ULTRASONOGRAFIA
WYTWARZANIE ULTRADZWIĘKÓW SZTUCZNE PRZEZ ZWIERZĘTA NIETOPERZ DELFIN PTAKI PSY MECHANICZNIE GWIZDKI PISZCZAŁKI TERMICZNE I OPTYCZNE WYŁADOWANIA W GAZIE LASER ELEKTRYCZNE PIEZOELEKTRYKI MAGNETYCZNE MAGNETRON
ODWROTNY EFEKT PIEZOELEKTRYCZNY
HISTORIA ULTRASONOGRAFII 1880-ZJAWISKO PIEZOELEKTRYCZNE OPISANE PRZEZ BRACI CURIE 1914- PIERWSZY SONAR 1916-WYKRYCIE U-BOOTA PRZEZ SONAR 1930-PIERWSZY SONAR NA STATKU PASAŻERSKIM 1940-1945-SZYBKI ROZWÓJ PODCZAS II WOJNY ŚWIATOWEJ
HISTORIA ULTRASONOGRAFII 1940-1950 PIERWSZWE PRÓBY ZASTOSOWANIA ULTRADZWIĘKÓW W MEDYCYNIE PIERWSZY ULTRASONOGRAF John M. Read (A-scan) ULTRASONOGRAFIA 2 WYMIAROWA Josef Holmes, William Wright, Ralph Meyerdick (B-scan) 3D ULTRASONOGRAFIA Olaf von Ramm, Stephen Smith (Doppler)_
ULTRASONOSKOP 1947
PAN-SCANNER ROK 1957
ULTRASONOGRAF I GENERACJI 1960 ROK
ULTRASONOGRAF II GENERACJI 1963 ROK
ULTRASONOGRAF LINIOWY 1972 Organon Teknika Netherlands
GŁOWICA CONVEX
GŁOWICE ULTRADZWIĘKOWE
PIEZOELEKTRYCZNA SONDA POMIAROWA 1.Płytkka z BAT (tytan baru) 2. Elektrody 3. Klej araldyt 4. Kontakt spręrzynowy 5. Płytka izolacyjna 6. Obudowa mosiężna
PREDKOŚĆ ULTRADZWIĘKÓW W RÓŻNYCH MATERIAŁACH POWIETRZE 340 m/s WODA 1500 m/s TKANKA TŁUSZCZOWA 1440 m/s MIĘŚNIE 1540 m/s NERKI I WĄTROBA 1550 m/s KOŚCI 3400 m/s
ODBICIE ULTRADZWIĘKÓW
ZAŁAMANIE ULTRADZWIĘKÓW
PREZENTACJA A (Amplituda) Do uzyskania obrazów w prezentacji A wystarczy głowica USG z pojedynczym kryształem piezoelektrycznym, nadająca impuls pobudzający i odbierająca powstające w ośrodku badanym echa. Badanie takie stosowane jest do tej pory w okulistyce. Umożliwia łatwa ocenę struktur oka, w tym odklejenia się siatkówki.
PREZENTACJA B (Brightness) Obraz wątroby i prawej nerki w prezentacji B. Piktogram w lewym dolnym rogu ilustruje położenie głowicy podczas badania. Opisy wokół podają parametry zobrazowania. Niewielka prędkość propagacji ultradzwięków w tkance powoduje, ze obraz w prezentacji B jest obrazem stacjonarnym. Jeżeli na obraz B składa się 400 promieni i każdy odsłuchiwany jest do głębokości 25cm, to czas gromadzenia danych wynosi 2x25cm/1500m/sx400 = 0,133s. Daje to około 8obrazów/s.
EFEKT DOPPLERA s = vzrT0 0=+ vzrT0 = v/f T=1/f v/f0=v/f + vzr/f0 f=f0(v/v-vzr) s - droga, T0 - okres fali generowanej przez źródło, λ - długość fali odbieranej przez obserwatora, λ0 - długość fali generowanej przez źródło, v - prędkość fali, f - częstotliwość fali odbieranej przez obserwatora, f0 - częstotliwość fali generowanej przez źródło, vzr - składowa prędkości źródła względem obserwatora, równoległa do kierunku łączącego te dwa punkty.
EFEKT DOPPLERA
Efekt dopplera wykorzystano w budowie specjalnych aparatów ultradźwiękowych, które umożliwiają ocenę przepływu krwi w naczyniach krwionośnych i sercu. Ultradźwięki odbite od poruszającej się masy krwinkowej powracają do sondy z inną niż wyjściowa częstotliwością. Różnica tych częstotliwości jest podstawą uzyskiwania obrazów dopplerowskich. Po komputerowym przetworzeniu otrzymanych podczas badania sygnałów można uzyskać kolorowy obraz.
ULTRASONOGRAFIA DOPPLEROWSKA Krew tętnicza (kolor czerwony) przepływa przez tętnicę szyjną zwężoną nieco przez blaszki miażdżycowe. Niebieski punkt oznacza zawirowanie krwi. Powyżej widać żyłę szyjną, którą krew wraca do serca (kolor niebieski)
ULTRASONOGRAF PRZENOŚNY MERLIN 1101 WAGA 12 KG 2001 ROK
ZESTAW GŁOWIC DO ULTRASONOGRAFU PRZENOŚNEGO MERLIN 1101
OZDZIELCZOŚĆ ULRTRASONOGRAFU ROZDZIELCZOŚĆ OSIOWA – ZDOLNOŚĆ ROZRÓŻNIENIA DWÓCH PUNKTÓW LEŻĄCYCH NA OSI WIĄZKI ULTRADZWIĘKOWEJ x ROZDZIELCZOŚĆ BOCZNA- ZDOLNOŚĆ ROZRÓŻNIENIA DWÓCH PUNKTÓW LEŻĄCYCH PROSTOPADLE DO OSI WIĄZKI ULTRADZWIĘKOWEJ ODLEGŁOŚĆ PUNKTÓW > SZEROKOŚĆ WIĄZKI
OGRANICZENIA ULTRASONOGRAFII CIEŃ AKUSTYCZNY CIEŃ AKUSTYCZNY POWSTAJE GDY WIĄZKA ULTRADZWIEKÓW NATRAFIA NA SILNIE ODBIJAJĄCY OBIEKT (np. pęcherzyk gazu)
OGRANICZENIA ULTRASONOGRAFII EFEKT POWTÓRZENIA ECHA EFEKT POWTÓRZENIA ECHA POWSTAJE NA SKUTEK WIELOKROTNEGO ODBICIA WIĄZKI POMIEDZY DWOMA GRANICAMI OŚRODKÓW
DZIAŁANIE ULTRADZWIĘKÓW NA ORGANIZM WARTOŚCI BEZPIECZNE MAKSYMALNA WARTOŚĆ 180 mW na cm3 ZALECANA 30-80 mW na cm3 DZIAŁANIE TERMICZNE - 1 W/M2 WZROST TEMPERATURY < 30C DZIAŁANIE MECHANICZNE - ROZRYWANIE WIĄZAŃ, MIKROPRZEPŁYWY, USZKODZENIA KOMÓREK I ORGANELLI KAWITACJE TRWALE I PRZEJŚCIOWE DZIAŁANIE CHEMICZNE POWSTAWANIE WOLNYCH RODNIKÓW ZMIANY pH - DEPOLIMERYZACJA