Mechanizmy kierowania

I. Budowa układu kierowniczego

1.Zadanie układu kierowniczego Zadaniem układu kierowniczego jest utrzymywanie stałego kierunku jazdy lub jego zmianę, zgodnie z wolą kierowcy. Zadaniem układu kierowniczego jest utrzymywanie stałego kierunku jazdy lub jego zmianę, zgodnie z wolą kierowcy.

2. Warunek prawidłowego toczenia się kół na zakręcie (bez poślizgów bocznych) Prawidłowe prowadzenie pojazdu kołowego podczas zakręcania jest możliwe tylko wtedy, gdy wszystkie koła toczą się po łukach o różnych promieniach lecz o wspólnym środku. Prawidłowe prowadzenie pojazdu kołowego podczas zakręcania jest możliwe tylko wtedy, gdy wszystkie koła toczą się po łukach o różnych promieniach lecz o wspólnym środku.

a). Pojazd trójkołowy,

b). Pojazd z obrotnicą,

c). Pojazd ze zwrotnicami

3.Warunki jakim powinien odpowiadać układ kierowniczy Zależność kinematyczna między kątami skrętu kół kierowanych powinna być możliwie bliska zależności teoretycznej, Zależność kinematyczna między kątami skrętu kół kierowanych powinna być możliwie bliska zależności teoretycznej, Koła skręcone powinny samoczynnie powracać do położenia odpowiadającego kierunkowi jazdy na wprost, Koła skręcone powinny samoczynnie powracać do położenia odpowiadającego kierunkowi jazdy na wprost, Pionowe przemieszczenia kół kierowanych wywołane nierównościami drogi nie powinny powodować zmiany kierunku jazdy, Pionowe przemieszczenia kół kierowanych wywołane nierównościami drogi nie powinny powodować zmiany kierunku jazdy, Kierowanie pojazdem powinno być łatwe i skuteczne, z użyciem możliwie małych sił na kole kierowniczym, Kierowanie pojazdem powinno być łatwe i skuteczne, z użyciem możliwie małych sił na kole kierowniczym, Uderzenia wywołane nierównościami nawierzchni nie powinny być odczuwalne na kole kierowniczym. Uderzenia wywołane nierównościami nawierzchni nie powinny być odczuwalne na kole kierowniczym.

4.Zasadnicze mechanizmy układu kierowniczego a). Mechanizm zwrotniczy, b). Mechanizm kierowniczy.

5.Budowa i zadanie mechanizmu zwrotniczego Zadaniem mechanizmu zwrotniczego jest zapewnienie właściwego ustawienia kół kierowanych podczas jazdy na zakręcie.

6.Budowa i zadanie mechanizmu kierowniczego Zadaniem mechanizmu kierowniczego jest przekazanie ruchu obrotowego z koła kierownicy na koła kierowane.

Budowa (schemat) mechanizmu kierowniczego

7.Zadanie przekładni kierowniczej Zadaniem przekładni kierowniczej jest zamiana obrotowego ruchu koła kierownicy na ruch postępowy drążków kierowniczych oraz zapewnienie właściwego przełożenia między kątem obrotu koła kierownicy a kątami zwrócenia kół kierowanych pojazdu. Zadaniem przekładni kierowniczej jest zamiana obrotowego ruchu koła kierownicy na ruch postępowy drążków kierowniczych oraz zapewnienie właściwego przełożenia między kątem obrotu koła kierownicy a kątami zwrócenia kół kierowanych pojazdu.

8.Rodzaje przekładni kierowniczych a). Stożkowa,

b). Ślimakowa,

c). Globoidalna z rolką,

d). Wodzikowa (tzw. Przekładnia Rossa),

e). Zębatkowa,

f). śrubowo-kulkowa z nakrętką i zębatką

9.Układy kierownicze ze wspomaganiem a). Schematy rozmieszczenia mechanizmów wspomagających,

b). Przykłady rozwiązań konstrukcyjnych.

10.Specjalne układy kierownicze a). Schemat układu kół pojazdów o dwóch osiach kierowanych

b). Przykłady rozwiązań konstrukcyjnych.

11.Układy kierownicze w ciągnikach gąsienicowych

a).Schemat układu kierowniczego ciągnika gąsienicowego (ze sprzęgłami bocznymi).

b).Schemat planetarnego układu kierowniczego ciągnika gąsienicowego.

II. Ustawienie kół kierowanych

1.Ustawianie się kół podczas jazdy Odpowiednie ustawienie kół kierowanych zapewnia samoczynne powracanie skręconych kół do położenia jazdy na wprost oraz samoczynne utrzymywanie przez pojazd kierunku jazdy na wprost. Odpowiednie ustawienie kół kierowanych zapewnia samoczynne powracanie skręconych kół do położenia jazdy na wprost oraz samoczynne utrzymywanie przez pojazd kierunku jazdy na wprost.

2.Parametry układu kierowniczego a). Kąt wyprzedzenia sworznia zwrotnicy,

Kąt wyprzedzenia sworznia zwrotnicy α tworzą kierunek pionu i osi sworznia zwrotnicy widziane w kierunku osi obrotu koła (z boku pojazdu), Kąt wyprzedzenia sworznia zwrotnicy α tworzą kierunek pionu i osi sworznia zwrotnicy widziane w kierunku osi obrotu koła (z boku pojazdu), Kąt α zawiera się zwykle w granicach 0÷4°. Kąt α zawiera się zwykle w granicach 0÷4°.

b). Kąt pochylenia sworznia zwrotnicy β, Kąt pochylenia sworznia zwrotnicy β tworzą kierunek pionu i osi sworznia zwrotnicy widziane z przodu pojazdu. Kąt β zawiera się zwykle w granicach 4÷8°.

c). kąt pochylenia koła γ, Kąt pochylenia koła γ tworzą kierunek pionu i płaszczyzna symetrii koła. γ=0÷2°. γ=0÷2°.

d). zbieżność (rozbieżność) kół. Zbieżnością kół (z) nazywa się różnicę (b1-b2) między rozstawami kół kierowanych mierzonymi z tyłu i z przodu, równolegle do jezdni na wysokości osi obrotu kół. W samochodach wyposażonych w ogumienie niskociśnieniowe stosuje się zbieżność kół w granicach 2÷3mm. W przypadkach opon wysokociśnieniowych zbieżność dochodzi nawet do 10mm. W pojazdach z przednim napędem stosuje się ujemną zbieżność (rozbieżność) kół.

3.Pojęcie promienia zataczania Kąty pochylenia sworznia zwrotnicy β i pochylenia koła γ umożliwiają dobranie najkorzystniejszej odległości między punktami C i D. Odległość ta nazywa się promieniem zataczania i wynosi kilka do kilkunastu milimetrów.

4.Definicja momentu stabilizacyjnego Skręcenie kół podczas jazdy powoduje powstanie momentu siły oporów toczenia Ft działającej na ramieniu α, który przyczynia się do powracania koła do pozycji odpowiadającej jeździe na wprost. Skręcenie kół podczas jazdy powoduje powstanie momentu siły oporów toczenia Ft działającej na ramieniu α, który przyczynia się do powracania koła do pozycji odpowiadającej jeździe na wprost. Moment ten nazywa się momentem stabilizacyjnym. Moment ten nazywa się momentem stabilizacyjnym.