1 Analiza obiektowa Peter Coad / Edward Yourdon Analiza obiektowa wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza READ ME, Warszawa 1994 dr Waldemar Wolski

2 Analiza obiektowa (OOA -- Object-Oriented Analysis) Dziedzina problemu : rozważane pole działania problem- kwestia zaproponowana do rozwiązania lub rozważenia dziedzina- sfera lub pole aktywności albo wpływu Przykłady dziedzin problemu: zarządzanie przestrzenią powietrzną finanse i prawo Analiza obiektowa stanowi wyzwanie dla zrozumienia dziedziny problemu, a następnie zakresu obowiązków systemu w tym świetle. Analiza oznacza proces ustalenia potrzeb systemu--co system ma robić aby zaspokoić żądania klienta, a nie, jak system zostanie zrealizowany. Proces analizy obiektowej odbywa się w 5 etapach, związanych z 5 warstwami modelu obiektowego:.Tematy- problem jest dzielony na kilka tematów, składających się z 5-9 obiektów.Obiekty są okreslone szczegółowo przez wykonanie analizy danych.Struktury- tworzone są hierarchie uogólnienia i agregacje.Atrybuty- dla obiektów sa określane atrybuty, dla klas związki.Metody (usługi)- dla każdego obiektu jest zakres dostępnych metod Znajdowane klas i obiektów. Obiekt. Abstrakcja czegoś w dziedzinie problemu, odzwierciedlająca zdolność systemu do przechowywania informacji o tym, interakcji z czymś Klasa Opis obiektu lub obiektów z jednolitym zbiorem atrybutów i metod (usług), zawierający opis tworzenia nowych obiektów w klasie Klasa-i-obiekt. Oznacza klasę i obiekty w tej klasie

3 Nazwa klasy- jest rzeczownikiem w liczbie pojedynczej lub rzeczownikiem i przymiotnikiem; standardowe słownictwo dziedziny problemu Gdzie szukać- czytaj wyniki analizy obiektowej Czego szukać- struktur, innych systemów, urządzeń, rzeczy i zdarzeń, miejsc i jednostek organizacyjnych Co badać i kwestionować- co system ma pamiętać, więcej niż jeden obiekt w klasie, usługi stosowane zawsze Oznaczenia klasy-i-obiektu Klasa Klasa-i-obiekt Oznaczenie klasy Przykład:system czujników system monitoruje czujniki i czujniki krytyczne; zgłasza także warunki wyjątkowe Model: System czujników --warstwa klas-i-obiektów Czujnik CzujnikKryt Sformułowanie problemu każdy czujnik jest scharakteryzowany przez: nr modelu, ciąg inicjalizacyjny (wysyłany do czujnika), konwersję. Czujnik_Kryt dodatkowo przez:tolerancję (próbkowania). nazwa klasy metody atrybuty

4 Znajdowanie struktur Struktura- jest wyrazem złożoności dziedziny problemu. Opisuje związki gen-spec całość-część Struktury gen-spec Potraktuj każdą klasę jako generalizację i jej potencjalne możliwości specjalizacji. Podobnie potraktuj każdą klasę jako specjalizację i jej potencjalne mozliwości generalizacji. Najczęstszą postać struktury gen-spec jest hierarchia. Generalizacja Specjalizacja1Specjalizacja2 Przykład c.d Czujnik Model Adres Stan Wartość Konwesja Inicjuj Monitoruj Czujnik_KrytCzujnik_standard Tolerancja Monitoruj wykorzystanie klasy jako generalizacji

5 Model Adres Stan Wartość Konwesja Czujnik Inicjuj Monitoruj Czujnik_Kryt Monitoruj Tolerancja wykorzystanie klasy-i-obiektu jako generalizacji Znajdowanie struktur Struktura- jest wyrazem złożoności dziedziny problemu. Opisuje związki gen-spec i całość-część Struktury gen-spec Potraktuj każdą klasę jako generalizację i jej potencjalne możliwości specjalizacji. Podobnie potraktuj każdą klasę jako specjalizację i jej potencjalne mozliwości generalizacji. Najczęstszą postać struktury gen-spec jest hierarchia. Samolot OdrzutowyWojskoOdrzutowyCywilŚmigłowiec

6 Struktury całość-część Traktuj każdy obiekt jako całość i jego potencjalne możliwości jako części. W podobny sposób potraktuj każdy obiekt jako część. Samolot Silnik 0,2 0,1 jest częśćią być możeżadnegosamolotu co najwyżej 1 samolotu jest całością być możeżadnegosilnika co najwyżej 2 silników Znajdowanie tematów Temat- jest abstrakcyjną klasą (nie ma instancji tej klasy). Można traktować najwyższą klasę każdej struktury jako temat. Mogą to być poddziedziny problemu. Tematy mogą zawierać inne tematy, tworząc wielopoziomową strukturę. Najwyższą klasę każdej struktury awansuj na temat. Zaczynamy wybierać tematy od warstw klasy-i-obiekt oraz struktur. Przykład 1. - system czujników Model systemy jest mały i składa się z jenego tematu: 1. Czujnik Przykład 2. - system rejestracji pojazdów Model systemy składa się z klas: Urząd, Osoba, Pojazd Czynosć_Urzędowa 1.Ludzie 2.Prawo

7 Definiowanie atrybutów Atrybuty są to typy danych, dla których każdy obiekt danej klasy ma swoją własną wartość. Ogólne atrybuty umieszczamy wyżej w strukturze gen-spec, wyspecjalizowane niżej. Atrybuty dodają szczegóły w definiowanych abstrakcjach "klasa-i-obiekt" i "struktura" Klasa-i-obiekt Atrybut1 Atrybut2 Klasa Atrybut1 Atrybut2 Przykład-- jakie atrybuty studenta system powinien śledzić? Student Nazwisko Rok Grupa Adres Powiązania obiektów Atrybuty opisują stan obiektu. Powiązania obiektów dodają do tego informację o dodatkowych relacjach potrzebnych obiektowi do wypełniania obowiązków Powiązanie obiektów jest modelem relacji w dziedzinie problemu, w której obieky musi być z innymi obiektami. 0,m1 SamolotPlanLotu Samolot możę mieć zero lub wiele planów lotu Plan lotu musi być jeden dla samolotu Powiązania pokazują relacje pomiędzy obiektami

8 Definiowanie metod (usług) Metoda, to określone zachowanie (działanie) obiektu. Używamy nazw odpowiednich dla dziedziny zastosowania. Wykonuje obliczenia (operacje) dla obiektu. Algorytm (szablon) usługi przedstawiamu graficznie za pomocą symboli: Klasa-i-obiekt Usługa1 Usługa2 Klasa Usługa1 Usługa2 warunek (jeżeli: warunek wstępny, war. rozpoczęcia, zakończenia Blok tekstowy Pętla (dopóki; wykonaj; powtarzaj; rozpocznij/zakończ Łącznik (symboli) Przykład: usługa dla obiektu Czujnik Inicjuj(out:wynik) stan <> monitoruj podaj SekwencjeInicjującą do styku SterowaniaCzujnika z rzeczywistym czujnikiem, na jego adres ustaw stan= oczekujacy zwroć wynik do nadawcy tak nie