Co powinniśmy wiedzieć o promieniowaniu jonizującym? Paula Roszczenko

Prezentacja na temat: "Co powinniśmy wiedzieć o promieniowaniu jonizującym? Paula Roszczenko"— Zapis prezentacji:

1 Co powinniśmy wiedzieć o promieniowaniu jonizującym? Paula Roszczenko

2 Co to jest promieniowanie?
Promieniowanie to wysyłanie i przenoszenie energii. Rodzaj promieniowania Źródła emisji gamma izotopy promieniotwórcze mikrofalowe kuchenki mikrofalowe nadfioletowe Słońce podczerwone nagrzane przedmioty radiowe radiostacje, urządzenia GSM rentgenowskie urządzenia RTG widzialne Słońce, żarówki

3 Co to jest promieniowanie jonizujące?

4 Rodzaje promieniowania jonizującego
cząstki to jądra helu składujące się z dwóch protonów i dwóch neutonów. Cząstki te posiadają ładunek elektryczny +2; cząstki mogą być ujemne lub dodatnie; promieniowanie gamma rozpatruje się jako ruch kwantów gamma lub falę elektromagnetyczną o dużej częstotliwości;

5 Przenikliwość promieniowania

6 Źródła promieniowania jonizującego
promieniowanie kosmiczne; promieniowanie ze środowiska - znamy około 60 naturalnych izotopów obecnych w środowisku człowieka człowieka, m. in. węgiel-14 czy potas-40; promieniowanie sztuczne - bomby jądrowe, elektrownie jądrowe czy medyczne źródła promieniowania;

7 Napromieniowanie i skażenie
Można ulec dwóm typom napromieniowania: zewnętrznemu (np. poddając prześwietleniu rentgenowskiemu); wewnętrznemu (np. izotopy, które dostały się do organizmu z żywnością); Jeżeli na skórze lub wewnątrz organizmu znajdują się substancje promieniotwórcze, tzn. uległ on skażeniu promieniotwórczemu.

8 Mała czy duża radioaktywność?
Jednostką aktywności jest bekerel (Bq). Aktywność jest równa jednemu bekerelowi, jeśli zachodzi jedna przemiana jądrowa w ciągu jednej sekundy. 1 Bq = 1 rozpad/s Stężenie aktywności to aktywność jednostki masy, objętości lub powierzchni.

9 Przykłady wartości aktywności
Woda wiślana w Warszawie- 0.1 Bq/ kg Ciało dorosłego człowieka Bq Tona popiołów ze spalania węgla- 2 MBq Całkowita aktywność uwolniona podczas katastrofy w Czarnobylu- ok. 2 x 1018 Bq

10 Czy aktywność jest niezmienna?
Substancje promieniotwórcze ulegają rozpadowi. Czas, po upływie którego aktywność maleje do połowy to: okres połowicznego rozpadu

11 Radioizotopy promieniotwórcze charakteryzują się różnymi okresami połowicznego rozpadu
Stront lat Cez lat Rad lat Węgiel lat Potas miliard lat Krypton s Tlen min. Azot min. Radon-222 – 91 h Kobalt roku

12 Dawki promieniowania Dawka pochłonięta- energia promieniowania przenikliwego pochłonięta w jednostce masy danego ciała (ośrodka) Jednostką jest grej (Gy). 1 Gy= 1 J/kg Moc dawki pochłoniętej to szybkość przekazywania energii ośrodkowi materialnemu. Jednostką jest 1 Gy/h

13 Dawki promieniowania Dawka skuteczna- umożliwia ocenę skutku biologicznego narażenia radiacyjnego organizmu żywego. Jednostką jest siwert (Sv) 1 Sv = wr x 1 Gy wr - współczynnik jakości promieniowania; zależy od jakości promieniowania

14 Ochrona przed promieniowaniem

15 Średnia dawka całkowita od promieniowania naturalnego i procedur medycznych wynosi w Polsce ok. 3.5 mSv na rok.