Od Mendla do Watsona i Cricka

Prezentacja na temat: "Od Mendla do Watsona i Cricka"— Zapis prezentacji:

1 Od Mendla do Watsona i Cricka
Podstawy genetyki Od Mendla do Watsona i Cricka

2 Upakowanie DNA

3 Ogólna budowa i podział chromosomu

4 Liczba chromosomów Gatunek Liczba chromosomów Rak rzeczny 200
Kaczka domowa 80 Pies domowy 78 Koń domowy 64 Owca domowa 54 Człowiek 46 Królik 44 Mysz domowa 40 Kot 38 Żaba zielona 26 Szczupak 18 Muszka owocówka 8 Glista końska 2

5 Geny To podstawowe jednostki dziedziczenia, umiejscowione na w chromosomach, warunkują przekazywanie cech potomstwu.

6 Allele jeden z pary (lub większej liczby) genów odpowiedzialnych za tę samą cechę, warunkujących odmienne jej wykształcenie w organizmie. Inaczej rzecz ujmując jedna z form danego genu.

7 Cecha dominująca i recesywna
Cecha recesywna ujawnia się już przy jednym genie odpowiedzialnym za tą cechę. W szachownicach oznacza się ten gen dużą literą. ujawnia się w fenotypie (zespół cech zewnętrznych) tylko u homozygoty. W szachownicach gen ten oznacza się małą literą alfabetu. kobietamag.pl, facet.wp.pl

8 Heterozygota, homozygota
AA homozygota dominująca Aa heterozygota aa homozygota recesywna biotechnologia.pl, hipokrates2012.wordpress.com

9 Doświadczenia Grzegorza Mendla
Mendel wybierał do doświadczeń rośliny i krzyżował je ze sobą w sposób kontrolowany. Później liczył i oglądał uzyskane rośliny potomne (F1, a następnie znowu dokonywał krzyżówki otrzymanego wcześniej pokolenia potomnego i w wyniku czego otrzymywane jest drugie pokolenie (F2) potomne. Dokonywał doświadczeń dla różnych cech np. barwy kwiatów czy ukształtowania powierzchni. Do badań Mendel wykorzystał rośliny rodzicielskie (P) należące do tak zwanych linii czystych.

10 I prawo Mendla (prawo czystości gamet)
P AA x aa Przy przechodzeniu do gamet allele jednego genu wzajemnie się wykluczają i do gamet przechodzi tylko jeden allel danej pary. F1. A a Aa F Aa x Aa F2. A a AA Aa aa A – kolor czerwony kwiatu a – kolor biały kwiatu Stosunek fenotypowy 3:1 Stosunek genotypowy 1:2:1

11 II Prawo Mendla (prawo czystości gamet)
Allele dwóch różnych genów dziedziczą się niezależnie. P AABB x aabb F AaBb F AaBb x AaBb F2. AB Ab aB ab AABB AABa AaBB AaBb AABb AAbb Aabb aaBB aaBb aabb A – żółty kolor nasiona a – zielony kolor nasiona B – gładkie nasiona b – pomarszczone nasiona Stosunek fenotypowy 9:3:3:1

12 Badania Thomasa Morgana
Amerykański genetyk, która stworzył tzw. chromosomową teorię dziedziczności. Obiektem jego badań była muszka owocowa. Wybrał tego owada, gdyż cechuje się: łatwością hodowli, szybkością rozmnażania, dużą liczną osobników potomnych w każdym pokoleniu (ok. 200), wiele cech łatwych w obserwacji, wyraźny dymorfizm płciowy.

13 Główne założenia teorii Thomasa Morgana
geny zlokalizowane są w chromosomach (chromosomowa teoria dziedziczności), geny są powielane, geny komórek potomnych są identyczne z genami rodzicielskimi, geny ułożone są w chromosomach liniowo w ściśle określonym porządku i kolejności, każdy gen ma ściśle określone miejsce w chromosomie – locus, allele znajdują się w chromosomach homologicznych (od ojca i od matki) dokładnie naprzeciw siebie, geny leżące na 1 chromosomie są to geny sprzężone, w odrębnych chromosomach- niesprzężone, niezależnie dziedziczone są tylko te geny, które leżą w różnych chromosomach i są niesprzężone, geny sprzężone dziedziczone są razem, ale nie zawsze całkowicie, częstość crossing-over jest uwarunkowana  położeniem genów w chromosomie,

14 James D. Watson i H.C. Crick
28 lutego 1953 dwaj badacze z Cambridge, James D. Watson i Frances H.C. Crick ogłosili, że odkryli, że DNA, znane od XIX wieku, ma strukturę podwójnej helisy. W 1962 roku, otrzymali Nagrodę Nobla. Co ciekawe, dopiero w 2012 roku zobaczyliśmy na własne oczy, że DNA jest helisą. Zdjęcie splotu zostało wykonane przez włoskiego badacza Enza di Fabrizio.

15 Budowa DNA Kwas deoksyrybonukleinowy jest podstawowym nośnikiem informacji genetycznej. Jest to długa makrocząsteczka zbudowaną z nukleotydów. blogiceo.nq.pl

16 Budowa DNA Każdy nukleotyd składa się z : a) zasady azotowej, b) cukru deoksyrybozy, c) reszt kwasu fosforowego. blogiceo.nq.pl, ebiolog.pl

17 Budowa DNA ebiolog.pl

18 Budowa DNA Grupy fosforanowe i cukrowe spełniają rolę strukturalną.
Poszczególne nukleotydy łączą się ze sobą za pomocą wiązań fosfodiestrowych. Pojedyncza nić wykazuje biegunowość (na jednym końcu łańcucha jest wolna grupa 5’OH, a na drugim 3’OH). Kolejność zasad zapisana jest w kierunku 5’  3’. Jeden łańcuch ma polarność 5’  3’, drugi komplementarny 3’  5’.

19 Zasada komplementarności
Adenina łączy się z tyminą podwójnym wiązaniem wodorowym, a cytozyna z guanina potrójnym. pl.wikibooks.org

20 Budowa RNA Zbudowany z rybonukleotydów połączonych wiązaniami fosfodiestrowymi. Występuje tutaj cukier ryboza. Jest zwykle jednoniciowy, choć może tworzyć dwuniciowe odcinki. Ułożenie zasad azotowych jest lustrzanym odbiciem kolejności ułożenia zasad azotowych w matrycowej nici DNA (zamieniając tyminę na uracyl).

21 Rodzaje RNA matrycowy RNA (mRNA), rybosomalny RNA (rRNA), ()
transportowy RNA (tRNA). sciaga.onet.pl

22 Porównanie budowy DNA i RNA

23 Koniec  veemoze.wordpress.com