Nowotwory.

Prezentacja na temat: "Nowotwory."— Zapis prezentacji:

1 Nowotwory

2 Jak powstaje nowotwór? Komórki organizmu wiodą spokojne uporządkowane życie według planu spisanego w DNA. Bez zachęty z zewnątrz nie próbują się rozmnażać, ani przemieszczać. Ale wraz z docierającymi czynnikami rakotwórczymi takimi, jak choćby składniki dymu tytoniowego, sytuacja w organizmie się zmienia. Im więcej czynników rakotwórczych, tym więcej wolnych rodników. To one wchodząc w reakcję z DNA przyczyniają się do zmian w jego budowie zwanych mutacjami genetycznymi. Mutacja może spowodować nieprawidłowe dzielenie się komórek zwane nowotworem. Komórki nowotworowe są niezwykle inteligentne - potrafią być "niewidzialne" i oszukać system immunologiczny. Poprzez tworzenie naczyń włosowatych umiejętnie potrafią zadbać o własne odżywienie. Proces ten nazywa się angiogenezą.

3 Gdy normalne komórki ulegną uszkodzeniu, które nie może być naprawione, podlegają eliminacji przez apoptozę (A). Komórki rakowe unikają apoptozy i dzielą się w niekontrolowany sposób (B).

4 Nowotwory złośliwe ze względu na rodzaj tkanki dzielimy na:
Raki wywodzące się z nabłonków pokrywających lub wyścielających narządy ciała Mięsaki - nowotwory złośliwe wywodzące się z tkanki łącznej, kostnej, chrzęstnej, tłuszczowej Chłoniaki i białaczki - nowotwory złośliwe wywodzące się z węzłów chłonnych i elementów krwiotwórczych szpiku kostnego

5 Symptomy choroby czyli na co zwracać szczególną uwagę :
Ciągły ból głowy Powoli powiększające się węzły chłonne na szyi i pod pachami Jama ustna: białawe zabarwienia i zgrubienie błony śluzowej, małe niebolesne owrzodzenia na wargach i języku Przewlekła chrypa, trudności w połykaniu Ciągły kaszel, krwiste odksztuszanie, duszności Piersi: stwardnienie, guzek Ucisk, brak łaknienia, mięsowstręt, chudnięcie Biegunka, zaparcia, częste parcie na stolec Zmiana rytmu wypróżnień Układ pokarmowy: krwisty śluz, krew w kale Powiększenie obwodu brzucha Mdłości, wymioty, ogólne przygnębienie Powiększające się znamiona na skórze Narządy rozrodcze u kobiet: nieregulowane krwawienia, krwiste upławy Krwisty mocz, nieżyt pęcherza Częste parcie na pęcherz Zmiana wyglądu znamion barwnikowych Napady padaczki

6 Są różne umiejscowienia nowotworów, min:
Rak piersi Rak szyjki macicy Rak jelita Rak płuca Rak prostaty Rak jądra Chłoniaki

7 Rak Piersi

8 Czynniki ryzyka: Przyczyny większości przypadków raka piersi nie są możliwe do ustalenia. Czynnikami podwyższającymi ryzyko zachorowania są m.in: starszy wiek, rodzinne występowanie raka piersi, pierwsza miesiączka we wczesnym wieku, menopauza w późnym wieku, pierwszy poród w starszym wieku, długotrwała hormonalna terapia zastępcza oraz stosowanie antykoncepcji hormonalnej przez kobiety będące nosicielkami mutacji genów BRCA-1 i BRCA-2.

9 Objawy: Rak sutka jest wykrywany zwykle jako namacalne, niebolesne zgrubienie w  piersi. Obecnie przesiewowe badania mammograficzne pozwalają na wykrycie raka zanim stanie się on wyczuwalny w badaniu palpacyjnym. Należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza, jeśli: pierś ma zmieniony kształt, na skórze piersi występują zmarszczenia, wciągnięcia, zmiana koloru, brodawka jest wciągnięta, zaczerwieniona lub ma owrzodzenie, z brodawki wydobywa się wydzielina, jest wyczuwalny guzek lub stwardnienie.

10 Badania przesiewowe: Najlepszą metodą wykrywania raka piersi we wczesnych stadiach zaawansowania jest prowadzenie badań przesiewowych (screening), które polegają na badaniu mammograficznym kobiet bez objawów klinicznych.

11 Schemat badań kobiet bez objawów i dodatkowych czynników ryzyka
Wiek kobiety Samobadanie Badanie lekarskie Mammografia 20-40 rok życia co 1 miesiąc co 36 miesięcy nie powyzej 40 roku życia co 12 miesięcy Kobiety z rodzin wysokiego ryzyka dziedzicznego raka piersi powinny być objęte opieką według indywidualnych wytycznych.

12 Rak szyjki macicy

13 Szyjka macicy Szyjka macicy stanowi zakończenie wąskiego kanału macicy. Znajduje się w niej małe ujście otwierające się do pochwy, które pozwala na wydostawanie się krwi menstruacyjnej. Poza umożliwianiem odpływu krwi menstruacyjnej, szyjka macicy pełni także rolę bariery- zapobiega przechodzeniu infekcji z pochwy do wnętrza macicy. Odgrywa ona również istotną rolę w trakcie porodu, kiedy to otwiera się, pozwalając na poród dziecka. Rak szyjki macicy wywoływany jest przez pewne typy powszechnie występującego wirusa zwanego HPV lub wirusem brodawczaka ludzkiego. Choroba polega na nieprawidłowym i niekontrolowanym rozroście komórek nabłonka szyjki macicy. Istnieje ponad 100 typów wirusa HPV. Większość z nich to typy niskiego ryzyka, które nie wywołują raka szyjki macicy. Typy wysokiego ryzyka jednakże mogą powodować rozwój nieprawidłowych komórek, prowadzący do powstania raka szyjki macicy. Pomimo faktu, że typy te są mniej powszechne, w przypadku kontaktu z nimi poprzez stosunek seksualny łatwo przenoszą się one z osoby na osobę.

14 Główną przyczyną raka szyjki macicy jest zakażenie wirusem HPV
Główną przyczyną raka szyjki macicy jest zakażenie wirusem HPV. Wbrew rozpowszechnionej opinii, rak szyjki macicy nie jest chorobą dziedziczną, ani uwarunkowaną genetycznie. Naukowcy udowodnili, że wywoływany jest on przez pewne typy wirusa nazywanego wirusem brodawczaka ludzkiego lub w skrócie HPV.  Istnieje ponad 100 typów wirusa HPV. Większość z nich to typy niskiego ryzyka, jednak typy wysokiego ryzyka, takie jak typ 16 i 18 mogą powodować rozwój nieprawidłowych komórek, prowadzący do raka szyjki macicy. Wirus ten łatwo się przenosi i jest szeroko rozpowszechniony. Szacuje się, że do 75% aktywnych seksualnie kobiet w ciągu swojego życia ulegnie zakażeniu wirusem HPV.

15 Jak przenosi się wirus HPV?
Wirus przekazywany jest w czasie stosunku seksualnego, a czasami nawet w wyniku intymnego kontaktu skóry narządów płciowych partnerów. Zatem ryzyko zakażenia wirusem HPV dotyczy każdej aktywnej seksualnie kobiety. Prezerwatywa nie daje ochrony przed zakażeniem wirusem, ponieważ skóra bezpośrednio wokół narządów płciowych również może go przenosić. Jeżeli utrzymujesz kontakty seksualne możesz być zagrożona – niezależnie od wieku. Jeżeli jesteś zakażona wirusem HPV wysokiego ryzyka, we wczesnych etapach (nawet przez wiele lat) możesz nie mieć żadnych objawów. Badanie cytologiczne umożliwia wczesne wykrycie zmian komórkowych – dlatego regularne badania są tak ważne. Zmiany chorobowe w komórkach występują początkowo w obrębie szyjki macicy. Jeżeli nie są leczone mogą się rozprzestrzeniać.

16

17 Jak dochodzi do rozwoju raka szyjki macicy?
Zakażenie onkogennymi typami wirusa HPV o wysokim ryzyku może się utrzymywać i z czasem doprowadzić do rozwoju raka szyjki macicy. Nawet jeżeli do tego dochodzi, na wczesnych etapach przebieg choroby jest bezobjawowy. Zakażone komórki mogą powoli przekształcać się w komórki nieprawidłowe, a następnie w komórki nowotworowe raka szyjki macicy. Proces ten może trwać latami, jeżeli zmian nie wykryje się we wczesnych etapach. Właśnie tutaj badanie cytologiczne okazało się tak ważne w wykrywaniu zmian wynikających z zakażenia, dając możliwość ich wykrycia zarówno we wczesnych etapach, jak i w wiele lat po kontakcie z wirusem.

18 RAK PŁUCA

19 Objawy: Kaszel przewlekający się powyżej 2 tygodni lub zmiana charakteru kaszlu u chorych na przewlekłe zapalenie oskrzeli Krwioplucie Powtarzające się zapalenie płuc Chrypka Duszności Bóle w klatce piersiowej Chudnięcie, które jest późnym objawem choroby

20 Badania przesiewowe: trudne do przeprowadzenia w całej populacji i mało skuteczne co do wydłużania przeżyć. Z tego powodu indywidualnie w każdym przypadku pojawienia się wyżej wymienionych objawów konieczne jest szybkie uruchomienie diagnostyki: wykonania zdjęć rtg klatki piersiowej, badania tomografii komputerowej klatki piersiowej, a w razie stwierdzenia nieprawidłowości - badania bronchoskopowego (wziernikowanie oskrzeli).

21 Profilaktyka pierwotna polega na wszelkich działaniach, które zapobiegają rozwojowi raka płuca. Zwalczanie raka płuca na szeroką skalę przez politykę zdrowotną państw i organizacji o zasięgu ponadnarodowym polega przede wszystkim na zwalczaniu palenia tytoniu i narażania na działanie dymu tytoniowego (palenie bierne) w środowisku pracy i w miejscach publicznych.

22 ZACHOROWANIA NA NOWOTWORY I INNE CHOROBY
10 PRZYKAZAŃ JAK UNIKNĄĆ ZACHOROWANIA NA NOWOTWORY I INNE CHOROBY CYWILIZACYJNE

23 1.Nie pal papierosów

24 2.UNIKAJ ŻYCIA W PRZEWLEKŁYM STRESIE,
NIE BIERZ UDZIAŁU W "WYŚCIGU SZCZURÓW" szukaj autentycznych przyjaciół.

25 3.OGRANICZ PICIE ALKOHOLU.

26 4. NIE DOPUSZCZAJ DO WYSTĄPIENIA NADWAGI
4.NIE DOPUSZCZAJ DO WYSTĄPIENIA NADWAGI. - STOSUJ NA CO DZIEŃ DIETĘ ŚRÓDZIEMNOMORSKĄ. - OGRANICZ DO NIEZBĘDNEGO MINIMUM SPOŻYWANIE TŁUSZCZU I SŁODYCZY. - JEDZ WIĘCEJ RYB, OWOCÓW I WARZYW. - OGRANICZ SPOŻYWANIE MIĘSA (szczególnie czerwonego) DO KILKU RAZY W TYGODNIU.   - JEDZ MNIEJ PRODUKTÓW KONSERWOWANYCH. - ŻYWNOŚĆ PRZECHOWUJ W LODÓWCE ZGODNIE Z TERMINEM PRZYDATNOŚCI DO SPOŻYCIA. 

27

28 5.OPALAJ SIĘ Z UMIAREM (stosuj kremy z filtrami ochronnymi).
NIE KORZYSTAJ Z SOLARIUM.

29 6.ZASZCZEP SIĘ PRZECIW WIRUSOWEMU ZAPALENIA WĄTROBY (ŻÓŁTACZKA!).

30 7.UNIKAJ PRZYPADKOWYCH KONTAKTÓW SEKSUALNYCH, CHROŃ SIĘ PRZED PRZENOSZENIEM WIRUSÓW I BAKTERII CHOROBOTWÓRCZYCH.

31

32 8.STARAJ SIĘ WYLECZYĆ WSZYSTKIE PRZEWLEKŁE STANY ZAPALNE W ORGANIZMIE.

33 9.STARAJ SIĘ DUŻO SPACEROWAĆ - MINIMUM PÓŁGODZINNY CODZIENNY SPACER SZYBKIM KROKIEM.

34 10.JEŚLI W TWOJEJ RODZINIE WYSTĘPOWAŁY NOWOTWORY PRZEBADAJ SIĘ W PORADNI GENETYCZNEJ.

35 w świetle innych Państw
Polska i Reszta Świata Podatność Na Nowotwory w świetle innych Państw

36

37

38

39

40

41