Rozwój sieci dyskontowych w Polsce Stan obecny i prognoza VI Forum Rynku Spożywczego i Handlu 2013 Maciej Bartmiński, Market Side

2 Wprowadzenie Źródła informacji analiza danych adresowych (geokody, odległości) z baz Market Side analiza liczby ludności inne badania / dane wtórne Ważne kwestie duża dynamika ekspansji dyskontów dalsze kierunki i potencjał wzrostu pozycja innych formatów względem dyskontów

3 Liczba hipermarketów spożywczych i dyskontów Utrzymanie dynamicznego, 13% wzrostu liczby sklepów dyskontowych w 2012 roku, przy niewielkim wzroście hipermarketów. W 2013 oczekujemy nieznacznego spadku dynamiki.  Na koniec 2012 roku w Polsce funkcjonowało 2952 supermarketów dyskontowych. Na jeden dyskont przypadało 12,9 tys. Mieszkańców (w 2011 roku – 14,6 tys.)  Liczba hipermarketów (6 największych sieci, w tym cały Kaufland) wynosiła w tym samym czasie 420, a licząc sklepy działające na jedynie 416 (+2%). +9 marketów (2%) (6 największych sieci 1, w tym cały Kaufland) 2 1 Auchan, Carrefour, Kaufland (cała sieć) Leclerc, Real, Tesco 2 Bez uwzględnienia 4 hipermarketów Carrefour przejętych przez Real, jako nie działających na dzień Liczba hipermarketów spożywczych i dyskontó +344 sklepy (13%) (prognoza)

4 Liczba ludności w Polsce w przeliczeniu na jeden sklep dyskontowy spadła w ciągu 4 lat z 16,5 tys. do 11,8 tys. Ludność w przeliczeniu na dyskont (prognoza)

5 Udział w ogólnej liczbie dyskontów Biedronka umocniła swój udział w liczbie dyskontów na poziomie 72% w 2012 roku. Oczekujemy dalszego wzmocnienia pozycji tej sieci.  Udział Lidla w liczbie sklepów dyskontowych spadł z 17,5% w 2010 roku do 16,2% w 2012 roku Udział we wzroście liczby sklepów dyskontowych w 2012 r. Aldi Netto Lidl Biedronka 71% 72% 73% 18% 17% 16% 15% 9% 2% (prognoza)

6 Szczecin Koszalin Elbląg Olsztyn Białystok Lublin Tarnów Rzeszów Bielsko Biała Tychy Częstochowa Kielce Rybnik Wałbrzych Opole Wrocław Legnica Gorzów Wlkp. Zielona Góra Poznań Kalisz Bydgoszcz Toruń Płock Włocławek Radom Kraków Trójmiasto Warszawa Łódź Katowice Ludność przypadająca na jeden dyskont wg województw Szczecin Koszalin Elbląg Olsztyn Białystok Lublin Tarnów Rzeszów Bielsko Biała Tychy Częstochowa Kielce Rybnik Wałbrzych Opole Wrocław Legnica Gorzów Wlkp. Zielona Góra Poznań Kalisz Bydgoszcz Toruń Płock Włocławek Radom Kraków Trójmiasto Warszawa Łódź Katowice Powyżej – – Poniżej Ludność na jeden dyskont Wyraźne geograficzne zróżnicowanie nasycenia dyskontami  Na jeden sklep dyskontowy najwięcej osób przypada w województwach świętokrzyskim i małopolskim.  W stosunku do liczby ludności słabo nasycone dyskontami są także województwa leżące na wschodzie i w centrum kraju.  Najmniej osób na jeden dyskont (poniżej 10 tys.) przypada w województwach zachodnich. Ludność na jeden dyskont 1 Ludność ogółem, dane GUS, XII świętokrzyskie małopolskie mazowieckie podkarpackie lubelskie łódzkie podlaskie wielkopolskie warmińsko-mazurskie kujawsko-pomorskie śląskie pomorskie opolskie dolnośląskie zachodnio-pomorskie lubuskie

7 Blisko 1/3 (29%) dyskontów jest zlokalizowana w miastach do 20 tys. mieszkańców, w których mieszka niespełna 13% Polaków.  Na jeden sklep dyskontowy przypada tu 5,8 tys. ludności, co jest bliskie średniej dla rynku niemieckiego.  Dynamika wzrostu jest jednak największa w dużych miastach oraz na wsi. Liczba dyskontów wg wielkości miast powyżej 500 tys tys tys tys tys. Liczba dyskontów wg wielkości miast wieś powyżej 500 tys tys tys tys tys. poniżej 20 tys. wieś 1 Ludność ogółem, dane GUS, XII % dyskontów (13% populacji, 5 mln ludności w 685 miastach) poniżej 20 tys (31.12) 2010 (31.12) 2012 (31.12) Zmiana liczby dyskontów 2012 / 2011 Ludność na jeden dyskont 1

8 Liczba mieszkańców przypadających na 1 sklep dyskontowy jest dość silnie związana z odsetkiem ludności miejskiej w danym województwie  W miastach, przy skoncentrowanym skupieniu ludności, potencjał zakupowy w bliskich strefach zasięgowych jest wyższy niż na wsi.  Ten rodzaj analizy nasycenia sklepami dyskontowymi wskazuje na największy potencjał rozwoju sieci dyskontowych w województwach mazowieckim, śląskim i łódzkim. % ludności miejskiej Liczba mieszkańcow na dyskont -64% współczynnik korelacji liniowej Ludność na sklep dyskontowy a % ludności miejskiej – wg województw Średnia dla Polski.

9 Liczba dorosłej ludności w 1-km strefie zasięgowej dyskontów 2010 (31.12) 2011 (31.12) 2012 (31.12) Ludność w mln % dorosłych Polaków % ludności powyżej 18 r.ż. Ludność w wieku 18 i więcej lat w strefach 1 km od dyskontów ogółem (w mln) mln W 1-kilometrowej strefie zasięgowej dyskontów w 2012 mieszkała już ponad połowa dorosłych Polaków (15.9 mln, czyli 51% dorosłej ludności) mln (+0,7 mln) (+2p.p) Podano liczbę dorosłej ludności (18 i więcej lat) wg danych GUS, stan na Ludność w wieku 18+: 31,4 mln mln (+0,9 mln) (+3p.p)

10 Liczba dyskontów wg miast 50,000+ (pełna lista w raporcie) Miasto Ludność (GUS, ) Liczba dyskontówLudność / dyskont (tys) Wzrost ( ) Warszawa ,627,3 Kraków ,027,0 Łódź ,921,1 Wrocław ,513,2 Poznań ,210,0 Gdańsk ,511,7 Szczecin ,68,8 Bydgoszcz ,810,2 Lublin ,915,2 Katowice ,312,8 Białystok ,417,4 Gdynia ,412,4 Częstochowa ,917,0 Radom ,512,4 Sosnowiec ,810,4 Toruń ,67,9 Kielce ,517,0 Gliwice ,18,9 Zabrze ,017,0 Rzeszów ,010,5 Bytom ,713,0 Olsztyn ,011,8 Bielsko-Biała ,517,5 Ruda Śląska ,98,9 Rybnik ,89,4 Tychy ,521,6 Dąbrowa Górnicza ,510,6 Gorzów Wielkopolski ,97,4 Płock ,311,5 Elbląg ,314,0 Niskie nasycenie dyskontami (duży potencjał wzrostu) Wysokie nasycenie dyskontami (niewielki potencjał wzrostu)

11 Wśród miast 50,000+ w Raciborzu przypada najmniej ludności na jeden sklep dyskontowy  Działa tu aż 11 dyskontów.  Dodatkowo w mieście zlokalizowany jest hipermarket Auchan oraz supermarkety Kaufland, Leclerc i Tesco.  Działa także 5 drogerii wiodących sieci: 2 sklepy Rossmann, 2 Drogerie Natura i 1 Hebe. Case study - największe skupienie sklepów dyskontowych Racibórz Auchan Tesco Leclerc Kaufland Aldi Netto Lidl Biedronka Dyskont innej sieci Supermarket, hipermarket 56 tys. mieszkańców. 11 sklepów dyskontowych: - 8 Biedronek - 1 Aldi, 1 Lidl, 1 Netto 5,1 tys. osób / dyskont Dodatkowo: - hipermarket Auchan - supermarkety Kaufland, Tesco i Leclerc

12 Rozwój sieci Biedronka od 2009 roku: Ile dyskontów powstanie jeszcze w Polsce? rok liczba sklepów, wzrost liczby sklepów dynamika ,5% ,6% ,5% rok liczba sklepów, wzrost liczby sklepów Przy zachowaniu obecnych trendów i preferencji konsumenckich w 2015 roku w Polsce będzie działało ponad 3 tys. sklepów Biedronki, a liczba wszystkich dyskontów przekroczy 4 tysiące. Docelową wielkość rynku dyskontów w Polsce oceniamy na ok. 5 tys. sklepów. 1 W lutym 2012 (poprzednia edycja Raportu) prognozowaliśmy wzrost Biedronki do o 255 sklepów (z dokładnością do 3 sklepów). Prognoza dalszego rozwoju sieci Biedronka: + 45% w ciągu ostatnich 3 lat

13 Geograficzna bliskość sieci

14 Dyskonty jako konkurencja hipermarketów Średnia liczba dyskontów w zasięgu 3 km od hipermarketów Średnia odległość hipermarketów do najbliższego dyskontu W strefie 3 km od przeciętnego hipermarketu w Polsce działa 7,5 sklepów dyskontowych  Najbliższy dyskont zlokalizowany jest przeciętnie w odległości 700 metrów  W 2012 roku zarówno średnia liczba sklepów dyskontowych w promieniu 3 km od hipermarketów jak i odległość od najbliższego dyskontu zmieniły się w podobny sposób jak w 2011 roku.  Wskazuje to na stały wzrost konkurencyjności dyskontów względem hipermarketów. km 2010 r r. dyskontów 2012 r. dyskontów km

15 Co to oznacza dla hipermarketów? Obroty sieci sklepów dyskontowych: Biedronka W 2011 roku 23.8 mld PLN obrotów, około 13.5 mln złotych na sklep rocznie 1 W 2012 roku 28.1 mld PLN obrotów, około 14.1 mln złotych na sklep rocznie 1 Lidl: W 2011 roku mld PLN obrotów, około 14.4 mln na sklep rocznie 2 Miesięcznie dyskont ma sprzedaż na poziomie około 1.2 mln złotych. Obroty hipermarketów: Real 1.3 mld EUR obrotów w 2011 roku, około 101 mln złotych na sklep rocznie 3 Jeden sklep dyskontowy osiąga obroty na poziomie blisko 15% obrotów hipermarketu. 1 Obliczenia własne, obroty za: JMD 2 Obliczenia własne, obroty za: rachunek wyników spółki; brak jednolitych danych za 2012 rok 3 Obliczenia własne, obroty za: W przeliczeniach użyto średniej liczby sklepów w ciągu roku

16 Liczba supermarketów wybranych sieci w 2012 roku Spośród wybranych 13 sieci supermarketów na koniec 2012 roku największą liczbą placówek dysponował Polomarket (386) i Tesco (363)  Najmniej sklepów miały sieci Alma (35), Simply Market (31) i Leclerc (26).  Z większy sieci w zestawieniu nie uwzględniliśmy Społem, ze względu na brak dokładnej informacji o liczbie i lokalizacji sklepów (rozproszone bazy danych, liczba sklepów szacowana nawet na ok. 4 tysiące). Wszystkie sklepy (razem z hipermarketami w Blue City i Poznań ul. Promienista)

17 Supermarkety chętnie lokują się w małych miastach, jednak lokalizacja silnie zależy od konkretnej sieci.  Porównanie liczby supermarketów wybranych sieci do liczby dyskontów w podziale na wielkości miast wskazuje na niemal liniową zależność – tam, gdzie jest dużo supermarketów, duża jest również liczba sklepów dyskontowych. Liczba supermarketów wg wielkości miast powyżej 500 tys tys tys tys tys. Liczba supermarketów wybranych sieci wg wielkości miast wieś poniżej 20 tys. supermarkety (N=2.197) dyskonty (N=2.952) 91% współczynnik korelacji liniowej

18 km Średnia liczba dyskontów w zasięgu 1 km od supermarketu Średnia odległość do najbliższego dyskontu Dyskonty w 1-km zasięgu supermarketów Aż ¾ (75%) supermarketów wybranych sieci ma w strefie zasięgowej 1-km sklep dyskontowy  Średnia liczba sklepów dyskontowych w strefie 1-km od supermarketów to 1,7.  Przeciętna odległość od najbliższego dyskontu to 1,76 km, a dla supermarketów które mają dyskont w promieniu 1 km to tylko 420 metrów.

19 Liczba dyskontów w zasięgu 1 km – wg sieci supermarketu Leclerc oraz Piotr i Paweł to sieci, które mają w swoich strefach 1-km zasięgu największą liczbę dyskontów  Ze względu na koncentrację tych dwóch sieci w dużych miastach, liczba konkurujących dyskontów może w kolejnych latach znacząco rosnąć, wraz z dalszym rozwojem dyskontów w Warszawie, Krakowie, Łodzi czy Wrocławiu (duże miasta o słabym nasyceniu dyskontami)..  Dino oraz Spar – sieci ze względnie dużą liczbą lokalizacji na wsi (ponad 1/3 sklepów na wsi) – mają najmniej sklepów dyskontowych w swoich zasięgach. Średnia liczba dyskontów przypadająca na jeden supermarket w zasięgu 1 km, wg sieci 2012 (31.12)

20 Dodatek badania konsumenckie Market Side badania konsumenckie Market Side dane JMD dane JMD

21 BiedronkaLidl Średnio 2,0 konkretnych produktówŚrednio 1,9 konkretnych produktów W porównaniu z Lidlem w Biedronce więcej wskazań uzyskał nabiał, owoce i warzywa produkty sypkie oraz tłuszcze.  Na zakupy chemii gospodarczej i/lub kosmetyków specjalnie do dyskontu wybrałoby się kilkanaście procent dorosłych Polaków. Po co do Biedronki, po co do Lidla – porównanie Nabiał 44% Warzywa, owoce 27% Napoje, woda 17% Pieczywo 16% Produkty sypkie 16% Mięso, wędliny, ryby 16% Tłuszcze, 13% Słodycze, przekąski 12% Chemia gosp. 10% Alkohol, papierosy 10% Kawa, herbata 4% Produkty gotowe 4% Art. higie- niczne 4% Art. dla dzieci 2% Art,. przemy- sł.1% Dodat ki do potraw 1% Kosmet yki, pielęgna cja 2% Nabiał 32% Warzywa, owoce 20% Napoje, woda 17% Pieczywo 20% Produkty sypkie 10% Mięso, wędliny, ryby 14% Tłuszcze, 4% Słodycze, przekąski 23% Chemia gosp. 14% Alkohol, papierosy 10% Kawa, herbata 4% Produkty gotowe 6% Art. higie- niczne 2% Dodatki do potraw 3% Art,. prze- mysłowe 2% Odzież, obuwie 2% Kosmet yki, pielęgna cja 2% ŹRÓDŁO: Omnibus CATI firmy Market Side, marzec 2012, ogólnopolska próba reprezentatywna N=1010

22 Strategia lidera rynku dyskontów Źródło: JMD, 2013 Dynamika sprzedaży, 1 poł Zmiana EUR 18% LFL +5,3% Zmiana PLN +16% Źródła wzrostu: produkty świeże, non-food

23 Pozycjonowanie cenowe lidera rynku dyskontów Źródło: JMD, 2013

24 Podsumowanie  Utrzymana silna dynamika wzrostu dyskontów  Znaczna regionalizacja nasycenia dyskontami, od Polski zachodniej (duże nasycenie) do wschodniej  Nadal znaczący potencjał wzrostu, szczególnie w największych miastach  Docelowo do sklepów dyskontowych (do około mieszkańców / dyskont)  Bezpośrednia konkurencja dyskontów z innymi formatami – hipermarketami, supermarketami, drogeriami

25 Z czego wynika sukces dyskontów ?  Niskie ceny  Wysoka percepcja jakości  Bardzo dobra ocena sklepów dyskontowych przez klientów  Dogodna lokalizacja – przejęcie roli ‘sklepu w sąsiedztwie’ O sukcesie tego formatu decydują klienci, wybierając sklepy dyskontowe jako miejsce regularnych i/lub najczęstszych zakupów

26 Dziękuję za uwagę Maciej Bartmiński Market Side