Pobierz prezentację
Pobieranie prezentacji. Proszę czekać
1
PERCEPCJA I WYOBRAŹNIA
PODSTAWY NEUROESTETYKI
2
Żyjemy obrazami i rozumiemy świat w obrazach.
Hans Belting
3
CZY WSZYSTKO, CO WIDZIMY, JEST OBRAZEM?
JAK W UMYŚLE TWORZĄ SIĘ WYOBRAŻENIA? W JAKIEJ MIERZE ROZWÓJ TECHNOLOGII CYFROWEJ WPŁYNĄŁ NA SPOSÓB ODBIERANIA OBRAZÓW? CZY ISTNIEJE KOD WIZUALNY ANALOGICZNY DO KODU JĘZYKOWEGO?
4
JAK BADAĆ OSOBLIWĄ NATURĘ KOMUNIKACJI OBRAZOWEJ?
NA ILE KODY OBRAZOWE UZALEŻNIONE SĄ OD KODÓW WERBALNYCH?
5
SZTUKI WIZUALNE OKREŚLA SIĘ JAKO KOD OBRAZOWY LUB IKONICZNY.
KOD WIZUALNY JEST ALTERNATYWNY WOBEC KODU JĘZYKOWEGO I NIE MUSI BYĆ OD NIEGO POCHODNY. OBRAZY SĄ KOMUNIKATAMI WYMIENIANYMI MIĘDZY LUDŹMI. KODY OBRAZOWE TWORZĄ SIĘ W PRAKTYCE SPOŁECZNEGO KOMUNIKOWANIA. KONTEKSTY : SYTUACYJNE, KULTUROWE, TECHNICZNE STYMULUJĄ LUB BLOKUJĄ POWSTAWANIE WIZUALNYCJ AKTÓW KOMUNIKACJI. FRUTIGER, BLUM
6
ODBIÓR I WYSYŁANIE SYGNAŁÓW
PROCES WZROKOWEGO POSTRZEGANIA ŚWIATA ROZPOCZYNA SIĘ W OKU, KTÓRE PRZEKSZTAŁCA ŚWIATŁO W SYGNAŁY NERWOWE.
7
OKO JAKO UKŁAD OPTYCZNY
A - rogówka, B - tęczówka, C - komora przednia, D - źrenica, E - soczewka, F - plamka żółta, G - mięsień gałki ocznej, H - nerw wzrokowy, I - plamka ślepa, J - ciało szkliste, K - naczyniówka, L – siatkówka.
8
SZCZEGÓŁY OBRAZU PRZETWARZANIE SYGNAŁÓW WZROKOWYCH ROZPOCZYNA SIĘ W SIATKÓWCE ZBUDOWANEJ Z KOMÓREK NERWOWYCH.
9
ŚWIADOMOŚĆ WIDZENIA
10
MÓZGOWE OKO NASZA PERCEPCJA WIZUALNA OPIERA SIĘ NA ISTNIEJĄCEJ RZECZYWISTOŚCI, RESZTĘ OBRAZU ŚWIATA UZUPEŁNIA MÓZG.
15
WIZUALNE BODŹCE NIEJEDNOZNACZNE
WYŻSZEGO RZĘDU
16
W POSZUKIWANIU PODSTAW KODÓW WIZUALNYCH
KOD WIZUALNY JEST ALTERNATYWNY WOBEC JĘZYKA.
17
STANOWISKA TEORETYCZNE:
JEDEN KOD REPREZENTACJI POZNAWCZEJ (ZENON PYLYSHYN – DANE WIZUALNE SĄ KODOWANE W MÓZGU /UMYŚLE ZA POMOCĄ SĄDÓW WERBALNYCH.) KOMPUTACYJNY MODEL WYOBRAŹNI (STEPHEN KOSSLYN – TEORIA WYOBRAŹNI – UMYSŁ KODUJE INFORMACJE DZIĘKI WYOBRAŹNI WIZUALNEJ) TEORIA PODWÓJNEGO KODOWANIA (ALLAN PAIVIO – UMYSŁ KODUJE INFORMACJE NIE TYLKO ZA POMOCĄ SĄDÓW, ALE RÓWNIEŻ ZA POMOCĄ OBRAZÓW.)
18
OBRAZY SĄ KOMUNIKATAMI WYMIENIANYMI MIĘDZY LUDŹMI
OBRAZY SĄ KOMUNIKATAMI WYMIENIANYMI MIĘDZY LUDŹMI. KODY OBRAZOWE TWORZĄ SIĘ W PRAKTYCE SPOŁECZNEGO KOMUNIKOWANIA. KONTEKSTY SYTUACYJNE, KULTUROWE, TECHNICZNE I WIELE INNYCH STYMULUJĄ LUB BLOKUJĄ POWSTAWANIE WIZUALNYCH AKTÓW KOMUNIKACJI.
19
KOD WIZUALNY OBIEKT WIZUALNY
20
OBIEKT WIZUALNY TO KSZTAŁT, CZYLI DOSTĘPNY ZMYSŁOM SPOSÓB ZORGANIZOWANIA MATERII.
21
CECHY OBIEKTÓW WIZUALNYCH
MORFOLOGIA STRUKTURA KONTEKST NATURALNY WYGLĄD, INFORMUJE, Z CZEGO ZBUDOWANA JEST RZECZ. INFORMUJE, NA CO PATRZYMY, ZASADA ZORGANIZO WANIA KSZTAŁTU. DOPOWIADA I DOOKRESLA NASZE ROZPOZNA NIE OBIEKTU.
22
FENOMEN ODBIORU ZJAWISKA ARTYSTYCZNEGO
CECHY KSZTAŁTÓW OBIEKTÓW WIZUALNYCH: POJEDYNCZOŚĆ, PRYNCYPIALNOŚĆ, INTEGRALNOŚĆ.
23
CZYM JEST NEUROESTETYKA
NEUROESTETYKA JEST JEDNĄ Z NOWOPOWSTAŁYCH DYSCYPLIN KOGNITYWNYCH, KTÓREJ CELEM JEST NAUKOWE WYJAŚNIANIE ZJAWISK SKŁADAJĄCYCH SIĘ NA PERCEPCJĘ (LUB SZERZEJ POZNANIE) DZIEŁA SZTUKI. AUTOREM TERMINU JEST SEMIR ZEKI, WSPÓŁCZESNY NEUROBILOG ZAJMUJĄCY SIĘ BADANIAMI EKSPERYMENTALNYMI TAK ZWANEGO „MÓZGU WZROKOWEGO”.
24
INTERDYSCYPLINARNOŚĆ
NEUROESTETYKA INTERDYSCYPLINARNOŚĆ PSYCHOLOGIA FIZJOLOGIA NEUROBIOLOGIA
25
PYTANIA NEUROESTETYKI:
JAKIE PRAWA RZĄDZĄ ODBIOREM SZTUKI, SZCZEGÓLNIE PERCECJĄ DZIEŁA SZTUKI? CZYM JEST I JAK DZIAŁA TAK ZWANY „UMYSŁ ESTETYCZNY”? CZY SĄ TO TE SAME PRAWA, KTÓRE KIERUJĄ PERCEPCJĄ JAKO TAKĄ? CZYM RÓŻNI SIĘ PRZEŻYCIE RÓŻNYCH DZIEŁ SZTUKI? CZYM SĄ EMOCJE TOWARZYSZĄCE ODBIOROWI DZIEŁA SZTUKI?
26
PRZETWARZANIE INFORMACJI WIZUALNEJ
KORA CZOŁOWA OBSZAR MONITORUJĄCY PRZESUNIĘCIA UWAGI KORA POTYLICZNA WZROKOWY BUFOR KORA CIEMIENIOWA ROZPOZNANIE WŁASNOŚCI PRZESTRZENNYCH ASOCJACYJNA PAMIĘĆ KORA SKRONIOWA ROZPOZNANIE WŁASNOŚCI OBIEKTÓW OKNO UWAGI PRZETWARZANIE INFORMACJI WIZUALNEJ MODEL POWSTAWANIA REPREZENTACJI WZROKOWEJ WEDŁUG KOSSLYNA
27
OŚRODKI W MÓZGU ODPOWIEDZIALNE ZA PERCEPCJĘ DZIEŁ SZTUKI:
POBUDZANE SĄ ODMIENNE OBSZARY KORY MÓZGOWEJ: PEJZAŻ – ZAKRĘT POTYLICZNO – SKRONIOWY PRZYŚRODKOWY, PORTRET – ZAKRĘT WRZECIONOWATY, MARTWA NATURA – ZAKRĘT POTYLICZNY BOCZNY, SZTUKA KINETYCZNA – POLE V5 ZWIĄZANE Z PERCEPCJĄ RUCHU.
28
DZIEŁO SZTUKI JAKO BODZIEC:
MUSI WZBUDZAĆ (SKUPIAĆ UWAGĘ WIDZA), WYWOŁYWAĆ NIEKONWENCJONALNY ODBIÓR, WYWOŁYWAĆ EMOCJE ESTETYCZNE.
29
WZBUDZANIE UWAGI: Artystycznie spreparowany bodziec skupia uwagę odbiorcy na niektórych cechach obrazowanego przedmiotu, P. Picasso, Stary Żyd
30
NIEKONWENCJONALNY ODBIÓR:
DZIEŁO SZTUKI POBUDZAJĄCE SYSTEM PERCEPCYJNY ODBIORCY RÓŻNI SIĘ OD ZWYKŁYCH PRZEDMIOTÓW ZAZWYCZAJ TYM, ŻE JEGO TREŚĆ WIZUALNA NIE JEST NASTAWIONA NA KONWENCJONALNY ODBIÓR. S. DALI, UPORCZYWOŚĆ PAMIĘCI
31
WYWOŁANIE EMOCJI ESTETYCZNEJ:
ZADANIEM ARTYSTY JEST SPREPAROWANIE BODŹCA, BY WYWOŁAŁ ON OKREŚLONE EMOCJE, KTÓRE WZMOCNIĄ PRZEKAZ WIZUALNY. Rene Magritte EFEKT „AHA”
32
PERCEPCJA PRZEDMIOTU ARTYSTYCZNEGO:
DZIEŁO SZTUKI WYBIÓRCZO SKUPIA UWAGĘ NA NIEKTÓRYCH CECHACH MALOWANEGO OBIEKTU, ARTYŚCI POSŁUGUJĄ SIĘ PRZERYSOWANIAMI, POMINIĘCIAMI I PRZESUNIĘCIAMI KOMPOZYCYJNYMI, NIEKIEDY NIE UDAJE SIĘ ZIDENTYFIKOWAĆ OD RAZU PRZEDSTAWIONEGO PRZEDMIOTU, WIDZ TWORZY HIPOTEZY NA TEMAT BODŹCA, INFORMACJA PRZENOSZONA PRZEZ BODZIEC MOŻE ZOSTAĆ NACECHOWANA EMOCJONALNIE.
33
TYPOLOGIA ARTYSTYCZNYCH BODŹCÓW WIZUALNYCH:
BODZIEC ILUZYJNY, BODZIEC NIEJEDNOZNACZNY, BODZIEC WYOLBRZYMIONY, BODZIEC RELACYJNY, BODZIEC EMPATYZUJĄCY.
34
ARTYSTYCZNE BODŹCE ILUZYJNE
ANDREA MANTEGNA VICTOR VASARELY, SUPERNOWA
35
WIZUALNE BODŹCE NIEJEDNOZNACZNE
NATHAN COHEN
36
WIZUALNE BODŹCE NIEJEDNOZNACZNE
SZEŚCIAN NECKERA MICHAEL POL
38
WIZUALNE BODŹCE NIEJEDNOZNACZNE WYŻSZEGO RZĘDU:
LEONARDO DA VINCI, POKŁON TRZECH KRÓLI RENĚ MAGRITTE CARTE BLANCHE
39
BODZIEC WYOLBRZYMIONY
EL GRECO ŚWIĘTY ANDRZEJ I ŚWIĘTY FRANCISZEK
40
BODZIEC WYOLBRZYMIONY ALBERTO GIACOMETTI, KROCZĄCY CZŁOWIEK
41
BODZIEC RELACYJNY DIEGO VELĂZQUEZ, LAS MENINAS
PABLO PICASSO, LAS MENINAS SALVADOR DALI, OCZEKUJĄCE SŁUŻĄCE
42
BODZIEC RELACYJNY JACQUES - LOUIS DAVID, MADAME RĒCAMIER
RENĒ MAGRITTE, MADAME RĒCAMIER de DAVID
43
BODZIEC EMPATYZUJĄCY JOHANNES VERMEER, CZYTAJĄCA LIST
44
BODZIEC EMPATYZUJĄCY MICHELANGELO MERISI DA CARAVAGGIO,
JUDYTA I HOLOFERNES
45
BODZIEC EMPATYZUJĄCY VINCENT VAN GOGH, PIETĀ (ZA DELACROIX)
46
Vincent van Gogh, Pole pszenicy z krukami
47
Vincent van Gogh Pole pszenicy z krukami
Jest to prawdopodobnie ostatni obraz namalowany przez artystę przed samobójczą śmiercią.
48
WYOBRAŹNIA ESTETYCZNA
CZY KAŻDY TYP ARTYSTYCZNEGO BODŹCA WIZUALNEGO JEST DŹWIGNIĄ WYOBRAŹNI? JAKĄ FUNKCJĘ PEŁNI WYOBRAŹNIA W PROCESIE ARTYSTYCZNEJ (ESTETYCZNEJ) KOMUNIKACJI WIZUALNEJ?
49
CO TO JEST WYOBRAŹNIA? WYOBRAŹNIA TO FUNKCJA UMYSŁU, DZIĘKI KTÓREJ GENERUJEMY OBRAZY MENTALNE POD NIEOBECNOŚĆ BODŹCA WZROKOWEGO. WYOBRAŹNIA TO DYSPOZYCJA DO DOSTRZEGANIA WIELOZNACZNOŚCI I WIELOŚCI ROZWIAZAŃ. WYOBRAŹNIA TO OPERACJA DOKONYWANA NA ISTNIEJĄCYM MATERIALE, ZWIAZANA Z TWÓRCZYM PRZETASOWANIEM ELEMENTÓW, NOWYM ICH ZE SOBĄ POŁĄCZENIEM ORAZ „DOPOWIADANIEM” I DODAWANIEM NOWYCH ELEMENTÓW DO ISTNIEJĄCEGO WZORCA.
50
TYPY WYOBRAŹNI ESTETYCZNEJ:
QUASI – WYOBRAŹNIA; PROTOWYOBRAŹNIA; WYOBRAŹNIA WŁAŚCIWA.
51
TYPY WYOBRAŹNI ESTETYCZNEJ W ASPEKCIE FUNKCJONALNYM
TYP WYOBRAŹNI ESTETYCZNEJ FUNKCJE WYOBRAŻENIOWE TYP INICJUJĄCEGO BODŹCA / PRZYKŁAD QUASI - WYOBRAŹNIA 1. GENERUJE OBRAZ MENTALNY CZEGOŚ, CZEGO NIE MA. BODZIEC ILUZYJNY / KRATA HERMANA PROTOWYOBRAŹNIA GENERUJE OBRAZ MENTALNY, UMOŻLIWIA WYKRYCIE WIELOZNACZNOŚCI BODŹCA. BODZIEC NIEJEDNOZNACZNY / SZEŚCIAN NECKERA WYOBRAŹNIA WŁAŚCIWA UMOŻLIWIA WYKRYCIE WIELOZNACZNOŚCI BODŹCA, UMOŻLIWIA MANIPULACJĘ NA CECHACH KOMPOZYCJI OBRAZU. BODZIEC WYOLBRZYMIONY /EL GRECO BODZIEC EMPATYCZNY / VAN GOGH BODZIEC RELACYJNY MAGRITTE - DAVID
52
PROCES PRZETWARZANIA MA CHARAKTER TOP – DOWN,
WYOBRAŹNIA WŁAŚCIWA ODGRYWA SZCZEGÓLNĄ ROLĘ PRZY ODBIORZE DZIEŁ SZTUKI. UJAWNIA SIĘ ONA, GDY: PROCES PRZETWARZANIA MA CHARAKTER TOP – DOWN, WYSTĘPUJĄ ŚWIADOME PROCESY DECYZYJNE W KONTEKŚCIE NIEJEDNOZNACZNOŚCI (SPOWODOWANE PRAWDOPODOBNIE AKTYWACJĄ KORY CZOŁOWEJ), ROZWIĄZANIA NIEJEDNOZNACZNOŚCI NIE SĄ OCZYWISTE I WYMAGAJĄ TWÓRCZEGO WYKORZYSTANIA ELEMENTÓW DZIEŁA SZTUKI. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Podobne prezentacje
