Polimorfizmy genu TNF- u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów

Prezentacja na temat: "Polimorfizmy genu TNF- u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów"— Zapis prezentacji:

1 Polimorfizmy genu TNF- u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów
A.Paradowska-Gorycka1, J.Trefler2 1Zakład Biochemii, Instytut Reumatologii 2Klinika i Poliklinika Układowych Chorób Tkanki Łącznej, Instytut Reumatologii

2 Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)
(łac. polyarthritis reumatoidea, ang. rheumatoid arthritis) - przewlekła, autoimmunizacyjna choroba zapalna charakteryzującą się symetrycznym zapaleniem stawów, niszczeniem chrząstki stawowej i nasad kostnych oraz powikłaniami narządowymi.

3 Cytokiny Mediatory zapalenia kontrolujące wszystkie fazy odpowiedzi immunologicznej: indukcyjną; efektorową.

4 Polimorfizm występowanie więcej niż jednej wersji danego genu
Polimorfizm genetyczny Występowanie w populacji w danym locus dwóch lub więcej alleli z częstością większą niż wynikającą z częstości mutacji. Występowanie najczęstszego allelu w danym locus z częstością mniejszą niż 99%. Polimorfizmem nie określa się zmian rzadkich, tylko takie zmiany, które są częstsze niż 1%, czyli zbyt częste, by można mówić o mutacji.

5 Polimorfizm występowanie więcej niż jednej wersji danego genu
Polimorfizm pojedynczego nukleotydu (SNP) Stanowią bardzo licznie występujące w genomie pojedyncze mutacje punktowe, powodujące zmianę budowy aminokwasowej białka lub poziomu jego ekspresji. Stanowią 90% całej zmienności genetycznej. Występują co nukleotydów na ogólną liczbę 3mld.

6 Polimorfizm występowanie więcej niż jednej wersji danego genu
Polimorfizm długości fragmentów restrykcyjnych (RFLP) Dziedziczne warianty sekwencji DNA Objawiające się zanikiem lub utworzeniem miejsca restrykcyjnego Marker genetyczny

7 CZYNNIK MARTWICY NOWOTWORU ALFA - TNF-
6p21.3 SNP -238G/A, -308G/A, +489G/A Regulacja ekspresji cząstek adhezyjnych; Stymulacja produkcji chemokin; Regulacja ekspresji innych genów prozapalnych; Różnicowanie osteoklastów; Aspekty proliferacyjne i zapalne.

8 Cel pracy Określenie częstości występowania polimorfizmów genu TNF- w pozycji -238G/A, -308G/A i +489G/A u chorych na RZS w odniesieniu do grupy zdrowych ochotników w populacji polskiej. Określenie asocjacji badanych polimorfizmów genu TNF- z przebiegiem choroby u chorych na RZS populacji polskiej w oparciu o wybrane parametry laboratoryjne, kliniczne i radiologiczne. Określenie korelacji analizowanych polimorfizmów genu TNF- z występowaniem powikłań pozastawowych u chorych na RZS w populacji polskiej.

9 Materiał i metody Grupa badana: 244 chorych na RZS (K: M – 1:6,
średnia wieku 57,76) Grupa kontrolna: 106 zdrowych dawców krwi; Materiał biologiczny: DNA izolowany z leukocytów krwi obwodowej. Metoda: PCR-RFLP -238G/A – BamHI; -308G/A – NcoI; +489G/A – TaiI.

10 Porównanie rozkładu genotypów SNP-238G/A i -308G/A genu TNF- w grupie chorych na RZS i w grupie kontrolnej Genotyp/allele Chorzy n (%) Kontrola p OR CI -238 genotypy GG GA AA 236 (>96) 7 (3) 1 (<1) 103 (97) 3 (3) 0 (0) 1 0.16 (0.06, 0.36) (0.09, 0.27) (0.01, ++) -238 allele G A 479 (98,5) 9 (1,5) 209 (98,5) 3 (1,5) 0.98 (0.162,4.354) -308 genotypy 176 (72) 54 (22) 14 (6) 71 (67) 28 (26) 7 (7) 0.37 0.41 0.81 1.27 0.79 0.86 (0.75, 2.14) (0.45, 1.4) (0.31, 2.6) -308 allele 406 (83) 82 (17) 170 (80) 42 (20) 0.33 1.22 (0.788,1.879)

11 Porównanie rozkładu genotypów SNP+489G/A genu TNF- w grupie chorych na RZS i w grupie kontrolnej

12 Związek polimorfizmu genu TNF- -308G/A z aktywnością choroby i sprawnością fizyczną
Parametr GG GA+AA p średnia ± SD (mediana) Czas trwania choroby [lata] 13.589.48 (12.0) 10.747.65 (10.0) 0.05 Liczba stawów bolesnych 10.626.33 (10.0) 11.727.01 (11.50) 0.28 Liczba stawów obrzękniętych 7.345.48 (7.0) 7.905.92 (8.0) 0.63 DAS-28-CRP 5.211.24 (5.27) 5.121.27 (5.37) 0.88 CRP [mg/l] 28.8527.52 (21.0) 22.8923.29 (15.0) 0,08 VAS [mm] 55.7022.67 (60.0) 52.1123.74 (50.0) 0.42 HAQ [0-3] 1.580.75 (1.63) 1.400.72 (1.62) 0.15 GG (n=153)(%) GA+AA (N=59)(%) Sztywność poranna (n=212) 106 (69%) 41 (69%) 1.00

13 Związek polimorfizmu genu TNF- +489G/A z aktywnością choroby i sprawnością fizyczną
Parametr GG GA+AA p średnia ± SD (mediana) Czas trwania choroby [lata] 12.368.69 (11.0) 13.569.77 (11.0) 0.51 Liczba stawów bolesnych 11.176.68 (10.0) 10.516.27 (10.0) 0.61 Liczba stawów obrzękniętych 7.825.88 (8.0) 6.925.02 (7.0) 0.33 DAS-28-CRP 5.221.23 (5.27) 5.141.27 (5.32) 0.76 CRP [mg/l] 27.3927.70 (19.50) 26.6924.15 (19.0) 0.90 VAS [mm] 54.9222.42 (52.50) 54.2524.07 (59.0) 0.75 HAQ [0-3] 1.500.71 (1.62) 1.580.80 (1.62) 0.43 GG (n=137)(%) GA+AA (n=75)(%) Sztywność poranna (n=212) 102 (74%) 45 (60%) 0.04

14 Parametr laboratoryjny
Ocena wpływu polimorfizmu genu TNF- -238 G/A na wybrane parametry laboratoryjne Parametr laboratoryjny GG GA+AA p Średnia ± SD (mediana) OB [mm/h ] 43.7426.14 (38.0) 28.6713.06 (32.50) 0.19 Hb [g/dl] 11.941.67 (12.10) 12.931.41 (12.90) 0.16 PLT [x10³ /mm³] 339.21 (316.0) 256.3343.18 (274.0) 0.04 Kreatynina [mg/dl] 0.920.51 (0.79) 0.730.18 (0.73) 0.33 (n=208)(%) (n=6)(%) RF (n=214) 188 (90%) 4 (67%) 0.12

15 Parametr laboratoryjny
Ocena wpływu polimorfizmu genu TNF- -308 G/A na wybrane parametry laboratoryjne Parametr laboratoryjny GG GA+AA p średnia ± SD (mediana) OB [mm/h ] 44.5927.37 (38.0) 40.1121.92 (37.0) 0.51 Hb [g/dl] 11.981.58 (12.15) 11.921.87 (12.0) 0.96 PLT [x10³ /mm³] 346.49 (313.50) 312.0385.63 (310.0) 0.20 Kreatynina [mg/dl] 0.930.55 (0.79) 0.860.37 (0.79) 0.80 GG (n=153)(%) GA+AA (n=61)(%) RF (n=214) 134 (88%) 58 (95%) 0.14

16 Parametr laboratoryjny
Ocena wpływu polimorfizmu genuTNF- +489 G/A na wybrane parametry laboratoryjne Parametr laboratoryjny GG GA+AA p średnia ± SD (mediana) OB [mm/h ] 42.1423.76 (38.0) 45.5329.71 (37.0) 0.73 Hb [g/dl] 12.041.56 (12.07) 11.821.85 (12.10) 0.69 PLT [x10³ /mm³] 323.43 (310.50) 361.20 (322.0) 0.17 Kreatynina [mg/dl] 0.870.41 (0.78) 1.00.63 (0.82) 0.24 GG (n=140)(%) GA+AA (n=74)(%) RF (n=214) 124 (89%) 68 (92%) 0.49

17 Ocena wpływu polimorfizmu -238G/A TNF- na stopień uszkodzenia stawów i ubytek masy kostnej
Analizowany parametr (n=211) GG (n=205)(%) GA+AA (n=6)(%) p Osteoporoza TAK (71) 68 (96%) 3 (4%) p=0.4459 NIE (140) 137 (98%) 3 (2%) Endoprotezy TAK (44) 42 (95%) 2 (5%) p=0.7998 NIE (167) 163 (98%) 4 (2%) Parametr (n=216) Średnia  SD (mediana) Larsen 3.141.13 (3.0) 2.501.05 (2.50) 0.16

18 Ocena wpływu polimorfizmu -308G/A TNF- na stopień uszkodzenia stawów i ubytek masy kostnej
Analizowany parametr (n=211) GG (n=152)(%) GA+AA (n=59)(%) p Osteoporoza tak (71) 53 (75%) 18(25%) 0.66 nie (140) 99 (71%) 41 (29%) Endoprotezy tak (44) 32 (73%) 12 (27%) 0.94 nie (167) 120 (72%) 47 (28%) Parametr (n=216) Średnia  SD (mediana) Larsen 3.081.15 (3.0) 3.231.10 (3.0) 0.46

19 Ocena wpływu polimorfizmu +489G/A TNF- na stopień uszkodzenia stawów i ubytek masy kostnej
Analizowany parametr (n=211) GG (n=137)(%) GA+AA (n=74)(%) p Osteoporoza tak (71) 51 (72%) 20 (28%) 0.17 nie (140) 86 (61%) 54 (39%) Endoprotezy tak (44) 30 (68%) 14 (32%) 0.44 nie (167) 107 (64%) 70 (36%) Parametr (n=216) średniaSD (mediana) Larsen 3.131.18 (3.0) 3.111.05 (3.0) 0.75

20 Ocena związku polimorfizmu +489G/A TNF- z występowaniem chorób układu krążenia

21 Wnioski Allel +489A może być istotnym czynnikiem ryzyka rozwoju RZS w populacji polskiej; Polimorfizm genu TNF – α w pozycji +489 może być istotnym czynnikiem ryzyka rozwoju chorób układu krążenia u pacjentów z RZS.

22 DZIĘKUJĘ