BIBLIOTEKI CYFROWE ŹRÓDŁEM INFORMACJI

Prezentacja na temat: "BIBLIOTEKI CYFROWE ŹRÓDŁEM INFORMACJI"— Zapis prezentacji:

1 BIBLIOTEKI CYFROWE ŹRÓDŁEM INFORMACJI

2 Biblioteki cyfrowe Biblioteki cyfrowe umożliwiają korzystanie ze swoich zasobów za pośrednictwem internetu w dowolnym miejscu i czasie. W polskich bibliotekach cyfrowych udostępniane są dokumenty z tzw. wolnej kultury (niepodlegające prawu autorskiemu). Należą tu: - zabytki piśmiennictwa (kanon literatury pięknej), - zbiory wymagające konserwacji (gazety, czasopisma), - zbiory często wykorzystywane (podręczniki, skrypty), - zbiory regionalne. Wśród bibliotek cyfrowych możemy wyróżnić: - biblioteki tematyczne, które mają precyzyjnie określony zakres i zasięg zbiorów (w Polsce głównie literackie), - projekty polegające na digitalizacji „wszystkiego ”,n p. w Polskiej Bibliotece Internetowej. Trafia tu wszystko co twórcy uznają za ważne. Brak precyzyjnych kryteriów doboru, - projekty realizowane pod nadzorem bibliotek narodowych. W Polsce jest to Cyfrowa Biblioteka Narodowa „Polona”. Digitalizowane są najcenniejsze kolekcje bibliotek narodowych jak zabytki piśmiennictwa i literatura narodowa.

3 Federacja Bibliotek Cyfrowych
Zasoby serwisów włączonych w Federację Bibliotek Cyfrowych tworzone są przez wyższe uczelnie, biblioteki, archiwa, muzea i różne ośrodki badawcze. Federacja Bibliotek Cyfrowych ma na celu: - agregowanie metadanych, co ułatwia przeszukiwanie zasobów polskich bibliotek cyfrowych, - udostępnianie zagregowanych metadanych zewnętrznym serwisom, jak np. Europeana. Poszukiwanie materiałów możliwe poprzez wyszukiwanie proste i zaawansowane. Istnieje opcja odsyłająca użytkownika do konkretnej biblioteki cyfrowej (zakładka „digitalizacja”).

4 Cyfrowa Biblioteka Narodowa „Polona”
Gromadzi teksty literackie, naukowe, dokumenty historyczne, czasopisma, grafikę, fotografie, nuty i mapy. Ze względu na ograniczenia wynikające z prawa autorskiego biblioteka nie publikuje książek z ostatnich 70 lat. Zasoby można przeszukiwać standardowo w opisie i w tekście utworu, oraz wg. kolekcji tematycznych (np. powstanie styczniowe, Adam Mickiewicz) i podziału formalnego dokumentów (np. grafika, książki, muzykalia) . Pliki udostępniane są w formacie jpg, txt, pdf.

5 Polska Biblioteka Internetowa
W zasobach są: różnorodne publikacje w języku polskim, klasyka literatury polskiej, podręczniki akademickie, publikacje naukowe, książki dla niewidomych, starodruki, archiwalia, czasopisma, bogaty zbiór lektur szkolnych. Została uruchomiona w 2003 r. Od 2007r. zasoby nie są aktualizowane. W 2008 r. PBI przekazano Bibliotece Narodowej. Standardowe opcje wyszukiwania: wg. tytułu, autora, instytucji sprawczej oraz wydania.

6 Europeana Europejska Biblioteka Cyfrowa to instytucja unijna, do której przyłączona jest też polska Biblioteka Narodowa. Projekt ten został zainicjowany w 2005 r przez Komisję Europejską, a portal Europeana został uruchomiony w 2008 r. Europeana ma na celu prezentowanie w ramach jednego portalu europejskiego dziedzictwa kulturowego i narodowego zgromadzonego m.in. w bibliotekach, archiwach, muzeach.    Dostarcza materiałów przetłumaczonych na wszystkie języki krajów Unii Europejskiej. Nie gromadzi skanów nagrań filmowych, a tylko opisy i stąd „przechodzi” się do konkretnej biblioteki cyfrowej. Mamy tutaj m. in.: - możliwość wyszukiwania prostego i złożonego, przeglądania osi czasu, miniatur najpopularniejszych obiektów, - możliwość selekcji wyników wyszukiwania wg. instytucji, języka, kraju, daty, typu dokumentu (tekst, obraz, audio, wideo).

7 The European Library Serwis ten obejmuje katalogi i kolekcje cyfrowe z 48 europejskich bibliotek narodowych w 35 językach (także polską Bibliotekę Narodową). Wyszukiwanie obejmuje zasoby katalogów, kolekcji cyfrowych, opisów kolekcji oraz indeks tematyczny kolekcji. Wyszukiwanie można ograniczyć wyłącznie do jednego kraju lub typu zasobu czy kolekcji. W celu przeszukiwania istnieje możliwość wyboru języka polskiego.

8 World Digital Library Jest to inicjatywa UNESCO i Biblioteki Kongresu Stanów Zjednoczonych mająca na celu utworzenie biblioteki cyfrowej o światowym zasięgu. Istnieje możliwość wyszukiwania i przeglądania dokumentów wg. następujących kryteriów: miejsca (kontynent, kraj) , czasu, tematu, typu zasobów oraz instytucji. Brak możliwości przeszukiwania w języku polskim.

9 Przykłady polskich bibliotek cyfrowych
Kujawsko – Pomorska Biblioteka Cyfrowa Zawiera dokumenty dostarczane przez instytucje nauki i kultury z tego regionu np . Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Zachodniopomorska Biblioteka Cyfrowa „Pomerania” Zawiera głównie pomeranika, dostarczane w ramach regionalnego projektu koordynowanego przez Książnicę Pomorską Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa Dokumenty tu zamieszczane gromadzone są i udostępniane przez liczne instytucje poznańskiego środowiska akademickiego np. Bibliotekę Kórnicką PAN

10 Małopolska Biblioteka Cyfrowa
Zawiera dokumenty prezentujące dziedzictwo kulturowe Małopolski, dostarczane przez różne instytucje tego regionu Śląska Biblioteka Cyfrowa Materiały udostępniane przez biblioteki, instytucje nauki, kultury z historycznego i współczesnego terenu Śląska Pedagogiczna Biblioteka Cyfrowa Zawiera dokumenty dotyczące szeroko pojętej pedagogiki i nauk pokrewnych, które są udostępniane przez kilka instytucji pedagogicznych Krakowa Biblioteka Cyfrowa Ośrodka KARTA Zawiera zdigitalizowane materiały archiwalne Ośrodka KARTA w Warszawie. Są to dokumenty dotyczące historii XX wieku, gromadzone m.in. w takich kolekcjach jak Archiwum Opozycji czy Archiwum Wschodnie Biblioteka Cyfrowa Ośrodka Rozwoju Edukacji Znajdują się tu materiały wspomagające pracę nauczycieli i proces edukacji Cyfrowa Biblioteka Druków Ulotnych Polskich i Polski Dotyczących z XVI, XVII i XVIII wieku Projekt realizowany w Instytucie Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. Zawiera możliwie wszystkie zachowane i opisane w literaturze tego typu dokumenty tamtego okresu, wykonane z mikrofilmów znajdujących się w Bibliotece Narodowej

11 Opracowała Barbara Jackowska
Wykorzystano materiały: 1. Biblioteki cyfrowe, serwisy i portale internetowe-nowe źródła informacji w pracy nauczyciela bibliotekarza. Materiały dla uczestników kursu.[ kurs dla nauczycieli bibliotekarzy organizowany przez Bibliotekę Narodową w Warszawie] 2. Kowalska M: Literatura w polskich bibliotekach cyfrowych. Przegląd serwisów. „Biblioteka w Szkole” nr 1 s.15-16 .