Dopalacze i narkotyki a nerki Kazimierz Ciechanowski Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych PUM w Szczecinie

Dlaczego ludzie stosują substancje psychoaktywne? Dlaczego zaczynają ? E ksperyment P resja otoczenia Względy medyczne Dlaczego trwają ? Wolność od stresu/bólu Lepsze funkcjonowanie Zabawa /rela ks Walka z zaburzeniami mentalnymi SOURCE: NIDA. (2010). Drugs, Brains, and Behavior: The Science of Addiction.

Co u Lidera? 100 mld USD/rok!

Cena „drugs” w USA Środki halucynogenne: Ecstasy25 USD/tabletka Marihuana18 USD/gram PCP (fencyklidyna) 13 USD/gram „Wziewne”10 USD/puszka LSD 5 USD/”znaczek”

Cena „drugs”” w USA Opioidy: Heroina93 USD/gram Oxycodone29 USD/tabletka Stymulanty: Methamphetamina98 USD/gram Kokaina73 USD/gram Crack20 USD/rock Uspakajające: Benzodiazepiny 6 USD/tabletka

Syntetic Syntetic drugs „Dopalacze” Nie są: “przyprawami,”solami kąpielowymi“, ”kadzidełkami” czy “zasilaczami” Otrzymane w syntezie; nie są pochodzenia roślinnego Chemicznie złożone Ciągle zmieniany aby “zachować legalność” Wymagają sprawdzania rzeczywistego zastosowania

Przykładowe ilustracje „dopalaczy” Images reproduced with permission from the Drug Enforcement Agency, US Department of Justice Luciano, R. L. & Perazella, M. A. (2014) Nephrotoxic effects of designer drugs: synthetic is not better! Nat. Rev. Nephrol. doi: /nrneph

„Projektowanie” środków psychoaktywnych SOURCE: updated Duża wiedza: 1. jak działają, 2. jak są wykrywane

„Innowacje” w zakresie „dopalaczy” Luciano, R. L. & Perazella, M. A. (2014) Nephrotoxic effects of designer drugs: synthetic is not better! Nat. Rev. Nephrol. doi: /nrneph

Liczba „użytkowników” Marihuana32 mln Benzodiazepiny 6,1 mln Kokaina 3,8 mln Ecstasy 2,6 mln „Wziewne” 1,7 mln Oxycodone 1,5 mln Methamphetamina 1,2 mln LSD 1,1 mln Crack 0,9 mln Heroina 0,7 mln PCP 0,2 mln

Co „biorą” młodzi Amerykanie (17 – 18 lat)? Luciano, R. L. & Perazella, M. A. (2014) Nephrotoxic effects of designer drugs: synthetic is not better! Nat. Rev. Nephrol. doi: /nrneph

Zmiana liczby „użytkowników” w ostatniej dekadzie Heroina+113% LSD+ 89% Marihuana+ 25% Ecstasy+ 23% Oxycodone+ 22% Benzodiazepiny+ 20% Kokaina- 17% „Wziewne”- 18% PCP- 21% Methamphetamine- 28% Crack- 34%

A Polacy? Rynek: 10 mld PLN/rok

„Uzależnialność” (Addictiveness) Crack100% Heroina 80% Methamphetamina 75% Kokaina 50% Benzodiazepiny 50% Oxycodone 40% PCP 30% Marihuana 30% Ecstasy 20% „Wziewne” 15% LSD 0%

Interwencje szpitalne (Emergency Care) Crack i kokaina Marihuana Benzodiazepiny Heroina Oxycodone Methamphetamine PCP Ecstasy „Wziewne” LSD 5.000

Ale, uwaga… Wśród 2,5 miliona interwencji: 50% z powodu nielegalnego użycia 50% z powodu niewłaściwego użycia medycznego Co trzeci: 2 lub więcej „drugs” lub „drugs” + alkohol

Ilu „biorących” na 1 przyjęcie do Emergency Care PCP2 Heroina3 Crack i kokaina8 Oxycodone 10 Methamphetamine 12 Benzodiazepiny 17(!) Marihuana70 Ecstasy 118 „Wziewne” 170 LSD 220

Żył 102 lata!

Marijuana (Cannabis) Często nazywana: zioło, chwast, konopie, marycha Mieszanina suszonych liści, łodyg,nasion, kwiatów Cannabis sativa— konopi indyjskich Najczęściej używany narkotyk w USA Główny aktywny składnik to: Delta-9-tetrahydrocannabinol (THC) Najczęstsze efekty euforia, relaksacja, wzmożona percepcja, przejaśnienie, zaburzone poczucie czasu, wzmożony apetyt Może jednak wywoływać: niepokój, strach, nieufność, napady paniki, oraz prowadzić (u niektórych) do poważnych zaburzeń psychicznych. SOURCE: NIDA. (2010). NIDA DrugFacts: Marijuana.

Syntetyczne kannabinoidy Różnorodne mieszanki roślin i „dodatków” Sprzedawane jako „bezpieczne” alternatywy dla marihuany Niektóre amerykańskie nazwy: “Spice,” “K2,” fake weed, “Yucatan Fire,” “Skunk,” “Moon Rocks,” herbal incense, “Crazy Clown,” “Herbal Madness” Oznaczane: “not for human consumption” Rośliny są tylko wypełniaczem, działają „dodatki” SOURCE: NIDA. (2012). NIDA DrugFacts: Spice (Synthetic Marijuana).

Syntetyczne kannabinoidy Głównie do palenia ale również do przygotowywania naparów do picia. Zioła legalne, ale dodatki nie-legalne Kolejne generacje niedozwolonych środków SOURCE: NIDA. (2012). NIDA DrugFacts: Spice (Synthetic Marijuana).

Syntetyczne kannabinoidy Spice vs. “Spice”

Główne składniki syntetycznych kannabinoidów a) Naphthoylindoles b) Cyclohexylphenoles CP-47,497-C8 JWH-018 JWH-073 Sts-135 Pb-22 JWH-081 UR-144 JWH-122 A-796,260 Urb-602 JWH Fluoropentyl-JWH-122 AM-2201 MAM-2201 AKB48 AM-1220 XLR-11 SOURCE: Agudelo et al. (2012). Effects of Synthetic Cannabinoids on the Blood Brain Barrier, Presented at 74 th Annual CPDD.

„Timeline” syntetycznych kannabinoidów SOURCE: Fattore & Fratta. (2011). Frontiers in Behavioral Neuroscience, 5(60), 1-12.

Co warunkuje popularność syntetycznych kannabinoidów? „Skuteczne” Dostępne Atrakcyjnie opakowane Odbierane jako bezpieczne Czasowo „legalne” Trudno wykrywalne w materiale biologicznym SOURCE: Fattore & Fratta. (2011). Frontiers in Behavioral Neuroscience, 5(60), 1-12.

Six States Report Cases of Kidney Damage Linked to Synthetic Cannabinoids Sixteen cases of kidney damage reported by CDC – All admitted to hospital – Five required hemodialysis Fifteen of the patients were male; ranged in age from 15 to 33, no history of kidney disease In early Feb 2013, UA-Birmingham reported 4 cases of previously healthy young men, whose acute kidney injury was associated with synthetic marijuana – Symptoms of nausea, vomiting, and abdominal pain – All four men recovered kidney function, and none required dialysis SOURCE: Join Together Online. (2013). Story published February 15, 2013.

Synthetic Cannabinoid Use Leads to Dangerous Symptoms in Pregnant Women Leads to symptoms similar to those caused by dangerous conditions known as preeclampsia and eclampsia –Preeclampsia is marked by high blood pressure and a high level of protein in the urine –Preeclampsia can lead to eclampsia, which can cause a pregnant woman to develop seizures or coma, and in rare cases is fatal SOURCE: Join Together Online, May 8,

Nefrotoksyczność dopalaczy i narkotyków Luciano, R. L. & Perazella, M. A. (2014) Nephrotoxic effects of designer drugs: synthetic is not better! Nat. Rev. Nephrol. doi: /nrneph

Nefrotoksyczność i zaburzenia elektrolitowe wywołane przez „dopalacze” Luciano, R. L. & Perazella, M. A. (2014) Nephrotoxic effects of designer drugs: synthetic is not better! Nat. Rev. Nephrol. doi: /nrneph

Mechanizm nefrotoksycznego działania „dopalaczy” Rabdomioliza: wszystkie stosowane grupy (unieruchomienie, urazy) Przednerkowe AKI: pochodne amfetaminowe pochodne piperazynowe syntetyczne kannabinoidy Ostre zapalenia cewkowo-śródmiąższowe: pochodne amfetaminowe pochodne piperazynowe syntetyczne kannabinoidy

Mechanizm nefrotoksycznego działania „dopalaczy” Złośliwe nadciśnienie: pochodne amfetaminowe Uszkodzenie kłębuszków: pochodne piperazynowe TTP (mikroangiopatia zakrzepowa): syntetyczne opioidy

Mechanizm nefrotoksycznego działania „dopalaczy” Zapalenie naczyń: pochodne amfetaminowe Uropatia zaporowa: ketamina

?