Dr hab. Andrzej Gaweł prof. nadzw. PUNKTY KRYTYCZNE W HODOWLI DROBIU PREDYSPONUJĄCE DO WYSTĄPIENIA ZAKAŻEŃ WIRUSEM GRYPY PTAKÓW Dr hab. Andrzej Gaweł prof. nadzw.

Grypa ptaków – stan bieżący Problem grypy ptaków w 23 państwach: Austria, Bułgaria, Chorwacja, Czarnogóra, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Niemcy, Polska, Portugalia, Rosja, Rumunia, Serbia, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania, Węgry Aktualnie w Polsce zanotowano 59 ognisk grypy ptaków (28.02.17 www.wetgiw.gov.pl)

Zazwyczaj stwierdzenie wirusa grypy u drobiu było poprzedzone jego wykryciem u dzikich ptaków

Wektory grypy ptaków Dzikie ptaki ! Kontakt bezpośredni Kontakt pośredni – odchody Drób hodowany przyzagrodowo Człowiek - przenoszenie wirusa na: Odzieży Sprzęcie Słoma niezabezpieczona przed dostępem dzikich ptaków Inne zwierzęta Paszowozy Powietrze

BIOASEKURACJA Bioasekuracja to ochrona biologiczna fermy obejmująca działania mające NIE DOPUŚCIĆ do wystąpienia na fermie specyficznych czynników infekcyjnych W przypadku ich wystąpienia – doprowadzić do całkowitej ich eliminacji

Przeżywalność wirusa grypy ptaków Źródło Temperatura Czas przeżywania (dni) Fekalia 4,5oC 30-35 21 oC 7 32 oC 4 Woda 4oC Co najmniej 60 dni 20oC 10-20 dni Kompost <10

PUNKTY KRYTYCZNE PREDYSPONUJĄCE DO WYSTĄPIENIA ZAKAŻEŃ WIRUSEM GRYPY PTAKÓW BRAK / NIEWŁAŚCIWA BIOASEKURACJA Maty i śluzy dezynfekcyjne - Obecność i właściwy rozmiar - Odpowiednie umiejscowienie i liczba Odpowiedni, niezamarzający (systematycznie zmieniany) środek dezynfekcyjny ZDECYDOWANA POPRAWA NA TERENACH DOTKNIĘTYCH GRYPĄ PTAKÓW

PUNKTY KRYTYCZNE PREDYSPONUJĄCE DO WYSTĄPIENIA ZAKAŻEŃ WIRUSEM GRYPY PTAKÓW Kontakt bezpośredni dzikiego ptactwa z drobiem hodowlanym Zapobieganie utrzymywanie drobiu w zamknięciu uszczelnienie budynków usuwanie gniazd dzikich ptaków z budynków

PUNKTY KRYTYCZNE PREDYSPONUJĄCE DO WYSTĄPIENIA ZAKAŻEŃ WIRUSEM GRYPY PTAKÓW Kontakt pośredni dzikiego ptactwa z drobiem – kał dzikich ptaków Zapobieganie Eliminacja źródeł wody lub ich izolowanie - sadzawki, stawy, zbiorniki wodne Wyrównywanie terenu w którym gromadzi się woda (kałuże) Eliminacja źródeł pokarmu – utrzymywanie czystości wokół silosów, likwidacja krzewów owocowych, traw, upraw Eliminacja schronienia – drzew, krzewów, poziomych powierzchni umożliwiających przebywanie i gniazdowanie Instalacja odstraszaczy, ekranów, sieci

PUNKTY KRYTYCZNE PREDYSPONUJĄCE DO WYSTĄPIENIA ZAKAŻEŃ WIRUSEM GRYPY PTAKÓW LUDZIE: Ograniczenie do koniecznego minimum liczby osób obsługujących fermy Ograniczenie przemieszczania się osób pomiędzy obiektami Edukacja najważniejszym elementem zapobiegania transmisji grypy przez ludzi

PUNKTY KRYTYCZNE PREDYSPONUJĄCE DO WYSTĄPIENIA ZAKAŻEŃ WIRUSEM GRYPY PTAKÓW LUDZIE: Osoby niepowołane Zapobieganie – ogrodzenie fermy, zamykane bramy, monitoring…

PUNKTY KRYTYCZNE PREDYSPONUJĄCE DO WYSTĄPIENIA ZAKAŻEŃ WIRUSEM GRYPY PTAKÓW LUDZIE: Świadczący usługi: lekarz weterynarii, ekipy szczepiące, obcinające pazury, transport paszy, transport do ubojni Odpowiednie zabezpieczenia przed transmisją – płaszcze i buty ochronne, poruszanie w obiekcie pod kontrolą pracownika, używanie dezynfektantów Dezynfekcja środków transportu

PUNKTY KRYTYCZNE PREDYSPONUJĄCE DO WYSTĄPIENIA ZAKAŻEŃ WIRUSEM GRYPY PTAKÓW LUDZIE: Pracownicy Odzież ochronna, przeznaczona do użytku wyłącznie na fermie Przestrzeganie zasad poruszania się na fermie (strefa brudna, czysta) Brak kontaktu z dzikimi ptakami, przydomowym ptactwem Problem braku pracowników i ich częsta wymiana – błędy w bioasekuracji

Ssaki jako źródło choroby Nie można utrzymywać innych zwierząt gospodarskich na fermie drobiu! Wykazano że świnie, psy, koty, gryzonie, fretki, króliki, konie również mogą być transmiterami wirusa (zakażenia eksperymentalne i terenowe) Prof. Śmietanka

PUNKTY KRYTYCZNE PREDYSPONUJĄCE DO WYSTĄPIENIA ZAKAŻEŃ WIRUSEM GRYPY PTAKÓW Słoma ze stogów i stert niezabezpieczona przed dzikim ptactwem

PUNKTY KRYTYCZNE PREDYSPONUJĄCE DO WYSTĄPIENIA ZAKAŻEŃ WIRUSEM GRYPY PTAKÓW Zapobieganie – dezynfekcja, stodoły, wiaty

Paszowozy Dezynfekcja przed wjazdem na fermę Przy rozładunku paszy – zaciąganie powietrza

Rozprzestrzenianie drogą powietrzną Szczególnie istotne w rejonach dużej koncentracji produkcji Wentylacja wymuszona (wydajność 20-40tys m3/h Wektorami mogą być kurz i pióra Istotne są: kierunek wiatru, prędkość, temperatura Mgła, wysoka wilgotność powietrza sprzyjają rozprzestrzenianiu się wirusa

Szczepienia ptaków? W wielu krajach trwają dyskusje nad szczepieniami interwencyjnymi w obszarach zagrożonych wystąpieniem grypy ptaków W USA i Kanadzie dopuszczone są szczepienia przeciwko zakażeniom wywoływanym przez wirusy LPAI Animal and Plant Health Inspection Service (USA) rozważa wprowadzenie w USA szczepień interwencyjnych przeciwko zakażeniom wywoływanym przez wirusy HPAI Francja rozważa wprowadzenie ukierunkowanych szczepień kaczek p-ko H5N8

Likwidacja ogniska grypy ptaków Właściwe zarządzanie i organizacja Szybkie podejmowanie decyzji Właściwa współpraca służb (PLW, policja, straż pożarna) Utylizacja padłych i zlikwidowanych ptaków i ściółki Sprawna dezynfekcja fermy PUNKTY KRYTYCZNE: Brak specjalistycznych firm zajmujących się likwidacją ognisk (usuwanie padłych ptaków i ściółki)

Odszkodowania Ubezpieczenia Wartość odszkodowania powinna: Zależeć od profilu produkcji, gatunku i wieku ptaków W sposób jednoznaczny i precyzyjny określać wartość ptaków i być aktualizowana wraz ze zmieniającymi się kosztami produkcji

Dziękuję za uwagę