ZAGROŻENIA WYCHOWAWCZE Komputer-Internet ZAGROŻENIA WYCHOWAWCZE 1

Okres dojrzewania Wylot: 12 r.ż. Przylot: 17 r.ż

Uzależnienie – co to jest? To następstwo przyswajania substancji - uzależnienie fizjologiczne (np. alkohol, nikotyna, narkotyki) lub podejmowania czynności – uzależnienie behawioralne, psychiczne (nadużywanie komputera, uzależnienie do cyberprzestrzeni, hazard itp), które początkowo sprawiają przyjemność, lecz z czasem stają się przymusowe i mają negatywny wpływ na codzienne życie i obowiązki, takie jak praca, relacje w rodzinie, czy zdrowie. Osoba uzależniona może nie zdawać sobie sprawy z utraty kontroli nad swoim zachowaniem i problemów, które sprawia zarówno sobie jak i najbliższym.

Limit czasu przed komputerem: - 3-5 lat: zalecane NIE korzystanie! - 6-10 lat: 30 minut - Powyżej 10 lat: 60 minut - Nastolatkowie: 90 minut 4

Skutki nadmiernego korzystania z komputera przez dzieci: Trudności w nauce opóźnienie sprawności manualnej zaburzenia koncentracji uwagi zaburzenia tworzenia więzi zahamowanie potrzeb społecznych mieszanie świata realnego z wirtualnym - zaburzenia w postrzeganiu świata; w oddzieleniu przyczyn od skutków; tego, co dobre od tego, co złe 5

Badania wykazały, że dzieci posiadające komputer z dostępem do internetu na wyłączność w swoim pokoju, mają zdecydowanie gorsze wyniki w nauce, niż dzieci, które mają ograniczony dostęp do tego typu mediów. Dzieci korzystające z komputera przede wszystkim w porach wieczornych miewają różne dolegliwości jak n.p.: zaburzenia snu, nadwaga

UZALEŻNIENIE OD KOMPUTERA I INTERNETU Test uzależnienia od Internetu Sprawdź, czy jesteś uzależniony od Internetu. Odpowiedz na poniższe pytania "Tak", lub "Nie". 7

Czy Twoje dziecko często nie może przestać myśleć o Internecie (stale myśli i mówi o tym, co robiło ostatnio w sieci, lub o tym, co będzie robiło, jak się znów do niej zaloguje)? Czy obserwujesz potrzebę zwiększania ilości czasu spędzanego w Internecie przez dziecko? Czy dziecko próbuje wymuszać zwiększenie ilości czasu, nie potrafi zakończyć gry lub surfowania w zaplanowanym terminie? Czy podejmowałeś nieudane próby ograniczenia, kontrolowania, bądź zaprzestania korzystania z komputera/Internetu przez dziecko? Czy obserwujesz, że dziecko jest niespokojne, markotne, przygnębione, poirytowane, gdy próbujesz ograniczyć mu korzystanie z Internetu? 8

Czy zdarza się dziecku przesiadywać przed komput/w sieci dłużej niż pierwotnie zostało to zaplanowane? Czy z powodu komputera/Internetu zdarzyło się dziecku narazić na szwank wyniki w nauce, uzyskanie negatywnych ocen lub pogorszenie/utratę znajomości z kolegą lub grupą kolegów? Czy zdarza się dziecku okłamać rodziców, by ukryć, jak bardzo pochłania Je komputer/Internet? Czy korzysta z niego w tajemnicy przed rodzicami, np. w nocy? Czy Internet służy dziecku jako ucieczka od problemów lub jako sposób na poprawienie nastroju? 9

Wiek krytyczny w rozwoju uzależnienia: 9 - 21 rok życia. Fazy uzależnienia: Faza wstępna: przebywanie w sieci sprawia przyjemność zwiększanie czasu spędzanego w sieci Faza ostrzegawcza: szukanie okazji do jak najczęstszego przebywania w sieci redukowanie napięcia poprzez sieć próby korzystania w ukryciu korzystanie z sieci przynosi ulgę 10

Faza krytyczna: spadek zainteresowań zaniedbywanie innych aktywności zaniedbywanie wyglądu, odżywiania więcej czasu spędzanego przy komputerze używanie coraz bardziej agresywnych gier podejmowanie prób ograniczania czasu spędzanego w sieci niekontrolowane zachowania konflikty z rodzicami 11

Faza chroniczna: występowanie okresów długotrwałego przebywania w sieci korzystanie z sieci jest źródłem silnych emocji świat wirtualny staje się jedynym światem rozpad więzi rodzinnych Degradacja szkolna i społeczna choroby somatyczne lęki, psychozy sięganie po środki uzależniające poczucie bezsensu życia w świecie realnym skrajne wyczerpanie organizmu 12

Skutki uzależnienia: drażliwość na przemian z obojętnością brak zainteresowania sprawami najbliższych problemy z nauką bezkrytycyzm wobec problemu brak planów i celów życiowych 13

NOWYM ZAGROŻENIEM, MOŻE STAĆ SIĘ PROBLEMEM EDUKACYJNYM I SPOŁECZNYM. CYBERPRZESTRZEŃ JEST NOWĄ SZANSĄ, ALE TAKŻE NOWYM ZAGROŻENIEM, MOŻE STAĆ SIĘ PROBLEMEM EDUKACYJNYM I SPOŁECZNYM. 14

ZAGROŻENIA CYBERPRZESTRZENI: PORNOGRAFIA PEDOFILIA ZAKUPOHOLIZM SEKTY PRZEMOC I AGRESJA GRY KOMPUTEROWE 15

PEDOFILIA W INTERNECIE 19% dzieci otrzymało co najmniej jedną propozycję seksualną przez Internet. Spośród dzieci w wieku 12 – 17 lat: 87% podało osobie obcej przez Internet swój adres e-mailowy 64% - numer telefonu 40% - adres zamieszkania 20% - wysłało zdjęcie 16

ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z CYBERPRZEMOCĄ Cyberprzemoc inaczej cyberbulling czyli przemoc przy użyciu Internetu to przestępstwo. Inaczej agresja elektroniczna: to stosowanie przemocy przez prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i narzędzi typu elektronicznego takich jak: SMS, e- mail, witryny internetowe, fora dyskusyjne, portale społecznościowe. Osobę dopuszczającą takich czynów określa się stalkerem. 17

Napastnicy prześladują swoje ofiary złośliwymi i obraźliwymi SMS-ami lub  e-mailami. Inną drastyczną formą ataku jest sporządzanie witryn internetowych, wpisów na forach dyskusyjnych czy dręczenie przez komunikatory sieciowe takie jak Snapczat, SKYPE, oraz Facebook, instagram Prześladowanie przez Internet jest szczególnie groźne dlatego, że kompromitujące czy poniżające materiały są dostępne w krótkim czasie dla wielu osób i pozostają w sieci na zawsze, jako kopie w wielu komputerach, nawet po ustaleniu i ukaraniu sprawcy. 18

Wyróżniamy następujące formy przemocy: - rozsyłanie kompromitujących materiałów - włamania na konta pocztowe i konta komunikatorów w celu rozsyłania kompromitujących wiadomości - dalsze rozsyłanie otrzymanych danych i wiadomości jako zapisu rozmowy czy kopii e-maila - tworzenie kompromitujących i ośmieszających stron internetowych - nadużycia seksualne poprzez wysyłanie treści pornograficznych lub nakłanianie do wysyłania swoich zdjęć l lub filmów 19

Według najnowszych danych Policji stwierdzono, że: - 51% dzieci i młodzieży stało się przynajmniej raz w roku obiektem zdjęć lub filmów wykonanych wbrew swojej woli - 52% dzieci w wieku 12 – 17 lat miało do czynienia z przemocą werbalną w Internecie lub przez telefon komórkowy - 47% dzieci doświadczyło wulgarnego wyzywania - 29% badanych deklaruje, że ktoś w Sieci podał się za nie wbrew ich woli - 21% dzieci doznało poniżania, ośmieszania i upokarzania - 16% osób doświadczyło straszenia i szantażowania - 14% dzieci zgłasza przypadki rozpowszechniania za pośrednictwem Internetu  lub telefonów komórkowych nieprawdziwych informacji - 29% doświadczyło włamań na konta w serwisach społecznościowych i komunikacyjnych - 14% padło ofiarą publikacji w Sieci kompromitujących ich materiałów takich jak teksty, filmy, czy zdjęcia – co młodzi internauci uważają za najbardziej dotkliwą formę agresji. 20

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA Kodeks Karny uznaje cyberprzemoc i stalking w Polsce za czyn zabroniony. Obecnie czyn ten podlega karze na podstawie art. 190 a Kodeksu Karnego. paragraf 1. Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. paragraf 2 . Tej samej podlega , kto podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek lub inne jej dane osobowe w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej. paragraf  3. Jeżeli następstwem czynu określonego w & 1 lub 2 jest targnięcie pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. paragraf 4. Ściganie przestępstwa określonego w & 1 lub 2 następuje na wniosek pokrzywdzonego. 21

Sposoby korzystania z mediów Wspólne ustalenia: - ustalanie czasu poświęcanego na telewizję, komputer, tablet, telefon - zapoznawanie się regularnie i na bieżąco z historią odwiedzanych stron - stosowanie oprogramowania filtrujące lub blokujące – „kontrola rodzicielska w sieci” - wybieranie przez rodziców programów telewizyjnych, stron internetowych, gier komputerowych, pokazywanie ich zalet i korzyści; - zakaz korzystania z materiałów (gier, programów, komunikatorów) niedozwolonych dla dzieci ze względu na treści i formę przekazu; - wspólne rodzinne oglądanie programów, korzystanie z komputera, pożądanych wychowawczo, wartościowych poznawczo i artystycznie; - rozmowy podczas oglądania różnych programów, stron internetowych lub gier, a także po ich emisji - ustawienie komputera, w taki sposób , aby można było obserwować jak dziecko z niego korzysta

Udowodniono, że największą moc chroniącą ma: Okazywanie miłości i zainteresowania życiem Dziecka mów dziecku, że jest dla ciebie najważniejszą osobą, że zależy Ci, by było zdrowe i szczęśliwe, poznaj jego przyjaciół, zainteresowania i sposoby spędzania czasu wolnego; Dobre porozumiewanie się z dzieckiem rozmawiaj z dzieckiem często, pytaj o jego zdanie, uważnie słuchaj, rozmawiaj także na trudne tematy – o narkotykach, alkoholu, dojrzewaniu, zainteresowaniach i tym co robi przybywając przed komputerem Zdrowa dyscyplina ( postaw jasne granice – wyraź zdecydowany sprzeciw wobec używania używek oraz nadużywania internetu , podaj oczekiwania dotyczące godzin i ram korzystania z komputera oraz zasady, kontaktów z kolegami, Wspieranie dziecka doceniaj wysiłki w osiąganiu celów, chwal dziecko za sukcesyi odpowiedzialność - podnosisz tym jego poczucie własnej wartości. Zapewniaj, że zawsze może liczyć na twoją pomoc w trudnych sytuacjach,

TORT CZASOWY 1. Ilość czasu na sen dziecka 2. Ilość czasu na higienę osobistą (mycie, ubieranie itp.) 3. Ilość czasu poświęconego przeciętnie na zajęcia szkolne 4. Ilość czasu poświęcanego przeciętnie na odrabianie lekcji 5. Ilość czasu na zajęcia pozalekcyjne – kółka zainteresowań 6. Czas spędzony codziennie z rodzicami 7. Czas na koleżanki i kolegów 8. Czas na obowiązki domowe 9. Czas na TV,internet, wideo, gry komputerowe

GDZIE UZYSKAĆ POMOC Policja, jeśli doszło do złamania prawa. Pedagog i Psycholog w szkole Kontakt z Poradnią Psychologiczno - Pedagogiczną w Zabierzowie FDN „Ogólnopolski telefon zaufania dla dzieci i młodzieży” 116 111 www.dyzurnet.pl – serwis, który przyjmuje zgłoszenia dotyczące nielegalnych treści znalezionych w Internecie www.dzieckowsieci.pl – strona zajmująca się zwróceniem uwagi dorosłych i dzieci na zagrożenia wynikające z nierozważnego korzystania Internetu 25

Dziękuję za uwagę Katarzyna Rajtar Pedagog, Terapeuta 26