Związki Marszałka Józefa Piłsudskiego z Gdynią Związek Piłsudczyków RP Towarzystwo Pamięci Józefa Piłsudskiego Okręg Pomorski w Gdyni

Marsz Pierwszej Brygady

Marszałek Piłsudski twórca Marynarki Wojennej RP Dekret Marszałka o powołaniu Marynarki Polskiej z dnia 28 listopada 1918 roku. Na mocy którego powstała Marynarka Wojenna Rzeczypospolitej Polskiej.

Napis ten widnieje na budynku Komendy Portu Wojennego w Gdyni

Honorowy Obywatel Miasta Gdyni Dnia 12 września 1928 roku Rada Miejska i Magistrat za pieczę nad miastem i portem Gdynia opatrzyli pieczęcią dyplom honorowego obywatela wręczony Józefowi Piłsudskiemu. Gdynia była pierwszym miastem pomorskim, które przyznało Marszałkowi swoje honorowe obywatelstwo.

Dyplom Honorowy Obywatel Gdyni wg malarza Mokwy

Mapa II Rzeczypospolitej

„S/S Hanka” i „S/S Jadwiga” Statki pasażerskie Jadwiga Wanda. Zbudowane w 1928 Wielkiej Brytanii. Imiona otrzymały na cześć córek marszałka Piłsudskiego. 1 lipca 1928 roku odbył się chrzest statków dokonany przez "patronki-imienniczki" (obecny był również marszałek Piłsudski). Używane przez "Żeglugę Polską" pływały między portami Zatoki Gdańskiej - m. in. do Helu.

„S/S Jadwiga” Jadwiga - we wrześniu 1939 przejęty przez Niemców w Jastarni przebudowany na holownik Polyp. W 1946 rewindykowany. Pływał jako holownik Wilk, od 1948 jako statek pasażerski Anna. Dnia 26 lipca 1949 zatonął na redzie Gdyni po kolizji z tureckim statkiem Odenis (11 ofiar). Wydobyty wyremontowany wrócił do służby jako Halina, później Zofia. W 1965 skasowany oddany na złom.

„S/S Wanda” Wanda - we wrześniu 1939 zatopiony przez załogę dla zablokowania wejścia do ówczesnego Basenu Prezydenta porcie gdyńskim. Po wojnie wrak podniesiono wyremontowano. Od 1949 roku pływał jako statek pasażerski Barbara. W 1965 skasowany oddany na złom.

„S/S Hanka” W 1927 roku ”Żegluga Polska” przejęła stary rosyjski mały bocznokołowiec zalewowy (zbudowany w 1888 r.). Statek przebudowano zmodernizowano przystosowując go do roli statku pasażerskiego Białej Floty. Otrzymał imię Hanka na cześć córki ministra Kwiatkowskiego - inicjatora budowy portu Gdyni. Chrzest odbył się 1 lipca 1928 roku. Hanka była jednostką przestarzałą powolną. Utrzymywano ją jedynie dla połączeń Orłowem, gdzie mogły zawijać tylko statki bardzo małym zanurzeniu. W 1931 roku statek skasowano oddano na złom.

Marszałek Piłsudski z żoną córkami Jadwigą i Wandą

Wizyta Marszałka Piłsudskiego w Gdyni 1 i 2 Lipca 1928 roku.

Wizyta Marszałka 1 lipca 1928 r Wizyta Marszałka 1 lipca 1928 r. w Gdyni, doszła do skutku dzięki zabiegom ministra Eugeniusza Kwiatkowskiego, któremu zależało na pokazaniu budującej się Gdyni i zapoznaniu Go z osiągnięciami w gospodarce morskiej.

Powitanie Marszałka Piłsudskiego na dworcu w Gdyni 1 lipca 1928 r.

Przegląd Marynarzy w Porcie Wojennym Gdynia

Udział w uroczystości poświęcenia statków dla Żeglugi Polskiej Wizyta Marszałka 1 lipca 1928 r. doszła do skutku dzięki zabiegom ministra Eugeniusza Kwiatkowskiego, któremu zależało na pokazaniu budującej się Gdyni i zapoznaniu go z osiągnięciami w gospodarce morskiej.

Rejs z Gdyni na Hel „S/S Gdańsk”

Hel – zwiedzanie Portu i latarni morskiej. Na Hel popłynął s/s „Gdańsk”

Marszałek odjechał z dworca gdyńskiego do Warszawy 2 lipca 1928 r.

Powrót Marszałka z Madery Gdynia 29 marca 1931 rok Po raz drugi, a zarazem ostatni, w dniu 29 marca 1931 r. Marszałek zawitał do Gdyni na pokładzie niszczyciela ORP „Wicher” z trzymiesięcznej kuracji zdrowotnej na portugalskiej wyspie Madera. Od Helu niszczyciel był eskortowały przez 3 torpedowce, a w gdyńskim basenie portowym wszystkie okręty podniosły galę branderową.

Marynarze witają Marszałka w Gdyni Na cześć Marszałka oddano także salut armatni z okrętu szkolno – koszarowego „Bałtyk”. W porcie wojennym w Gdyni Oksywiu Marszałek dokonał przeglądu kompanii honorowej Marynarki Wojennej

Kanonierki „Piłsudski” i „Haller” Po odzyskaniu dostępu do morza w lutym 1920 r., Polska Marynarka Wojenna zakupiła w Finlandii dwie kanonierki, z których jedna otrzymała nazwę „Komendant Piłsudski”. Biało-czerwoną banderę na nowym ORP podniesiono 29 grudnia 1920 r., tym samym stał się on pierwszym polskim bojowym okrętem flagowym Polskiej Marynarki Wojennej.

Budowa portu w Gdyni oraz „Kentucky” wpływa do Gdyni, stracił Gdańsk To ważna data dla międzywojennej jak i współczesnej Gdyni – 13 sierpnia 1923 roku do tego miasta, a nie do znacznie większego portu w Gdańsku, zawitał pierwszy pełnomorski statek

Budowa portu w Gdyni

Plan Portu Gdyni obecnie

Dworzec Morski w Gdyni tablica pamiątkowa Na tablicy pamiątkowej pod płaskorzeźbą Marszałka umieszczono następujący napis: „W ROKU 1920 GDY NACZELNIKIEM PAŃSTWA I NACZELNYM WODZEM SIŁ ZBROJNYCH BYŁ PIERWSZY MARSZAŁEK POLSKI JÓZEF PIŁSUDSKI ZAPROJEKTOWANO I ROZPOCZĘTO BUDOWĘ PORTU W GDYNI”.

Tablice są zamieszczone w Muzeum Emigracyjnym w Gdyni

Dworzec Morski w Gdyni obecnie Muzeum Emigracji

Dworzec Morski

Związek Legionistów w grudniu 1930 r Związek Legionistów w grudniu 1930 r. podjął uchwałę na walnym zebraniu o wzniesieniu pomnika Pierwszemu Marszałkowi Polski Józefowi Piłsudskiemu. W dniu 6 sierpnia 1933 r. na terenie Obozu Emigracyjnego stanął pomnik z popiersiem, a na cokole widniał napis: „Pierwszemu Marszałkowi Polski Józefowi Piłsudskiemu – Straż Przednia”

Obóz Emigracyjny

„M/S Piłsudski” W dniu 12 września 1935 r. motorowiec pasażerski m/s „Piłsudski”, bliźniacza jednostka m/s „Batory”, został powitany uroczyście na Dworcu Morskim w Gdyni. Na dziobie statku znajdowała się powiększona odznaka I Brygady Legionów.

M/S „Piłsudski” Statek godnie reprezentował swojego patrona, obsługując linię pomiędzy Gdynią a portami Ameryki Północnej. Po wybuchu wojny, statek pełnił rolę okrętu w siłach morskich Wielkiej Brytanii. W swoim pierwszym rejsie do Nowej Zelandii w dniu 26 października 1939 r. zatonął u wybrzeży Anglii.

Odznaka Pierwszej Brygady

Aleja im. Marszałka Piłsudskiego W marcu 1931 na wniosek starosty pułkownika Mieczysława Pożerskiego Magistrat i Rada Miejska Gdyni uchwaliły jednogłośnie przemianowanie alei Kasyna na aleję Marszałka Piłsudskiego. Wniosek został złożony dla uczczenia imienin marszałka Piłsudskiego obchodzonych 19 marca. W 1932 prawdopodobnie zakończono budowę promenady miejskiej, na którą składały się: dwupasmowa wybrukowana kostką granitową jezdnia o długości 669 m i szerokości 9,85 m, chodnik z lewej strony jezdni o szerokości 2,75 m, piaszczysty deptak o szerokości 6,3 m z umieszczonymi w jego wnękach ławkami oraz pasy zieleni z drzewami, a także sieć wodociągowa, kanalizacyjna i lampy uliczne. W kolejnych latach wystrój zieleni ulegał modyfikacjom. W czasie wojny bała to Steinstrasse. Po wojnie alei nadano nazwę Czołgistów. W 1990 roku przywrócono nazwę ulicy na Aleja Marszałka Piłsudskiego.

Aleja Marszałka Józefa Piłsudskiego

Przywrócenie nazwy w III RP 25 lipca 1990 Rada Miasta z inicjatywy komandora Czesława Cześnika zadecydowała o powróceniu do przedwojennej nazwy – alei Piłsudskiego, a w 1995 nazwała imieniem I Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte plac przylegający do alei, znajdujący się w sąsiedztwie Muzeum Marynarki Wojennej.

Tablica upamiętniająca Marszałka Piłsudskiego Tablica została wmurowana w 1990 roku  we frontową ścianę budynku gdyńskiego Urzędu Miasta (czyli od strony Alei Marszałka Józefa Piłsudskiego). Odlew tablicy został wykonany w Stoczni Marynarki Wojennej w Gdyni. Wzorowano się na oryginalnej tablicy, przed wojną znajdującej się w Wilnie i wmurowanej w gmach tamtejszego Uniwersytetu. W okresie przedwojennym można było również napotkać medal będący miniaturą wspomnianej tablicy. Widnieje na niej napis autorstwa Wacława Sieroszewskiego:

Tekst zawarty na tablicy „Wskrzesiciel państwa polskiego, twórca i wódz armii polskiej Marszałek Józef Piłsudski. Urodzony w ziemi wileńskiej, zesłany na Sybir w 19-tym roku życia. Po powrocie wstąpił do PPS. W 1905 roku zorganizował walkę zbrojną z caratem. Potem stworzył związek strzelecki – z nim wyruszył z Krakowa 6/VIII 1914 roku na oswobodzenie zaboru rosyjskiego – po opuszczeniu przez moskali rubieży Rzeczypospolitej, skierował wszystkie siły przeciw Niemcom i Austryjakom – 20/VII 1917 roku wywieziony do Magdeburga. Wrócił w listopadzie 1918 roku i 11-tego tego miesiąca objął władzę nad wskrzeszonym państwem – stworzył rząd, zwołał sejm ustawodawczy, orężem wykreślił granice Polski – W 1920 roku odparł najazd bolszewicki – od 1926 dążył całą potęgą swej woli do naprawy konstytucji. Jego geniusz pozwolił narodowi polskiemu dokonać w krótkim czasie olbrzymiego dzieła. Stawiane Jemu pomniki są jednocześnie pomnikami miłości Ojczyzny!”

IX LO im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Gdyni Dnia 23 marca 1995 r. nadano IX Liceum Ogólnokształcącemu w Gdyni zaszczytne imię Marszałka Józefa Piłsudskiego w obecności wnuczki Wielkiego Polaka - Joanny Onyszkiewicz, która po oficjalnych uroczystościach z udziałem abp Tadeusza Gocłowskiego, dokonała odsłonięcia popiersia Komendanta - daru od Towarzystwa Pamięci Józefa Piłsudskiego w Gdyni. Podczas uroczystości młodzież i pracownicy szkoły złożyli ślubowanie na Sztandar Szkoły, ufundowany przez Radę Rodziców, Morski Port Handlowy- Gdynia oraz Naftoport - Gdańsk.

IX LO im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Gdyni

W dniu 10 listopada Roku Pańskiego 2013 został odsłonięty pomnik Pierwszemu Marszałkowi Polski Józefowi Piłsudskiemu

Ulotka z projektem pomnika

Związek Piłsudczyków Rzeczypospolitej Polskiej Towarzystwo Pamięci Józefa Piłsudskiego Okręg Pomorski w Gdyni

Dane informacyjne Opracowali: mgr Julian Aleksander Michaś - +48501011822 mgr Arkadiusz Ordyniec - +48508155127 Współpraca Małgorzata Gołębiowska - +48501011844 http://www.gdynia-pilsudski.pl Mail pilsudski.gdynia@gmail.com Aktualizacja – 31 XI 2016 r. mgr Julian Aleksander Michaś prezes Gdyńskich Piłsudczyków płk zp