Jak korzystać z Internetu zgodnie z prawem? Prawa autorskie Jak korzystać z Internetu zgodnie z prawem?

Co to jest? Prawa autorskie, mówiąc najprościej, jest to ogół praw przysługujących autorowi dzieła. Przepisy, w których są zawarte regulacje do posługiwania się dziełem twórcy i czerpaniem z nich korzyści. Zagadnienia praw autorskich w Polsce reguluje dokument z dnia 4 lutego 1994 roku o prawach autorskich i pokrewnych.

Pojęcia związane z prawem autorskim Ustawa – akt prawny o charakterze powszechnie obowiązującym Twórca – osoba, która jest autorem danego materiału Utwór – jest przedmiotem prawa autorskiego, każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze,  niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia

Co to jest licencja? Licencja to dokument prawny lub umowa, określająca warunki korzystania z utworu jako dobra, którego dana licencja dotyczy.

Wolna licencja Jest to rodzaj licencji, pozwalający na dowolne modyfikowanie i redystrybucje, czego zazwyczaj zabrania prawo autorskie. Trzeba jednak pamiętać, że wolna licencja to nie jest zrzeczenie się praw!  Za datę powstania tej licencji uważa się rok 1989, lecz dopiero w 1991 przyjęła swoją ostateczną formę.

Użytek publiczny i prywatny Użytek prywatny Użytek publiczny Na czym polega? Polega na wykorzystaniu utworu w prywatnych celach, czyli oglądanie go, kopiowanie na płytę itd. Polega na publicznym przedstawieniu utworu, wśród nieznajomych lub znanych Jak przestrzegać? Nie wolno pokazywać szerszej publiczności niż grono rodziny lub przyjaciół. Nie wolno zmieniać treści utworu i trzeba pokazywać źródła i autora tekstu.

Plagiat jawny, a plagiat ukryty Co to jest? Jest to plagiat polegający na kompletnym przepisaniu tekstu „słowo w słowo”. Jaka grozi kara? Grzywna. Jakie formy wyróżniamy? Klasyczny plagiat, przepisywanie wypracowań. Jest to plagiat polegający na przepisaniu tekstu zmieniając tylko dobór słów ( sens pozostaje ten sam). Grzywna lub pozbawienie wolności. Klasyczny plagiat, ściąganie, przepisywanie zadań domowych.

Co to jest piractwo komputerowe? Piractwo komputerowe to działalność polegająca na łamaniu prawa autorskiego, poprzez nielegalne kopiowanie i posługiwanie się własnością intelektualną, bez zgody autora utworu. Często spotykaną formą piractwa jest nielegalne kopiowanie oprogramowania wbrew warunkom umowy licencyjnej.

Kary za piractwo Kara grzywny Ograniczenie wolności, czy nawet więzienie Maksymalnie może to być 2 lub 5 lat, w zależności do tego czy ktoś uczynił z tego dochodową działalność, zorganizował ją i nią kierował.

Jak korzystać z gier ? Ściąganie gier z neta nie jest nielegalne. Nielegalne jest wówczas, gdy ściągamy, wypalamy na płytki i sprzedajemy.

Prawa autorskie do muzyki Tak zwane ,, wypalanie“ płyt na własny użytek jest dozwolone. W praktyce oznacza to mniej więcej tyle, że nie możemy zrobić stu kopii zapasowych i ich sprzedawać znajomym. Cel własnego użytku może być naukowy, kolekcjonerski, archiwalny czy też rozrywkowy. A zatem ściągnięcie paru utworów z sieci i  wypalenie płyty stanowi użytek rozrywkowy. Płytę taką możemy nawet podarować, na co z kolei pozwala nam art. 23 ust.2 ustawy o prawie autorskim Zakres własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów  przez naszych partnerów, rodzinę i znajomych. Pamiętajmy, że mówimy o utworach rozpowszechnionych, tzn.  jakikolwiek sposób udostępnione publicznie (za zgodą właściciela praw autorskich).

Prawa autorskie do zdjęć Każdy obraz w Internecie (profesjonalna fotografia lub rysunek trzylatka ) podlega prawu autorskiemu. Zawsze gdy chcemy zrobić zdjęcie osobie nie znanej, musimy ją zapytać o zgodę. Fotografia tłumu – nikogo nie trzeba pytać o zdanie i można je wstawić na różne strony www. Takiemu prawu nie podlegają jednak krajobrazy.    Co zrobić gdy to prawo jest łamane na nas? Możemy oczywiście poprosić sprawcę, aby naprawił szkodę. Jeśli tego nie zrobi: Mamy prawo pozwać go do sądu Trzeba jednak pamiętać że to przestępstwo ulega przedawnieniu po okresie lat 10.    

Prawa autorskie do filmów Określają reguły dysponowania własną twórczością oraz korzystania z twórczości cudzej. Można swoim krewnym i znajomym pożyczać, bądź wykonywać kupię książek, filmów i albumów muzycznych. Nie jest to jednak dozwolone w przypadku programów komputerowych lub gier. Podczas zajęć z uczniami można pokazywać fragmenty filmów lub nawet całe filmy. Pod warunkiem, że: nie ma to charakteru komercyjnego, ściśle wiąże się z realizacją statutowych zadań szkoły, filmy te zostały kupione legalnie, czyli nie zostały udostępnione publicznie i są rozpowszechniane za zezwoleniem twórców. Dozwolone jest tworzenie multimedialnych prezentacji, które zawierają cudze utwory(zdjęcia, filmy, muzykę) i wykonywanie ich jako pomoc dydaktyczną na zajęciach w szkole, czy udostępniania w bibliotece szkolnej. Cytowane utwory powinny być opatrzone stosownym zapisem bibliograficznym.

BIBLIOGRAFIA Strony WWW: Katarzyna Poloczek (2010)    Dozwolony użytek chronionych utworów,   http://prawo-autorskie.wieszjak.pl/prawa-autorskie/208738,Dozwolony-uzytek-chronionych-utworow.html ,  [14.05.2011] Adam Wilemajtys (2009)     Publiczny dozwolony użytek w prawie autorskim, http://www.eprawnicy.pl/opinie-ekspertow/publiczny-dozwolony-uzytek-w-prawie-autorskim/menu-id-192.html ,  [14.05.2011] Anna Galant, (2007),    http://prawo.money.pl/aktualnosci/okiem-ekspertaartykul/nawet;amatorskie;zdjecia;z;wakacji;chronione;sa;prawem;autorskim,14,0,260366.html#    [ 12.05.11] Tomasz Kozłowski, (2007), Licencje WolnegoOprogramowania, http://pl.wikipedia.org/wiki/Licencja_Wolnego_Oprogramowania  , [11.05.2011] S.Czachrowski, (2008) Plagiat, http://pl.wikipedia.org/wiki/Plagiat , [10.05.2011] mgr. Dżyszla, (2008) Czym jest plagiat, http://forum.dzyszla.aplus.pl/topic480.html [10.05.2011] Tomek Ganicz, (2006), Licencje Creative Commons, http://creativecommons.pl/%20–%20ta%20strona%20jest%20stroną%20firmy%20Creative%20Commons%20Polska%20–%20jest%20to%20firma%20i%20można%20tam%20przeczytać%20więcej%20informacji%20na%20temat%20licencji , [06.05.11] Alek Tarkowski, (2001), Poznaj licencje Creative Commons , http://creativecommons.pl/poznaj-licencje-creative-commons/ , [ 06.05.11] Książki: Golat Rafał,  Prawo autorskie i prawa pokrewne, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2006, IV wydanie zaaktualizowane