Pobierz prezentację
Pobieranie prezentacji. Proszę czekać
1
Wnioskowanie w systemach sztucznych
Wnioskowanie dedukcyjne lub niezawodne jest realizowane zgodnie z zasadami logiki formalnej Wnioskowanie redukcyjne zakładające, że przesłanka wynika z konkluzji nie jest realizowane zgodnie z zasadami logiki formalnej i w związku z tym jest zawodne
2
Wnioskowanie dedukcyjne
reguła modus ponens (reguła odrywania): |— A B |— A |— B
3
Wnioskowanie dedukcyjne
|— Jeżeli „X jest studentem”, to „X zdał maturę”. |— „X jest studentem”. |— „X zdał maturę”. |— „X nie jest studentem”. |— „X nie zdał matury”.
4
Wnioskowanie dedukcyjne
reguła modus tollens: |— A B |— ¬B |— ¬A
5
Wnioskowanie dedukcyjne
|— Jeżeli „X jest studentem”, to „X zdał maturę”. |— „X nie zdał matury”. |— „X nie jest studentem”.
6
Wnioskowanie redukcyjne
schematy wnioskowania: |— A B |— A B |— ¬A |— B |— ¬B |— A
7
Wnioskowanie redukcyjne
|— Jeżeli „X jest studentem”, to „X zdał maturę”. |— „X nie jest studentem”. |— „X nie zdał matury”. |— „X zdał maturę”. |— „X jest studentem”.
8
Metody wnioskowania Wnioskowanie progresywne („w przód”)
Wnioskowanie regresywne („wstecz”) Wnioskowanie mieszane
9
Przykład – przewidywanie bankructwa
Oceniamy zagrożenie pewnej firmy bankructwem Pod uwagę bierzemy jego sytuację ekonomiczną (zadłużenie, rentowność) oraz sytuację rynkową (atrakcyjność oferty, zagrożenie ze strony konkurencji)
10
Typy i zmienne TYPES Ocena = "zły" , "dobry" OcenaZagrozenia = "wysokie" , "niskie" , "brak" VARIABLES Zadluzenie: Ocena Rentownosc: Ocena OcenaEkonomiczna: Ocena AtrakcyjnoscOferty: Ocena SytuacjaKonkurencyjna: Ocena OcenaRynkowa: Ocena ZagrozenieBakructwem: OcenaZagrozenia
11
RULE R9 IF OcenaEkonomiczna = "zły" AND OcenaRynkowa = "zły" THEN ZagrozenieBakructwem = "wysokie" RULE R10 IF OcenaEkonomiczna = "zły" AND OcenaRynkowa = "dobry" THEN ZagrozenieBakructwem = "niskie" RULE R11 IF OcenaEkonomiczna = "dobry" AND OcenaRynkowa = "zły" THEN ZagrozenieBakructwem = "niskie" RULE R12 IF OcenaEkonomiczna = "dobry" AND OcenaRynkowa = "dobry" THEN ZagrozenieBakructwem = "brak"
12
RULE R1 IF Zadluzenie = "zły" AND Rentownosc = "zły" THEN OcenaEkonomiczna = "zły" RULE R2 IF Zadluzenie = "zły" AND Rentownosc = "dobry" THEN OcenaEkonomiczna = "zły" RULE R3 IF Zadluzenie = "dobry" AND Rentownosc = "zły" THEN OcenaEkonomiczna = "dobry" RULE R4 IF Zadluzenie = "dobry" AND Rentownosc = "dobry" THEN OcenaEkonomiczna = "dobry"
13
RULE R5 IF AtrakcyjnoscOferty = "zły" AND SytuacjaKonkurencyjna = "zły" THEN OcenaRynkowa = "zły" RULE R6 IF AtrakcyjnoscOferty = "zły" AND SytuacjaKonkurencyjna = "dobry" THEN OcenaRynkowa = "dobry" RULE R7 IF AtrakcyjnoscOferty = "dobry" AND SytuacjaKonkurencyjna = "zły" THEN OcenaRynkowa = "zły" RULE R8 IF AtrakcyjnoscOferty = "dobry" AND SytuacjaKonkurencyjna = "dobry" THEN OcenaRynkowa = "dobry"
14
Wnioskowanie wprzód
15
Wnioskowanie wprzód
16
Wnioskowanie wprzód
17
Wnioskowanie wprzód Zaczynamy od faktu ‘Zadłużenie = zły’
Szukamy odpowiednich reguł Sprawdzamy, czy fakt ‘Rentownosc = zły’ RULE R1 IF Zadluzenie = "zły" AND Rentownosc = "zły" THEN OcenaEkonomiczna = "zły"
18
Wnioskowanie wprzód Fakt nie jest prawdziwy regułę zaznaczamy jako wykorzystaną i szukamy kolejnej Fakt ‘Rentownosc = dobry’ jest prawdziwy RULE R2 IF Zadluzenie = "zły" AND Rentownosc = "dobry" THEN OcenaEkonomiczna = "zły"
19
Wnioskowanie wprzód „Odpalamy” regułę, rejestrujemy nowy fakt ‘OcenaEkonomiczna = zły’ i zapisujemy do stosu faktów Szukamy kolejnej reguły, w przesłankach której mamy fakt ‘Zadłużenie = zły’ Takiej reguły już nie ma – usuwamy fakt ze stosu faktów i pobieramy kolejny
20
Wnioskowanie wprzód Załóżmy, że jest to fakt ‘Rentowność = dobry’
Wśród „niewykorzystanych” reguł poszukujemy odpowiedniej: RULE R4 IF Zadluzenie = "dobry" AND Rentownosc = "dobry" THEN OcenaEkonomiczna = "dobry"
21
Wnioskowanie wprzód Sprawdzamy czy fakt ‘Zadłużenie = dobry’ jest prawdziwy Ponieważ nie jest, regułę zaznaczmy jako wykorzystaną i szukamy kolejnej odpowiedniej Nie ma już żadnej takiej reguły – niczego nowego już nie wydedukujemy Usuwamy fakt ze stosu i pobieramy kolejny
22
Wnioskowanie wstecz
23
Wnioskowanie wstecz
24
Wnioskowanie wstecz
25
Wnioskowanie wstecz
26
Wnioskowanie wstecz
27
Wnioskowanie wstecz
28
Wnioskowanie wstecz
29
Wnioskowanie wstecz
30
Wnioskowanie wstecz
31
Wnioskowanie wstecz
32
Wnioskowanie wstecz
33
Wnioskowanie wstecz
34
Wnioskowanie wstecz
35
Wnioskowanie wstecz
36
Wnioskowanie wstecz
37
Wnioskowanie wstecz
38
Wnioskowanie wstecz Stawiamy hipotezę, np. ‘ZagrożenieBankructwem = brak’ Silnik szuka reguł, w których konkluzją jest taki fakt: RULE R12 IF OcenaEkonomiczna = "dobry" AND OcenaRynkowa = "dobry" THEN ZagrozenieBakructwem = "brak"
39
Wnioskowanie wstecz Sprawdzamy, czy prawdziwe są przesłanki
Pierwsza to ‘OcenaRynkowa = dobry’ Szukamy reguły, w której występuje taka konkluzja: RULE R8 IF AtrakcyjnoscOferty = "dobry" AND SytuacjaKonkurencyjna = "dobry" THEN OcenaRynkowa = "dobry"
40
Wnioskowanie wstecz Sprawdzamy, czy prawdziwe są przesłanki
Pierwsza to ‘SytuacjaKonkurencyjna = dobry’ Szukamy reguły, w której występuje taka konkluzja – nie ma takiej reguły Silnik pyta o wartość logiczną tego faktu Jeżeli fakt jest prawdziwy to weryfikujemy kolejną przesłankę, jeśli nie to szukamy kolejnej reguły, która mogłaby potwierdzić, że ‘OcenaRynkowa = dobry’
41
Wnioskowanie mieszane - przykład
42
Dane jeżeli InneCechyMateriału_są_dobre i Wytrzymałość_jest_dobra
wtedy Materiał_jest_dobry
43
Dane
44
Dane
45
Dane
46
Dane
47
Start i pierwsze kroki Zakładamy, że wytrzymałość jest dobra
Szukamy wszystkich reguł, dla których zdanie jest przesłanką
48
Kolejne kroki Analizujemy pierwszą regułę i ustalamy, że ustalenie jej wartości wymaga oceny zdania: InneCechyMateriału_są_dobre Sprawdzamy, czy znamy wartość zdania Jeżeli nie, przeszukujemy konkluzje wszystkich reguł poszukując zdania Jeżeli nie znajdujemy reguły to po prostu pytamy o zdanie
49
Kolejne kroki Załóżmy, że zdanie jest fałszywe
Zaznaczamy regułę jako odpaloną i powtarzamy, kroki 4, 5 i 6 dla kolejnej reguły Jeżeli żadna reguła nie może być odpalona kończymy wnioskowanie Załóżmy jednak że zdanie InneCechyMateriału_są_złe jest prawdziwe
50
Kolejne kroki Odpalamy regułę:
jeżeli InneCechyMateriału_są_złe i Wytrzymałość_jest_dobra wtedy Materiał_jest_średni i przyjmujemy, że zdanie Materiał_jest_średni jest prawdziwe
51
Kolejne kroki Szukamy wszystkich reguł, dla których zdanie jest przesłanką
52
Kolejne kroki Realizujemy kroki 3 do 9 dla zaznaczonych reguł
Załóżmy, że zdanie Powtarzalność_jest_dobra jest prawdziwe Ustalamy, że zdanie Jakość_tak jest prawdziwe Wracamy do punktu 12
53
Kolejne kroki
54
Kolejne kroki Załóżmy, że ustalamy wartość zdania Ekonomia_jest_dobra
55
Kolejne kroki Musimy ustalić wartość zdań:
Cena_jest_dobra i WarunkiPłatności_są_dobre Powtarzamy kroki 3 do 6 dla obu zdań
56
WybranyStart = wybierz zmienną startową()
dodaj WybranyStart do StosZmiennychWprzod while nie pusty StosZmiennychWprzod { AktualnaZmienna = zdejmij ze StosZmiennychWprzod for each Wyrazenie in WyrazeniaZwiazaneZeZmienna(AktualnaZmienna) _wyrazenie = EwaluujWyrazenie(Wyrazenie) for each Przeslanka in PrzeslankiDlaKtorychWyrazenieJestLewaStrona(_wyrazenie)
57
{ WyrazenieZPrawejStrony = ZnajdzWyrazenieZPrawejStrony(Przeslanka) if (WartoscWyrazeniaZPrawejStrony == null) EwaluujWyrazenie(WyrazenieZPrawejStrony) } EwaluujPrzeslanke(Przeslanka) ZmienWartoscPrzeslanki(Przeslanka) if (WartoscLogicznaPrzeslanki == true) dodaj Przeslanka do StosPrzeslanek }
58
for each Przeslanka in PrzeslankiDlaKtorychWyrazenieJestPrawaStrona(Wyrazenie)
{ WyrazenieZLewejStrony = ZnajdzWyrazenieZLewejStrony(Przeslanka) if (WartoscWyrazeniaZLewejStrony == null) EwaluujWyrazenie(WyrazenieZLewejStrony) } EwaluujPrzeslanke(Przeslanka) ZmienWartoscPrzeslanki(Przeslanka) if (WartoscLogicznaPrzeslanki == true) dodaj Przeslanka do StosPrzeslanek
59
while nie pusty StosPrzeslanek
{ AktualnaPrzeslanka = zdejmij ze StosPrzeslanek for each Regula in RegulyZwiazaneZPrzeslanka(AktualnaPrzeslanka) if SprawdzRegule(Regula) EwaluujRegule(Regula) }
60
EwaluujWyrazenie(X) for each Zmienna in ZmienneZwiazaneZWyrazeniem(X) { if (WartoscZmiennej == null) // wartość zmiennej nie jest znana WartoscZmiennej = EwaluujZmienna(Zmienna) } dodaj do ListaZmiennych WartoscZmiennej return EwaluatorTekstuWyrazenia(X, ListaZmiennych)
61
EwaluujPrzeslanke(X)
Przeslanka = SzukajPrzeslanke(X) // pełny opis przesłanki WartoscWyrazeniaZLewejStrony = EwaluujWyrazenie(LewaStronaPrzeslanki) WartoscWyrazeniaZPrawejStrony = EwaluujWyrazenie(PrawaStronaPrzeslanki) return EwaluatorLogiczny(WartoscWyrazeniaZLewejStrony, WartoscWyrazeniaZPrawejStrony, Operator)
62
EwaluujZmienna(X) Zmienna = SzukajZmienna(X) if (KategoriaZmiennej == intermediate) { return WnioskujWstecz(X) } else Wyrazenie = SzukajWyrazeniaKonkluzjiOkreslajacejZmienna(X) Akcja = SzukajAkcjiDlaWyrazenia(Wyrazenie) return EgzekutorAkcji(X, Akcja)
63
SprawdzRegule(X) RegulaPrawdziwa = true for each Przeslanka in PrzeslankiZwiazaneZRegula(X) { if (WartoscLogicznaPrzeslanka == null) EwaluujPrzeslanke(Przeslanka) } if (WartoscLogicznaPrzeslanka == false) return false) break i return true
64
EwaluujRegule(X) ZmienZmienna(ZmiennaOkreslanaPrzezRegule ,EwluujWyrazenie(WyrazenieWKonkluzjiReguly(X)) dodaj ZmiennaOkreslanaPrzezRegule do StosZmiennychWprzod
65
WnioskujWstecz(X) for each Reguly in WszystkieRegulyOkreslajaceWartoscZmiennejX { if SprawdzRegule(Regula) EwaluujRegule(Regula) } if (RegulaPrawdziwa == true)
Podobne prezentacje
© 2024 SlidePlayer.pl Inc.
All rights reserved.