Podmioty prawa cywilnego Mgr Agnieszka Kwiecień-Madej

Wprowadzenie do metody rozwiązywania kazusów Ocena sytuacji prawnej klienta: Kto się domaga? Czego? Od kogo? Na jakiej podstawie?

Stan faktyczny a sposób przedstawienia rozwiązania Podstawa roszczenia (jaka jest potencjalna podstawa roszczenia/uprawnienia prawokształtujacego) Przesłanki (jakie muszą być spełnione, aby roszczenie/uprawnienie prawokształtujące mogło być zasadne) Subsumpcja (czy te przesłanki są spełnione) Odpowiedź (czy roszczenie/uprawnienie prawokształtujące jest zasadne)

Kazus 1 Ewa jest w 10 tygodniu ciąży ciąży, ojciec dziecka Adam wyjeżdża na rok do pracy w Japonii i jeszcze przed urodzeniem się dziecka chce podarować córce nieruchomość gruntową. W dniu 25.01.2017r. zawarto w formie aktu notarialnego umowę darowizny, podczas której obdarowaną córkę reprezentowała matka Ewa. Samolot, którym Adam leciał do Japonii 10 dni później rozbił się nad północna Syberią. Czy umowa darowizny jest ważna? Czy matka może reprezentować nasciturusa przy czynnościach prawnych?

Kazus 2 Andrzej ma 20 lat, ale z powodu choroby umysłowej zatrzymał się na poziomie rozwoju 8 latka. Mieszka z matką, która się nim opiekuje. Andrzej porusza się sam po okolicznych ulicach. Pewnego dnia wstąpił do salonu sprzedaży telefonów komórkowych, gdzie podpisał umowę na usługi telekomunikacyjne i zakup telefonu, zgodnie z którą miał płacić 200 zł. miesięcznie przez 3 lata. Matka Andrzeja jest ubogą osobą i nie stać jej na taki wydatek, chciałaby uwolnić się od tej umowy. Czy Andrzej posiada pełną zdolność do czynności prawnych? Czy umowa jest ważna? Czy matka Andrzeja jest jego przedstawicielem ustawowym? Czy w tym przypadku można uznać, że Andrzej jest ubezwłasnowolniony z powodu choroby?

Kazus 3 AB była sławną aktorką. Zmarła w 1993 r. Jej jedyną spadkobierczynią była córka. Rok po śmierci uprawnionej, LH Sp. z o.o. zarejestrowała słowny znak towarowy AB (odpowiadający imieniu i nazwisku aktorki). Następnie, Spółka LH na podstawie historii życia i twórczości AB wyprodukowała musical nazywając go imieniem i nazwiskiem artystki. Dodatkowo Spółka LH udzieliła producentowi samochodów zgody na oznaczenie serii samochodów nazwą AB, a także wytwórcy kosmetyków na umieszczenie analogicznej nazwy na limitowanej linii kosmetyków. Z tego tytułu spółka LH uzyskała łącznie wynagrodzenie w kwocie 1 mln. zł. Spadkobierczyni AB zastanawia się na podjęciem kroków prawnych odnośnie tej sytuacji.

Kazus 4 W spocie reklamowym został wykorzystany powszechnie znany slogan z filmu „Rejs”: „Na każdym zebraniu jest taka sytuacja, że ktoś musi zacząć pierwszy” Dodatkowo spot został wyprodukowany w konwencji czarno-białej, a aktorzy ucharakteryzowani w taki sposób, że przypominali aktorów z filmu. Twórcy spotu reklamowego nie zwrócili się do autora scenariusza filmu „Rejs” o zgodę na wykorzystanie wskazanego zdania w spocie reklamowym. Nie uzyskał on także z tego tytułu żadnego wynagrodzenia.

Kazus 5 W trakcie debaty politycznej relacjonowanej przez telewizję, jeden z jej uczestników – parlamentarzysta – zaczął wygłaszać tezy pochwalne nawiązujące do nazizmu. W odpowiedzi na to inny uczestnik nazwał go „idiotą” co oburzyło autora pierwotnych twierdzeń. Czy doszło do naruszenia dobra osobistego autora kontrowersyjnej tezy? Ewentualnie jakiego? Jak powinna wyglądać obrona pozwanego?