Wspólne czytanie - - drogą do sukcesu.

Trochę historii. W XIX wieku przypisywano słowu drukowanemu wielką moc oddziaływania. W czasie zaborów to min. literatura przyczyniała się do utrzymania narodowej świadomości. Obawiano się nadmiernego wpływu książek na dzieci, zwłaszcza tych „nieodpowiednich”, ograniczano dzieciom dostęp do książek. W dobie postępu technologicznego zaobserwowano kryzys książki.

Wychowawcze funkcje książki. Książka – nie dokonuje radykalnych zmian posiadanych poglądów i przekonań, – utrwala już posiadane, – kształtuje natomiast poglądy w dziedzinach nowych, nieznanych, w których człowiek nie ma wyrobionego zdania, – wspomaga oddziaływania wychowawcze, – może pomagać rozwiązywać niektóre problemy, – może stać się płaszczyzną kontaktu i zrozumienia między dzieckiem a dorosłym.

Etapy wprowadzania dziecka w świat książek. Dostarczanie dziecku książek. Wspólne przewracanie kartek. Omawianie obrazków. Recytowanie wierszyków. Głośne czytanie. Nauka czytania samodzielnego. Gromadzenie własnego księgozbioru. Kontakt z biblioteką. Uczenia samodzielnego dokonywania wyborów.

Korzyści. Codzienne wspólne czytanie: 1. „Zaspokaja najważniejsze potrzeby emocjonalne dziecka – miłości, uwagi, stymulacji.

Korzyści. 2. Buduje mocną więź pomiędzy rodzicem i dzieckiem.

Korzyści. 3. Wspiera rozwój psychiczny dziecka.

Korzyści. 4. Wzmacnia poczucie własnej wartości dziecka.

Korzyści. 5. Uczy języka, rozwija słownictwo i swobodę mówienia.

Korzyści. 6. Przygotowuje dziecko do sprawnego czytania i pisania.

Korzyści. 7. Uczy myślenia – logicznego, przyczynowo- skutkowego, krytycznego, refleksyjnego.

Korzyści. 8. Rozwija wyobraźnię.

Korzyści. 9. Poprawia koncentrację.

Korzyści. 10. Ćwiczy pamięć.

Korzyści. 11. Przynosi ogromną wiedzę ogólną i rozwija zainteresowania.

Korzyści. 12. Ułatwia naukę i pomaga odnieść sukces w szkole.

13. Uczy wartości i odróżniania dobra od zła, rozwija wrażliwość moralną. Korzyści.

14. Rozwija poczucie humoru.

Korzyści. 15. Jest znakomitą rozrywką.

Korzyści. 16. Zapobiega uzależnieniu od telewizji i komputera.

Korzyści. 17. Jest zdrową ucieczką od problemów, niepowodzeń i nudy.

Korzyści. 18. Chroni dziecko przed zagrożeniami ze strony kultury masowej.

Korzyści. 19. Jest profilaktyką zachowań aspołecznych.

Korzyści. 20. Kształtuje na całe życie nawyk czytania i zdobywania wiedzy.” 1)

Budowanie motywacji do czytania.  „Jeśli chcemy, by nasze dzieci były wykształcone, mądre i szczęśliwe, powinniśmy zrobić wszystko, żeby przez całe życie chętnie czytały.  Jeśli chcemy, by przez całe życie czytały, muszą lubić czytanie.  Jeśli chcemy, by lubiły czytanie, powinno im się ono kojarzyć z przyjemnością.  Jeśli chcemy, by czytanie kojarzyło się z radością i przyjemnością, powinniśmy na jak najwcześniejszym etapie ich życia wprowadzać codzienne głośne czytanie dla przyjemności i radykalnie ograniczyć kontakt z mediami wizualnymi.” 2)

Kiedy zacząć, kiedy zakończyć? Zacząć - od dnia narodzin! Zakończyć – głośne czytanie dzieciom – ok. 12 roku życia lub kiedy samo zdecyduje; – wspólne – nigdy!

Jak czytać? Codziennie, ok. 20 minut. Z radością! Interesująco – głośno – cicho, – wolno – szybko, – tonem wysokim – niskim, – robić pauzy. Dostosować wszystkie te cechy do treści czytanego tekstu.

Co czytać? Książki – pisane dla dzieci, – posiadające wartości poznawcze i wychowawcze, – o wysokim poziomie artystycznym, pisane piękną polszczyzną, z dobrymi ilustracjami, – uwzględniające zainteresowania i pasje dziecka, jego indywidualne upodobania, – dostosowane do wieku dziecka, jego dojrzałości psychicznej i umysłowej,

Co czytać? - odpowiednie pod względem formy, gatunku, skomplikowania fabuły i języka, - mające pozytywnego bohatera, z którym dziecko się utożsamia i dobre zakończenie, - nie wzbudzające lęku i niepokoju, - promujące pozytywne wartości, - dające dobrą rozrywkę, rozwijające dobry smak i poczucie humoru.

Złota Lista książek do czytania dzieciom opracowana przez „Fundację ABC XXI Cała Polska Czyta Dzieciom” Wiek 0- 4 lata: Marta Bogdanowicz (opracowanie) - Rymowanki - przytulanki Paulette Bourgeois, Brenda Clark - seria o Franklinie Jan Brzechwa - Wiersze i bajki Gilbert Delahaye - seria o Martynce Barbara Gawryluk - Dżok, legenda o psiej wierności Dimiter Inkiow - Ja i moja siostra Klara Czesław Janczarski - Mis Uszatek Janosch - Ach, jak cudowna jest Panama; Ja ciebie wyleczę, powiedział Miś

Złota Lista… Astrid Lindgren - Lotta z ulicy Awanturników Sam McBratney - Nawet nie wiesz, jak bardzo Cię kocham Nele Most, Annet Rudolph - Wszystko moje; Co wolno, a czego nie wolno Beata Ostrowicka - Lulaki, Pan Czekoladka i przedszkole; Ale ja tak chcę! Joanna Papuzińska - Śpiące wierszyki Eliza Piotrowska – Bajka o drzewie Renata Piątkowska - Opowiadania z piaskownicy Julian Tuwim - Wiersze dla dzieci Wojciech Widłak - seria o panu Kuleczce

Złota Lista… Wiek 4-6 lat: Florence and Richard Atwater - Pan Popper i jego pingwiny Hans Christian Andersen - Baśnie Wanda Chotomska – Wiersze; Pięciopsiaczki Carlo Collodi - Pinokio Waclaw Ćtvrtek - O gajowym Chrobotku; Bajki z mchu i paproci Iwona Czarkowska – Biuro zagubionych zabawek Eva Janikovszky – Gdybym był dorosły Grzegorz Janusz – Misiostwo świata Roksana Jędrzejewska-Wróbel – Sznurkowe historie, Maleńkie Królestwo królewny

Złota Lista… Aurelki Asa Lind – Piaskowy Wilk Astrid Lindgren - seria o Pippi Pończoszance; Emil ze Smalandii Hugh Lofting - seria o Doktorze Dolittle Kornel Makuszyński - Przygody Koziołka Matołka Małgorzata Musierowicz - Znajomi z zerówki Alan A. Milne - Kubuś Puchatek, Chatka Puchatka Renata Piątkowska - Na wszystko jest sposób #; Nie ma nudnych dni Małgorzata Strzałkowska - Leśne Głupki; Wierszyki łamiące języki Danuta Wawiłow – Wiersze Max Velthuijs - Żabka i obcy

Złota Lista… Wiek 6- 8 lat: Heather Amery - Mity greckie dla najmłodszych Marcin Brykczyński - Ni pies, ni wydra Jan Brzechwa - Pchła Szachrajka; Szelmostwa Lisa Witalisa Kamil Giżycki - Wielkie czyny szympansa Bajbuna Mądrego Frances Hodgson Burnett - Mała księżniczka Tove Jansson - seria o Muminkach Ludwik Jerzy Kern - Wiersze dla dzieci; Ferdynand Wspaniały Erich Kästner - 35 maja

Złota Lista… Astrid Lingren - Dzieci z Bullerbyn; Mio, mój Mio W. Markowska, A. Milska - Baśnie z dalekich wysp i lądów Anna Onichimowska - Najwyższa góra świata Joanna Papuzińska - Asiunia Grey Owl - Przygody Sajo i małych bobrów Małgorzata Strzałkowska - Rady nie od parady; Wiersze, że aż strach Anne Cath. Westly i ciężarówka Roksana Jędrzejewska-Wróbel – Kosmita Śpiewająca Lipka. Baśnie Słowian Zachodnich. (pr. zb.)

Złota Lista… Wiek 8-10 lat: Edmund de Amicis – Serce (w nowej wersji językowej z kolekcji „Cała Polska czyta dzieciom”) Paweł Beręsewicz – Czy wojna jest dla dziewczyn?; Jak zakochałem Kaśkę Kwiatek Frances Hodgson Burnett - Tajemniczy ogród J. Canfield, M. i P. Hansen, I. Dunlap - Balsam dla duszy dziecka Iwona Chmielewska – Pamiętnik Blumki Roald Dahl - Matylda Andrzej Grabowski – Zenek i mrówki Anna Kamieńska - Książka nad książkami Rudyard Kipling - Księga dżungli

Złota Lista… Eric Knight - Lassie, wróć! Astrid Lindgren - Bracia Lwie Serce; Rasmus i włóczega Clive Staples Lewis - Opowieści z Narnii Andrzej Maleszka – Magiczne drzewo Olga Masiuk – Lenka, Fryderyk i podróże Lucy M. Montgomery - Ania z Zielonego Wzgórza Anna Onichimowska - Dzień czekolady Ida Pierelotkin - Ala Betka Sempe, Gościnny - seria o Mikołajku Barbara Stenka – Masło przygodowe Katarzyna Terechowicz, Wojciech Cesarz – Pamiętnik grzecznego psa Mark Twain - Przygody Tomka Sawyera; Królewicz i żebrak

Złota Lista… Wiek lat: Francesco d'Adamo - Iqbal Paweł Beręsewicz – A niech to czykolada Charles Dickens - Oliver Twist; Opowieść wigilijna Michael Ende - Momo Antoine de Saint - Exupery - Mały Książe Ewa Grętkiewicz - Dostaliśmy po dziecku Astrid Lindgren - Ronja, córka zbójnika Witold Makowiecki - Diossos; Przygody Meliklesa Greka Ferenc Molnar - Chłopcy z Placu Broni Małgorzata Musierowicz - Wszystkie tomy Jeżycjady Jerzy Niemczuk - Opowieść pod strasznym tytułem

Złota Lista… Ferdynand Ossendowski - Słoń Birara Magda Papuzińska – Wszystko jest możliwe Katherine Paterson - Most do Terabithii Michel Piquemal - Bajki filozoficzne Katarzyna Pranić – Ela-Sanela Eric Emmanuel Schmitt - Oskar i pani Róża; Dziecko Noego Lemony Snicket - Seria niefortunnych zdarzeń Jerry Spinelli - Kraksa J.R.R. Tolkien - Hobbit José Mauro de Vasconcelos - Moje drzewko pomarańczowe Jean Webster - Tajemniczy opiekun Maciej Wojtyszko - seria o Brombie Juliusz Verne - Tajemnicza wyspa; 20 tysięcy mil podwodnej żeglugi

Złota Lista… Wiek lat: Antologia pod red. Grzegorza Leszczyńskiego - Po schodach wierszy H. Jackson Brown, Jr. - Mały poradnik życia J. Canfield, M.V. Hansen, K. Kirberger - Balsam dla duszy nastolatka Paulo Coehlo - Alchemik Arthur Conan Doyle - Pies Baskerville'ów Ursula K. le Guin - Czarnoksiężnik z Archipelagu Barbara Kosmowska - Pozłacana rybka Harper Lee - Zabić drozda

Złota Lista… Joanna Rudniańska – Kotka Brygidy Katarzyna Ryrych – Wyspa mojej siostry Marcin Szczygielski – Czarny Młyn (Grand Prix w II edycji konkursu im. Astrid Lindgren) Dorota Terakowska - Córka czarownic Anika Thor - Prawda czy wyzwanie J.R.R. Tolkien - Władca pierścieni Beata Wróblewska - Jabłko Apolejki książki popularnonaukowe Edward de Bono - Naucz się myśleć kreatywnie Tony Buzan - Rusz głowa

Złota Lista… Wiek lat: Pierre Boulle - Most na rzece Kwai Anna Frank - Dziennik Francis Scott Fitzgerald - Wielki Gatsby Ruben Gallego - Białe na czarnym Victor Hugo - Nędznicy Leszek Kołakowski - 13 bajek z królestwa Lailonii (...) i inne bajki Yann Martel - Życie Pi Amos Oz - Jak uleczyć fanatyka

Złota Lista… Bolesław Prus - Faraon ks. Jan Twardowski - Wiersze Władysław Bartoszewski - Warto być przyzwoitym książki popularnonaukowe Sephen R. Covey - 7 nawyków skutecznego działania M. R. Kopmeyer - Praktyczne sposoby osiągania sukcesu (sugerujemy, aby zacząć od rozdziałów nt. potęgi myśli i źródeł inspiracji) Daniel Pink – Drive – nowe spojrzenie na motywacje Ron Potter-Efron - Życie ze złością

Złota Lista… Wiek powyżej 16 lat: Karen Blixen - Pożegnanie z Afryką; Uczta Babette Dalajlama, Howard C. Butler - Sztuka szczęścia Guareschi - Don Camillo i jego trzódka Zbigniew Herbert - Martwa natura z wędzidłem; Barbarzyńca w ogrodzie Khaled Hosseini - Chłopiec z latawcem; Tysiąc wspaniałych słońc Ryszard Kapuściński – Cesarz; Imperium George Orwell - Folwark Zwierzęcy Leonie Swann – Triumf owiec

Złota Lista… Mariusz Szczygieł – Gottland Wisława Szymborska – Wiersze Liao Yiwu - Prowadzący Umarłych książki popularnonaukowe Nathaniel Branden - 6 filarów poczucia własnej wartości Erich Fromm - Sztuka miłości; Mieć czy być Daniel Goleman - Inteligencja emocjonalna; Inteligencja społeczna Leszek Kołakowski - Mini wykłady o maxi sprawach M. Scott Peck - Drogą mniej uczęszczaną Daniel Pink – Całkiem nowy umysł

Gdzie szukać? Informacji o książkach dla dzieci można szukać: w katalogach wydawniczych, na stronach internetowych, np. - wydawnictw,

Gdzie szukać? w książkach dla rodziców, np. - I. Koźmińska, E. Olszewska „Wychowanie przez czytanie” - J. Papuzińska „Czytania domowe”, czytać recenzje w czasopismach, np.. „Guliwer”, pytać innych – rodziców, bibliotekarzy, nauczycieli, księgarzy.

Na zakończenie. „Jeśli nie zetkniecie dziecka z książką w okresie wczesnego dzieciństwa, nie musi ono wcale odczuwać jego braku.” „Potrzeba kontaktów z książką nie powstaje u dziecka samorzutnie… jest bowiem faktem kulturowym i musimy ją sami obudzić w dziecku w procesie jego wychowania” 3) Joanna Papuzińska (autorka książek dla dzieci)

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Prezentację przygotowała Anna Szczepańska bibliotekarka Szkoła Podstawowa nr 45 Bytom

Literatura. Koźmińska I., Olszewska E.: Wychowanie przez czytanie. Świat Książki, Warszawa Obszary wspólnego zaangażowania w edukacji dzieci. Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra Papuzińska J.: Czytania domowe. Nasza Księgarnia, Warszawa Wojciechowski J.: Czytelnictwo. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2000.

Strony Internetowe

Przypisy. 1) Koźmińska I., Olszewska E.: Wychowanie przez czytanie. Świat Książki, Warszawa 2011, s ) Koźmińska I., Olszewska E.: Wychowanie przez czytanie. Świat Książki, Warszawa 2011, s ) Papuzińska J.: Czytania domowe. Nasza Księgarnia, Warszawa 1975, s. 24, 33.

Żródła Grafika - wyszukiwarka