Temat nr 1 Wymiary i układ arkuszy rysunkowych (PN-EN ISO 5457:2002)

Format A4 Arkusz nieobcięty ( U ) : a3 x b3 = 240 x 330 mm 10 20 b2 b1 b3 a3 a1 a2 Arkusz nieobcięty ( U ) : a3 x b3 = 240 x 330 mm Arkusz obcięty ( T ) : a1 x b1 = 210 x 297 mm Pole rysunkowe : a2 x b2 = 180 x 277 mm

Formaty od A3 do A0 wymiary w milimetrach Format Arkusz nieobcięty (U) 20 b2 b1 b3 10 a2 a1 a3 wymiary w milimetrach Format Arkusz nieobcięty (U) a3xb3 Arkusz obcięty (T) a1xb1 Pole rysunkowe a2xb2 A0 880x1230 841x1189 821x1159 A1 625x880 594x841 574x811 A2 450x625 420x594 400x564 A3 330x450 297x420 277x390

formaty wydłużone - tylko w razie uzasadnionej potrzeby wymiary: kombinacja wymiarów krótszego boku formatu np. A3 z wymiarami dłuższego boku innego większego formatu np. A1 tak powstaje format A3.1

System formatów rysunkowych 210 420 594 841 1189 841 594 420 297 A4 A3 A2 A3.2 A1 A2.1 A3.1 A0 A1.0 A2.0 A3.0 System formatów rysunkowych

Elementy graficzne na formatach od A0 do A3 - tabliczkę rysunkową umieszcza się w prawym dolnym rogu pola rysunkowego; dozwolone są tylko arkusze usytuowane poziomo !!!!! na formacie A4 tabliczka rysunkowa jest umieszczona na krótszej (dolnej) części pola rysunkowego; arkusze tego formatu są usytuowane tylko pionowo!!!!!

Uwaga : Kierunek czytania rysunków jest zgodny z tabliczką rysunkową !!!!!

Obramowanie i ramka : Format nieobcięty Znak obcięcia 10 5 Pole rysunkowe Ramka pola rysunkowego Format obcięty Obramowanie siatki odniesienia 1 2 A B 20 (Linia ciągła o grub. 0,7 mm)

kształt znaków - dowolny kreśli się je linią ciągłą o grub. 0,7 mm znaki centrujące do mikrofilmowania lub reprodukcji umieszcza się na arkuszu cztery znaki centrujące – na końcach dwóch osi symetrii arkusza obciętego kształt znaków - dowolny kreśli się je linią ciągłą o grub. 0,7 mm 10 B C Znak centrujący Siatka odniesienia

system siatki odniesienia arkusz powinien być podzielony na pola - łatwiejsza lokalizacja na rysunku szczegółów, poprawek, zmian itp. -) na boku arkusza od góry do dołu pola oznacza się wielkimi literami ( oprócz litery I oraz O ) -) na boku arkusza od strony lewej do prawej cyframi -) wielkość liter i znaków 3,5 mm -) długość pola 50 mm -) początek podziału pól od osi symetrii arkusza po obcięciu -) linie systemu siatki odniesienia kreśli się liniami ciągłymi o grub. 0,35 mm

liczba pól zależy od formatu : Bok długi 24 16 12 8 6 Bok krótki 4 znaki obcięcia powinny być na czterech narożach w kształcie dwu nachodzących na siebie prostokątów o wymiarach 10mm x 5 mm

Temat nr 2 : Podziałki ( PN-EN ISO 5455:1998 ) Definicja : podziałka jest to stosunek wymiaru liniowego elementu przedmiotu przedstawianego na oryginale rysunku do wymiaru tego samego elementu na przedmiocie podziałka naturalna 1:1 podziałka zwiększająca 50:1 20:1 10:1 5:1 2:1 podziałka zmniejszająca 1:2 1:5 1:10 1:20 1:50 1:100 1:200 1:500 1:1000 1:2 000 1:5 000 1:10 000 oznaczenie podziałki należy wpisać do tabliczki rysunkowej gdy używa się więcej niż jednej podziałki, w tabliczce wpisuje się tylko podziałkę główną a pozostałe w pobliżu numeru pozycji lub literowego oznaczenia odpowiedniego szczegółu widoku lub przekroju

Temat nr 3 : Linie na rysunkach budowlanych ( PN-EN ISO 128-20:2002, PN-ISO 128-22:2003, PN-ISO 128-23:2002)

Odmiany podstawowych rodzajów linii : Rodzaje linii Rodzaje podstawowe - przykłady : Rodzaje podstawowe - przykłady : Nr linii symbol 01 ciągła 02 kreskowa 04 z długą kreską i kropką 10 kreskowo-punktowa Odmiany podstawowych rodzajów linii : np. dla linii nr 01 Odmiany podstawowych rodzajów linii : np. dla linii nr 01 symbol opis zygzakowa falista odręczna

Kombinacje linii o tej samej długości układy linii równoległych względem siebie b) układ linii dwóch różnych rodzajów

c) układ linii leżących obok siebie np. dwie linie ciągłe + dwie linie kreskowe z odstępem d) układ regularnie powtarzających się elementów geometrycznych w połączeniu z liniami ciągłymi bez przerywania linii ciągłej z przerwaniem linii ciągłej

wymiary linii grubość linii d : 0,13 mm 0,18 mm 0,25 mm 0,35 mm 0,5 mm 0,7 mm 1 mm 1,4 mm 2 mm grubości linii bardzo grubych, grubych i cienkich są w stosunku liczbowym 4 : 2 : 1 ukształtowanie linii element linii długość kropki ≤ 0,5 d przerwy 3 d kreski krótkie 6 d kreski 12 d kreski długie 24 d odstępy 18 d

kreślenie linii : odstępy między liniami - min 0,7 mm Połączenia i przecięcia linii

Przedstawianie linię kreśli się od połączenia

Grubości linii na rysunkach budowlanych Stosuje się zazwyczaj linie o trzech grubościach : cienkie , grube i bardzo grube; proporcje 1: 2: 4 Linie specjalnej grubości – do opisu i symboli graficznych ( grubości tych linii zawierają się miedzy grubościami linii cienkich i linii grubych

Grubości linii dla symboli graficznych Grupa linii Linia cienka Linia gruba Linia bardzo gruba Grubości linii dla symboli graficznych 0,25 0,13 0,5 0,18 0,35 0,7 1 1,4 2

Linia wskazująca : Linia ciągła cienka ustalająca powiązanie między elementami rysunku ( uwagi, oznaczenia części wymagania techniczne itp. ) przeważnie pod kątem do elementu nie są równoległe do sąsiednich linii np. linii kreskowania ( nachylenie powinno być większe od 15o ) mogą być rysowane z ostrym załamaniem kilka linii wskazujących można złączyć razem nie powinna się krzyżować z innymi liniami wskazującymi , odniesienia, wymiarami, symbolami

Zakończenie linii wskazujących od strony elementu : grot strzałki ( kąt rozwarcia 15o)

przy oznaczaniu kilku linii równoległych – zamiast grotów można stosować skośne kreski

kropka gdy linia wskazująca kończy się wewnątrz elementu

bez żadnego zakończenia gdy kończy się na innej linii ( wymiarowej lub symetrii )

Linia odniesienia : linia ciągła cienka, pozioma lub pionowa, połączona z linią wskazującą, na której lub przy której są umieszczane informacje dodatkowe powinna być rysowana : o stałej długości 20 d ( d – grubość linii odniesienia )

o długości dostosowanej do umieszczanej informacji 140 x 12 - 5940

szczególne przypadki 4 mm

linia odniesienia może być również pominięta linia wskazująca i informacje są pisane w tym samym kierunku ø 60,3 x 7,5

sposoby podawania informacji na liniach odniesienia nad linią odniesienia pośrodku za linią wskazującą lub linią odniesienia okrężnie, wewnątrz lub za symbolami graficznymi 4. na wspólnej linii wskazującej – informacje podaje się zgodnie z układem ( kolejności ) warstw lub części

uzupełnienia graficzne na liniach odniesienia dot. spoin, numeru metody spawania

2. oznaczenie spoiny montażowej lub wykonywanej na miejscu montażu

3. wskazanie usytuowania spoiny

4. oznaczenie wskazanej części

5. m.in. spoina obwodowa wokół części