WPROWADZENIE DO ZAGADNIEŃ ZARZĄDZANIA LOGISTYCZNEGO

SŁOWO ,,LOGISTYKA” W ODNIESIENIU DO GOSPODAROWANIA JEST UŻYWANE W TRZECH – ZWIĄZANYCH ZE SOBĄ – ZNACZENIACH. SĄ TO: przepływy rzeczy i informacji (przepływ surowców, materiałów, tzw. produkcji w toku, wyrobów gotowych i towarów oraz związanych z nimi informacji), dziedzina zarządzania (zarządzanie związane z przepływami rzeczy i informacji), wiedza o wymienionych wyżej przepływach i związanym z nimi zarządzaniu.

EWOLUCJA LOGISTYKI

KOMPRESJA CZASU Wzrost wrażliwości na czas Skracanie cykli życia produktów Dążenie odbiorów do zmniejszania zapasów Trudniejsze warunki prognozowania

Integracja łańcucha dostaw ŁAŃCUCH DOSTAW Sieć powiązanych i współzależnych organizacji, które działając na zasadzie wzajemnej współpracy, wspólnie kontrolują, kierują i usprawniają przepływy rzeczowe oraz przepływy informacji od dostawców do ostatecznych użytkowników Integracja łańcucha dostaw Źródło: John J. Coyle, Edward J. Bardi, C. John Langley Jr.: op. cit.

Łańcuchy dostaw są więc określane jako zbiory przedsiębiorstw. Według J. Witkowskiego „łańcuch dostaw to współdziałające w różnych obszarach firmy wydobywcze, produkcyjne, handlowe, usługowe oraz ich klienci, między którymi przepływają strumienie produktów, informacji i środków finansowych.” Niektórzy do triady wypisanych wyżej strumieni dodają także przepływ wiedzy. Uzasadnione jest też ograniczanie definicji do dwóch przepływów (produktów i informacji), objętych w pełni zarządzaniem logistycznym.

Definicja European Committee for Standardization wskazuje, że „łańcuch dostaw jest sekwencją procesów wnoszących wartość dodaną do produktu w trakcie jego przepływu i przetwarzania od surowców, przez wszystkie formy pośrednie, aż do postaci zgodnej z wymaganiami klienta końcowego.”

Niektórzy autorzy traktują łańcuch dostaw jako koncepcję, czy nawet swoistą filozofię. A. J. Battaglia i G. Tyndall uważają, łańcuch dostaw za „strategiczną koncepcję polegającą na zrozumieniu i zarządzaniu sekwencją działań – od dostawcy do klienta – dodających wartości produktom przepływającym przez rurociąg dostaw.” Z kolei według M. C. Cooper’a i L. M. Ellram’a łańcuch dostaw to integrująca filozofia zarządzania całym przepływem w kanale dystrybucji od dostawcy do ostatecznego klienta.

Łańcuchy dostaw w sieciach przedsiębiorstw Źródło: A. Kawa

SIECI DOSTAW

SYSTEM LOGISTYCZNY PRZEDSIĘBIORSTWA

OBSZAR ZARZĄDZANIA LOGISTYCZNEGO W PRZEDSIĘBIORSTWIE OBEJMUJE: prognozowanie popytu, przyjmowanie i realizację zamówień, gospodarkę magazynową, sterowanie zapasami, obsługę zaopatrzenia, obsługę zwrotów, opakowania, czynności manipulacyjne, transport wewnętrzny i zewnętrzny, przepływ i gromadzenie informacji.

GŁÓWNE OBSZARY KONFLIKTÓW Zamawianie – Marketing i Sprzedaż a Logistyka (zapasy, maksymalizacja sprzedaży) Zaopatrzenie – Produkcja a Logistyka (zapasy, długie serie)

POZIOM ZARZĄDZANIA LOGISTYCZNEGO W FIRMIE Kryteria oceny systemu logistycznego Rozumienie łańcucha dostaw Obszar zarządzania logistycznego Instrumenty zarządzania logistycznego

( od II wojny światowej po wojnę w Zatoce). Źródeł nowoczesnej logistyki należy (niestety) szukać w rozwoju logistyki wojskowej ( od II wojny światowej po wojnę w Zatoce).

Podejście systemowe Podejście procesowe

Podejście systemowe

Ujęcie funkcjonalne

Proces Proces biznesowy to sekwencja lub sieć zależnych działań, zainicjowanych w odpowiedzi na zdarzenie, celem osiągnięcia konkretnego rezultatu dla klienta procesu.

towar, usługa, informacja klient osoba, organizacja, rynek rezultat towar, usługa, informacja klient osoba, organizacja, rynek wewnętrzny, zewnętrzny np. : proces realizacji zamówienia identyfikowalne

Działanie − to czynność wykonywana w ramach organizacji. Jest zbiorem kosztów tych zasobów, które można alokować w sposób przyczynowo skutkowy na produkty lub klientów jednym, nośnikiem kosztu; Termin „działanie” w bardzo dobry sposób uzmysławia wymagany poziom szczegółowości w zarządzaniu kosztami.

Planowanie tras pojazdów, Składowanie wyrobów gotowych, Przewóz do klienta, Kompletowanie produktów, Przyjmowanie zamówień.

Rentowność Logistyka produktów klientów dostawców wieloryby!

LOGISTYKA A INFORMATYKA

  Potęga Internetu w biznesie polega przede wszystkim na ogromnych możliwościach integracji procesów i wszechstronnej współpracy.

SZEŚĆ R (W) właściwy produkt właściwa ilość właściwy stan właściwe miejsce właściwy czas właściwy koszt

Koszty logistyki mogą wynosić 25% lub więcej kosztów ogółem

TRADE OFF

DIAGRAM PROBLEMU TYPU „TRADE OFF” Źródło: G.C.Jackson, J.J.Stoltman, A.Taylor: Mcving Beyond Trade-offs. International Journa; of Physical Distribution and Logistics Management 1994, nr 1.

push – współpraca z detalistami i hurtownikami prowadząca do wzrostu popytu pull – wywoływanie popytu i pobudzanie sprzedaży, która prowadzi do oddziaływania na hurtownika i dalej zwiększa zamówienia u producenta

REGUŁY LOGISTYCZNE

standaryzacji konsolidacji 80/20 opóźnienia zróżnicowanej dystrybucji strategii mieszanej

EFEKT BYCZEGO BICZA Akceleracja Popytu EFEKT FORRESTERA Przyczyny: długi czas realizacji w łańcuchu dostaw zróżnicowana polityka zamówień i zapasów w kolejnych ogniwach łańcucha brak koordynacji i przepływu informacji zmiany popytu na rynku detalicznym manipulowanie cenami braki produktów grupowanie zamówień stosowanie dużych jednostek ładunkowych minimalne wielkości zamówienia

W miarę jak informacja o popycie jest przekazywana w górę łańcucha, mała zmiana w charakterystyce zapotrzebowania klienta może mieć znaczący wpływ na dystrybucję, produkcję i zaopatrzenie. W trakcie przekazywania informacji w górę łańcucha, zmiana jest wzmocniona na każdym etapie jako rezultat skumulowanego efektu słabej komunikacji, prze- lub niedoszacowania wynikającego z błędu ludzkiego, braku widzialności popytu klienta w łańcuchu, reakcji procesu i ograniczenia zdolności. Ten efekt jest określany mianem efektu Forrestera.

ZMIENNOŚĆ POPYTU Promocje i zmiany cen

ZNIEKSZTAŁCENIA W FIRMIE suboptymalizacja długie serie w produkcji wysoki poziom zapasów w ekspedycji wielość ośrodków decyzyjnych

EFEKT BYCZEGO BICZA Akceleracja Popytu Ograniczanie: wymiana informacji i koordynacja stosowanie zasady odroczenia zmniejszenie kosztów zamawiania unikanie ,,zakłóceń cenowych” (every day low prices) obejmowanie kontroli nad całym łańcuchem dostaw

QUICK RESPONSE

QR System pull, w którym informacje o popycie (pochodzące bezpośrednio od konsumentów) są wykorzystywane przez wszystkie ogniwa łańcucha dostaw.

QR Koncepcja QR pozwala obniżyć ryzyko poprzez wypróbowanie produktu w mniejszej ilości. Jeżeli „towar się sprzedaje”, to bardzo szybko uzupełnia się jego ilości, aby uzyskać dostępność produktu dla klienta i przez to zapewnić mu właściwą obsługę.

Z punktu widzenia wymiaru produktu i relacji występujących między przedsiębiorstwami można wyróżnić: Konfigurację produktu i sieci, które polega na podjęciu kluczowych decyzji o oferowanych produktach i usługach, strukturze podmiotowej i więziach zachodzących między ogniwami łańcucha. Projektowanie wyrobów przy wykorzystaniu potencjału wiedzy dostawców. Formowanie sieci produkcyjnej do wyboru i określenia zadań produkcyjnych, miejsc produkcji i utrzymywania zapasów, co zgodnie z ideą odraczania może dotyczyć nie tylko przedsiębiorstw przemysłowych, lecz także handlowych i logistycznych. Optymalizacja procesów zachodzących w łańcuchu dostaw, które są związane z fizycznym przepływem produktów oraz towarzyszącymi mu przepływami informacji i środków finansowych.

Macierz obszarów zarządzania łańcuchem dostaw Źródło: S. Seuring, M. Goldbach, Cost Management in Supply Chains, Physica-Verlag, Heidelberg 2002, s.18, za: A. Kawa.  

Dom SCM Źródło: H. Stadler, Ch. Kilger, Supply Chain Management and Advanced Planning. Concepts, Models, Software and Case Studies, Springer-Verlag, Heidelberg 2008, s.11-12, za: A. Kawa.

praktyka: badania S.E. Fawcetta i G.M. Magnana

Aktualnie praktykowany zakres zarządzania łańcuchem dostaw Źródło: Opracowanie własne na podstawie S.E Fawcett, G.M. Magnan, The rhetoric and reality of supply chain integration, International Journal of Physical Distribution & Logistics Management 2002, vol. 32 no. 5, s. 354, za: A. Kawa.