Józef i Marianna Walczyńscy z Piekoszowa Żródło: https://sprawiedliwi.org.pl/pl/historie-pomocy/historia-pomocy-rodzina-walczynskich

W czasie wojny przez prawie 2 lata ukrywali pięciu Żydów: Judkę Bekiermana, Dawida Bekiermana, Judkę Baum,  Mojżesza Majera, Mojżesza Pozyckiego.

Historia pomocy Józef Walczyński pracował w garbarni w Białogonie (Kielce), której właścicielem był Judka Bekierman. Według relacji rodziny został poproszony o zarządzanie garbarnią, gdy nasiliły się łapanki Żydów w okolicy. Po pewnym czasie Judka Bekierman wraz z czwórką towarzyszy pojawili się w domu Józefa i poprosili o pomoc. Ten przyjął ich pod swój dach i ukrywał przez prawie 2 lata.

Latem mężczyźni ukrywali się na strychu, a zimną w oborze, w którym był „podwójny” żłób. Posiłki spożywali razem z Walczyńskimi i pomagali im w drobnych pracach domowych. Stanisław, syn Walczyńskich, wówczas pięcioletni, miło wspominał Dawida, który robił mu zabawki z drewna. Walczyńscy musieli tłumaczyć sąsiadom, komu gotują tak dużo jedzenia i dlaczego drzwi ich domu są wiecznie zamykane na skobel. Żydzi ukrywali się do stycznia 1945 r.

1939 194 0 194 5 194 4 194 3 194 2 194 1 WYBUCH II WOJNY SWIATOWEJ UTWORZENIE PIERWSZEGO GETTA NAKAZ NOSZENIA OPASEK Z GWIAZDA DAWIDA PRZEZ LUDNOSC ZYDOWSKA W GENERALNYM GUBERNATORSTW IE STOPNIOWE OGRANICZANIE PRAW LUDNOŚCI ŻYDOWSKIEJ (KONFISKATY MIENIA, ZAKAZ PRZEMIESZCZANIA SIĘ, ZAKAZ HANDLU) TWORZENIE GETT PIERWSZE TRANSPORTY DO OBOZU W AUSCHWITZ DALSZE OGRANICZENIA PRAW ŻYDÓW PIERWSZE MASOWE EGZEKUCJE PIERWSZE POGROMY WPROWADZENIE KAR PRZEZ WŁADZE OKUPACYJNE ZA POMOC ŻYDOM NA TERENIE GETTA DECYZJA WŁADZ NAZISTOWSKICH O OSTATECZNYM ROZWIĄZANIU KWESTII ŻYDOWSKIEJ MASOWE DEPORTACJE DO OBOZÓW ZAGŁADY POCZĄTKI EKSTERMINACJI PIERWSZE OFIARY WŚRÓD POLAKÓW ZA UKRYWANIE ŻYDÓW LIKWIDACJA GETT POWSTANIE W GETCIE WARSZAWSKIM PRĘŻNA DZIAŁALNOŚĆ SZMALCOWNIKÓW I DENUNCJATORÓW EGZEKUCJE NA RODZINACH WOLSKICH I ULMÓW ZA UKRYWANIE ŻYDÓW OSTATNIE TRANSPORTY DO OBOZÓW KONCENTRACYJNYCH WKROCZENIE ARMII CZERWONEJ KAPITULACJA NIEMIEC LIKWIDACJA OBOZÓW KONCENTRACYJNYC H JUDKA BEKIERMAN PRZEBYWA NA TERENIE OBOZU PRACY WYWIEZIENIE RODZINY JUDKI BEKIERMANA DO OBOZU W TREBLINCE JUDKA BEKIERMAN WRAZ ZE ZNAJOMYMI ORGANIZUJE UCIECZKĘ Z OBOZU PRACY PAŃSTWO WALCZYŃSCY DECYDUJĄ SIĘ NA POMOC JUDCE I JEGO TOWARZYSZOM OPUSZCZENIE DOMU PAŃSTWA WALCZYŃSKICH PRZEZ JUDKĘ I TOWARZYSZY

Józef Walczyński i uratowani przez niego Żydzi Źródło: http://www.radio.kielce.pl/post-14993

Co się działo z ukrywanymi po zakończeniu II wojny światowej? Dawid Bekierman zaraz po wojnie zginął z rąk Polaków. Kolejny wyemigrował do Francji, jeden był w Niemczech, a dwóch przebywało w Stanach Zjednoczonych. Przez długi czas po wojnie przysyłali Walczyńskim listy i pocztówki, ale nie wszystkie ponoć dochodziły.

Kto i kiedy zainicjował odznaczenie Walczyńskich? Manny Bekier dopiero po śmierci swojego ojca - Judki Bekiermana dowiedział się z dokumentów, kto uratował ojcu życie podczas Holokaustu. Przez 20 lat szukał rodziny Walczyńskich, potem w ciągu roku udało się załatwić wszystkie formalności w Instytucie Yad Vaschem. Ocaleni Żydzi starali się o przyznanie polskiej rodzinie medalu Sprawiedliwy wśród Narodów Świata już w latach sześćdziesiątych, ale p. Józef odmawiał, bo nie chciał zaszkodzić rodzinie jak też obawiał się pomówień, jakoby ukrywał Żydów za pieniądze.

Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata wręczył potomkom Marianny i Józefa Walczyńskich ambasador Izraela w Polsce Cewi Rawner.

Manny Bekierman w swoim przemówieniu opowiadał o staraniach swojego ojca o tytuł Sprawiedliwych wśród Narodów Świata dla państwa Walczyńskich: Mój ojciec był zawsze wdzięczny Józefowi i jego żonie i pragnął, by każdy dowiedział się o ich odważnym czynie. W latach 60. mój ojciec podjął kroki do uznania państwa Walczyńskich za Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Józef nie był jednak zainteresowany rozgłosem. Możliwe, że czasy nie były przychylne dla tego typu rozgłosu. Według mnie, ratowanie Żydów nie było w tamtym okresie czymś, czym można się było chwalić. Jest tu ze mną moja żona, moje dwie córki, mój zięć oraz mój wnuk. Jesteśmy tu; cztery pokolenia, które nie mogłyby tu stać, gdyby nie odwaga Józefa i Marianny Walczyńskich. Przebyliśmy drogę z naszych domów w USA, żeby być z Wami i móc złożyć hołd pamięci państwu Walczyńskim. Józef i Marianna Walczyńscy były zwykłymi ludźmi, który człowieczeństwo powinno służyć jako wzór dla nas wszystkich. Byli światłem podczas ciemnej nocy. Działalność takich ludzi, jak oni, daje nam nadzieję oraz oświetla drogę całej ludzkości. Józef i jego żona byli świadomi niebezpieczeństwa, jakie ciążyło nad ich rodziną – nie tylko ze strony Niemców, ale i lokalnej ludności. Mimo to podjęli ryzyko. Poświęcili swoje normalne życie (…) i wystąpili przeciwko amoralnemu prawu. Mój ojciec napisał w poświadczeniu: „Józef dzielił się z nami ostatnim kęsem chleba, nie żądając zapłaty”. Zawsze będziemy pamiętać o Józefie i Mariannie Walczyńskich.

W lipcu 2013 r. w 67. rocznicę pogromu Żydów w Kielcach pod synagogą odsłonięto tablice upamiętniające Sprawiedliwych, w tym Mariannę i Józefa Walczyńskich.

„Niezwykłe historie. Polacy ratujący Żydów w regionie świętokrzyskim” W jaki sposób realizowaliśmy projekt?

1. Wybór Sprawiedliwego Walczyński Józef Piekoszów Walczyńska Marianna Furmanek Stanisław Daleszyce k. Kielc Śliwiński Leon Niwy Grabda Jan Rakówka Stradowska Maria Chmielnik Grabda Witold Stradowski Wacław Kiciński Karol Chęciny Stradowska-Wrzesień Kazimiera Kicińska Janina Sygadlewicz Kazimierz Bodzentyn Kuczaty Karol Radlin k. Kielc Sygadlewicz Maria Kuczaty-Bakoniewska Emilia Ścisło Wacław Partyka Władysław Drugnia k. Chmielnika Wróblewski Józef Mirocice Partyka Marianna Wróblewska Marianna Partyka Józefa Walczyński Józef Piekoszów Pękalski Franciszek Łagów Walczyńska Marianna

2. Wyszukiwanie informacji na temat państwa Walczyńskich Zasoby strony internetowej Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN

Wyszukiwarka Google

4. Szukanie informacji na temat państwa Walczyńskich w najbliższym otoczeniu

5. Przeprowadzenie wywiadu z wnuczką oraz synową państwa Walczyńskich

6. Warsztaty w Świętokrzyskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli

7. Warsztaty w szkole

8. Warsztaty w terenie

Tu wstaw zdjęcia lub filmik

9. Refleksje własne