Chmury i ich charakterystyka Autor: Magdalena Drag Kl. 3 „c” Gimnazjum nr 2 w Nisku Nisko, marzec 2011 Przedmiot: geografia ,

Legenda zakończ pokaz wróć do spisu treści wróć do poprzedniego slajdu

Spis tresci , Chmura Podział chmur Gatunki chmur Odmiany chmur Słowniczek Ciekawostki Quiz Bibliografia

Chmury Wysokie Niskie Pionowe Cirrus Altostratus Stratus Nimbostratus Średnie Niskie Pionowe Cirrus Altostratus Stratus Nimbostratus Cirrostratus Altocumulus Stratocumulus Cumulonimbus Cirrocumulus Cumulus Pierzaste Warstwowe Kłębiaste

Chmura Obserwowane w atmosferze, skupisko kondensatu pary wodnej (kropli lub kryształków). Powstawanie: ochładzanie zmniejsza zdolność powietrza do zatrzymywania pary wodnej. Ochładzanie do temperatury punktu rosy powoduje nasycenie pary wodnej, dalsze ochładzanie wywołuje przesycenie i kondensację.

Chmury wysokie Chmury znajdujące się na wysokości od 5 do 13 km (w strefie umiarkowanej) od ziemi. Są to chmury zbudowane z kryształków lodu. Na chmurach wysokich często tworzą się zjawiska typu halo.

, Chmury Srednie Chmury średnie to chmury znajdujące się na wysokości od 2 do 7km od ziemi. Są to chmury mieszane, zbudowane z kryształków lodu i kropel wody.

Chmury Niskie Chmury niskie to chmury znajdujące się na wysokości do 2 km (w strefie umiarkowanej) od ziemi. Są to chmury zbudowane z kropel wody.

Chmury pionowe Chmury o dużej rozciągłości pionowej, tak, że często przekraczają granicę pięter i ze względu na to nie mogą być klasyfikowane na podstawie wysokości.

Chmury pierzaste Chmury pierzaste są zwiastunami zmiany pogody. Zwykle wisząca na błękitnym niebie w postaci włókien, kłębów pierza lub lodowych chorągiewek. Są delikatne, jak gdyby nadmuchane.

chmury warstwowe Najwyraźniej chmury warstwowe widoczne są podczas zbliżania się ciepłego powietrza na obszar, w którym panują jeszcze znajdujące się nisko masy chłodnego powietrza. Niebieskie dotąd niebo staje się coraz bledsze, wokół Słońca występuje zjawisko halo. Mogą one mieć kształt warstwowy lub postrzępiony w niektórych miejscach niekiedy są tak cienkie, że Słońce prześwieca jak przez mleczną szybę

_ Chmury klebiaste , Gdy na niebie zbiera się na burzę rozwijają się chmury kłębiaste. Początkowo są małe, okrągłe chmurki, które wyrastają na potężne wieżyce chmur. Są to chmury o bardzo wyraźnie zaznaczających się, ostrych brzegach. Jednakże na górnych brzegach, przy burzliwej pogodzie, utworzone z chmur wieżyce ulegają postrzępieniu.

Cirrus (Ci) To po polsku chmura pierzasta. Zbudowana jest z kryształków lodu. Takie chmury nigdy nie dają opadów deszczu ani śniegu. Występuje na wysokości od 6000 do 12000 m. Ma kształt oddzielnych, białych, delikatnych włókien bądź białych ławic czy też wąskich pasm. Występuje zjawisko mamma. Więcej informacji

Cirrus Cirrus intortus Cirrus radiatus Cirrus vertebratus Gatunki: Cirrus fibratus Cirrus uncinus Cirrus spissatus Cirrus castellanus Cirrus floccus Odmiany: Cirrus intortus Cirrus radiatus Cirrus vertebratus Cirrus duplicatus Cirrus intortus (Ci in) Cirrus radiatus (Ci ra) Cirrus vertebratus (Ci ve) Cirrus duplicatus (Ci du)

Cirrocumulus (Cc) Chmura kłębiasto-pierzasta, występująca na wysokości od 6000 do 12000 m, zbudowane są z kryształków lodu, nie dają opadów. Często towarzyszy jej virga lub mamma. Wygląd: Cienka, biała ławica, płat lub warstwa chmur bez cieni, złożona z bardzo małych członów w kształcie ziaren, zmarszczek. Więcej informacji

Cirrocumulus Cirrocumulus stratiformis Cirrocumulus lenticularis Gatunki: Cirrocumulus stratiformis Cirrocumulus lenticularis Cirrocumulus castellanus Cirrocumulus floccus Odmiany: Cirrocumulus undulatus Cirrocumulus lacunosus

Cirrostratus (Cs) Chmura warstwowo-pierzasta, nie daje opadów. Składa się głównie z kryształków lodu w kształcie blaszek. Występuje na wysokości od 6 000 do 12 000m. Wygląd: przejrzysta biała zasłona z chmur o włóknistym lub gładkim wyglądzie, pokrywająca niebo całkowicie lub częściowo i zwykle powodująca występowanie zjawiska halo. Więcej informacji

Cirrostratus Gatunki: Cirrostratus fibratus Cirrostratus nebulosus Odmiany: Cirrostratus duplicatus Cirrostratus undulatus Cirrus intortus (Ci in) Cirrus radiatus (Ci ra) Cirrus vertebratus (Ci ve) Cirrus duplicatus (Ci du)

Altocumulus (Ac) Chmury kłębiaste występują na wysokości 2000m– 7000m. Przynoszą bardzo małe opady. Zbudowane są z kropelek wody, kryształów lodu. Towarzyszy im virga, Wygląd: biała lub szara ławica lub warstwa chmur, złożona z płatów, zaokrąglonych brył, niekiedy o wyglądzie częściowo włóknistym lub rozmytym. mamma. Więcej informacji

Altocumulus Gatunki: Altocumulus stratiformis Altocumulus lenticularis Altocumulus castellanus Altocumulus floccus Odmiany: Altocumulus perlucidus Altocumulus opacus Altocumulus duplicatus Altocumulus undulatus Altocumulus radiatus Altocumulus lacunosus Cirrus intortus (Ci in) Cirrus radiatus (Ci ra) Cirrus vertebratus (Ci ve) Cirrus duplicatus (Ci du)

Altostratus (As) Chmura warstwowa. Składa się z kropel wody i kryształków lodu. Występuje na wysokości od 2000m do 5000m. Towarzyszy jej opad drobnego deszczu lub śniegu, virga, praecipitatio, pannus, mamma. Wygląd: gruba i gęsta, niebieska albo szara warstwa, przez którą słońce lub księżyc przeświecają jak przez matowe szkło. Więcej informacji

Altostratus Gatunki: Brak podziału na gatunki Odmiany: Altostratus opacus Altostratus duplicatus Altostratus undulatus Altostratus radiatus Cirrus intortus (Ci in) Cirrus radiatus (Ci ra) Cirrus vertebratus (Ci ve) Cirrus duplicatus (Ci du)

Cumulus (Cu) Chmura kłębiasta, złożona z kropel wody. Towarzyszą im małe opady deszczu oraz następujące zjawiska: pileus, velum, virga, praecipitatio, arcus, pannus, tuba. Wygląd: oddzielna, gruba, biała chmura. Więcej informacji

Cumulus Gatunki: Cumulus humilis Cumulus mediocris Cumulus congestus Cumulus fractus Odmiany: Cumulus radiatus Cirrus intortus (Ci in) Cirrus radiatus (Ci ra) Cirrus vertebratus (Ci ve) Cirrus duplicatus (Ci du)

Cirrocumulus...

Stratocumulus (Sc) Chmura warstwowo-kłębiasta. Złożona z kropel chmurowych wody. Niekiedy towarzyszą jej niewielkie opady deszczu lub virga. Przeważnie występuje poniżej 2400 Wygląd: szare warstwy albo wiele płatów przypominających kształtami bryły. m. Więcej informacji

Stratocumulus Gatunki: Stratocumulus stratiformis Stratocumulus lenticularis Stratocumulus castellanus Odmiany: Stratocumulus opacus Stratocumulus duplicatus Stratocumulus undulatus Stratocumulus radiatus Stratocumulus lacunosus Cirrus intortus (Ci in) Cirrus radiatus (Ci ra) Cirrus vertebratus (Ci ve) Cirrus duplicatus (Ci du)

Stratus (St) Chmura warstwowa, której podstawa znajduje się poniżej 2000 metrów nad ziemią. Towarzyszy jej opad mżawki, bardzo drobnego deszczu lub praecipitatio. Powodują ocieplenie nocą i ochłodzenie w ciągu dnia. Chmura stratus różni się od mgły tym, że jej podstawa nie styka się z ziemią. Wygląd: chmura w postaci jednolitej białej lub szarawej warstwy. Więcej informacji

Stratus Gatunki: Stratus nebulosus Stratus fractus Odmiany: Stratus opacus Stratus undulatus Cirrus intortus (Ci in) Cirrus radiatus (Ci ra) Cirrus vertebratus (Ci ve) Cirrus duplicatus (Ci du)

Nimbostratus (Ns) Chmura warstwowa deszczowa. Złożona jest z kropel wody oraz kryształków lodu. Towarzyszą jej ciągłe opad y deszczu, śniegu oraz następujące zjawiska: praecipitatio, pannus, virga. Dolna podstawa chmury występuje na wysokości 200m-500m, grubość chmury dochodzi do 4km-6km. Wygląd: chmura w postaci ciemnoszarej jednolitej warstwy, zazwyczaj całkowicie zasłaniającej niebo. Więcej informacji

Nimbostratus Gatunki: Brak podziału na gatunki Odmiany: Brak podziału na odmiany Cirrus intortus (Ci in) Cirrus radiatus (Ci ra) Cirrus vertebratus (Ci ve) Cirrus duplicatus (Ci du)

Cumulonimbus (Cb) Więcej informacji Chmura kłębiasta deszczowa, mają wysokość 17 km, z podstawą 2-7 km nad ziemią. Zbudowane są z kropel wody(na dole) i z kryształków lodu(u góry). Towarzyszą im gwałtowne opady deszczu, śniegu lub gradu z wyładowaniami elektrycznymi oraz następujące zjawiska: tuba, praecipitatio, virga, pannus, incus, mamma, pileus, velum, arcus. Wygląd: gęsta chmura rozbudowana pionowo, przypominająca kowadło, czy grzyb.   Więcej informacji

Cumulonimbus Gatunki: Cumulonimbus calvus Cumulonimbus capillatus Odmiany: Brak podziału na odmiany Cirrus intortus (Ci in) Cirrus radiatus (Ci ra) Cirrus vertebratus (Ci ve) Cirrus duplicatus (Ci du)

Gatunki chmur Fibratus Uncinus Spissatus Castellanus Floccus Stratiformis Nebulosus Lenticularis Fractus Humilis Mediocris Congestus Calvus Capillatus

Fibratus Oddzielne chmury lub cienka zasłona, składająca się z prawie prostoliniowych albo mniej lub bardziej nieregularnie zakrzywionych włókien, które jednak nie są zakończone haczykami lub kłaczkami.

uncinus Są często w kształcie przecinka, zakończonego u wierzchołka haczykiem lub kłaczkiem, którego górna część nie posiada wypukłości o zaokrąglonych kształtach.

spissatus Są tyle gęste optycznie, że mają wygląd szarawy, gdy są obserwowane w kierunku Słońca.

castellanus Chmury, które w górnej części miejscami wykazują wypukłości w postaci wieżyczek, nadającym im wygląd ząbkowany. Wieżyczki te posiadają wspólną podstawę i wydają się ułożone wzdłuż pewnych linii.

floccus Gatunek, w którym każdy człon chmury jest małym kłębiastym kłaczkiem, dolna część kłaczka jest mniej lub bardziej postrzępiona. Często towarzyszy jej virga.

Stratiformis Chmury rozpostarte w postaci rozległego poziomego płata lub warstwy.

Nebulosus Chmura w postaci mglistej zasłony lub warstwy, nie wykazującej wyraźnych szczegółów.

Lenticularis Chmury w kształcie soczewek lub migdałów, często bardzo wydłużone i zwykle o wyraźnych zarysach.

Fractus Chmury o nieregularnych kształtach i wyraźnie postrzępionym wyglądzie.

Humilis Chmury o małej rozciągłości pionowej, zwykle jak gdyby spłaszczone.

Mediocris Chmury o umiarkowanej rozciągłości pionowej, których wierzchołki wykazują niewielkie wypukłości.

Congestus Chmury wyraźnie rosnące, przeważnie o dużej rozciągłości pionowej; ich górna pączkująca część często posiada wygląd kalafiora.

Calvus Chmura, w górnej części której przynajmniej pewne wypukłości zaczynają zatracać zarysy chmur kłębiastych, lecz nigdzie nie wykazują jeszcze cech chmur pierzastych. Wypukłości i części pączkujące wykazują tendencję do utworzenia białego masywu.

Capillatus Chmura której części szczytowe są wyraźnie pierzaste o budowie włóknistej lub prążkowanej, często posiadają kształt kowadła, pióropusza albo zwichrzonej czupryny. Zwykle towarzyszy jej opad przelotny lub burza a czasem grad.

Odmiany Chmur Intortus Vertebratus Undulatus Radiatus Lacunosus Duplicatus Perlucidus Opacus

Intortus Chmury których włókna są nieregularnie powyginane i sprawiają wrażenie poplątanych chaotycznie.

Vertebratus Chmury, których części składowe są ułożone w sposób przypominający żebra, kręgosłup lub szkielet ryby.

Undulatus Chmury w postaci sfalowanych ławic, płatów lub warstw. Niekiedy widoczne są dwa kierunki sfalowania.

Radiatus Chmury wykazujące szerokie, równoległe pasma albo ułożone w równoległe pasma, które wskutek perspektywy pozornie zbiegają się do jednego punktu horyzontu.

Lacunosus Ławice, płaty lub warstwy chmur, zwykle dość cienkie, charakteryzujące się obecnością mniej lub bardziej regularnie rozłożonych zaokrąglonych otworów. Wyglądem przypominają sieć lub plaster miodu.

Duplicatus Ławice, płaty lub warstwy chmur, ułożone jedna nad drugą na nieco różnych poziomach, niekiedy częściowo połączone ze sobą.

 Perlucidus Rozległa ławica, płat lub warstwa chmur o wyraźnych, czasami bardzo małych przerwach między ich członami.

Opacus Rozległa ławica, płaty lub warstwa chmur, których większa część jest na tyle nieprzeświecająca, że całkowicie zasłania Księżyc lub Słońce.

Zjawiska szczególne Virga Mamma Arcus Pannus Praecipitatio Velum Pileus Tuba Incus

Virga Opad (deszcz lub śnieg), który nie dociera do powierzchni Ziemi, ponieważ wyparowuje na większych wysokościach. virga mamma arcus pannus praecipitatio velum pileus tuba incus

Mamma Wypukłości znajdujące się w dolnej części chmury, wyglądem przypominające wymiona.

ARCUS Chmura szelfowa, wał szkwałowy (łac. arcus) – chmura przypominająca poprzecznym przekrojem poziomy klin. Jest ona przytwierdzona do podstawy chmury macierzystej. W rejonie jej występowania zazwyczaj pojawiają się silne opady i porywisty wiatr, szkwał.

Pannus Strzęp chmur poniżej chmury opadowej warstwowo-deszczowej.

Praecipitatio Opad deszczu, gradu, śniegu, słupków lodowych, itp. o różnym natężeniu docierający do powierzchni ziemi.

Velum Zasłona o dużej rozciągłości poziomej, znajdująca się tuż nad wierzchołkami jednej lub kilku chmur o budowie kłębiastej, albo też przylegająca do ich górnej części. Chmury te często ją przebijają.

Pileus Chmura towarzysząca o małej rozciągłości poziomej w kształcie czapki lub czepka. Chmura ta występuje nad wierzchołkiem chmury o budowie kłębiastej lub przylega do wierzchołka, który ją niejednokrotnie przebija.

Tuba Kolumna lub lej, wyrastające z podstawy chmur. Zjawisko to wskazuje na istnienie mniej lub bardziej silnego wiru.

Incus Górna część chmury, rozpostarta w kształcie kowadła o gładkim, włóknistym lub prążkowanym wyglądzie.

Slowniczek _ Atmosfera Halo Kondensacja w meteorologii Para nasycona Temperatura punktu rosy Fizyka chmur

Halo Halo (tarcza słoneczna) – zjawisko optyczne - świetlisty, biały lub zawierający kolory tęczy, pierścień widoczny wokół słońca lub księżyca. Zjawisko wywołane jest załamaniem na kryształach lodu i odbiciem wewnątrz kryształów lodu znajdujących się w chmurach pierzastych piętra wysokiego lub we mgle lodowej.

Atmosfera Gazowa powłoka otaczająca planetę o masie wystarczającej do utrzymywania wokół siebie warstwy gazów, w wyniku działania grawitacji.

Kondensacja w meteorologii Powstawanie chmur wskutek kondensacji pary wodnej w krople wody w atmosferze. Ochładzanie zmniejsza zdolność powietrza do zatrzymywania pary wodnej. Dalsze ochładzanie poniżej tzw. temperatury punktu rosy powoduje nasycenie, po której następuje kondensacja.

Temperatura punktu rosy Temperatura, w której, przy danym składzie gazu lub mieszaniny gazów i ustalonym ciśnieniu, może rozpocząć się proces skraplania gazu lub wybranego składnika mieszaniny gazu.

Para nasycona Gaz pozostający w równowadze z fazą ciekłą tej samej substancji. Para ta ma największe możliwe dla danej temperatury ciśnienie i gęstość.

Fizyka chmur Chmury będące obiektami badania fizyki chmur to zbiorowiska unoszących się w powietrzu cząstek w postaci kropelek wody lub kryształków lodu albo ich mieszaniny

Ciekawostki Kto wymyślił nazwy chmur? Jak wyglądają chmury na innych planetach? Hm... Chmura czy mgła? Zgubiłeś cień? Hm... ‘strato’ czy ‘cumulus’?

Kto wymyslil nazwy chmur? , - Kto wymyslil nazwy chmur? W klasyfikacji chmur używa się określeń w języku łacińskim, by opisać ich wygląd i wysokość na jakiej się tworzą. Taki sposób klasyfikacji został wymyślony w 1803 roku, przez angielskiego chemika Luke`a Howarda. Użył on następujących słów łacińskich: cirrus, które oznacza "lok włosów"; stratus, oznaczające "warstwę"; cumulus - "stos"; i nimbus - "ulewa".

Jak wygladaja chmury na innych planetach? , , Jak wygladaja chmury na innych planetach? Chmury na Wenus są całe zbudowane z kropelek kwasu siarkowego. Mars posiada wysokie cienkie chmury zbudowane z lodu. Jowisz i Saturn posiadają chmury zbudowane z amoniaku. wodorosiarczku. amonu i wody. Uran i Neptun posiadają atmosfery zdominowane przez chmury metanu. Księżyc Saturna Tytan posiada chmury zbudowane z azotu, metanu i prostych związków organicznych

Hm... Chmura czy mgla? - Chmury Stratus tworzą niską warstwę, przykrywają niebo jak koc. Rozwijają się one w poziomie, w przeciwieństwie do pionowo rozbudowanych chmur Cumulus. Mogą się też tworzyć jedynie kilka metrów nad ziemią - są wtedy niczym innym jak mgłą!

, - Zgubiles cien? , Przez chmury Altostratus Słońce jest widoczne jak gdyby za matowym szkłem: nie masz co szukać swojego cienia na ziemi, nie znajdziesz go! I nie zapomnij zabrać parasola.

Hm... ‘strato’ czy ‘cumulus’? Termin Stratocumulus został wprowadzony przez niemieckiego fizyka i meteorologa Ludwiga Kaemta w 1840 roku na oznaczenie chmury, która nie jest wystarczająco płaska, żeby być nazwana stratusem ale nie jest też wystarczająco konwekcyjna, żeby być nazwana cumulusem.

Quiz Pytanie 1 Pytanie 2 Pytanie 3 Pytanie 4 Pytanie 5

Pytanie 1 W jakim języku utworzono nazwy chmur? greckim angielskim po łacinie

Pytanie 1 W jakim języku utworzono nazwy chmur? greckim angielskim po łacinie Źle! Poprawna odpowiedź to odpowiedź C!

Pytanie 1 W jakim języku utworzono nazwy chmur? greckim angielskim po łacinie Dobrze 

Pytanie 2 Jak dzielimy chmury? wysokie, niskie, średnie, poziome poziome, pionowe wysokie, średnie, niskie, pionowe

Pytanie 2 Jak dzielimy chmury? wysokie, niskie, średnie, poziome poziome, pionowe wysokie, średnie, niskie, pionowe Źle! Poprawna odpowiedź to odpowiedź C!

Pytanie 2 Jak dzielimy chmury? wysokie, niskie, średnie, poziome poziome, pionowe wysokie, średnie, niskie, pionowe Dobrze 

Pytanie 3 Co to za chmura? cumulus stratocumulus cirrus

Pytanie 3 Co to za chmura? cumulus stratocumulus cirrus Źle! Poprawna odpowiedź to odpowiedź A!

Pytanie 3 Co to za chmura? cumulus stratocumulus cirrus Dobrze 

Pytanie 4 Która z podanych chmur to chmura burzowa? stratus stratocumulus cumulonimbus

Pytanie 4 Która z podanych chmur to chmura burzowa? stratus stratocumulus cumulonimbus Źle! Poprawna odpowiedź to odpowiedź C!

Pytanie 4 Która z podanych chmur to chmura burzowa? stratus stratocumulus cumulonimbus Dobrze 

Pytanie 5 Co to jest mamma? Wypukłości znajdujące się w dolnej części chmury, wyglądem przypominające wymiona. Strzęp chmur poniżej chmury opadowej warstwowo-deszczowej. Deszcz

Pytanie 5 Co to jest mamma? Wypukłości znajdujące się w dolnej części chmury, wyglądem przypominające wymiona. Strzęp chmur poniżej chmury opadowej warstwowo-deszczowej. deszcz Źle! Poprawna odpowiedź to odpowiedź A!

Pytanie 5 Co to jest mamma? Wypukłości znajdujące się w dolnej części chmury, wyglądem przypominające wymiona. Strzęp chmur poniżej chmury opadowej warstwowo-deszczowej. deszcz Dobrze 

Bibliografia www.atmosphere.mpg www.jkw.pl www.wikipedia.org www.astro4u.com www.cumulus.nazwa.pl