Pasze genetycznie zmodyfikowane (GM)

Prezentacja na temat: "Pasze genetycznie zmodyfikowane (GM)"— Zapis prezentacji:

1 Pasze genetycznie zmodyfikowane (GM)

2 Stan obecny [2007 r.] W 2001 r. Komisja Europejska wydała zakaz stosowania pasz pochodzenia zwierzęcego w żywieniu zwierząt, a w konsekwencji zabrakło w krajach Unii milionów ton pasz treściwych. Powstałe braki można zastąpić paszami roślinnymi opartymi na roślinach motylkowatych, jako najbardziej podobnych swym składem aminokwasowym i wartością energetyczną do pasz odzwierzęcych. Grochy, łubiny, soczewica, bobik. Soja genetycznie zmodyfikowana (GM). Tomasz Twardowski

3 Genetycznie Zmodyfikowane Organizmy
Organizm genetycznie zmodyfikowany [GMO] – to organizm inny niż organizm człowieka, w którym materiał genetyczny został zmieniony technikami inżynierii genetycznej [w sposób niezachodzący w warunkach naturalnych wskutek krzyżowania lub naturalnej rekombinacji]. USTAWA z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych Tomasz Twardowski

4 Genetycznie zmodyfikowane rośliny odporne na herbicydy uniwersalne oraz szkodniki
kukurydza i soja zabezpieczone przed działaniem glufosynatu lub glifosatu oraz zawierające białka Bt będące toksyną dla owadów błonkoskrzydłych. Tomasz Twardowski

5 Molekularne podstawy:
Tomasz Twardowski

6 Glufosynat czyli fosfinotrycyna [(HOCH2)3CNHCCH2CO2]3P, to składnik aktywny herbicydu uniwersalnego wprowadzonego przez firmę Aventis w wielu preparatach chwastobójczych, np. Basta, Ignite, Challenge, LIBERTY. Glufosynat jest wchłaniany przez części zielone, hamuje aktywność syntazy glutaminowej, a przez to ogranicza detoksyfikację amoniaku. Inaktywację glufosynatu osiągnięto poprzez wydzielenie z bakterii glebowych charakteryzujących się systemem enzymatycznym rozkładającym glufosynat białka kodowanego przez gen PAT. Inaktywacja glufosynatu następuje poprzez acetylację katalizowaną przez acetylotransferazę fosfinotrycyny Tomasz Twardowski

7 glifosat Soję odporną na glifosat otrzymano poprzez wprowadzanie genu kodującego EPSPS z bakterii Agrobacterium sp. szczep CP4, do chromosomu soi (EPSPS = 5-enolpyruvylshikimate-3-phosphate synthase). Herbicyd glifosat niszczy rośliny poprzez inhibicję enzymu EPSPS. Szlak biosyntezy aromatycznych aminokwasów nie występuje w szlaku metabolicznym ssaków. Odporność na glifosat nadano roślinom i mikroorganizmom poprzez nadprodukcję EPSPS lub wykorzystanie odpornego na glifosat EPSPSs. Tomasz Twardowski

8 Białka Bt są to deltaendotoksyny, krystaliczne białka, których wydzielono i scharakteryzowano ok. 100 z bakterii Bacillus thuringiensis o proteolitycznej aktywności enzymatycznej. W toku procesu biosyntezy protoksyna (130 kD) zostaje przekształcona do toksyny (60 kD). W trakcie procesu trawiennego ma miejsce interakcja krystalicznego białka z receptorem komórek jelitowych i następuje perforacja jelita. Gen Bt wprowadzono do następujących roślin: kukurydza, bawełna, rzepak, ryż, ziemniak, soja, kapusta, pomidory, uzyskując ochronę przed owadami błonkoskrzydłymi. Tomasz Twardowski

9 Zasadnicze rośliny GM uprawiane przemysłowo:
W r. ok. 100 mln ha * soja [61%], * kukurydza [23%], * bawełna [11%] oraz * rzepak [5%]. Inne rośliny GM stanowią łącznie poniżej 1%. Tomasz Twardowski

10 GM rośliny w UE w latach 1995-2002
81 projektów badawczych z udziałem GMO w zakresie biobezpieczeństwa. Na podstawie tego kompleksowego doświadczenia Komisja mogła oświadczyć, że prace z GMO nie tylko nie są zagrożeniem, ale w realnych warunkach są wręcz bezpieczniejsze niż standardowe organizmy [rośliny]. Firoz AMIJEE, Pioneer Overseas Corporation and European Network of GMO Laboratories, United Kingdom, Brussels, Tomasz Twardowski

11 Rozwój agrobiotechnologii
Trzy fazy BIOMATERIAŁY rośliny jako biofabryki CECHY JAKOŚCIOWE produkcja lepszej żywności i włókien CECHY AGRONOMICZNE większe plony przy mniejszym zużyciu pestycydów i energii Tomasz Twardowski

12 Konkluzje dot. żywności (pasz) GM: International Life Sciences Institute, czerwca 2000 r., Limelette, Belgia - DNA, włączając rekombinowany DNA, składa się z tych samych czterech nukleotydów – obecnie stosowane techniki rekombinacji w łańcuchu żywnościowym nie powodują zmian w chemicznej charakterystyce DNA (biorąc pod uwagę naturalne zróżnicowanie w sekwencji DNA), – nie ma różnic w podatności rekombinowanego DNA i pozostałego DNA na hydrolizę chemiczną lub enzymatyczną – przemiany produktów trawienia DNA nie zależą od pochodzenia DNA, – DNA nie jest toksyczne przy zwyczajowych poziomach spożycia – nie ma dowodów potwierdzających alergenne lub inne immunogenne właściwości DNA z konsumowanej żywności zmodyfikowanej genetycznie, – nie wyklucza się możliwości obecności, łączenia, ekspresji pozostałych zewnątrzkomórkowych fragmentów DNA z żywności przez mikroflorę przewodu pokarmowego, – nie ma dowodów na wbudowywanie DNA ze źródeł pokarmowych w genom ssaków, – spożycie żywności modyfikowanej genetycznie nie powoduje mierzalnych zmian w całkowitej ilości spożytego DNA. Tomasz Twardowski

13 KONKLUZJA: NIE STWIERDZONO RÓŻNIC W CHAKTERYSTYCE ŻYWIENIOWEJ POMIĘDZY GM PASZĄ A TRADYCYJNĄ.
Tomasz Twardowski

14 GM soja i kukurydza a Pasze do produkcji: * drobiu,
* trzody chlewnej, * bydła. Produkcja: * mleka, * mięsa, * jaj bez GM roślin, a konkretnie importowanej soi produkcja nie będzie konkurencyjna Tomasz Twardowski

15 Czy są alternatywne rozwiązania?
Tomasz Twardowski

16 – śruta sojowa tradycyjna, niemodyfikowana,
– śruta i makuch rzepakowy, – śruta arachidowa, – śruta słonecznikowa, – nasiona strączkowe (groch, peluszka, bobik, łubin biały i łubin żółty), – mączka rybna, – drożdże pastewne, – wywar kukurydziany suszony, 35% białka ogólnego, – gluten kukurydziany. Tomasz Twardowski

17 Pytania zasadnicze: 1. Czy można „czymś” zastąpić pasze GM, głównie soję GM? 2. Czy soja GM jest szkodliwa dla środowiska jako pasza, czy też dla konsumentów produktów takich jak jaja, mleko, mięso? Ad 1.: NIE Ad 2.: NIE ODPOWIEDŹ: Tomasz Twardowski

18 G M O oznacza CODZIENNE PRODUKTY INżYNIERII GENETYCZNEJ KONIECZNE JEST UWZGLĘDNIENIE CZYNNIKÓW SPOŁECZNYCH i EKONOMICNZYCH Tomasz Twardowski

19 Kontrybucja botechnologii do całej BIOgospodarki
BIOTECHNOLOGIA to: przemysł = biała biotech zdrowie = czerwona biotech agrobiotech = zielona biotech fioletowa = legislacja (IPR) A zatem: Kontrybucja botechnologii do całej BIOgospodarki Tomasz Twardowski

20 Aspekty biogospodarki
Finansowe; Postęp naukowo – techniczny; Niematerialne: Nowe jakościowo produkty, Miejsca pracy, Jakość życia, Zielone środowisko. Tomasz Twardowski

21 ROZWIĄZANIA LEGISLACYJNE
SPRZECZNE z UE * konflikt z Komisją (kary umowne); * konflikt z WTO (kary umowne); * pozwy z przemysłu (odszkodowania); * zablokowanie nauki; * obniżone „BHP” kraju. ZGODNE z UE stymulacja biogospodarki i zrównoważony rozwój Tomasz Twardowski

22 prawo wyboru i KONKLUZJA: NIE BÓJMY SIĘ BIOTECHNOLOGII
Tomasz Twardowski