Zakrycie Aldebarana: zjawisko pospolite czy rzadkie? Krzysztof Rochowicz KPCEN/UMK Toruń
Dlaczego dochodzi do zakryć gwiazd?
Które jasne gwiazdy może zakryć Księżyc? Mag +0.9 - Lat S 5.5° - Aldebaran (Alpha Tauri) Mag +0.9 - Lat S 4.6° - Antares (Alpha Scorpii) Mag +1.0 - Lat S 2.1° - Spica (Alpha Virginis) Mag +1.4 - Lat N 0.5° - Regulus (Alpha Leonis) Mag +1.6 - Lat N 5.4° - Elnath (Beta Tauri) Mag +2.1 - Lat S 3.5° - Nunki (Sigma Sagittarii) Mag +2.3 - Lat S 2.0° - Dzuba (Delta Scorpii)
Seria zakryć Aldebarana: 2015-18 Łącznie 49 zakryć na Ziemi W roku 2017 – 14 takich zjawisk (w Polsce jeszcze 22.06 i 15.08 – dzienne oraz 6.11, 31.12 - blisko pełni) W roku 2018 – 9 (u nas tylko 23.02) Następna seria: 2033-37
To może Regulus? Faktycznie, zaczyna się nowa seria W praktyce – tylko 8.12 Od czego zależy długość i częstotliwość serii zakryć?
of 9-1/2 years, just 1/2 of the 19-year period for the nodes to return The star 1, on the ecliptic, will be hit by the Moon at intervals of 9-1/2 years, just 1/2 of the 19-year period for the nodes to return to the star after one revolution. (Because of the crude figures here, the period is rounded. The '19' is NOT from the rule-of-19.) This is indicated by the upper dimension lines. |<-------19y------->|<-------19y------->| |<--9.5-->|<--9.5-->|<--9.5-->|<--9.5-->| | 3* | | - | | | 2* \ | | / \ | | |/ | | \| |/ | | \| |/ ---------1*--|---|--\---------/--|---|--\---------/---------- / | | \ / | | \ / | | \ / | | \ / | | - | | - 3y|<->|<-----16y----->|<->|3y Star 2, far from the ecliptic, will be hit also twice during the cycle, but the intervals between the occultation seasons is no longer equal. In the lower dimension lines, we have seasons spaced 3 and 16 years apart, which repeats in the next cycle. Note that the sum of the two, 3 + 16, still is 19 years.
(ODLEGŁOŚCI OD EKLIPTYKI, W STOPNIACH) ZALEŻNOŚĆ SERII ZAKRYĆ OD SZEROKOŚCI EKLIPTYCZNEJ (ODLEGŁOŚCI OD EKLIPTYKI, W STOPNIACH) ------------------------------------------------- szer. 6.4 x. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 6.0 xx xx x. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 5.5 xx xx xx x. .. .. .. .. .. .. .. .. .. Aldebaran, Elnath 5.0 xx xx xx xx x. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 4.5 xx xx xx xx xx x. .. .. .. .. .. .. .. Antares. .. .. .. 4.0 xx xx xx xx xx xx .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 3.5 xx xx x. .. xx xx x. .. .. .. .. .. .. Nunki .. .. .. .. 3.0 xx xx .. .. .. .x xx x. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 2.5 xx x. .. .. .. .. xx x. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 2.0 xx x. .. .. .. .. .. xx x. .. .. .. .. Spica .. .. .. .. 1.5 xx x. .. .. .. .. .. .x xx .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. 1.0 xx x. .. .. .. .. .. .. .x xx .. .. .. .. .. .. .. .. .. 0.5 xx x. .. .. .. .. .. .. .. xx x. .. .. Regulus. .. .. .. 0.0 xx x. .. .. .. .. .. .. .. .x xx .. .. .. .. .. .. .. .. 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 kolejny rok w 19-letnim cyklu Dla przykładu: Aldebaran ma jeden 3,5-letni cykl w odstępie 19 lat.
SERIE ZAKRYĆ SZEŚCIU NAJJAŚNIEJSZYCH GWIAZD W PRZECIĄGU STULECIA ---------------------------------------------------- każdy symbol to dwa lata; np. 1960 = 1960 and 1961 x = zakrycie tylko w 1 roku, X = zakrycia w obu latach, . = brak zakryć gwiazda szer.ekl. Aldebaran -5.47 ..:...xXx...:...XX....:..XXx....:.xXx:....:xXX.:....:XX Elnath +5.39 .xXx...:..xXX....:..XXx....;.xXx:....:xXX.;....:XX..:.. Antares -4.57 .xXXx..:..xXXx...:..XXx....:.xXXx....:xXXx:....:XXX.:.. Nunki -3.45 XxxX...:.xXxX....:xXxXx....:XxXX:....xXxX.;...xXXx..:.. Spica -2.05 .xX..Xx:...Xx.xx.:..xx:xX..:.xX.:X...:.X..xx...:xx.xX.. Regulus +0.46 ..xx...xx..xx...xx...X:...X:..xx:..Xx:.xx.:.xx.:.X..:.. rok 1950 60 1970 80 1990 00 2010 20 2030 40 2050 Najbliższe serie (nie licząc wspomnianej, krótkiej dla Regulusa z zakryciem 8.12.17) będą miały miejsce po roku 2020.
Kto może zobaczyć zakrycie Aldebarana 28 kwietnia?
Dlaczego warto wspomnieć Mikołaja Kopernika przy tej okazji? To pierwsza udokumentowana obserwacja 24-letniego studenta w Bolonii
Obserwujmy zatem i my