Diagnostyka, objawy i leczenie zakażenia wirusem HCV

Prezentacja na temat: "Diagnostyka, objawy i leczenie zakażenia wirusem HCV"— Zapis prezentacji:

1 Diagnostyka, objawy i leczenie zakażenia wirusem HCV
Prof.dr hab. Janusz Cianciara

2 Wirusy zapaleniA wątroby
Zakażenia: HAV - dawniej nazywane „żółtaczką pokarmową” HBV - dawniej – „żółtaczka wszczepienna” HCV - wirusowe zapalenie wątroby typu C HEV – w Polsce nie występuje Wirusowe zapalenia wątroby nie „żółtaczka zakaźna”

3 Wirus HCV I zapalenie wątroby
Poprawna nazwa: Wirus zapalenia wątroby typu C Wirus HCV (hepatitis C virus) Wirusowe zapalenie wątroby typu C Nie „żółtaczka zakaźna ” typu C Zmienność w budowie genetycznej HCV – 6 genotypów - w Polsce najczęściej genotyp 1b- gorsza skuteczność interferonu, bardzo dobra skuteczność nowych leków

4 Diagnostyka zakażenia HCV
Przeciwciała anty-HCV (przeciwciała – białka wytwarzane przez komórki układu odpornościowego w wyniku zakażenia) Wykrycie przeciwciał to: - podejrzenie, a nie dowód zakażenia HCV, przebyte zakażenie HCV wynik „fałszywie dodatni”

5 Diagnostyka zakażenia HCV
wykrycie anty-HCV wymaga testu potwierdzenia, którym jest badanie RNA HCV (materiał genetyczny wirusa) obecność RNA HCV jest dowodem na zakażenie wirusem, nie jest natomiast żadną informacją o stopniu uszkodzenia wątroby

6 Rozpoznawanie zakażenia HCV
Lekarz pierwszego kontaktu może zlecić badanie przeciwciał anty-HCV badanie RNA HCV (wirusa) w surowicy powinno być w również w gestii lekarza pierwszego kontaktu (refundowane przez NFZ) Skrócenie procedury diagnostycznej! Częstsze i wcześniejsze wykrywanie zakażeń

7 Wirusa HCV wykryto w 1989 roku
Większość zakażeń HCV przed lat na drodze: - przetaczanie krwi i produktów krwiopochodnych przed 1989/90 rokiem (obecnie nie!!!) - przyjmowania narkotyków drogą dożylną (nadal) tatuaże (warunki higieniczne), obecnie rzadko osoba zakażona HCV w rodzinie zagrożenie dla pracowników ochrony zdrowia pracownik ochrony zdrowia zakażony HCV? Obecnie zakażenia HCV stwierdza się bardzo rzadko

8 Zakażenie HCV choroba wątroby reakcje immunologiczne:
Zakażeniu wirusem HCV ulegają: komórki wątroby limfocyty (białe krwinki) ↓ ↓ choroba wątroby reakcje immunologiczne: tarczyca, nerki, skóra, wątroba, sfera psychiczna

9 HCV – Centralny układ nerwowy
Objawy zmęczenia, apatii, czasem depresji u zakażonych HCV – objawy zespołu zmęczenia (chronic fatigue syndrom) Wykazano wpływ zakażenia HCV na metabolizm mózgu Wykazano zakłócenia czynności licznych ośrodków w mózgu odpowiedzialnych za funkcje poznawcze! Zaburzenia sfery psychicznej u około 50% nie leczonych chorych !?

10 Przewlekłe zakażenie HCV
Przewlekłe zakażenie przebiega zwykle bezobjawowo: Wykrycie na różnym etapie choroby (zwykle przypadkowe) Zakażenie przez wiele lat bez choroby wątroby lub z niewielkim odczynem zapalnym i włóknieniem (czy leczyć?) Rozpoznanie nie rzadko na etapie marskości wątroby

11 Przebieg zakażenia HCV
Zakażenie HCV (bezobjawowe, rzadko z żółtaczką) ↓ 30% samoistnych wyzdrowień 70% przechodzi w stan przewlekły ↓ przebieg bezobjawowy przez lat w przypadku nie leczenia marskość wątroby i/lub rak pierwotny wątroby

12 Marskość wątroby/ zaawansowane włóknienie
Marskość Marskość wyrównana niewyrównana 2 ↔ 8 lat bez żółtaczki z żółtaczką bez objawów choroby wodobrzusze ta faza jest najczęściej obrzęki przeoczana rak pierwotny rak pierwotny

13 Leczenie zakażenia HCV
Interferon rekombinowany (rIFN) od 1989/90 roku (mała skuteczność) rIFN z rybawiryną (hamuje replikację RNA wirusa) – skuteczność do 15-20% Od 1999 roku Interferon pegylowany (przedłużone działanie) – z rybawiryną skuteczny 40-50% Objawy uboczne interferonów (działanie na układ immunologiczny i krwiotwórczy)

14 Leczenie zakażenia HCV – rekomendacje 2015 rok
Leczeniem powinni być objęci wszyscy zakażeni HCV z ostrym i przewlekłym zapaleniem wątroby, niezależnie od zaawansowania włóknienia wątroby Wskazane jest leczenie we wczesnej fazie choroby ze względu na większą skuteczność Istotne znaczenie przy ustalaniu sposobu leczenia ma genotyp HCV

15 Leczenie zakażenia HCV
W praktyce ze względu na trudności w dostępie do leków należy leczyć chorych: - z włóknieniem wątroby oczekujących na przeszczepienie wątroby hemodializownych, zwłaszcza oczekujących na przeszczepienie nerki z pozawątrobowymi objawami zakażenia HCV (np. choroba nerek)

16 Leczenie zakażenia HCV
Od jesieni 2014 r. nowa era leczenia HCV – DAA (directly acting antivirals) Terapia bezinterferonowa inhibitory proteazy (hamuje replikację wirusa) inhibitory polimerazy (hamuje replikację) Skuteczność 3-6 miesięcznej kuracji % umowy szpitale - NFZ liczba kuracji/rok i dla kogo