Środki oddziaływania penitencjarnego - cz. II Gabriela Piekut

Zapewnienie odpowiedniego sposobu spędzania czasu wolnego Ustawodawca nałożył na organy administracji zk obowiązek tworzenia skazanym warunków odpowiedniego spędzania czasu wolnego. Powyższy obowiązek realizuje się poprzez: a) organizowanie zajęć: - kultoralno-oświatowych, - wychowania fizycznego, - sportowych, b) pobudzanie aktywności społecznej skazanych W każdym zakładzie karnym należy prowadzić bibliotekę dla skazanych, a także stworzyć możliwość korzystania z urządzeń audiowizualnych w świetlicach i w celach mieszkalnych

Zajęcia kulturalno – oświatowe i sportowe Działalność kulturalno – oświatowa, społeczna i sportowa ma niezwykle ważne znaczenie dla skazanych, gdyż pozwala im na zapełnienie wolnego czasu, ogranicza powstawanie drugiego życia więziennego, przeciwdziała deprywacji fizycznej i psychicznej skazanego, a także kształtuje pozytywne postawy i osobowości osadzonych Uczestniczenie w zajęciach kulturalno – oświatowych i sportowych w dużej mierze zależy od typu zakładu karnego Korzystanie z zajęć kulturalno-oświatowych i sportowych zostało wpisane do katalogu skazanego „celem pracy kulturalno-oświatowej jest nauczenie więźnia pożytecznego zagospodarowania wolnego czasu oraz realne jego wykorzystanie” (K. Dąbkiewicz, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz)

Zajęcia powinny dążyć przede wszystkim do rozwijania wiedzy i talentów skazanych oraz umiejętności ich wykorzystywania Skazani mogą również wykonywać własną twórczość (w takim przypadku należy im umożliwiać branie udziału w konkursach) Skazanym można również zezwolić na tworzenie zespołów w celu prowadzenia działalności kulturalnej, sportowej, oświatowej i społecznej. W tym zakresie umożliwia się im także nawiązywanie kontaktów oraz współdziałanie z odpowiednimi stowarzyszeniami, organizacjami i instytucjami.

Zajęcia kulturalno-oświatowe Organizuje się je w czasie wolnym od pracy, nauki, zajęć terapeutycznych i zajęć wynikających z programów resocjalizacji Podczas tych zajęć nie należy udostępniać treści: - pornograficznych - eksponujących w sposób nieuzasadniony przemoc - sprzecznych z zasadami współżycia społecznego - zagrażających prawidłowemu rozwojowi młodocianych Wachlarz zajęć kulturalno-oświatowy jest niezwykle szeroki i obejmuje zarówno zajęcia artystyczne (sztuka, muzyka, teatr), jak i spotkania z ciekawymi ludźmi, udział w warsztatach ogólnorozwojowych, czy organizowanie seansów filmowych i kół zainteresowań

Biblioteki W 2015r. na terenach jednostek penitencjarnych zorganizowanych było 175 bibliotek. Zgromadzony księgozbiór przekraczał 1.550.000 książek Obsługę biblioteczną zakładu może również zapewniać biblioteka publiczna na zasadzie współdziałania z biblioteką organizowaną na ternie jednostki penitencjalnej Organizatorem biblioteki jest dyrektor zk W bibliotekach udostępnia się zbiory książek, jak również prowadzi prenumeratę oraz kolportaż prasy W miarę możliwości biblioteka powinna mieć wydzieloną czytelnię, wyposażoną w prasę oraz księgozbiór wewnętrzny Zgodnie z Zarządzeniem Dyrektora Generalnego SW biblioteki w zk powinny być umieszone w odpowiednio zabezpieczonych lokalach, wyposażonych w niezbędny sprzęt biblioteczny oraz podręczny warsztat introligatorski zapewaniający możliwość bieżącej konserwacji księgozbioru W bibliotekach w miarę potrzeby prowadzi się punkty biblioteczne, które organizuje się głównie w oddziałach mieszkalnych, szpitalach, ośrodkach diagnostycznych, szkołach, oddziałach zewnętrznych i oddziałach terapeutycznych. Liczba książek w punkcie bibliotecznym uzależniona jest od liczby czytelników (min. 10 książek na czytelnika). Księgozbiory wymienia się nie rzadziej niż raz na kwartał. Jeśli stworzenie punktu bibliotecznego nie jest możliwe, należy wprowadzić system pośredniej wymiany książek oparty na zamówieniach (skazani korzystają wtedy z katalogów papierowych)

Zajęcia sportowe Zajęcia z zakresu kultury fizycznej i sportu organizuje się: w świetlicach; w halach sportowych; w salach sportowych; na boiskach; na placach spacerowych; w innych pomieszczeniach zakładu karnego przystosowanych do tego celu; w obiektach sportowych poza zakładem karnym Polegają one w szczególności na prowadzeniu: Ćwiczeń ogólnorozwojowych Gier zespołowych Gier i zabaw ruchowych Zajęć rekreacyjnych Zakazane jest: Uprawnianie sztuk walki Stosowania środków sztucznie wspomagających rozwój tkanki mięśniowej

Skazani funkcyjni oraz rzecznicy skazanych Są to skazani wyznaczeni przez dyrektora zakładu karnego Muszą się wyróżniać wzorową postawą i zachowaniem Są wyznaczani do wykonywania zadań związanych z zajęciami kulturalno-oświatowymi, z zakresu kultury fizycznej i sportu Dyrektor zakładu karnego może również powołać rzeczników skazanych w celu powierzenia im zadań opiniotwórczych i konsultacyjnych Reprezentują oni ogół skazanych albo skazanych z umieszczonych w danym oddziale Tryb wyłaniania i zgłaszania kandydatów na rzeczników skazanych określa dyrektor zk

Stanowią one pozytywne bodźce dla skazanych Nagrody Nagrody przyznaje się skazanemu, który wyróżnia się dobrym zachowaniem w czasie odbywania kary. Nagrody mogą być także przyznane osadzonemu w celu zachęcenia go do poprawy zachowania. Ustawodawca w art. 123a § 4 kkw ustanowił samoistną podstawę do wymierzania nagród – mogą one bowiem przyznawane za wykonywanie nieodpłatnych prac Stanowią one pozytywne bodźce dla skazanych

Przyznawanie nagród Przyznaje je dyrektor zakładu karnego albo osoba przez niego upoważniona w formie pisemnej decyzji. Decyzja taka ma charakter uznaniowy Decyzja powinna być wydana na piśmie Przyznaje się je z urzędu lub na pisemny wniosek przełożonego skazanego*, a także na wniosek skazanego, jego obrońcy albo przedstawiciela Decyzję o przyznaniu skazanemu nagrody można podać do wiadomości osobom najbliższym, a także innym osobom (w tym współosadzonym), jeśli przemawiają za tym względy wychowawcze. Decyzję w tym przedmiocie podejmuje osoba przyznająca skazanemu nagrodę. Przyznawanie nagród powinno opierać o zasady indywidualizacji i stopniowania * za przełożonego skazanego uznaje się funkcjonariusza lub pracownika zakładu karnego, w którym skazany przebywa, jak również osobę kierującą jego pracą lub innymi zajęciami w zakresie wykonywanych czynności służbowych

Katalog nagród Zezwolenie na dodatkowe lub dłuższe widzenie Zezwolenie na widzenie bez osoby dozorującej Zezwolenie na widzenie w oddzielnym pomieszczeniu, bez osoby dozorującej Zatarcie wszystkich lub niektórych kar dyscyplinarnych Nagroda rzeczowa lub pieniężna Zezwolenie na widzenie bez dozoru poza obrębem zk z osobą najbliższą lub osobą godną zaufania, na okres nieprzekraczający jednorazowo 30 godzin (maksymalna liczba przyznanych nagród wynosi 28 w roku) Zezwolenie na opuszczenie zk bez dozoru, na okres nieprzekraczający jednorazowo 14 dni (maksymalnie 28 dni w roku) Pochwała Zezwolenie na częstsze branie udziału w zajęciach kulturalno – oświatowych, z zakresu kultury fizycznej i sportu Zezwolenie na odbywanie widzeń we własnej odzieży Zezwolenie na otrzymywanie dodatkowej paczki żywnościowej Zezwolenie na dokonywanie dodatkowych zakupów artykułów żywnościowych i wyrobów tytoniowych oraz przedmiotów dopuszczonych do sprzedaży w zk Zezwolenie na telefoniczne porozumienie się skazanego ze wskazaną przez niego osobą na koszt zk

Nagrody wolnościowe Zezwolenie na widzenie bez dozoru poza obrębem zk z osobą najbliższą lub osobą godną zaufania - na okres nieprzekraczający jednorazowo 30 godzin Zezwolenie na opuszczenie zk bez dozoru - na okres nieprzekraczający jednorazowo 14 dni

Przyznawanie nagród wolnościowych Nagrody wolnościowe przyznaje dyrektor zk. Może on jednak upoważnić kierownika wyodrębnionego oddziału do przyznawania nagrody w postaci zezwolenia na widzenie bez dozoru, poza obrębem zk Na skazanego korzystającego z nagrody wolnościowej nałożono obowiązek bezzwłocznego zgłoszenia się do jednostki Policji właściwej terytorialnie dla miejsca jego pobytu poza zk (dotyczy to również sytuacji zmiany takiego miejsca w trakcie korzystania z nagrody) Dyrektor jednostki penitencjarnej może zobowiązać skazanego korzystającego z nagród wolnościowych do określonego zachowania się, a zwłaszcza do przebywania w określonych w zezwoleniu miejscach lub częstszego zgłaszania się do jednostki Policji (katalog obowiązków jest otwarty) Czasu przebywania skazanego poza zakładem karnym nie odlicza się od okresu odbywania kary, chyba że skazany nadużył zaufania w czasie pobytu poza jednostką penitencjarną – o odliczeniu tego okresu decyduje sędzia penitencjarny

Przesłanki przyznawania nagród wolnościowych Musi być spełniona przesłanka ogólna – wyróżnianie się dobrym zachowaniem Postawa skazanego w czasie odbywania kary uzasadnia przypuszczenie, że w czasie pobytu poza jednostką penitencjarną będzie przestrzegał porządku prawnego – tzw. pozytywna prognoza kryminologiczna Przesłanką formalną jest odbycie przez skazanego co najmniej połowy tej części kary, po której mógłby być warunkowo przedterminowo zwolniony. W stosunku do skazanego na dożywotnie pozbawienie wolności jedna z ww. kar może być przyznana po odbyciu przez niego co najmniej 15 lat kary Przesłanka negatywna: nagród wolnościowych nie przyznaje się skazanemu, który korzystając z nagród wymienionych w art. 138 § 1 pkt 7 i 8, nadużył zaufania, a w szczególności nie powrócił do zakładu karnego w wyznaczonym terminie. Zakaz ten obowiązuje w okresie 6 miesięcy od udzielenia nagrody (uznaje się, że czas trwania zakazu powinien być proporcjonalny do wagi nadużycia zaufania – tak I. Zgoliski)

Konieczność uzyskania zgody przed przyznaniem nagród wolnościowych Zgoda sędziego penitencjarnego jest wymagana przy przyznawaniu nagród wolnościowych względem: skazanego na karę 25 lat pozbawienia wolności lub dożywotniego pozbawienia wolności odbywającemu karę w zk typu zamkniętego skazanego za przestępstwo określone w art. 197-203 kk popełnione w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych odbywającemu karę w zk typu zamkniętego W stosunku do osoby tymczasowo aresztowanej, mającej prawa i obowiązki skazanego odbywającego karę pozbawienia wolności niezbędna jest zgoda organu, do dyspozycji którego osoba ta pozostaje

Prognoza kryminologiczno-społeczna Sporządza się ją przed zaopiniowaniem wniosku o udzielenie skazanemu po raz pierwszy przepustki lub nagrody wolnościowej, jak również przed udzieleniem skazanemu zezwolenia na czasowe opuszczenie zk (vide: art. 141a i 165 § 2 kkw), zezwolenia na odbywanie nauki poza terenem zk (art. 131 kkw) oraz w stosunku do skazanego, który nabył uprawnienia do warunkowego przedterminowego zwolnienia. Obejmuje ona analizę następujących elementów (katalog otwarty): 1) środowisko rodzinne; 2) cechy osobowości wraz z uwzględnieniem stopnia samodyscypliny oraz skłonności do używania przemocy; 3) problem alkoholowy skazanego albo uzależnienie od środków odurzających lub substancji psychotropowych; 4) przebyte leczenie odwykowe, a także motywację do zachowania abstynencji; 5) drogę wykolejenia społecznego wraz z określeniem stopnia demoralizacji; 6) rodzaj przestępstwa, za które skazany odbywa karę; 7) zachowanie podczas uprzednio odbywanych kar, ze szczególnym uwzględnieniem sposobu wykorzystywania zezwoleń na opuszczenia zakładu; 8) środowisko, w którym przebywać będzie skazany w trakcie korzystania z przepustki. Należy ją zaktualizować w razie nadużycia przez skazanego zaufania w trakcie korzystania z przepustek lub zezwoleń, a także jeśli zaszły zmiany w zachowaniu skazanego, w jego sytuacji rodzinnej lub istotne zmiany w jego sytuacji prawnej.

Cofnięcie decyzji o przyznaniu nagrody wolnościowej lub zamiana takiej nagrody na inną Przesłanki: Po przyznaniu nagrody wolnościowej wystąpią nowe okoliczności uzasadniające przypuszczenie, że skazany w czasie pobytu poza zakładem karnym nie będzie przestrzegał porządku prawnego, albo skazany korzystający z nagrody wolnościowej zostanie zatrzymany przez uprawniony organ w związku z naruszeniem przez niego porządku prawnego w trakcie trwania nagrody Decyzję podejmuje organ, który przyznał nagrodę Możliwe jest zarówno cofnięcie nagrody, jak i zamiana jej na inną W razie zaistnienia ww. przesłanek organ ma obowiązek podjąć stosowną decyzję w tym zakresie

Nadużycie zaufania w trakcie korzystania z nagród wolnościowych Może polegać m.in. na: Naruszeniu prawa Niewykonywaniu nałożonych na skazanego obowiązków Popełnieniu przekroczenia Niepowrocie do zk w określonym terminie bez usprawiedliwionej przyczyny Nadużycie zaufania musi mieć charakter umyślny, być zależne od woli skazanego Art. 242 § 2 kk „Kto, korzystając z zezwolenia na czasowe opuszczenie zakładu karnego lub aresztu śledczego bez dozoru albo zakładu psychiatrycznego dysponującego warunkami podstawowego zabezpieczenia, bez usprawiedliwionej przyczyny nie powróci najpóźniej w ciągu 3 dni po upływie wyznaczonego terminu, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.”

Ulgi Nagrody (z wyjątkiem nagród wolnościowych) mogą być stosowane jako ulgi w wypadkach szczególnie uzasadnionych warunkami rodzinnymi lub osobistymi skazanego. Ulgi przyznaje dyrektor zk lub osoba przez niego upoważniona na prośbę skazanego, osoby najbliższej* albo na wniosek przełożonego skazanego. *Do kręgu osób najbliższych zaliczamy: małżonka, zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, powinowatych w tej samej linii lub stopniu, osoby pozostające w stosunku przysposobienia oraz ich małżonków, a także osoby pozostające we wspólnym pożyciu (art. 115 § 11 kk)

Zezwolenie na opuszczenie zk Dyrektor zk może udzielić skazanemu zezwolenia na opuszczenie jednostki penitencjarnej pod konwojem funkcjonariusza Służby Więziennej, osoby godnej zaufania lub samodzielnie na okres maksymalnie 5 dni w jednym z następujących celów: - odwiedzenie poważenie chorego członka rodziny - uczestnictwo w pogrzebie członka rodziny - w innych szczególnie ważnych dla skazanego wypadkach W takiej sytuacji skazany ma obowiązki jak w przypadku korzystania z nagród wolnościowych. Udzielenie zezwolenia na opuszczenie zakładu karnego w trybie art. 141a kkw powinno być poprzedzone uzyskaniem prognozy kryminologiczno-społecznej skazanego Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego zezwolenie na opuszczenie zk w trybie art. 141a kkw (jak również przerwa w karze) nie dotyczą pobytu osoby umieszczonej w odpowiednim zakładzie psychiatrycznym. Na decyzję w przedmiocie udzielenia/nieudzielania tzw. przepustki losowej przysługuje skarga. Decyzja taka podlega również kontroli przez sędziego penitencjarnego (34 § 1 kkw) oraz kontroli służbowej (art. 78 § 2 kkw) Dyrektor zk może cofnąć udzielone zezwolenie, jeśli zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 139 § 8 kkw

Katalog kar dyscyplinarnych Katalog kar dyscyplinarnych jest zamknięty i przedstawia się następująco: Nagana Pozbawienie wszystkich lub niektórych niewykorzystanych przez skazanego nagród lub ulg albo zawieszenie ich wykonania, na okres do 3 miesięcy Pozbawienie korzystania z udziału w niektórych zajęciach kulturalno – oświatowych lub sportowych, z wyjątkiem korzystania z książek i prasy, na okres do 3 miesięcy Pozbawienie możliwości otrzymania paczek żywnościowych, na okres do 3 miesięcy Pozbawienie lub ograniczenie możliwości dokonywania zakupów artykułów żywnościowych lub wyrobów tytoniowych, na okres do 3 miesięcy Udzielanie widzeń w sposób uniemożliwiający bezpośredni kontakt z osobą odwiedzającą, na okres do 3 miesięcy Obniżenie przypadającej skazanemu części wynagrodzenia za pracę, nie więcej niż o 25%, na okres do 3 miesięcy Umieszczenie w celi izolacyjnej, na okres do 28 dni

Odpowiedzialność dyscyplinarna Kary dyscyplinarne wymierza się za tzw. przekroczenie, a więc zawinione naruszenie nakazów lub zakazów wynikających z ustawy, regulaminu lub innych przepisów wydanych na podstawie ustawy albo ustanowionego w zakładzie karnym lub miejscu pracy porządku. Zachowanie skazanego może podlegać zarówno na działaniu jak i zaniechaniu Ustawodawca zrezygnował ze stworzenia katalogu przekroczeń dyscyplinarnych W literaturze przedmiotu przekroczenia łączy się z naruszeniem obowiązków z art. 116 kkw, a także zakazów z art. 116a kkw Za jedno przekroczenie wymierza się tylko jedną karę dyscyplinarną. W sytuacji gdy skazany popełnił więcej przekroczeń zanim został ukarany za którekolwiek z nich, wymierza się jedną, odpowiednio surowszą karę, zaś ponowne wymierzenie kary dyscyplinarnej nie może nastąpić w taki sposób, aby była ona bezpośrednio przedłużeniem odbywania takiej samej kary (chyba że łączny okres trwania wymierzonych kar nie przekroczy górnej granicy czasu trwania kary)

Zasady rozstrzygania zbiegów Przestępstwo Wykroczenie Pociągnięcie skazanego do odpowiedzialności dyscyplinarnej nie wyłącza odpowiedzialności karnej za ten sam czyn Wyłączenie zasady ne bis in idem Sytuacja skazanego uzależniona jest od miejsca popełnienia czynu: - na terenie zk: skazany podlega wyłącznie odpowiedzialności dyscyplinarnej - poza terenem zk: skazany podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej i odpowiedzialności za wykroczenia

Ramy czasowe odpowiedzialności dyscyplinarnej - przedawnienie Wymierzenia kary Wykonania kary po upływie 14 dni od dnia powzięcia przez przełożonego wiadomości o popełnieniu przekroczenia po upływie 30 dni od dnia popełnienia przekroczenia Po upływie 14 dni od dnia wymierzenia kary Spoczywanie biegu przedawnienia: Skazany przebywa poza terenem zk bez zezwolenia Skazany przebywa poza terenem zk w związku z koniecznością leczenia, będącego skutkiem samouszkodzenia lub z powodu zasadnego zastosowania wobec niego środków przymusu bezpośredniego W czasie wykonywania takiej samej kary, która została wymierzona wcześniej W czasie zawieszenia wykonania kary W czasie odroczenia wykonania wymierzonej kary dyscyplinarnej (A. Kwieciński) Sędzia penitencjarny może wstrzymać wykonanie kary na czas niezbędny do wyjaśnienia okoliczności uzasadniających jej wymierzenie

Wymierzanie kar dyscyplinarnych Wszystkie kary dyscyplinarne może wymierzać dyrektor zk. Natomiast kary 1-3 i 6 mogą wymierzać również inne upoważnione przez niego osoby. Kary dyscyplinarne nakłada się w drodze pisemnej decyzji, w której należy dokładnie określić popełnione przez skazanego przekroczenie, a następnie podać skazanemu do wiadomości (względy wychowawcze mogą przemawiać za tym, aby decyzja została podana do wiadomości również innym skazanym lub innym osobom) Kary wymierza się z urzędu lub na pisemny wniosek przełożonego skazanego Wymierzanie kar dyscyplinarnych powinno opierać o zasady indywidualizacji i stopniowania Wymierzenia kary dyscyplinarnej poprzedzone powinno być postępowaniem wyjaśniającym. Powinno ono objąć przynajmniej: - wysłuchanie obwinionego - zapoznanie się z opinią wychowawcy (jeśli istnieje taka potrzeba także z opiniami innych osób) - przesłuchanie świadków Postępowanie wyjaśniające może odbyć się w obecności innych skazanych, o ile przemawiają za tym względy wychowawcze W doktrynie wskazuje się na celowość przeprowadzenia rozprawy dyscyplinarnej opartej na zasadzie kontradyktoryjności i bezpośredniości

Dyrektywy wymiaru kary Są to wskazówki, którymi ma się kierować podmiot wymierzający karę Zawarte są w art. 145 Kkw Podział dyrektyw; Podstawowe (ogólne): - stopień zawinienia - zasada indywidualizacji - cele wychowawcze Szczególne: - rodzaj i okoliczności czynu - stosunek do popełnionego przekroczenia - dotychczasowa postawa skazanego - cechy osobowości - stan zdrowia - inne okoliczności mające znaczenie dla przypisania skazanemu odpowiedzialności

Ograniczenia podmiotowe przy wymierzaniu kar dyscyplinarnych W stosunku do kobiet ciężarnych i karmiących lub spawających opiekę nad swoimi dziećmi w domach matki i dziecka nie stosuje się: - pozbawienia możliwości otrzymania paczek żywnościowych - pozbawienia lub ograniczenia dokonywania zakupów artykułów żywnościowych lub wyrobów tytoniowych - kary celi izolacyjnej Należy zasięgnąć opinii lekarza, co do skutków wymierzenia kary względem skazanego, któremu zezwolono ze względu na stan zdrowia na dokonywanie dodatkowych artykułów żywnościowych lub częstsze otrzymywanie paczek lub korzystającemu z diety przed wymierzeniem następujących kar: - pozbawienia możliwości otrzymania paczek żywnościowych - pozbawienia lub ograniczenia dokonywania zakupów artykułów żywnościowych lub wyrobów tytoniowych

Wykonywanie kary Co do zasady karę należy wykonać bezzwłocznie, gdyż z wychowawczego punktu widzenia większe znaczenie ma nieuchronność kary, a nie jej wysokość. Sędzia penitencjarny może wstrzymać wykonanie kary dyscyplinarnej na czas niezbędny do wyjaśnienia okoliczności uzasadniających jej wymierzenie Ze względu na stan zdrowia skazanego można odroczyć lub przerwać wykonanie kary – decyzję w tym przedmiocie podejmuje dyrektor zk po zasięgnięciu opinii lekarza (stan zdrowia skazanego musi uniemożliwiać odbycie wymierzonej kary w całości lub w części) Istnieje możliwość: - zawieszenia wykonania wymierzonej kary dyscyplinarnej na okres do 3 miesięcy (po upływie okresu zawieszenia karę uważa się za odbytą, jeśli zaś w czasie trwania zawieszenia skazany popełni przekroczenie, zawieszona kara ulega wykonaniu z mocy prawa, chyba że dyrektor zk postanowi inaczej), - zamiany kary na mniej dolegliwą, - odstąpienia od ukarania, a nawet - darowania kary, jeżeli jest to uzasadnione względami wychowawczymi Wznowienie postępowania dyscyplinarnego (tryb ekstraordynaryjny) – jeżeli zostały ujawnione nowe fakty i dowody, które nie były znane wcześniej, wskazujące na to, że ukarany jest niewinny, dyrektor zk uchyla karę dyscyplinarną i uznaje ją za niebyłą. Podejmuje się również działania mające na celu uchylenie skutków ukarania.

Kara celi izolacyjnej Jest najsurowszą karą Można wymierzyć ją jedynie za przekroczenie, które w poważnym stopniu naruszyło obowiązującą w zk dyscyplinę i porządek Jej wymierzenie w wymiarze ponad 14 dni wymaga zgody sędziego penitencjarnego Skazanego osadza się pojedynczo w celi oraz uniemożliwia mu kontakt z innymi skazanymi. Oprócz izolacji skazanego obejmuje ona również pozbawienie skazanego następujących uprawnień: - korzystania z widzeń i samoinkasujących aparatów telefonicznych (w wypadkach uzasadnionych względami rodzinnymi, osobistymi lub wychowawczymi dyrektor zk może zezwolić skazanemu na rozmowę telefoniczną lub widzenie), - korzystania ze sprzętu audiowizualnego i komputerowego, - bezpośredniego uczestniczenia, wspólnie z innymi skazanymi, w nabożeństwach, spotkaniach religijnych i nauce religii, - korzystania z udziału w zajęciach kulturalno – oświatowych z zakresu kultury fizycznej i sportu, z wyjątkiem korzystania z książek i prasy, - dokonywania zakupów artykułów żywnościowych i wyrobów tytoniowych, - uczestniczenia w nauczaniu i zatrudnianiu poza celą, - korzystania z własnej odzieży, obuwia oraz wyrobów tytoniowych. Przed wymierzeniem tej kary lekarz albo psycholog wydaje pisemną opinię o zdolności skazanego do odbycia kary celi izolacyjnej. Należy również przeprowadzać bieżącą kontrolę w trakcie wykonywania tej kary.