. Piłsudskiego). Budowę ścieżki rowerowej prowadzącej do centrum miasta, Modernizację małej architektury dzielnicy Stworzenie punktu Informacji Turystycznej przy dworcu PKP

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ