Jak efektywnie pomagać dzieciom w nauce? Ilona Bojakowska psycholog

O tym, co było… czyli czego już zdążyliśmy się nauczyć

Jak motywować dzieci do nauki?  Od najmłodszych lat rozwijaj naturalną ciekawość dziecka poprzez: systematyczne wyprawy do księgarni i muzeów, dawanie przykładu własnym zachowaniem – spędzając wolny czas czytając prasę, książki, oglądając programy popularnonaukowe itp.  Dawaj dziecku do zrozumienia, że nauka jest ważna : nie mów, że to strata czasu, nie zwalniaj z udziału w lekcjach z błahych powodów.

Właściwe postawy rodzicielskie  Postawy: akceptująca, współdziałająca, rozumnej swobody, uznająca prawa dziecka.  Unikaj atmosfery napięcia, nie okazuj ciągłego niezadowolenia, lecz szukaj mocnych stron swojego dziecka i udzielaj mu wsparcia.

Czynniki sprzyjające efektywnej nauce

Efektywnej nauce sprzyja: ► planowanie nauki uwzględniając porę dnia, w której pracuje się dziecku najlepiej, nie mogą to być zbyt późne godziny nocne (niezbędny jest co najmniej 7-godzinny sen), ► zadbanie o potrzeby fizyczne i fizjologiczne dziecka ► przygotowanie pokoju do nauki – przewietrzony pokój, czyste biurko

Efektywnej nauce sprzyja: ► zaczynanie zawsze od najtrudniejszych lub najnudniejszych lekcji (zaczynanie od łatwych sprawia, że wisi nad głową „miecz” tych trudnych, czy nudnych), ► robienie krótkich przerw, po każdej przyswojonej części materiału, ► przeplatanie przedmiotów ścisłych humanistycznymi, np. po historii matematyka, a po polskim fizyka...,

Efektywnej nauce sprzyja: ► reagowanie na objawy przemęczenia umysłowego, takie jak: ► zwiększenie pobudliwości ruchowej, ► trudności w skupieniu uwagi, ► apatia, ► częste zmiany nastroju, ► nadwrażliwość na hałas, ► infantylne zachowanie; ► pojedyncze objawy nie są groźne, ► 3-4 z nich wymagają już natychmiastowego, dłuższego wypoczynku i zwolnienia tempa nauki.

Zadania rodzica Jak pomagać i nie przeszkadzać dzieciom w odrabianiu lekcji

Stwórz warunki  interesuj się tym, co wydarzyło się w szkole, rozmawiaj o tym, czego dziecko się nauczyło,  wdrażaj dziecko do systematyczności,  naucz dobrej organizacji pracy (odrabianie lekcji o tej samej porze, ale nie bezpośrednio przed lub po szkole)  zadbaj o odpowiednie miejsce do nauki (stały, wygodny kącik do pracy,  zapewnienie ciszy i spokoju niezbędnego do prawidłowej koncentracji uwagi

Pomagaj, nie wyręczaj  Pomagaj dziecku w odrabianiu lekcji i pokonywaniu trudności – nie oznacza to jednak, że masz wykonać zdanie za dziecko!  pomóż mu zrozumieć polecenie,  zaplanujcie poszczególne etapy niezbędne do wykonania zadania,  w razie potrzeby udziel wskazówek naprowadzających dziecko i daj mu szansę samodzielnego rozwiązania zadania, a tym samym doświadczenia sukcesu (to buduje wiarę we własne możliwości i rozwija motywację do pracy).

Pochwal i doceń  Stosuj pochwały zamiast mówić „z ciebie to już nic nie będzie”.  Chwal – za osiągnięcia, lecz także za włożony wysiłek.  Nie ogólnie, lecz za konkretną rzecz, np. jeśli dziecko szybko wykona zadanie, pochwal, że zrobiło je szybko i dobrze; jeśli trwało to dłużej – pochwal za wytrwałość.  Nie porównuj dziecka do rodzeństwa, kolegów, lecz do poprzedniego jego poziomu i umiejętności – uświadamiasz mu w ten sposób jego postępy i motywujesz do dalszej pracy

Wspieraj  w przypadku zniechęcenia dziecka lub doświadczenia przez dziecko porażki:  nie zaprzeczaj jego uczuciom mówiąc, że nic się nie stało, lecz nazwij jego uczucia (np. widzę, że: jest ci bardzo smutno z tego powodu, że jesteś rozczarowany, że zadanie to sprawia ci trudność),  zachęć je do wymyślenia, jak można rozwiązać dany problem, zaproponuj własne pomysły i wspólnie zdecydujcie, które pomysły wydają się możliwe do zrealizowania.

Podstawowe zasady uczenia się

Efekt pierwszeństwa i efekt świeżości  Efekt pierwszeństwa – informacja otrzymana wcześniej wywiera zazwyczaj większy wpływ na tworzenie się ogólnego wrażenia, niż informacja otrzymana później i jest efektywniej zapamiętywana.  Efekt świeżości - polega na silniejszym oddziaływaniu informacji, które nadeszły jako ostatnie (najświeższych), niż tych, które pojawiły się wcześniej.

 W trakcie nauki warto korzystać z obu półkul mózgowych – by lewa nie była przemęczona, a prawa bezrobotna

Zasady prawopółkulowego zapamiętywania Zasady główne  Wyraźne wyobrażenia  Dynamika /akcja  Niezwykłość skojarzeń Zasady dodatkowe  Humor  Mnogość elementów  Powiększanie  Pomniejszanie  Emocje  Ja- wyobrażenie własnej osoby

Strategia uczenia się wzrokowcy  Używaj kolorowych pisaków, długopisów i kredek  Kluczowe słowa (wzory, daty, idee, hasła) zapisuj na niewielkich kartkach, umieszczanych później na wysokości oczu  Stosuj wizualne pomoce naukowe (filmy, prezentacje, albumy, zdjęcia, rysunki itp.)  Samodzielnie twórz tabele, wykresy, schematy, grafiki, mapy myśli itp.  Układaj krzyżówki z najważniejszych słów do zapamiętania słuchowcy  Głośno powtarzaj najważniejsze fakty do zapamiętania  Informacje czytaj z różną intonacją – wolno, szybko, wrzaskliwie, teatralnie, dziecinnie itp.  Śpiewaj, rymuj, deklamuj  Ułóż prostą piosenkę lub krótki wierszyk złożony z najważniejszych słów do zapamiętania  Korzystaj z audiobooków, z dyktafonu np. w celu nagrania i późniejszego odsłuchania informacji do zapamiętania

Krzywa zapominania

Zasady powtarzania  Pierwsza powtórka tuż po zakończeniu nauki  Druga, obszerna powtórka, po jednej godzinie  Trzecia, krótsza powtórka, po jednym dniu  Czwarta powtórka, będąca odświeżeniem utrwalonego materiału, po jednym tygodniu  Piąta powtórka miesiąc później

Dziękuję za uwagę!