11. Wiedza o języku Studia Podyplomowe „Polski Język Migowy” 2013/2014 Prof. dr hab. Marek Świdziński Zakład Językoznawstwa Komputerowego Instytut Języka Polskiego UW e-mail: m.r.swidzinski@uw.edu.pl Konsultacje (pok. 1): wt 15.30-16.30, soboty w terminach zjazdów – po zgłoszeniu Strona przedmiotu — szukaj pod: http://www.mswidz.republika.pl/

Wykład 11: Repetytorium. 2

Odpowiedzi na pytania otwarte powinny mieć długość około 100 słów. Praca zaliczeniowa Nazwisko, imię:    Studia Podyplomowe „Polski Język Migowy” Prof. dr hab. Marek Świdziński Wiedza o języku * Pytania egzaminacyjne * Zestaw X   Proszę o przysłanie rozwiązania na mój adres e-mailowy m.r.swidzinski@uw.edu.pl do 1.04.2014. Temat // Subject: WoJ Odpowiedź na pytanie wyboru: wytłuszczenie (tylko jedna odpowiedź jest właściwa!!!). Odpowiedzi na pytania otwarte powinny mieć długość około 100 słów. Przykłady znaków PJM: albo nazwa hasła (np. KOT), albo opis. Nie chcę grafiki!!! 3

Praca zaliczeniowa Udowodnij, że …. (3 pkt.) Głusi …. (3 pkt.) ….: a. xxxx, b. xxxx, c. xxxx, d. xxxx? Uzasadnij swoją odpowiedź. (1 pkt.) Podaj przykład … (3 pkt.) Udowodnij, że … (3 pkt.) Zilustruj przykładem z PJM // polszczyzny .... (3 pkt.) ….: a. xxxx, b. xxxx, c. xxxx, d. xxxx 4? Uzasadnij swoją odpowiedź. (1 pkt.) Przedyskutuj problem … (3 pkt.) …: a. xxxx, b. xxxx, c. xxxx, d. xxxx. (1 pkt.) 4

Pytania Iwona Cichosz: Co to są konstrukcje dewiacyjne? Co to jest leksem? Co to forma wyrazowa? Czy to znaczy słowo plus znaczenie?  Co to są homonimy? 5

Pytania Paweł Trawiński: Drzewo zależności a szyk. W PJM występuje szyk SOV. Czy PJM można zaliczyć do SOV? 6

Pytania Agnieszka Bednarska: W języku polskim orzeczenie jest NADRZĘDNE. A w PJM?  Czy polszczyzna "słynie" z nagromadzenia frazeologizmów? Czy w PJM też jest ich tak dużo? Dla cudzoziemca uczącego się języka ważne jest słowotwórstwo synchroniczne, a nie diachroniczne. Dlaczego? 7

Pytania Edyta Kozub: Znak a diakryt: czy litera to znak? Dlaczego rodzaj nie jest kategorią fleksyjną rzeczownika? 8

Pytania Malwina Kocoń: Co to jest kategoria gramatyczna i paradygmat? 9

Pytania Agnieszka Siepkowska: Diakryty a znaki w językach fonicznych i migowych. Segmentacja tekstu w PJM. Co to jest kontekst? Kontekst w językach migowych. 10

Drzewo składnikowe Ci faszyści z Legii przegrają chyba proces. 11

Drzewo zależności 12

Pytania (wybór): Na czym polega uporządkowanie linearne wyrażeń językowych? Co oznacza skrót SVO? Jakie są rodzaje wariantów i czym się różnią? Co to jest: diakryt, derywat, predykat, paradygmat? 13

Pytania (wybór): Na czym polega podrzędność konstrukcji w przykładzie nauczyciel wytłumaczył? Co to jest nadrzędnik i reprezentant w konstrukcjach zdaniowych?  Co to znaczy, że dana konstrukcja zdaniowa nie ma reprezentanta ? Na czym polega nieeliptyczność wyrażenia? Czy równoważniki zdań to wyrażenia eliptyczne ? Co to są słowa funkcyjne? 14

Pytania (wybór): Jak wygląda struktura składniowa? Na czym polega ta struktura? Co to jest konstrukcja podrzędna, współrzędna i egzocentryczna oraz elipsa? 15

Pytania (wybór): Rozróżnienie w praktyce pojęć okaz i typ. Fraza a zdanie. Co to jest elipsa w składni (nieeliptyczność wyrażenia)? 16

Okaz i typ. Okaz: znak na 105 kilometrze A2 licząc od Warszawy. Typ: plansza o tym kształcie w Kodeksie drogowym. 17

Fraza a zdanie. Zdanie: wyrażenie zawierające orzeczenie jako centrum. Mój kolega zostawił żonę bez środków do życia. (lub zdanie złożone z centrum spójnikowym: Mój kolega przyjdzie, ale inni się spóźnią. ) 18

Fraza a zdanie. Fraza: składnik zdania. mój kolega zostawił żonę bez środków do życia. 19

Co to jest elipsa w składni (nieeliptyczność wyrażenia)? 20

Elipsa: pominięcie członu wymaganego. Oni kupili. Nie mamy Elipsa: pominięcie członu wymaganego. Oni kupili. Nie mamy. Powiedziały, że dużo chcielibyśmy od nich dostać. Jan mieszka. Warto. Wyrażenie nieeliptyczne = pełne, ze wszystkimi członami wymaganymi. 21

Na czym polega uporządkowanie linearne wyrażeń językowych? Na tym, że tekst rozciąga się „od lewej do prawej” albo „od momentu 0 do momentu n. Tak samo jest w PJM!!! 22

Co oznacza skrót SVO? Szyk „Podmiot – Orzeczenie – Dopełnienie”. Jeśli w danym języku ten szyk jest jedynym możliwym albo najczęstszym, to język ten jest „typu SVO”. 23

Jakie są rodzaje wariantów i czym się różnią? Warianty fakultatywne = swobodnie wymienne: zbyt (mądry), nazbyt (mądry), za (mądry) funkcji i funkcyj Czy przyjdziesz? i Przyjdziesz? 24

Warianty obligatoryjne (kontekstowe) = ograniczone do pewnego kontekstu: we wsi – * w wsi – w Wieliczce – we Wieliczce te chłopy – * te chłopi – * ci chłopy – te łobuzy -– * ci łobuzi (on jest) dobry z kościami // * z kośćmi 25

Co to jest: diakryt, derywat, predykat, paradygmat? Diakryt = nie mający znaczenia składnik znaku: litera głoska cecha głoski Derywat: wyraz pochodny. Predykat ≈ orzeczenie. Paradygmat: zapis leksemu w postaci tabeli n-wymiarowej. 26